Vì sao liên tục kêu lá»— nhÆ°ng nay Tổng công ty Xăng dầu VN (Petrolimex) lại công bố con số lãi “khủng” trÆ°á»›c thời Ä‘iểm chuyển sang cổ phần? Đặc biệt, suốt ba năm liền Petrolimex có lãi nhÆ°ng vẫn nhận tiền bù lá»— của Nhà nÆ°á»›c, còn người tiêu dùng mua má»—i lít xăng dầu phải chi thêm tiền để lập quỹ bình ổn.

Nhiều ý kiến cho rằng cần má»™t cÆ¡ quan Ä‘á»™c lập để xác minh những đợt tăng giá xăng của Petrolimex Ảnh: T.THẮNG

Petrolimex xác nhận năm 2008 kinh doanh lá»— nhÆ°ng “sá»± trợ giúp” của Nhà nÆ°á»›c khiến phát sinh lãi. Điều này có bình thường?

Mập mờ...

Cách Ä‘ây mấy tháng, khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng mạnh, giá trong nÆ°á»›c vẫn giữ nguyên, trong má»™t buổi họp báo, lãnh đạo Petrolimex Ä‘ã kêu “sức chịu Ä‘á»±ng của Petrolimex có hạn” và khả năng doanh nghiệp (DN) này không có đủ nguồn lá»±c ngoại tệ để nhập khẩu xăng dầu. Kết quả, giá xăng dầu sau Ä‘ó Ä‘ã được Ä‘iều chỉnh tăng... Đó không chỉ là lần duy nhất Petrolimex kêu và sau Ä‘ó lãi vì cả năm 2009 và 2010, dù giá chÆ°a được Ä‘iều hành theo thị trường thá»±c thụ nhÆ°ng Petrolimex và nhiều DN kinh doanh xăng dầu đầu mối khác cÅ©ng lãi không nhỏ.

Tổng Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c VÆ°Æ¡ng Đình Huệ: Sẽ kiểm toán quỹ bình ổn xăng dầu Ngày 18-7, trao đổi vá»›i Tuổi Trẻ, Tổng Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c (KTNN) VÆ°Æ¡ng Đình Huệ cho biết ngày 22-7, KTNN bắt đầu tiến hành kiểm toán quỹ bình ổn giá xăng dầu, cuá»™c kiểm toán này có liên quan đến nhiều vấn đề khác gồm cả việc kiểm toán các DN là đầu mối nhập khẩu xăng dầu sá»­ dụng quỹ bình ổn giá này chứ không riêng gì Petrolimex. Theo Ä‘ó, KTNN sẽ thá»±c hiện kiểm toán toàn bá»™ các khoản liên quan đến doanh thu, chi phí, lợi nhuận của các DN, trong Ä‘ó có Petrolimex, nên không cần phải kiểm toán báo cáo tài chính của Petrolimex cÅ©ng nắm được vấn đề lá»— lãi. KTNN sẽ làm rõ việc sá»­ dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu của các DN nhÆ° thế nào, giá cả thá»±c tế nhÆ° thế nào, chi phí ra sao, Ä‘ã sá»­ dụng nguồn tiền từ quỹ bình ổn giá bao nhiêu... Khi kiểm toán xong, KTNN sẽ có Ä‘ánh giá việc sá»­ dụng quỹ cÅ©ng nhÆ° tình hình tài chính các DN. M.QUANG

Trao đổi vá»›i Tuổi Trẻ về thông tin Petrolimex lãi lá»›n trong khi thông tin họ Ä‘Æ°a ra cho các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c thường là lá»—, ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, cục trưởng Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính - tổ trưởng tổ giám sát giá xăng dầu liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng, khẳng định sở dÄ© Petrolimex lãi được con số lá»›n nhÆ° thế không phải nhờ kinh doanh xăng dầu trong nÆ°á»›c mà là tái xuất xăng dầu...

Tuy nhiên, theo tài liệu được Petrolimex công bố, sản lượng xăng dầu tái xuất và chuyển khẩu rất nhỏ so vá»›i nhập về tiêu thụ tại ná»™i địa. Chẳng hạn, năm 2008 xuất bán ná»™i địa 6,83 triệu m3 xăng dầu thì chỉ có 1,5 triệu m3 cho tái xuất và chuyển khẩu. Năm 2009 ná»™i địa tiêu thụ 7,43 triệu m3 thì tái xuất và chuyển khẩu chỉ 1,89 triệu m3. Năm 2010, tiêu thụ 7,62 triệu m3  thì tái xuất là 1,3 triệu m3.

