- CÆ¡ quan quản lý cần phải trả lại số tiá»n chênh lệch cho ngưá»i tiêu dùng do áp thuế nháºp khẩu xăng dầu sai.
Trước bức xúc cá»§a dư luáºn vá» chênh lệch thuế giữa đầu ra vá»›i đầu vào khiến doanh nghiệp xăng dầu hưởng lợi còn ngưá»i mua xăng chịu thiệt, cuối tuần qua Bá»™ Tài chính Ä‘ã ban hành Thông tư 48/2016 vá» việc sá»a đổi biểu thuế nháºp khẩu ưu Ä‘ãi đối vá»›i xăng dầu.
Theo Ä‘ó, từ ngày 18-3, thuế nháºp khẩu xăng khoáng và xăng sinh há»c vẫn giữ nguyên ở mức 20%; dầu diesel giảm từ 10% xuống 7% và dầu há»a giảm từ 13% xuống 7%.
Theo Bá»™ Tài chính, việc quy định mức thuế nháºp khẩu ưu Ä‘ãi đối vá»›i má»™t số mặt hàng xăng dầu tại Thông tư 48/2016 nhằm góp phần hài hòa vá» mức thuế nháºp khẩu ưu Ä‘ãi tối huệ quốc (biểu thuế MFN) và mức thuế nháºp khẩu ưu Ä‘ãi đặc biệt cá»§a các hiệp định thương mại song phương và khu vá»±c.
Ngưá»i mua chịu thiệt
Vá»›i biểu thuế má»›i trên, thuế nháºp khẩu đối vá»›i mặt hàng dầu giảm 3%-6%, trong khi mức chênh lệch trên thá»±c tế là 10%. Như váºy, ngưá»i mua dầu tiếp tục chịu thiệt thòi.
Äiá»u khiến ngưá»i tiêu dùng bức xúc hÆ¡n là tại sao thuế nháºp khẩu đối vá»›i xăng khoáng (RON 92, 95) và xăng sinh há»c lại vẫn như nguyên ở mức 20% như trước trong khi Ä‘ây là mặt hàng được nhiá»u ngưá»i sá» dụng. Thêm nữa, Thông tư 48/2016 cá»§a Bá»™ Tài chính cÅ©ng không yêu cầu các doanh nghiệp xăng dầu phải trả lại khoản chênh lệch thuế mà hỠđ㠓móc túi” ngưá»i dân trong hÆ¡n má»™t năm qua.
Cụ thể, nhiá»u doanh nghiệp xăng dầu đầu mối được giảm thuế và cách tính giá bán lẻ cá»§a liên Bá»™ Tài chính - Công Thương Ä‘ã tạo ra má»™t khoảng chênh lệch 5%-10% tiá»n thuế vá»›i diesel, 10% vá»›i xăng trong má»™t thá»i gian dài. Nói cách khác, các công ty xăng dầu nháºp khẩu chịu mức thuế chỉ 0%-5% nhưng giá bán lẻ đến tay ngưá»i mua vẫn được áp mức thuế 10%-20%.
Doanh nghiệp nháºp xăng vào không chịu thuế, song đến tay ngưá»i tiêu dùng vẫn được tính thuế 10%.Ảnh: HTD
Chính sá»± bất hợp lý này khiến ngưá»i mua xăng dầu chịu thiệt rất lá»›n. ÄÆ¡n cá», theo má»™t chuyên gia tính toán, má»—i năm Việt Nam tiêu thụ bình quân khoảng 438 triệu lít dầu diesel từ ASEAN. Như váºy, ngưá»i dân Ä‘ã phải trả thêm trên 260 tỉ đồng cho các công ty xăng dầu dù Ä‘áng lẽ há» không phải ná»™p vì thuế nháºp khẩu có khi chỉ 0%.
Thông tin từ Bá»™ Tài chính cho hay trong năm ngoái, tổng số thu thuế nháºp khẩu xăng dầu đạt khoảng 35.000 tỉ đồng, nhưng Ä‘ã phải hoàn thuế nháºp khẩu xăng dầu khoảng 3.500 tỉ đồng, chá»§ yếu hoàn cho mặt hàng dầu có xuất xứ từ ASEAN do được hưởng thuế ưu Ä‘ãi.
NghÄ©a là số tiá»n chênh lệch này Ä‘ã rÆ¡i vào túi doanh nghiệp. Má»™t số chuyên gia tính toán, khoản thuế chênh lệch trên Ä‘ã giúp các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu có thể hưởng lợi khoảng 200-300 tỉ đồng má»—i tháng.
Chưa hết, trước Ä‘ó, bản thân Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘ã chính thức thừa nháºn mức thuế nháºp khẩu ưu Ä‘ãi (MFN) cá»§a mặt hàng xăng dầu hiện Ä‘ang cao hÆ¡n so vá»›i mức thuế nháºp khẩu ưu Ä‘ãi đặc biệt theo các hiệp định thương mại tá»± do (FTA). Vấn đỠđặt ra là tại sao cÆ¡ quan quản lý biết được Ä‘iá»u này nhưng vẫn không có sá»± Ä‘iá»u chỉnh hợp lý.
