Khi giá liên tục tăng, tại sao Petrolimex không kêu dá»± trữ 30 ngày được lãi bao nhiêu mà bây giá» khi giá giảm lại kêu lá»—?
Äó là ý kiến của PGS.TS Ngô Trí Long - Nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu giá cả (Bá»™ Tài Chính) xung quanh việc Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) kêu lá»— do quy định của Nghị định 83/2014 vá» kinh doanh xăng dầu và Ä‘á» xuất chi quỹ bình ổn giá xăng dầu cả trong trÆ°á»ng hợp giá giảm thá»i gian dài (giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n giá bán), giúp doanh nghiệp kinh doanh không bị mất vốn.
Cách nói nguỵ biện?
Tại buổi há»p trá»±c tuyến tổng kết ngành Công thÆ°Æ¡ng 2014 vừa qua, Chủ tịch Petrolimex cho biết mảng kinh doanh xăng dầu năm 2014 của Ä‘Æ¡n vị lá»— 200-300 tá»· đồng. Nguyên nhân là do trong năm 2014 giá dầu giảm mạnh, ảnh hưởng đến các Ä‘Æ¡n vị kinh doanh. Do việc tính giá theo bình quân 15 ngày, trong khi doanh nghiệp phải dá»± trữ 30 ngày khiến giá bán thÆ°á»ng thấp hÆ¡n giá vốn nháºp vào.
Tuy nhiên, PGS.TS Ngô Trí Long cho rằng lý do trên không chấp nháºn được. "Dá»± trữ 30 ngày thì doanh nghiệp xăng dầu cÅ©ng chỉ phải dá»± trữ có má»™t lần vá»›i má»™t mức cố định năm trÆ°á»›c cÅ©ng nhÆ° năm sau nếu không sẽ gây đứt Ä‘oạn trong phục vụ lÆ°u thông. ThÆ°á»ng thì ngÆ°á»i ta ký hợp đồng giao trÆ°á»›c 3 tháng cho nên là lãnh đạo doanh nghiệp nháºp khẩu xăng dầu, ông ta phải có sá»± nhạy cảm, phán Ä‘oán trÆ°á»›c được những biến Ä‘á»™ng vá» giá nhằm giảm thiểu rủi ro và đảm bảo doanh nghiệp có lợi nhất.
HÆ¡n nữa, khi Nhà nÆ°á»›c quy định 15 ngày Ä‘iá»u chỉnh giá má»™t lần, trong suốt quá trình chuẩn bị Ä‘iá»u chỉnh ấy doanh nghiệp xăng dầu vẫn bán theo giá cÅ©, chứ không phải mua vá» là bán ngay theo giá má»›i. NhÆ° váºy, ở Ä‘ây là nháºp bao nhiêu thì bán bấy nhiêu, không phải nháºp vỠđể dá»± trữ", ông Long chỉ rõ.
Petrolimex xin chi quỹ bình ổn xăng dầu ngay cả khi giá dầu Ä‘ang giảm
Vị chuyên gia này cÅ©ng thẳng thắn cho rằng: "Cách nói trên chỉ là nguỵ biện, nói vá»›i những ngÆ°á»i không biết mà thôi. Có thá»i gian doanh nghiệp xăng dầu lãi hÆ¡n 1.000 đồng/lít mà Nhà nÆ°á»›c vẫn chÆ°a Ä‘iá»u chỉnh giá vì phải đợi 15 ngày, khi ấy lãi của doanh nghiệp xăng dầu là bao nhiêu?".
"Khi giá liên tục tăng, tại sao Petrolimex không kêu dá»± trữ 30 ngày được lãi bao nhiêu mà bây giá» khi giá giảm lại kêu lá»—? HÆ¡n nữa, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c giảm chÆ°a tÆ°Æ¡ng xứng vá»›i giá thế giá»›i, trong khi giá xăng dầu thế giá»›i giảm tá»›i 50% thì giá trong nÆ°á»›c má»›i giảm được hÆ¡n 30%, tại sao các ông ấy lại kêu lá»—?", hàng loạt câu há»i được ông Ngô Trí Long đặt ra đối vá»›i các doanh nghiệp xăng dầu.
