Nếu Petrolimex được quyền tá»± quyết về giá xăng dầu, liệu kịch bản lạm phát của quý I/2011 có lặp lại?

Và nguy cÆ¡ tan vỡ những cố gắng trong cuá»™c chiến chống lạm phát sẽ hoàn toàn có thể xảy ra.

Má»™t trường hợp gây tranh luận quyết liệt và thu hút sá»± chú ý cao Ä‘á»™ của dÆ° luận xã há»™i nhÆ° Petrolimex, nếu ở các nÆ°á»›c tÆ° bản phát triển thì chắc chắn Ä‘ã được Ä‘Æ°a vào danh mục không thể thiếu để thiên hạ cá cược về khả năng tăng giá xăng dầu, chÆ°a kể tác Ä‘á»™ng quá rõ rệt của "chỉ số" này đến CPI và lạm phát. Đó là bởi gần Ä‘ây, không chỉ giá»›i phân tích mà cả dÆ° luận Ä‘ang mừng lo lẫn lá»™n trong việc theo dõi từng Ä‘á»™ng thái của Petrolimex.

CÆ¡ chế được sinh ra để phục vụ cho chính nó!

Vào đầu tháng 12/2011, người dân Ä‘ã có cÆ¡ há»™i lắng dịu Ä‘ôi chút tâm trạng căng thẳng khi Petrolimex không tham gia vào danh sách các doanh nghiệp xăng dầu đề nghị tăng giá.

NhÆ°ng năm má»›i 2012 chỉ má»›i bắt đầu, trong má»™t há»™i nghị của ngành công thÆ°Æ¡ng, doanh nghiệp này Ä‘ã nêu ra má»™t kiến nghị bất ngờ vá»›i người dân nhÆ°ng lại không nằm ngoài dá»± Ä‘oán của giá»›i chuyên môn về "cÆ¡ chế chính sách": cho doanh nghiệp xăng dầu có quyền quyết định về mức giá định kỳ trên cÆ¡ sở giá cÆ¡ bản của Bá»™ Tài chính, nếu vượt quá giá cÆ¡ bản thì Bá»™ Tài chính sẽ can thiệp.

Những đống lá»­a nào vẫn còn âm ỉ lá»›p tro kích nổ thì vẫn có nguy cÆ¡ bùng cháy trở lại. Mối lo thường trá»±c của người dân Ä‘ã có cÆ¡ sở để biến thành linh cảm rất xấu: không lúc này thì lúc khác, nhóm lợi ích sẽ không bỏ cuá»™c và vẫn sẽ tiếp tục theo Ä‘uổi lá»™ trình tăng giá xăng dầu.

Điều có thể giải thích cho việc Petrolimex tỏ ra "nhân đạo" khi không tham gia vào danh sách tăng giá xăng dầu trong thời gian cuối năm 2011, là phía trÆ°á»›c ý đồ "lấy thu bù lá»—" vẫn còn rào cản là Bá»™ Tài chính. Mối quan hệ căng thẳng giữa hai ngành Tài chính và Công ThÆ°Æ¡ng trong suốt quý IV/2012 và những tuyên bố kiên quyết của Bá»™ trưởng Tài chính VÆ°Æ¡ng Đình Huệ Ä‘ã làm nhụt chí những người muốn "tái cấu trúc" giá xăng dầu má»™t lần cuối vào tháng 12/2011.

HÆ¡n nữa, bối cảnh để Petrolimex tăng giá xăng dầu cÅ©ng không phù hợp vào cuối năm 2011, cho dù chỉ số lạm phát Ä‘ã giảm dÆ°á»›i mức 1% tại tháng thứ năm liên tiếp.

Hẳn Petrolimex Ä‘ã có cÆ¡ há»™i thuận lợi hÆ¡n nhiều nếu doanh nghiệp này không bị ám ảnh bởi những con số lúc lời lúc lá»—, được xem nhÆ° "sá»± tráo trở của phÆ°Æ¡ng pháp", của chính mình.

Song đầu năm má»›i 2012 lại là má»™t bối cảnh khác hẳn. Không khí ấm áp Ä‘ang đến gần của mùa xuân có thể dá»… làm mềm lòng ngay cả những người dân khó tính nhất, cÅ©ng nhÆ° kích thích đức tính "hỉ xả" của cÆ¡ quan chức trách. CÅ©ng Ä‘ã bÆ°á»›c qua cái "hạn" của thời Ä‘iểm 31/12/2011 không thể tăng giá nhÆ° má»™t tuyên bố của bá»™ trưởng trÆ°á»›c Ä‘ó.

Má»™t khích lệ lá»›n khác cho Petrolimex chính là tiền lệ mà người bạn đồng hành của doanh nghiệp này - Tập Ä‘oàn Ä‘iện lá»±c Việt Nam - vừa Ä‘ã tiên phong thá»±c hiện thành công ngay vào những ngày cuối năm trÆ°á»›c, khi giá Ä‘iện được đẩy lên 5% mà không gặp trở ngại Ä‘áng kể nào từ phía dÆ° luận, còn "mẹ đỡ đầu" của là Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng - lại đồng thuận.

Những người am hiểu về "cÆ¡ chế chính sách" lại Ä‘ã má»™t lần nữa phải ngậm ngùi, khi cÆ¡ chế được sinh ra để phục vụ cho chính nó.

