3 đầu mối kinh doanh xăng dầu: Tổng công ty Dầu Việt Nam, Công ty Dầu khí Äông PhÆ°Æ¡ng và Công ty TNHH MTV dầu khí TP. HCM vừa bị chỉ mặt Ä‘iểm tên trong việc vi phạm tăng giá bán lẻ xăng dầu vượt mức trần do Bá»™ Tài chính quy định. Từ Ä‘ây đặt ra câu há»i, ngÆ°á»i tiêu dùng Ä‘ã bị móc túi từ bao giá» và năng lá»±c thanh kiểm tra của cÆ¡ quan quản lý đến Ä‘âu?
Từ việc giá xăng bị bán đắt hÆ¡n quy định, ngÆ°á»i tiêu dùng
có quyá»n đặt câu há»i: Mình bị "móc túi” từ bao giá»?
Tăng giá bán vượt trần từ 11 đồng- 23 đồng/lít
Căn cứ theo nghị định vá» quy định xá» phạt vi phạm hành chính trong lÄ©nh vá»±c dầu khí, kinh doanh xăng dầu và khí dầu má» hóa lá»ng, Bá»™ Tài chính cho biết, qua xem xét ban đầu, hành vi Ä‘iá»u chỉnh tăng giá vượt mức so vá»›i văn bản Ä‘iá»u hành của Bá»™ Tài chính của các doanh nghiệp trên có thể được xem là hành vi không chấp hành quy định vá» mức Ä‘iá»u chỉnh giá. |
Bá»™ Tài chính cho biết, qua việc theo dõi Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu của các doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu đầu mối, cÆ¡ quan này phát hiện có 3 DN tăng giá bán vượt mức tối Ä‘a so vá»›i văn bản Ä‘iá»u hành giá của cÆ¡ quan quản lý. Äó là: Tổng công ty Dầu Việt Nam, Công ty Dầu khí Äông PhÆ°Æ¡ng và Công ty TNHH MTV dầu khí TP. HCM (SaigonPetro). Bá»™ Tài chính cÅ©ng dẫn ra dẫn chứng, ngày giá» vi phạm: Cụ thể, ngày 21-2-2014, Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PVOil), Công ty Dầu khí Äông PhÆ°Æ¡ng (Orient Oil) Ä‘iá»u chỉnh tăng giá bán xăng là 330 đồng/lít; dầu Ä‘iêzen là 260 đồng/lít. Các mức giá Ä‘iá»u chỉnh này cao hÆ¡n mức tăng tối Ä‘a quy định tại công văn số 2254/BTC-QLG đối vá»›i xăng là 23 đồng/lít; dầu Ä‘iêzen là 13 đồng/lít. Ngày 19-3-2014, Công ty TNHH MTV dầu khí TP. HCM (Saigon Petro) Ä‘iá»u chỉnh tăng giá bán xăng là 200 đồng/lít; dầu Ä‘iêzen là 90 đồng/lít. Mức Ä‘iá»u chỉnh này cao hÆ¡n mức tăng tối Ä‘a quy định tại công văn số 3458/BTC-QLG ngày 19-3-2014 của Bá»™ Tài chính vá» Ä‘iá»u hành kinh doanh xăng dầu đối vá»›i xăng là 11 đồng/lít; dầu Ä‘iêzen là 19 đồng/lít.
Bá»™ Tài chính có văn bản Ä‘á» nghị Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng có ý kiến cụ thể vá» căn cứ pháp lý xá» phạt các trÆ°á»ng hợp nêu trên.
3 DN được nêu tên chiếm thị phần nhá» trong miếng bánh kinh doanh xăng dầu hiện nay. Thế nhÆ°ng, từ việc giá xăng bị bán đắt hÆ¡n quy định, ngÆ°á»i tiêu dùng có quyá»n đặt câu há»i nghi ngá»: mình Ä‘ã bị móc túi từ bao giá»? Tại sao DN lại dám tăng giá bán cao hÆ¡n giá trần cÆ¡ quan quản lý quy định? Liệu Ä‘ây có phải là lần đầu, lần duy nhất các DN dám tăng giá bán cao hÆ¡n quy định hay thá»±c ra là lá»—i của cÆ¡ quan quản lý trong việc cào bằng mức giá tăng chung? Hay trách nhiệm cÆ¡ quan chức năng mà cụ thể là lá»±c lượng quản lý thị trÆ°á»ng của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng ở Ä‘âu? Các chính sách quản lý liệu có bất cáºp?
