Nếu giá xăng tăng bừa bãi, sức mua càng kém, kinh tế càng suy thoái. Váºy nên cÆ¡ quan kiểm toán phải vào cuá»™c minh bạch giá xăng dầu.
Ngày 19-3 vừa qua, giá xăng trong nÆ°á»›c tăng 180 đồng/lít theo quyết định của Bá»™ Tài chính. TrÆ°á»›c Ä‘ó gần má»™t tháng, giá xăng cÅ©ng tăng thêm 300 đồng/lít. NhÆ° váºy, chỉ trong má»™t thá»i gian ngắn, giá xăng trong nÆ°á»›c Ä‘ã tăng hai lần, vá»›i mức tăng gần 500 đồng/lít bất chấp má»›i trÆ°á»›c Ä‘ó, theo TS Lê Äăng Doanh, Bá»™ Tài chính thông báo sẽ không tăng giá xăng dầu.
Tăng giá xăng không minh bạch
TS Nguyá»…n Ngá»c SÆ¡n, chuyên gia Luáºt Cạnh tranh (TrÆ°á»ng ÄH Kinh tế-Luáºt TP.HCM), nháºn định: “Vấn Ä‘á» giá cả của xăng dầu hiện nay quá rối. Giá thế giá»›i Ä‘ang giảm mà giá trong nÆ°á»›c lại tăng không rõ nguyên nhân. Câu há»i đặt ra là: Quan Ä‘iểm của Nhà nÆ°á»›c trong việc quản lý ngành xăng dầu là nhÆ° thế nào? Có phải kiểm soát ngành xăng dầu để đảm bảo an ninh năng lượng hay không? Nếu không phải thì giá phải theo quy luáºt thị trÆ°á»ng hoàn toàn chứ!”.
Cùng quan Ä‘iểm trên, chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Minh Phong cho hay vá» lần tăng giá này, sẽ chỉ hợp lý nếu giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ang tăng. NgÆ°á»i dân bức xúc chủ yếu là do cÆ¡ quan quản lý chÆ°a minh bạch việc tại sao tăng giá. Nếu giá thế giá»›i tăng kéo giá trong nÆ°á»›c tăng theo, ngÆ°á»i dân cÅ©ng chấp nháºn. NhÆ°ng Ä‘iá»u hành không minh bạch, giá xăng bất ngá» tăng thì dân bức xúc cÅ©ng không sai.
Chỉ trong má»™t thá»i gian ngắn, giá xăng trong nÆ°á»›c Ä‘ã tăng hai lần. Ảnh: HTD
Sức mua kém, lại càng thêm èo uá»™t
Theo chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh, Ä‘iá»u ông lo ngại là dù tình hình sức mua hiện nay èo uá»™t nhÆ°ng khi xăng tăng giá thì các mặt hàng khác cÅ©ng Ä‘òi tăng giá theo xăng. “Việc tăng giá xăng nhÆ° thế này thì giá bó rau, quả trứng, chi phí váºn tải… sẽ tăng theo cả thôi” - ông Doanh nói thêm.
Bàn vá» sức mua hiện nay, theo TS VÅ© Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp há»™i Siêu thị Hà Ná»™i, Ủy viên Hiệp há»™i Bán lẻ Việt Nam, ná»n kinh tế liên tục gặp hết khó khăn này đến khó khăn khác khiến sức mua ngày má»™t èo uá»™t. Trong khi Ä‘ó, dù giá xăng tăng không nhiá»u nhÆ°ng sức lan tá»a của mặt hàng này lại rá»™ng và lâu dài. “CÆ¡ thể Ä‘ã liên tục yếu ốm váºy mà giá» xăng lại tăng giá, chi phí đầu vào tăng thì sẽ lại càng yếu hÆ¡n thôi” - ông Phú ví von.
ChÆ°a dừng ở Ä‘ó, ông Phú còn bức xúc: “Hôm nay, tôi nghe má»™t vị trong Tổng cục Thống kê cho rằng giá xăng tăng thì chỉ ảnh hưởng đến váºn chuyển chứ không ảnh hưởng đến sức mua. Tôi cho rằng vị này nên xem lại. Bởi lẽ khi giá thành váºn chuyển tăng thì giá hàng hóa phải tăng. Tất nhiên mức tăng thế nào thì do sức mua quyết định. NhÆ°ng chắc chắn má»™t Ä‘iá»u là “dá»™i” nhiá»u quá thì giá phải tăng, mà khi tăng thì sẽ tác Ä‘á»™ng kép ngược lại làm cho sức mua càng giảm. Vì túi tiá»n càng ngày càng teo tóp”.
Kiểm toán phải làm rõ “tại sao tăng giá?”
TrÆ°á»›c thá»±c trạng trên, chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Minh Phong thẳng thắn Ä‘á» xuất: “Trong năm 2014, ngành kiểm toán nên kiểm tra giá xăng, bao gồm giá mua của doanh nghiệp (DN), các chi phí lÆ°u thông và chi phí khác. Công tác kiểm toán nhà nÆ°á»›c đối vá»›i DN xăng dầu cần phải quyết liệt và công khai chi phí cung ứng xăng dầu. Minh bạch Ä‘i, dân sẽ không ý kiến nữa”.
Äồng tình quan Ä‘iểm này, chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh yêu cầu cÆ¡ quan chức năng phải yêu cầu DN công bố tất cả chi phí liên quan đến giá xăng dầu. Song song Ä‘ó, cÆ¡ quan quản lý phải vào cuá»™c để thẩm tra các yếu tố: Giá mua thá»±c tế xăng dầu thành phẩm tại Singapore của DN, chi phí váºn chuyển, chi phí kinh doanh… để minh bạch việc tăng giá.
Ông Doanh cÅ©ng Ä‘á» nghị Bá»™ Tài chính nên công bố lá»™ trình, cách thức vá» quản lý ngành xăng dầu để đảm bảo tăng giá xăng dầu má»™t cách minh bạch. Nhất thiết phải cho dân biết các vấn Ä‘á» “giá xăng dầu thế giá»›i tăng mức Ä‘á»™ nào sẽ khiến giá trong nÆ°á»›c phải tăng theo; hay giá xăng dầu quốc tế tăng 5% thì khi nào giá trong nÆ°á»›c sẽ tăng theo”.
Nguồn tin: PLO