Tại buổi gặp gỡ vá»›i báo chí sáng nay, ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Ä‘ã trao đổi vá»›i Diá»…n Ä‘àn Kinh tế Việt Nam xung quanh những bất ổn của thị trường xăng dầu hiện nay.

Không thể quản giờ bán xăng của đại lý bên ngoài

- ThÆ°a ông, hàng loạt cây xăng bán lẻ Ä‘óng cá»­a vì nhiều, bán cầm chừng vá»›i lý do đứt nguồn cung, ông có lý giải nhÆ° thế nào?

Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng: Việc các cây xăng Ä‘óng cá»­a bán hàng cầm chừng nhÆ° vậy Ä‘ã ảnh hưởng lá»›n tá»›i người tiêu dùng, đời sống xã há»™i. NhÆ°ng vá»›i hệ thống phân phối thuá»™c 100% vốn của Petrolimex, không có cá»­a hàng nào Ä‘óng cá»­a nhÆ° vậy cả.

Tôi có thể khẳng định chắc chắn rằng, Tổng công ty chúng tôi Ä‘ã cung ứng đầy đủ lượng xăng dầu cho hệ thống đại lý của mình.

CÅ©ng xin nói rõ, hiện nay, cả nÆ°á»›c có gần 14.000 cá»­a hàng bán lẻ xăng dầu. Riêng xăng dầu của Petrolimex, được phân phối qua 2 kênh. Trong Ä‘ó, kênh sở hữu của riêng Petrolimex, 100% vốn Nhà nÆ°á»›c có 2.016 cá»­a hàng. Chúng tôi cung ứng đủ theo nhu cầu nhân dân tại địa phÆ°Æ¡ng Ä‘ó. Giờ giấc bán hàng được niêm yết công khai và các Ä‘Æ¡n vị thành viên của Petrolimex đều đăng ký vá»›i Sở Công thÆ°Æ¡ng trên địa bàn Ä‘ó.

Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng: "Tôi có thể khẳng định chắc chắn rằng, Tổng công ty chúng tôi Ä‘ã cung ứng đầy đủ lượng xăng dầu cho hệ thống đại lý của mình." Ảnh: Phạm Huyền

Kênh thứ 2 là các Ä‘Æ¡n vị phân phối bên ngoài, ký hợp đồng mua xăng dầu của chúng tôi vá»›i tÆ° cách là Tổng đại lý, đại lý của Petrolimex.  Số này có khoảng 4.000 cá»­a hàng bán lẻ. Vá»›i kênh này, Petrolimex Ä‘ã cung cấp xăng dầu đầy đủ theo các Ä‘iều khỏan hợp đồng mua hàng mà họ Ä‘ã ký vá»›i chúng tôi. Tuy nhiên, giờ giấc bán hàng là do các chủ sở hữu cây xăng này chủ Ä‘á»™ng. Vì thế, thú thật là việc họ có đăng ký rõ vá»›i Sở Công thÆ°Æ¡ng hay không, chúng tôi cÅ©ng không có quyền quản lý và không thể nắm bắt được.

- Cách Ä‘ây 2-3 hôm, truyền hình VTV ghi hình cây xăng Ä‘óng cá»­a vì lý do mất Ä‘iện, bán cầm chừng ở Mê Linh, VÄ©nh Phúc, ở số 35, Nguyá»…n Huy Tưởng (Thanh Xuân, Hà Ná»™i). Các ông Ä‘ã kiểm tra liệu Ä‘ó có phải là cây xăng của Petrolimex chÆ°a?

Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng: Theo tôi, phải phân biệt hiện tượng Ä‘óng cá»­a cây xăng là khách quan hay chủ quan. Có thể, ở Ä‘ó, cây xăng bị mất Ä‘iện thật thì việc họ ngừng bán xăng cÅ©ng Ä‘ành phải chịu. Ngoài ra, trong qui trình vận hành các cây xăng, cÅ©ng có công Ä‘oạn phải ngừng hoạt Ä‘á»™ng để họ bảo dưỡng, kiểm tra kho bồn...

Vá»›i các cá»­a hàng ná»™i thành, xăng dầu được vận chuyển bằng xe téc vào ná»™i thành cÅ©ng phải tuân thủ theo giờ giấc, chỉ được vào buổi tối. Song, vì nhiều cây khác Ä‘óng cá»­a,  nhu cầu người dân dồn lên 1 cây xăng làm tăng Ä‘á»™t biến lượng bán hàng ra, hết hàng nhanh hÆ¡n. Tá»›i lúc Ä‘ó, có thể cây xăng cùng ngừng bán hàng vì vận chuyển không kịp.

