Giếng xăng gần 50 năm được phát hiện tại thôn Cốc Nam, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, Lạng SÆ¡n. Trải qua hàng chục năm ròng, nhưng giếng này vẫn còn Ä‘áºm đặc mùi xăng, tháºm chí có thá»i gian ngưá»i dân còn đổ xô nhau Ä‘i múc vỠđể dùng. Hiện tượng này Ä‘ã gây ra sá»± chú ý cá»§a rất nhiá»u ngưá»i, tuy nhiên từ bấy đến nay, các cÆ¡ quan chức năng vẫn chưa vào cuá»™c để xác minh sá»± việc. Trong nước giếng có xăngGiếng xăng còn có tên gá»i khác là giếng Bó Lài. Ngưá»i dân và cả chính quyá»n địa phương Ä‘á»u không rõ giếng được xây dá»±ng vào thá»i gian nào. Tuy nhiên, việc nước giếng có xăng theo ngưá»i dân địa phương là Ä‘ã xuất hiện từ những năm 1960 - 1965, tức là khoảng 45 - 50 năm nay.
Bà Lương Thị ThÆ¡m, má»™t ngưá»i sống ngay cạnh giếng xăng cho biết: Xung quanh khu vá»±c này chỉ có má»—i giếng Bó Lài là có xăng, còn lại các giếng khác chỉ cách Ä‘ó chừng 10m vẫn sá» dụng bình thưá»ng và không có mùi gì lạ. Ban đầu ngưá»i dân chỉ ngá»i thấy nước có mùi hôi như mùi xăng, dầu, rồi thấy những váng lạ xuất hiện. Những váng xăng, dầu này tồn tại kéo dài hàng chục năm, đến những năm 1990 má»›i hết, tuy nhiên mùi xăng, dầu thì vẫn còn tồn tại cho đến nay.
 |
Giếng có mùi xăng vẫn được ngưá»i dân sá» dụng trong sinh hoạt |
Mặc dù trong nước giếng có xăng, dầu nhưng ngưá»i dân vẫn sá» dụng sinh hoạt hằng ngày như tắm rá»a, giặt giÅ©, tưới rau xanh... Khi dùng nước giặt quần áo Ä‘em phÆ¡i khô mùi xăng cÅ©ng bay hết, nước giếng mang tưới rau xanh cÅ©ng váºy. Bà ThÆ¡m cho rằng, vì dùng nước giếng không thấy có ai chết chóc gì, nên cứ sinh hoạt bình thưá»ng.
"Trong thành phần cá»§a nước nhiá»…m xăng dầu, có má»™t số chất như chì, sắt… vá»›i hàm lượng cao. Vá» lâu dài, khi những chất này ngấm vào cÆ¡ thể con ngưá»i sẽ làm phát sinh các căn bệnh vá» ung thư. Vì thế, tốt nhất là ngưá»i dân nên ngừng sá» dụng nước giếng Bó Lài vào việc sinh hoạt hằng ngày, đồng thá»i các cÆ¡ quan khác cần vào cuá»™c để kiểm tra sức khá»e cho ngưá»i dân và có cách khắc phục kịp thá»i". Ông Tôn Tiến Tùng (chuyên viên phòng TNMT huyện Văn Lãng, Lạng SÆ¡n) |
Ông Sầm Văn Thành, má»™t ngưá»i dân sống gần giếng xăng kể lại: Trước Ä‘ây, khi váng xăng, dầu chưa hết, mùi hôi từ giếng bốc lên nồng nặc, tháºm chí những nhà như gia Ä‘ình ông ở cách Ä‘ó khoảng 70m nhưng vẫn ngá»i thấy mùi hôi cá»§a xăng, dầu. Má»™t số cụ già khi ấy vá» Ä‘êm không ngá»§ được phải di tản sang nhà con cháu ở những địa phương khác để sống. Vào những hôm mưa rào, lượng nước hòa tan lá»›n, nên mùi ở giếng bốc lên đỡ hÆ¡n, nhưng vẫn rất khó chịu.