Bất cáºp chính sách
Trao đổi vá»›i Äại Äoàn Kết chiá»u 10-6, chuyên gia kinh tế PGS. TS Ngô Trí Long cho rằng, "cần xem lại nhân thân của 3 DN này”, chính xác hÆ¡n là cần xem xét lại quá trình kinh doanh. Không thể để má»™t hiện tượng vô lý tồn tại nhÆ° váºy. Khi DN tăng giá bán cao hÆ¡n quy định của Bá»™ Tài chính có nghÄ©a là giá bán lẻ cao hÆ¡n mặt bằng chung, Ä‘iá»u này xâm phạm đến lợi ích của khách hàng.
Còn TS. Nguyá»…n Minh Phong trao đổi thêm: phải phạt DN, ngoài phạt còn phải tịch thu thêm hàng hóa. Tức là áp dụng hình thức phạt lÅ©y tiến, xá» nghiêm 3 trÆ°á»ng hợp để bảo vệ quyá»n lợi ngÆ°á»i tiêu dùng. Quy tắc ứng xá» vá»›i DN cần phải dá»±a trên nguyên tắc chung là luáºt. Khi DN vi phạm, và vi phạm trắng trợn thì cần áp dụng xá» phạt.
Quy định tại Nghị định số 97/2013/NÄ-CP vá» xá» phạt vi phạm hành chính trong lÄ©nh vá»±c dầu khí, kinh doanh xăng dầu và khí dầu má» hóa lá»ng nêu rõ: "Phạt tiá»n từ 80 triệu đồng đến 100 triệu đồng đối vá»›i hành vi không chấp hành quy định vá» mức Ä‘iá»u chỉnh giá, thá»i gian tối thiểu giữa hai lần Ä‘iá»u chỉnh giá liên tiếp khi Ä‘iá»u chỉnh tăng giá bán lẻ xăng dầu và thá»i gian tối Ä‘a giữa hai lần Ä‘iá»u chỉnh giá liên tiếp, khi Ä‘iá»u chỉnh giảm giá bán lẻ xăng dầu”.
TrÆ°á»›c những bức xúc của ngÆ°á»i dân, chuyên gia và ngÆ°á»i trong cuá»™c, đại diện SaiGon Petro cho biết: "TrÆ°á»›c Ä‘ây, khi Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu, cÆ¡ quan chức năng lấy giá của Petrolimex làm gốc nhÆ°ng giá của DN chúng tôi luôn thấp hÆ¡n so vá»›i Petrolimex. Việc này duy trì trong má»™t thá»i gian dài gây thiệt thòi cho doanh nghiệp. Mức chênh lệch chỉ 10 đồng đến 20 đồng, nhÆ°ng vá»›i số lượng lá»›n sẽ trở thành má»™t khoản tiá»n rất lá»›n”.
Thá»±c ra, ai cÅ©ng biết giá bán lẻ của Petrolimex Ä‘ang được lấy làm căn cứ Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ trong nÆ°á»›c chung cho các DN. Từ Ä‘ây, có hạn chế là không tạo ra sá»± cạnh tranh vá» giá bán lẻ xăng dầu trên thị trÆ°á»ng. Cụ thể, để cạnh tranh nhau trên thị trÆ°á»ng má»™t số DN đầu mối Ä‘ã quyết định mức giá bán lẻ xăng dầu khác nhau và Ä‘iá»u chỉnh giá bán vá»›i mức thấp hÆ¡n mức chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá bán lẻ hiện hành. Kỳ tính giá tiếp theo, DN đầu mối quyết định ngừng cạnh tranh nhÆ°ng mức Ä‘iá»u chỉnh giá tối Ä‘a vẫn chỉ bằng mức chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá bán lẻ tính toán chung cho các DN; mức giá má»›i Ä‘iá»u chỉnh không tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i giá cÆ¡ sở”.
Từ trÆ°á»ng hợp của 3 DN xăng dầu nói trên và câu chuyện áp giá bán lẻ cho thấy, các lá»— hổng quản lý "mặt hàng đầu vào của đầu vào” Ä‘ang rất lá»›n. Nghị định thay thế Nghị định số 84/2009/NÄ-CP vì váºy cần sá»›m được ban hành để khắc phục các bất cáºp.
Nguồn tin: Daidoanket