Giếng xăng gần 50 năm được phát hiện tại thôn Cốc Nam, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, Lạng SÆ¡n. Trải qua hàng chục năm ròng, nhÆ°ng giếng này vẫn còn Ä‘áºm đặc mùi xăng, tháºm chí có thá»i gian ngÆ°á»i dân còn đổ xô nhau Ä‘i múc vỠđể dùng. Hiện tượng này Ä‘ã gây ra sá»± chú ý của rất nhiá»u ngÆ°á»i, tuy nhiên từ bấy đến nay, các cÆ¡ quan chức năng vẫn chÆ°a vào cuá»™c để xác minh sá»± việc. Trong nÆ°á»›c giếng có xăngGiếng xăng còn có tên gá»i khác là giếng Bó Lài. NgÆ°á»i dân và cả chính quyá»n địa phÆ°Æ¡ng Ä‘á»u không rõ giếng được xây dá»±ng vào thá»i gian nào. Tuy nhiên, việc nÆ°á»›c giếng có xăng theo ngÆ°á»i dân địa phÆ°Æ¡ng là Ä‘ã xuất hiện từ những năm 1960 - 1965, tức là khoảng 45 - 50 năm nay.
Bà LÆ°Æ¡ng Thị ThÆ¡m, má»™t ngÆ°á»i sống ngay cạnh giếng xăng cho biết: Xung quanh khu vá»±c này chỉ có má»—i giếng Bó Lài là có xăng, còn lại các giếng khác chỉ cách Ä‘ó chừng 10m vẫn sá» dụng bình thÆ°á»ng và không có mùi gì lạ. Ban đầu ngÆ°á»i dân chỉ ngá»i thấy nÆ°á»›c có mùi hôi nhÆ° mùi xăng, dầu, rồi thấy những váng lạ xuất hiện. Những váng xăng, dầu này tồn tại kéo dài hàng chục năm, đến những năm 1990 má»›i hết, tuy nhiên mùi xăng, dầu thì vẫn còn tồn tại cho đến nay.
|
Giếng có mùi xăng vẫn được ngÆ°á»i dân sá» dụng trong sinh hoạt |
Mặc dù trong nÆ°á»›c giếng có xăng, dầu nhÆ°ng ngÆ°á»i dân vẫn sá» dụng sinh hoạt hằng ngày nhÆ° tắm rá»a, giặt giÅ©, tÆ°á»›i rau xanh... Khi dùng nÆ°á»›c giặt quần áo Ä‘em phÆ¡i khô mùi xăng cÅ©ng bay hết, nÆ°á»›c giếng mang tÆ°á»›i rau xanh cÅ©ng váºy. Bà ThÆ¡m cho rằng, vì dùng nÆ°á»›c giếng không thấy có ai chết chóc gì, nên cứ sinh hoạt bình thÆ°á»ng.
"Trong thành phần của nÆ°á»›c nhiá»…m xăng dầu, có má»™t số chất nhÆ° chì, sắt… vá»›i hàm lượng cao. Vá» lâu dài, khi những chất này ngấm vào cÆ¡ thể con ngÆ°á»i sẽ làm phát sinh các căn bệnh vá» ung thÆ°. Vì thế, tốt nhất là ngÆ°á»i dân nên ngừng sá» dụng nÆ°á»›c giếng Bó Lài vào việc sinh hoạt hằng ngày, đồng thá»i các cÆ¡ quan khác cần vào cuá»™c để kiểm tra sức khá»e cho ngÆ°á»i dân và có cách khắc phục kịp thá»i". Ông Tôn Tiến Tùng (chuyên viên phòng TNMT huyện Văn Lãng, Lạng SÆ¡n) |
Ông Sầm Văn Thành, má»™t ngÆ°á»i dân sống gần giếng xăng kể lại: TrÆ°á»›c Ä‘ây, khi váng xăng, dầu chÆ°a hết, mùi hôi từ giếng bốc lên nồng nặc, tháºm chí những nhà nhÆ° gia Ä‘ình ông ở cách Ä‘ó khoảng 70m nhÆ°ng vẫn ngá»i thấy mùi hôi của xăng, dầu. Má»™t số cụ già khi ấy vá» Ä‘êm không ngủ được phải di tản sang nhà con cháu ở những địa phÆ°Æ¡ng khác để sống. Vào những hôm mÆ°a rào, lượng nÆ°á»›c hòa tan lá»›n, nên mùi ở giếng bốc lên đỡ hÆ¡n, nhÆ°ng vẫn rất khó chịu.
