- CÆ¡ quan quản lý cần phải trả lại số tiá»n chênh lệch cho ngÆ°á»i tiêu dùng do áp thuế nháºp khẩu xăng dầu sai.
TrÆ°á»›c bức xúc của dÆ° luáºn vá» chênh lệch thuế giữa đầu ra vá»›i đầu vào khiến doanh nghiệp xăng dầu hưởng lợi còn ngÆ°á»i mua xăng chịu thiệt, cuối tuần qua Bá»™ Tài chính Ä‘ã ban hành Thông tÆ° 48/2016 vá» việc sá»a đổi biểu thuế nháºp khẩu Æ°u Ä‘ãi đối vá»›i xăng dầu.
Theo Ä‘ó, từ ngày 18-3, thuế nháºp khẩu xăng khoáng và xăng sinh há»c vẫn giữ nguyên ở mức 20%; dầu diesel giảm từ 10% xuống 7% và dầu há»a giảm từ 13% xuống 7%.
Theo Bá»™ Tài chính, việc quy định mức thuế nháºp khẩu Æ°u Ä‘ãi đối vá»›i má»™t số mặt hàng xăng dầu tại Thông tÆ° 48/2016 nhằm góp phần hài hòa vá» mức thuế nháºp khẩu Æ°u Ä‘ãi tối huệ quốc (biểu thuế MFN) và mức thuế nháºp khẩu Æ°u Ä‘ãi đặc biệt của các hiệp định thÆ°Æ¡ng mại song phÆ°Æ¡ng và khu vá»±c.
NgÆ°á»i mua chịu thiệt
Vá»›i biểu thuế má»›i trên, thuế nháºp khẩu đối vá»›i mặt hàng dầu giảm 3%-6%, trong khi mức chênh lệch trên thá»±c tế là 10%. NhÆ° váºy, ngÆ°á»i mua dầu tiếp tục chịu thiệt thòi.
Äiá»u khiến ngÆ°á»i tiêu dùng bức xúc hÆ¡n là tại sao thuế nháºp khẩu đối vá»›i xăng khoáng (RON 92, 95) và xăng sinh há»c lại vẫn nhÆ° nguyên ở mức 20% nhÆ° trÆ°á»›c trong khi Ä‘ây là mặt hàng được nhiá»u ngÆ°á»i sá» dụng. Thêm nữa, Thông tÆ° 48/2016 của Bá»™ Tài chính cÅ©ng không yêu cầu các doanh nghiệp xăng dầu phải trả lại khoản chênh lệch thuế mà há» Ä‘ã “móc túi” ngÆ°á»i dân trong hÆ¡n má»™t năm qua.
Cụ thể, nhiá»u doanh nghiệp xăng dầu đầu mối được giảm thuế và cách tính giá bán lẻ của liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã tạo ra má»™t khoảng chênh lệch 5%-10% tiá»n thuế vá»›i diesel, 10% vá»›i xăng trong má»™t thá»i gian dài. Nói cách khác, các công ty xăng dầu nháºp khẩu chịu mức thuế chỉ 0%-5% nhÆ°ng giá bán lẻ đến tay ngÆ°á»i mua vẫn được áp mức thuế 10%-20%.
Doanh nghiệp nháºp xăng vào không chịu thuế, song đến tay ngÆ°á»i tiêu dùng vẫn được tính thuế 10%.Ảnh: HTD
Chính sá»± bất hợp lý này khiến ngÆ°á»i mua xăng dầu chịu thiệt rất lá»›n. ÄÆ¡n cá», theo má»™t chuyên gia tính toán, má»—i năm Việt Nam tiêu thụ bình quân khoảng 438 triệu lít dầu diesel từ ASEAN. NhÆ° váºy, ngÆ°á»i dân Ä‘ã phải trả thêm trên 260 tỉ đồng cho các công ty xăng dầu dù Ä‘áng lẽ há» không phải ná»™p vì thuế nháºp khẩu có khi chỉ 0%.
Thông tin từ Bá»™ Tài chính cho hay trong năm ngoái, tổng số thu thuế nháºp khẩu xăng dầu đạt khoảng 35.000 tỉ đồng, nhÆ°ng Ä‘ã phải hoàn thuế nháºp khẩu xăng dầu khoảng 3.500 tỉ đồng, chủ yếu hoàn cho mặt hàng dầu có xuất xứ từ ASEAN do được hưởng thuế Æ°u Ä‘ãi.
NghÄ©a là số tiá»n chênh lệch này Ä‘ã rÆ¡i vào túi doanh nghiệp. Má»™t số chuyên gia tính toán, khoản thuế chênh lệch trên Ä‘ã giúp các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu có thể hưởng lợi khoảng 200-300 tỉ đồng má»—i tháng.
ChÆ°a hết, trÆ°á»›c Ä‘ó, bản thân Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘ã chính thức thừa nháºn mức thuế nháºp khẩu Æ°u Ä‘ãi (MFN) của mặt hàng xăng dầu hiện Ä‘ang cao hÆ¡n so vá»›i mức thuế nháºp khẩu Æ°u Ä‘ãi đặc biệt theo các hiệp định thÆ°Æ¡ng mại tá»± do (FTA). Vấn đỠđặt ra là tại sao cÆ¡ quan quản lý biết được Ä‘iá»u này nhÆ°ng vẫn không có sá»± Ä‘iá»u chỉnh hợp lý.