Tuy nhiên, không loại trừ khả năng người ta găm hàng! NhÆ°ng thế thì ai kiểm tra?

Việc này là thuá»™c trách nhiệm của các cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c, phải làm rõ xem cây xăng Ä‘óng cá»­a có phải vì mất Ä‘iện thật không? Tại hệ thống các đại lý Petrolimex, nếu nhÆ° có hiện tượng Ä‘ó, chúng tôi mong là người dân, báo Ä‘ài phản ánh ngay cho chúng tôi, chúng tôi sẽ xá»­ lý ká»· luật. Các công ty thành viên của chúng tôi nếu phát hiện tình trạng Ä‘ó, cÅ©ng đều báo cáo lên cÆ¡ quan quản lý địa phÆ°Æ¡ng để họ xá»­ lý.

Giá lá»—, sản lượng bán ra thị trường tăng 20%

- Ông có thể nói rõ hÆ¡n việc cung ứng xăng dầu thời gian qua của Ä‘Æ¡n vị?

Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng: Mặc dù lá»—, kinh doanh vô cùng khó khăn, nhÆ°ng chúng tôi không những cung ứng đủ xăng dầu mà còn vượt cả kế hoạch, hạn mức được giao.

Ví dụ nhÆ° trong tháng 1và 15 ngày đầu tháng 2, Petrolimex Ä‘ã nhập 1,5 triệu m3, tấn xăng dầu. So vá»›i cùng kỳ năm 2010, chúng tôi Ä‘ã nhập tăng 22%, so vá»›i tiến Ä‘á»™ hạn mức bình quân tháng mà Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng giao, tăng 20%. Riêng tháng 1/2011 chúng tôi bán lẻ ra thị trường 800.000 m3, tấn xăng dầu, tăng thêm 18% so vá»›i tháng 12/2010. 15 ngày đầu tháng 12, chúng tôi bán cho thị trường ná»™i địa cÅ©ng tăng 22%.

Má»™t cá»­a hàng xăng dầu của Petrolime. Ảnh: Phạm Huyền

- Petrolimex vốn chiếm 60% thị phần cả nÆ°á»›c, nay tăng 20% thì nghÄ©a là thời gian qua, thị phần các ông Ä‘ã tăng lên Ä‘áng kể. Điều Ä‘ó có nghÄ©a, các doanh nghiệp đầu mối khác Ä‘ã giảm nhập khẩu để giảm lá»—, ông có ý kiến gì?

Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng: NhÆ° tôi Ä‘ã nói nhiều lần vá»›i báo chí rồi, cứ khi nào thị trường khó khăn thì thị phần của Petrolimex tăng lên, khi thị trường thuận lợi, các doanh nghiệp đầu mối đều hào hứng tham gia, thị phần chúng tôi lại bị sức ép cạnh tranh khốc liệt.

Toàn quốc có 11 doanh nghiệp đầu mối xăng dầu và chỉ biết là, tháng 1 vừa qua, chúng tôi Ä‘ã tăng lên thị phần nhÆ° vậy.

Tại Hà Ná»™i, lượng xăng dầu chúng tôi bán ra tăng 20% so vá»›i cùng kỳ 2010, miền Nam tăng 24%. Cá biệt, có nÆ¡i tăng 30-40% nhÆ° ở Đồng Tháp. Thậm chí, có cá»­a hàng của chúng tôi ở Lâm Đồng, Ä‘ã tăng tá»›i 300% lượng bán ra. Bởi vì, các cá»­a hàng xăng dầu xung quanh đều Ä‘óng cá»­a, người dân địa bàn Ä‘ó phải chỉ còn biết mua xăng ở cá»­a hàng của chúng tôi.

Do vậy, việc các doanh nghiệp đầu mối khác có nhập đủ xăng dầu cho thị trường, theo hạn mức được giao hay không thì Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, tài chính phải kiểm soát. Chúng tôi không nắm được.

- Tuy nhiên, Ä‘ó cÅ©ng là má»™t dấu hiệu bất thường về đảm bảo nguồn cung của các doanh nghiệp đầu mối. Ông có kiến nghị gì tá»›i các bá»™ về Ä‘iều này?

Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng: Khi khó khăn, chúng tôi chỉ mong làm sao, các doanh nghiệp đầu mối khác tham gia thị trường đều đặn, tích cá»±c hÆ¡n, thì sẽ đỡ áp lá»±c cho chúng tôi. Vá»›i 60% thị phần xăng dầu, chúng tôi chỉ giữ vai trò chủ đạo chứ không thể chịu trách nhiệm hoàn toàn nguồn cung ứng cho thị trường được.

Giả sá»­, nếu Chính phủ giao Petrolimex phải đảm bảo 100% thị trường xăng dầu thì chúng tôi sẽ phải có phÆ°Æ¡ng thức kinh doanh khác rồi.

Đừng thị trường hóa ná»­a vời

- Hôm 20/2, Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c có công Ä‘iện nói Ä‘ã đảm bảo cân đối ngoại tệ, các doanh nghiệp nói thiếu ngoại tệ là không có cÆ¡ sở. Ông có ý kiến gì?

Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng: Chuyện đảm bảo ngoại tệ và chuyện mua ngoại tệ của doanh nghiệp là khác nhau. Quy trình kinh doanh của chúng tôi là mua ngoại tệ để nhập khẩu hàng, bán ở Việt Nam, thu tiền Việt rồi lại đổi sang ngoại tệ để nhập khẩu tiếp.

Tuy nhiên, chúng tôi chỉ thá»±c hiện 1 vế của quy trình Ä‘ó. Chúng tôi toàn phải Ä‘i vay ngoại tệ, Ngân hàng mở L/C bảo lãnh. Chứ, chúng tôi không mua được đủ ngoại tệ cho nhu cầu của mình, có chăng là rất nhỏ giọt. Mười mấy nghìn tá»· đồng bằng tiền Việt trong ngân hàng của chúng tôi, thời gian qua, không thể đổi sang ngoại tệ được.

Hệ lụy là việc thiếu ngọai tệ làm ảnh hưởng tá»›i uy tín, thÆ°Æ¡ng hiệu của chúng tôi vá»›i các đối tác nÆ°á»›c ngoài. Làm sao Petrolimex có thể Ä‘i thanh minh vá»›i nÆ°á»›c ngoài là nợ do không mua được ngoại tệ? Họ chỉ biết là nợ thôi và không chừng, tình hình tăng tá»· giá, vẫn không mua được ngoại tệ, khoản nợ của chúng tôi còn thành nợ xấu.

- Vậy, khi tá»· giá tăng, việc mua ngoại tệ của các ông Ä‘ã được cải thiện nhÆ° thế nào?

Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng: Chỉ nhúc nhích má»™t chút thôi, chúng tôi vẫn rất khó khăn. Mục tiêu đặt ra là ngoại tệ đủ để trả khoản nợ, khoản vay vẫn chÆ°a được Ä‘áp ứng. Trong khi Ä‘ó, tá»· giá tăng, chúng tôi bị thiệt hại tá»›i  hÆ¡n 1.000 tá»· đồng chênh lệch tá»· giá. Má»—i lít xăng, vốn Ä‘ã lá»— 2000 đồng/lít thì nay lá»— thêm gần 1000 đồng/lít do tá»· giá. Chênh lệch giá cÆ¡ sở Ä‘ã cao hÆ¡n giá bán lẻ tá»›i 3000 đồng/lít.

- Vậy, ông có kiến nghị để ổn định thị trường xăng dầu?

Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng: Giá xăng dầu từ lâu Ä‘ã do Chính phủ, Nhà nÆ°á»›c quyết định rồi. Doanh nghiệp chúng tôi sẽ để chuyện giá cho Chính phủ quyết, nhiệm vụ của chúng tôi, má»™t doanh nghiệp trọng yếu của Nhà nÆ°á»›c là đảm bảo cung ứng đủ xăng dầu, đảm bảo an ninh năng lượng.

Kiến nghị lá»›n nhất của chúng tôi là đừng thị trường hóa xăng dầu má»™t cách ná»­a vời nữa. Nghị định 84, qui định cÆ¡ chế thị xăng dầu kinh doanh theo thị trường, áp dụng từ 15/12/2009, là tiến bá»™ nhất. NhÆ°ng cÆ¡ chế Ä‘ó chỉ được thá»±c hiện 2 tháng thôi, sau Ä‘ó là giá vẫn do Nhà nÆ°á»›c Ä‘iều hành. Nếu Nghị định phải thá»±c hiện 1-2 năm, rồi có gì bất hợp lý má»›i Ä‘ánh giá, Ä‘iều chỉnh được.