Äược Ä‘i múc xăngÔng Sầm Văn Thành kể lại: Năm ông mÆ°á»i ba, mÆ°á»i bốn tuổi Ä‘ã ngày hai lần xuống giếng múc nÆ°á»›c có xăng, dầu vá» lá»c. Ban đầu ông và ngÆ°á»i dân ở Ä‘ây còn lo sợ giếng xăng bị cháy, nhÆ°ng vá» sau thấy nÆ°á»›c vẫn dùng sinh hoạt mà chẳng há» hấn gì, lại có dầu để đốt nên dần thành quen.
Việc ngÆ°á»i dân thôn Cốc Nam Ä‘ã vá»›t được xăng, dầu trong thá»i gian dài là sá»± việc có tháºt. Ông Hoàng Äức Phụng, trưởng phòng Tài nguyên Môi trÆ°á»ng huyện Văn Lãng cÅ©ng khẳng định nhÆ° váºy. Ngày nhá» ông cÅ©ng Ä‘ã được Ä‘i vá»›t xăng, dầu vá» rồi lá»c lấy dầu thắp thay cho dầu há»a.
Trao đổi vá»›i chúng tôi, ông Lành Nghiệp DÆ°, phó chủ tịch UBND xã Tân Mỹ cho biết: Lượng xăng, dầu chảy ra giếng xăng nhiá»u nhất là khoảng những năm 1970 - 1980. Äến cuối những năm 1980 ở Cốc Nam xuất hiện những tráºn mÆ°a to bất thÆ°á»ng dẫn đến lụt lá»™i, giếng xăng hồi Ä‘ó cÅ©ng bị chìm sâu trong nÆ°á»›c. Vì thế, có khả năng má»™t lượng lá»›n xăng, dầu bị hòa tan trong nÆ°á»›c. Sau những tráºn mÆ°a dữ dá»™i Ä‘ó các váng xăng, dầu ít thấy xuất hiện, nhÆ°ng mùi hôi của nó vẫn rất Ä‘áºm và kéo dài cho đến nay. Hàng ngàn há»™ dân ở thôn Cốc Nam và các thôn lân cáºn thấy nÆ°á»›c có váng và mùi xăng dầu nhÆ°ng vẫn rất trong, nên há» vẫn sá» dụng cho việc sinh hoạt từ mấy chục năm nay.
Mặc dù hiện tượng xăng xuất hiện kỳ lạ nhÆ°ng chÆ°a có cÆ¡ quan chức năng nào vào cuá»™c để kiểm tra tình hình. Ông Hoàng Äức Phụng cho biết là huyện chÆ°a nháºn được bất kỳ báo cáo nào từ phía xã liên quan đến giếng xăng, vì thế chÆ°a cá» Ä‘oàn cán bá»™ vá» kiểm tra. Nếu có kiểm tra thì huyện cÅ©ng không đủ năng lá»±c để xét nghiệm mẫu nÆ°á»›c, vì thế phải phụ thuá»™c vào các sở, ban, ngành có liên quan ví dụ nhÆ° sở tài nguyên và môi trÆ°á»ng tỉnh Lạng SÆ¡n, Sở Y tế...
Do chÆ°a có sá»± kiểm tra nên huyện chÆ°a thể kết luáºn được nÆ°á»›c xăng, dầu ảnh hưởng nhÆ° thế nào đến sức khoẻ của ngÆ°á»i dân, vì thế tốt nhất là ngÆ°á»i dân không nên sá» dụng nÆ°á»›c giếng này vào việc sinh hoạt hằng ngày, tránh việc nÆ°á»›c giếng có thể gây hại cho sức khoẻ con ngÆ°á»i vá» lâu dài.
Ông Thành cÅ©ng Ä‘Æ°a ra giả thiết vá» việc có má» dầu dÆ°á»›i lòng đất, khi ngÆ°á»i ta khoan giếng này thì khoan trúng mạch dầu má» cho nên giếng nÆ°á»›c má»›i có những váng xăng, dầu và mùi hôi Ä‘áºm.
Theo ghi nháºn của chúng tôi, khu vá»±c bán kính 3km quanh giếng xăng Bó Lài không có cây xăng dầu nào.