ÄÆ°á»£c Ä‘i múc xăngÔng Sầm Văn Thành kể lại: Năm ông mưá»i ba, mưá»i bốn tuổi Ä‘ã ngày hai lần xuống giếng múc nước có xăng, dầu vá» lá»c. Ban đầu ông và ngưá»i dân ở Ä‘ây còn lo sợ giếng xăng bị cháy, nhưng vá» sau thấy nước vẫn dùng sinh hoạt mà chẳng há» hấn gì, lại có dầu để đốt nên dần thành quen.
Việc ngưá»i dân thôn Cốc Nam Ä‘ã vá»›t được xăng, dầu trong thá»i gian dài là sá»± việc có tháºt. Ông Hoàng Äức Phụng, trưởng phòng Tài nguyên Môi trưá»ng huyện Văn Lãng cÅ©ng khẳng định như váºy. Ngày nhá» ông cÅ©ng Ä‘ã được Ä‘i vá»›t xăng, dầu vá» rồi lá»c lấy dầu thắp thay cho dầu há»a.
Trao đổi vá»›i chúng tôi, ông Lành Nghiệp Dư, phó chá»§ tịch UBND xã Tân Mỹ cho biết: Lượng xăng, dầu chảy ra giếng xăng nhiá»u nhất là khoảng những năm 1970 - 1980. Äến cuối những năm 1980 ở Cốc Nam xuất hiện những tráºn mưa to bất thưá»ng dẫn đến lụt lá»™i, giếng xăng hồi Ä‘ó cÅ©ng bị chìm sâu trong nước. Vì thế, có khả năng má»™t lượng lá»›n xăng, dầu bị hòa tan trong nước. Sau những tráºn mưa dữ dá»™i Ä‘ó các váng xăng, dầu ít thấy xuất hiện, nhưng mùi hôi cá»§a nó vẫn rất Ä‘áºm và kéo dài cho đến nay. Hàng ngàn há»™ dân ở thôn Cốc Nam và các thôn lân cáºn thấy nước có váng và mùi xăng dầu nhưng vẫn rất trong, nên há» vẫn sá» dụng cho việc sinh hoạt từ mấy chục năm nay.
Mặc dù hiện tượng xăng xuất hiện kỳ lạ nhưng chưa có cÆ¡ quan chức năng nào vào cuá»™c để kiểm tra tình hình. Ông Hoàng Äức Phụng cho biết là huyện chưa nháºn được bất kỳ báo cáo nào từ phía xã liên quan đến giếng xăng, vì thế chưa cá» Ä‘oàn cán bá»™ vá» kiểm tra. Nếu có kiểm tra thì huyện cÅ©ng không đủ năng lá»±c để xét nghiệm mẫu nước, vì thế phải phụ thuá»™c vào các sở, ban, ngành có liên quan ví dụ như sở tài nguyên và môi trưá»ng tỉnh Lạng SÆ¡n, Sở Y tế...
Do chưa có sá»± kiểm tra nên huyện chưa thể kết luáºn được nước xăng, dầu ảnh hưởng như thế nào đến sức khoẻ cá»§a ngưá»i dân, vì thế tốt nhất là ngưá»i dân không nên sá» dụng nước giếng này vào việc sinh hoạt hằng ngày, tránh việc nước giếng có thể gây hại cho sức khoẻ con ngưá»i vá» lâu dài.
Ông Thành cÅ©ng đưa ra giả thiết vá» việc có má» dầu dưới lòng đất, khi ngưá»i ta khoan giếng này thì khoan trúng mạch dầu má» cho nên giếng nước má»›i có những váng xăng, dầu và mùi hôi Ä‘áºm.
Theo ghi nháºn cá»§a chúng tôi, khu vá»±c bán kính 3km quanh giếng xăng Bó Lài không có cây xăng dầu nào.