Má»™t quan chức Bá»™ Tài chính khác tiết lá»™ má»™t trong những nguyên nhân cÆ¡ bản khiến Petrolimex và nhiều DN kinh doanh xăng dầu đầu mối có thể có lãi lá»›n nhÆ° thế là khả năng cân đối để bù lại mức lá»— Ä‘ã phải chịu thời gian trÆ°á»›c. Việc lá»— khi phải giữ giá là có thật, tuy nhiên họ không công bố cụ thể thời Ä‘iểm nhập, số lượng nhập lúc giá cao là bao nhiêu. Khi giá cao, doanh nghiệp dá»± trữ ở mức thấp, khi giá giảm, họ dá»± trữ nhiều hÆ¡n. Nên lá»— có thể không lá»›n nhÆ° mức mọi người vẫn tưởng.

Má»™t chuyên gia đặt vấn đề phải chăng Petrolimex được hưởng má»™t cÆ¡ chế riêng đặc biệt bởi năm 2008 tất cả đầu mối đều lá»— vì giá thế giá»›i tăng cao. “Từ kinh doanh thá»±c tế lá»— cả chục nghìn tỉ đồng, rồi được há»— trợ từ Nhà nÆ°á»›c thế nào Ä‘ó biến thành lãi trên 900 tỉ đồng là chuyện không thể hiểu được. NhÆ° vậy còn các đầu mối khác cÅ©ng lá»— thì sẽ thế nào? Phải minh bạch chuyện này ra” - chuyên gia này đặt vấn đề.

Sẽ tiếp tục lãi lá»›n

Trao đổi vá»›i Tuổi Trẻ hôm 14-7 tại TP.HCM, ông Bùi Ngọc Bảo - tổng giám đốc Petrolimex - xác nhận sáu tháng đầu năm lá»— khoảng 1.500 tỉ đồng, và khoản lá»— trong năm tháng đầu năm được Nhà nÆ°á»›c xá»­ lý. Tuy nhiên, hầu hết các đầu mối xăng dầu phía Nam đều khẳng định chÆ°a nhận được thông tin nào từ Bá»™ Tài chính giải thích việc xá»­ lý khoản lá»— này. Có DN còn băn khoăn không biết là việc “xá»­ lý” này cho tất cả hay chỉ riêng Petrolimex. “Tại sao có văn bản gá»­i cho Petrolimex xá»­ lý lá»— mà các DN khác không biết?” - má»™t DN đầu mối băn khoăn.

Ông Nguyá»…n Lá»™c An - vụ phó Vụ Thị trường trong nÆ°á»›c, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng - cÅ©ng công nhận trong nghị quyết 11/NQ-CP có nêu trong năm 2012 sẽ dần Ä‘Æ°a giá xăng, Ä‘iện theo thị trường. Và lợi nhuận của DN, Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng cÅ©ng Ä‘ã có đầu mối theo dõi giám sát. Ông Nguyá»…n Cẩm Tú, thứ trưởng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng - trong buổi giá»›i thiệu cÆ¡ há»™i đầu tÆ° vào Petrolimex tại Hà Ná»™i tuần trÆ°á»›c cÅ©ng khẳng định việc Ä‘iều hành thời gian tá»›i sẽ đảm bảo hài hòa quyền lợi Nhà nÆ°á»›c, DN, người tiêu dùng theo hÆ°á»›ng phải đảm bảo cho DN có tích lÅ©y theo cÆ¡ chế thị trường.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến đặt vấn đề: cÆ¡ chế kinh doanh xăng dầu có bình thường không, khi mà năm tháng đầu năm DN lá»— thì được cÆ¡ quan chức năng hứa “xá»­ lý”, còn lúc lãi trong tháng 6 thì Nhà nÆ°á»›c không cho giảm giá bán lẻ? Hiện nay mua xăng dầu người tiêu dùng vẫn phải chi thêm tiền để lập quỹ bình ổn nhằm phòng khi giá tăng Ä‘á»™t biến. Nhà nÆ°á»›c thì chÆ°a tăng thêm thuế. Sẽ vô cùng bất hợp lý khi DN lãi dá»±a trên những sá»± há»— trợ này.

Theo TS VÅ© Đình Ánh - phó viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học thị trường giá cả, vấn đề là sá»± minh bạch và có giải thích hợp lý. “Điều mà người dân cần giờ Ä‘ây là có má»™t cÆ¡ quan Ä‘á»™c lập xác minh những lần tăng giá xăng của DN có chính xác hay không” - ông Ánh nhấn mạnh.

Nguồn tin: Tuoitre