Con át chủ bài mà EVN tung ra vào sát Tết DÆ°Æ¡ng lịch không phải gì khác, mà chính là Quyết định số 24 của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ, cho phép nếu giá Ä‘iện tăng trong phạm vi 5%, EVN chỉ cần thông báo vá»›i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Bá»™ Tài chính; chỉ khi nào giá Ä‘iện tăng trên 5% thì Chính phủ má»›i can thiệp.

Khi Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng đứng ra thuyết minh cho hành Ä‘á»™ng tăng giá Ä‘iện "hợp pháp" của EVN, người ta Ä‘ã có thể hình dung ra sá»± thể rồi sẽ dẫn đến Ä‘âu.

Mọi cuá»™c chiến Ä‘iều phải có chiến lược, chiến thuật. Nếu chiến thuật của EVN tỏ ra hữu hiệu thì Ä‘iều Ä‘ó sẽ trở thành má»™t tiền lệ có hiệu lá»±c cho Petrolimex.

Trong bối cảnh mà ngay cả bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Đình Huệ cÅ©ng Ä‘ã "dịu giọng", những gÆ°Æ¡ng mặt lãnh đạo của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng lại liên tục xuất hiện.

Má»™t hình ảnh "PR chính sách" chăng?

Kịch bản lạm phát quý I/2011 có lặp lại?

Vá»›i "lá»™ trình" PR nhÆ° thế, hiển nhiên Petrolimex Ä‘ang dần lấy lại "phong Ä‘á»™" của mình, mà bằng chứng sống Ä‘á»™ng nhất là kiến nghị rất tá»± tá»± tin về "tá»± quyết giá" của doanh nghiệp này trong há»™i nghị ngành công thÆ°Æ¡ng được đề cập ở trên.

Đó cÅ©ng là má»™t khả năng, dù về thá»±c chất không hợp lý và càng không hợp tình, rằng không loại trừ việc trong tÆ°Æ¡ng lai gần, có thể chỉ sau Tết âm lịch 2012 thôi, Petrolimex sẽ được "đặc cách" trao cho má»™t quyết định nào Ä‘ó gần giống nhÆ° Quyết định 24 đối vá»›i EVN. Khi Ä‘ó, Petrolimex sẽ hoàn toàn có thể "tá»± quyết" về những phÆ°Æ¡ng án tăng giá xăng dầu, chẳng hạn vá»›i mức 5% nhÆ° EVN, mà chẳng cần phải "đếm xỉa" đến Bá»™ Tài chính, và tất nhiên chẳng phải lo về sá»± "can thiệp" của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ.

Và nếu khả năng được quyền "tá»± quyết" trên xảy ra, liệu quý I/2012 sẽ nhÆ° thế nào? Kịch bản lạm phát của quý I/2011 có lặp lại?

Cần nhắc lại, bằng mô hình tính toán Leontief, má»™t số nhà khoa học Việt Nam Ä‘ã xác định được tác Ä‘á»™ng của đợt tăng giá xăng dầu các loại ngày 29/3/2011 Ä‘ã làm cho chỉ số CPI tăng khoảng 1,6%!

Vào thời Ä‘iểm thật sá»± căng thẳng nhÆ° tháng 3/2011, tác Ä‘á»™ng của giá xăng dầu Ä‘ã có thể chiếm hết phân ná»­a tá»· lệ tăng CPI. Chính xác hÆ¡n, việc tăng giá xăng dầu, hÆ¡n bất cứ yếu tố nào khác, là thủ phạm chính tạo nên lạm phát, càng làm cho kinh tế Việt Nam trở nên khó khăn hÆ¡n.

Chúng ta có thể nhìn ngược về đầu năm 2011, khi những bà ná»™i trợ kêu trời vì giá thá»±c phẩm và rau quả tăng đến 50% hoặc có mặt hàng tăng gấp Ä‘ôi chỉ trong vài tháng. Đến tháng 5-6/2011, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) Ä‘ã lập mức ká»· lục trên 3%/tháng. Số doanh nghiệp phá sản cao gấp Ä‘ôi cùng kỳ năm 2010.

Đã chẳng phải dá»… dàng gì cho Chính phủ khi phải làm "mọi cách" để kiềm chế tác Ä‘á»™ng trầm kha của chỉ số lạm phát lên đầu người dân Ä‘óng thuế. CÅ©ng không phải vô cá»› mà Thủ tÆ°á»›ng Nguyá»…n Tấn DÅ©ng, chỉ đạo trong há»™i nghị ngành công thÆ°Æ¡ng gần Ä‘ây, Ä‘ã thẳng thừng: "Tôi yêu cầu phải công khai minh bạch giá Ä‘iện, xăng dầu, tình hình kinh doanh lá»— lãi ra sao, nhÆ°ng chắc chắn không được tính vào giá bán đối vá»›i các khoản lá»— do đầu tÆ° ngoài ngành" .

Sau cú tăng giá Ä‘iện bất ngờ và bất thường của EVN, những ngày sắp tá»›i đống lá»­a lạm phát lại có nguy cÆ¡ bùng cháy trở lại từ quan Ä‘iểm "tăng giá theo cÆ¡ chế thị trường" của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng. Phải chăng hành Ä‘á»™ng "PR chính sách" và tạo Ä‘iều kiện cho EVN, Petrolimex tá»± tung tá»± tác về giá bán Ä‘iện, xăng dầu của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng lại có thể "đại diện cho quyền lợi của 84 triệu người dân Việt Nam"?

Liệu những hành Ä‘á»™ng "hợp pháp" nhÆ° thế có làm tan vỡ những cố gắng của trong cuá»™c chiến chống lạm phát?

Nguồn tin : ( NDHMoney.vn)