Hãy trả lại tiá»n cho dân
Trao đổi vá»›i Pháp Luáºt TP.HCM, TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trưá»ng giá cả thuá»™c Bá»™ Tài chính, cho rằng vấn đỠcần giải quyết ngay là Bá»™ Tài chính nhanh chóng truy thu số tiá»n chênh lệch thuế Ä‘ang nằm ở doanh nghiệp để trả lại cho ngưá»i tiêu dùng thông qua quỹ bình ổn giá.
“Chính phá»§ giao Bá»™ Công Thương và Bá»™ Tài chính Ä‘iá»u hành giá xăng dầu thì hai bá»™ này phải có trách nhiệm. Việc để xảy ra chênh lệch thuế nháºp khẩu xăng dầu suốt má»™t năm qua Ä‘ã giúp doanh nghiệp được hưởng lợi, đẩy phần thiệt cho ngưá»i mua. Äiá»u Ä‘ó cho thấy trách nhiệm quản lý nhà nước cá»§a hai bá»™ chưa tốt. Trong lúc này, thay vì hai bá»™ đổ trách nhiệm cho nhau thì nên ngồi lại tính toán, đưa ra biện pháp để Ä‘em lại sá»± hài hòa quyá»n lợi cho các bên trong vấn đỠgiá xăng dầu” - ông Long nói.
Cùng quan Ä‘iểm, TS Nguyá»…n Äức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách ÄH Quốc gia Hà Ná»™i, nhìn nháºn cÆ¡ quan quản lý cần phải trả lại số tiá»n chênh lệch cho ngưá»i tiêu dùng do áp thuế nháºp khẩu xăng dầu sai.
Chẳng hạn, cÆ¡ quan Ä‘iá»u hành có thể đưa thuế nháºp khẩu xăng dầu vá» 0% trong má»™t quãng thá»i gian nhất định tương ứng vá»›i số tiá»n chênh lệch thuế mà ngưá»i dân Ä‘ã phải trả. Hoặc, có thể cho phép doanh nghiệp được hưởng quota nháºp khẩu vá»›i má»™t số lượng nhất định xăng dầu không chịu thuế để bán vá»›i giá thấp hÆ¡n giá thị trưá»ng, bù đắp cho ngưá»i tiêu dùng.
Nhiá»u ý kiến khác cÅ©ng cho rằng nên lấy giá chênh lệch thuế mà doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ã được hưởng để bù giá xăng và không được tăng giá xăng cho đến khi lấy lại hết số tiá»n chênh lệch này. Äến khi nào hết số tiá»n này má»›i tính đến việc bù giá từ quỹ bình ổn xăng dầu. Bởi suy cho cùng tiá»n từ chênh lệch thuế mà các công ty xăng dầu hưởng lợi cÅ©ng như quỹ bình ổn cÅ©ng là tiá»n cá»§a ngưá»i tiêu dùng ứng trước. Làm như váºy má»›i thá»±c sá»± bảo đảm hài hòa lợi ích cá»§a Nhà nước, các công ty xăng dầu và ngưá»i tiêu dùng.
Không còn phù hợp
Bá»™ Tài chính cho hay mức thuế nháºp khẩu tính trong giá cÆ¡ sở Ä‘iá»u hành giá bán lẻ xăng dầu hiện nay không còn phù hợp. Do Ä‘ó, Bá»™ Ä‘ã có văn bản báo cáo Thá»§ tướng Chính phá»§ và Ä‘ã được Thá»§ tướng đồng ý vá»›i phương án xác định mức thuế nháºp khẩu tính trong giá cÆ¡ sở Ä‘iá»u hành giá bán lẻ xăng dầu theo mức bình quân gia quyá»n cá»§a các biểu thuế MFN và FTA. Mức thuế này được xác định theo quý, tức dùng số liệu cá»§a quý trước để tính cho quý sau.
Bình luáºn vá» chá»§ trương trên, TS Ngô Trí Long đồng tình vá»›i việc thay đổi cách tính thuế nháºp khẩu trong tính toán giá cÆ¡ sở. Tuy nhiên, ông Long lưu ý rằng giá xăng dầu trong nước hiện nay Ä‘iá»u hành theo chu kỳ 15 ngày, nếu áp dụng cách tính thuế biến đổi theo quý sẽ làm khó khâu kiểm soát hàng nháºp và tiến độ cáºp nháºt giá thế giá»›i.
Bá»™ Công Thương vừa có văn bản cho biết Ä‘ã và Ä‘ang tiếp tục đỠnghị và phối hợp vá»›i Bá»™ Tài chính để sá»›m có giải pháp xá» lý hài hòa việc giảm thuế nháºp khẩu xăng dầu.
Nguồn tin: PLO