Doanh nghiệp xăng dầu thá»±c ra được lợi rất nhiá»u, ông Long nói. Äầu tiên là các chi phí cố định do Nhà nÆ°á»›c quy định. Há» Ä‘ang cố lá» Ä‘i khoản chi phí định mức kinh doanh xăng dầu vốn Ä‘ã được tăng từ 860 đồng/lít lên 1.050 đồng/lít, phần lợi nhuáºn định mức 300 đồng/lít. Thứ hai, ngay cả việc Nhà nÆ°á»›c Ä‘iá»u chỉnh thuế nháºp khẩu xăng dầu cÅ©ng là cái cá»› để doanh nghiệp xăng dầu viện vào Ä‘ó để không tăng giá. Tháºm chí, giữa hai lần Ä‘iá»u chỉnh thuế, doanh nghiệp Ä‘ã hưởng lợi từ sá»± chênh lệch giữa giá cÅ© và giá má»›i.
Bởi cho rằng doanh nghiệp xăng dầu tiá»n háºu bất nhất, há»… chuẩn bị xin cái gì thì báo lá»—, nhÆ°ng cuối năm quyết toán hay khi cần Ä‘ánh bóng lên sàn lại báo lãi nên ông Long Ä‘á» nghị cÆ¡ quan chức năng vào cuá»™c kiểm tra để nắm thá»±c hÆ°.
Tính má»i cách để có lợi cho mình
Má»™t Ä‘á» xuất "lạ" được Chủ tịch Petrolimex Ä‘Æ°a ra, Ä‘ó là kiến nghị liên bá»™ Công thÆ°Æ¡ng - Tài chính sá»a nghị định 83/2014 theo hÆ°á»›ng cho quỹ bình ổn giá xăng dầu được chi cả trong trÆ°á»ng hợp giá giảm thá»i gian dài (giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n giá bán), giúp doanh nghiệp kinh doanh không bị mất vốn. Ông Ngô Trí Long Ä‘ã báºt thốt lên: "Phi lý! Không thể chấp nháºn được" khi nghe tá»›i Ä‘á» xuất này.
"Là ngÆ°á»i kinh doanh thì lá»i được lá»— chịu và Ä‘á»u phải chia sẻ vá»›i ngÆ°á»i tiêu dùng. Tuy nhiên, quỹ bình ổn xăng dầu hiện nay Ä‘ang lấy tiá»n của chính ngÆ°á»i mua xăng dầu để “bình ổn” giá cho ngÆ°á»i mua xăng dầu mà doanh nghiệp xăng dầu lại không há» phải ná»™p.
Äây là Ä‘iá»u cá»±c kỳ vô lý bởi Ä‘ó là quỹ dá»± trữ khi có rủi ro vá» giá mà doanh nghiệp phải có. Äã để mặc ngÆ°á»i tiêu dùng gánh (trÆ°á»›c là 800 đồng/lít, hiện còn 500 đồng/lít), váºy mà khi kinh doanh xăng dầu thua lá»—, doanh nghiệp lại Ä‘òi lấy quỹ bình ổn để bù lá»— là Ä‘iá»u không thể chấp nháºn được, Ä‘i ngược nguyên tắc thị trÆ°á»ng. Có lẽ bởi tá»± dÆ°ng có khoản tiá»n 2.200 tá»· đồng (quỹ bình ổn của Petrolimex - PV), tá»™i gì há» không viện lý do để dùng?", vị chuyên gia thẳng thắn.
Từ việc Petrolimex kêu lá»— rồi Ä‘á» xuất xin chi quỹ bình ổn cả khi giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n giá bán, ông Long cho rằng doanh nghiệp này Ä‘ang tính má»i Ä‘Æ°á»ng có lợi cho mình mà không há» nghÄ© cho ngÆ°á»i tiêu dùng.
"Tiếng là doanh nghiệp Ä‘ã cổ phần hoá nhÆ°ng Nhà nÆ°á»›c vẫn chiếm chủ yếu trong Petrolimex, doanh nghiệp này lại Ä‘ang chiếm thị phần áp đảo trên thị trÆ°á»ng xăng dầu. Váºy mà há» lại đẩy khó khăn vá» phía ngÆ°á»i tiêu dùng, trong khi ngÆ°á»i tiêu dùng sức mua hạn chế, thu nháºp khó khăn, Ä‘iá»u Ä‘ó hoàn toàn không thuyết phục" ông nói.
Nguồn tin: Baodatviet