Hãy trả lại tiá»n cho dân
Trao đổi vá»›i Pháp Luáºt TP.HCM, TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trÆ°á»ng giá cả thuá»™c Bá»™ Tài chính, cho rằng vấn Ä‘á» cần giải quyết ngay là Bá»™ Tài chính nhanh chóng truy thu số tiá»n chênh lệch thuế Ä‘ang nằm ở doanh nghiệp để trả lại cho ngÆ°á»i tiêu dùng thông qua quỹ bình ổn giá.
“Chính phủ giao Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Bá»™ Tài chính Ä‘iá»u hành giá xăng dầu thì hai bá»™ này phải có trách nhiệm. Việc để xảy ra chênh lệch thuế nháºp khẩu xăng dầu suốt má»™t năm qua Ä‘ã giúp doanh nghiệp được hưởng lợi, đẩy phần thiệt cho ngÆ°á»i mua. Äiá»u Ä‘ó cho thấy trách nhiệm quản lý nhà nÆ°á»›c của hai bá»™ chÆ°a tốt. Trong lúc này, thay vì hai bá»™ đổ trách nhiệm cho nhau thì nên ngồi lại tính toán, Ä‘Æ°a ra biện pháp để Ä‘em lại sá»± hài hòa quyá»n lợi cho các bên trong vấn Ä‘á» giá xăng dầu” - ông Long nói.
Cùng quan Ä‘iểm, TS Nguyá»…n Äức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách ÄH Quốc gia Hà Ná»™i, nhìn nháºn cÆ¡ quan quản lý cần phải trả lại số tiá»n chênh lệch cho ngÆ°á»i tiêu dùng do áp thuế nháºp khẩu xăng dầu sai.
Chẳng hạn, cÆ¡ quan Ä‘iá»u hành có thể Ä‘Æ°a thuế nháºp khẩu xăng dầu vá» 0% trong má»™t quãng thá»i gian nhất định tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i số tiá»n chênh lệch thuế mà ngÆ°á»i dân Ä‘ã phải trả. Hoặc, có thể cho phép doanh nghiệp được hưởng quota nháºp khẩu vá»›i má»™t số lượng nhất định xăng dầu không chịu thuế để bán vá»›i giá thấp hÆ¡n giá thị trÆ°á»ng, bù đắp cho ngÆ°á»i tiêu dùng.
Nhiá»u ý kiến khác cÅ©ng cho rằng nên lấy giá chênh lệch thuế mà doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ã được hưởng để bù giá xăng và không được tăng giá xăng cho đến khi lấy lại hết số tiá»n chênh lệch này. Äến khi nào hết số tiá»n này má»›i tính đến việc bù giá từ quỹ bình ổn xăng dầu. Bởi suy cho cùng tiá»n từ chênh lệch thuế mà các công ty xăng dầu hưởng lợi cÅ©ng nhÆ° quỹ bình ổn cÅ©ng là tiá»n của ngÆ°á»i tiêu dùng ứng trÆ°á»›c. Làm nhÆ° váºy má»›i thá»±c sá»± bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nÆ°á»›c, các công ty xăng dầu và ngÆ°á»i tiêu dùng.
Không còn phù hợp
Bá»™ Tài chính cho hay mức thuế nháºp khẩu tính trong giá cÆ¡ sở Ä‘iá»u hành giá bán lẻ xăng dầu hiện nay không còn phù hợp. Do Ä‘ó, Bá»™ Ä‘ã có văn bản báo cáo Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ và Ä‘ã được Thủ tÆ°á»›ng đồng ý vá»›i phÆ°Æ¡ng án xác định mức thuế nháºp khẩu tính trong giá cÆ¡ sở Ä‘iá»u hành giá bán lẻ xăng dầu theo mức bình quân gia quyá»n của các biểu thuế MFN và FTA. Mức thuế này được xác định theo quý, tức dùng số liệu của quý trÆ°á»›c để tính cho quý sau.
Bình luáºn vá» chủ trÆ°Æ¡ng trên, TS Ngô Trí Long đồng tình vá»›i việc thay đổi cách tính thuế nháºp khẩu trong tính toán giá cÆ¡ sở. Tuy nhiên, ông Long lÆ°u ý rằng giá xăng dầu trong nÆ°á»›c hiện nay Ä‘iá»u hành theo chu kỳ 15 ngày, nếu áp dụng cách tính thuế biến đổi theo quý sẽ làm khó khâu kiểm soát hàng nháºp và tiến Ä‘á»™ cáºp nháºt giá thế giá»›i.
Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng vừa có văn bản cho biết Ä‘ã và Ä‘ang tiếp tục Ä‘á» nghị và phối hợp vá»›i Bá»™ Tài chính để sá»›m có giải pháp xá» lý hài hòa việc giảm thuế nháºp khẩu xăng dầu.
Nguồn tin: PLO