Thời gian gần Ä‘ây, việc Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu Ä‘ã linh hoạt hÆ¡n nhÆ°ng vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều. Để làm rõ hÆ¡n việc công khai, minh bạch kinh doanh xăng dầu, phóng viên Báo Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã phỏng vấn ông Trần Ngọc Năm- Phó Tổng giám đốc Tập Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) xung quanh vấn đề này.

CôngThÆ°Æ¡ng - Xin ông cho biết những việc Petrolimex Ä‘ã triển khai từ khi thá»±c hiện Chỉ thị 11/CT-BCT của Bá»™ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng ngày 22/4/2014 về tăng cường công khai, minh bạch đối vá»›i hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh Ä‘iện, xăng dầu?

Ông Trần Ngọc Năm- Phó Tổng giám đốc Tập Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex)

Ngay sau khi Chỉ thị số 11/CT-BCT của Bá»™ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng được ban hành, Petrolimex Ä‘ã khẩn trÆ°Æ¡ng nghiên cứu hết sức nghiêm túc về các ná»™i dung chỉ đạo của Bá»™ trưởng. Bắt đầu từ tháng 5/2014, Petrolimex Ä‘ã quyết định mở riêng 1 chuyên mục vá»›i tên gọi “Minh bạch xăng dầu” trong mục “Tin tức - sá»± kiện” trên website công cá»™ng có địa chỉ www.petrolimex.com.vn để công bố, công khai các thông tin của doanh nghiệp đến Ä‘ông đảo người tiêu dùng, khách hàng, đối tác, cổ Ä‘ông, phóng viên các cÆ¡ quan báo chí truyền thông.

Về quỹ bình ổn giá xăng dầu (BOG): Định kỳ theo quý, Petrolimex sẽ công bố tình hình biến Ä‘á»™ng BOG (số dÆ° đầu kỳ, số phát sinh trong kỳ, luỹ kế phát sinh kỳ báo cáo, số dÆ° cuối kỳ). Hình thức đăng: nguyên văn (scan) báo cáo Petrolimex gá»­i Bá»™ Tài chính, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng nhÆ° hiện nay và bổ sung địa chỉ nhận thông tin là Cổng thông tin Ä‘iện tá»­ Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng. đồng thời Petrolimex tiếp tục thá»±c hiện chế Ä‘á»™ báo cáo nhanh về BOG theo chỉ đạo tại văn bản số 4233/BTC-TCDN ngày 5/4/2013 của Bá»™ Tài chính.

Đối vá»›i việc công khai kết quả sản xuất - kinh doanh, từ khi chuyển sang cổ phần (1/12/2011) đến nay, Petrolimex vẫn công bố thông tin đầy đủ tại chuyên mục "Nhà đầu tÆ°" trên website Petrolimex theo Ä‘úng quy định của Ủy ban Chứng khoán Nhà nÆ°á»›c, gồm các báo cáo tài chính chÆ°a kiểm toán (quý, năm) và báo cáo tài chính Ä‘ã kiểm toán (6 tháng, cả năm). Từ tháng 5/2014, các báo cáo này sẽ được hiển thị thêm tại chuyên mục "Minh bạch xăng dầu". Hình thức đăng: Nguyên văn (scan) các biểu mẫu báo cáo mà Petrolimex gá»­i Ủy ban Chứng khoán Nhà nÆ°á»›c nhÆ° hiện nay và bổ sung địa chỉ nhận thông tin là Cổng thông tin Ä‘iện tá»­ Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng theo yêu cầu của CT11.

Bên cạnh việc công khai kết quả sản xuất - kinh doanh, Petrolimex sẽ tiếp tục chủ Ä‘á»™ng có thông tin, bài viết làm rõ các ná»™i dung mà Ä‘ông đảo bạn đọc, công chúng quan tâm, đăng tại mục "Tin tức - Sá»± kiện" hoặc "TCBC".

Về giá bán lẻ xăng dầu, Petrolimex Ä‘ã và Ä‘ang thá»±c hiện, hiện Ä‘ã thành nề nếp. Má»—i khi Ä‘iều chỉnh giá, Petrolimex đăng Thông cáo báo chí (TCBC), gá»­i TCBC đến tất cả các cÆ¡ quan báo chí trung Æ°Æ¡ng, chuyên ngành và các địa phÆ°Æ¡ng. TCBC Petrolimex Ä‘ã Ä‘ính kèm đường link chỉ dẫn đến các văn bản có liên quan của cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c. Đồng thời vá»›i việc cập nhật giá má»›i vào ô “Giá bán lẻ” tại website www.petrolimex.com.vn.

Để có thêm thông tin mở rá»™ng về hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu tại nÆ°á»›c ngoài (không bị chi phối bởi Nghị định 84), Tổng giám đốc Petrolimex Trần Văn Thịnh Ä‘ã chỉ đạo các Ä‘Æ¡n vị thành viên Petrolimex ở nÆ°á»›c ngoài (Petrolimex Singapore, Petrolimex Lào và Văn phòng đại diện Petrolimex tại Campuchia) thá»±c hiện bản tin thị trường xăng dầu định kỳ theo tháng, đăng trên website của Ä‘Æ¡n vị để Tập Ä‘oàn link về chuyên mục /tintuc-sukien/default.aspx.

Đối vá»›i các thông tin về giá xăng dầu thế giá»›i, giá cÆ¡ sở (cÆ¡ cấu, số liệu hình thành, cÆ¡ sở hình thành) và thị phần của các doanh nghiệp đầu mối - Petrolimex thá»±c hiện link tin từ website của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng

Petrolimex phải đảm nhận hầu hết thị trường ở vùng sâu, vùng xa

Hiện nay dÆ° luận Ä‘ang cho rằng giá xăng dầu tăng liên tục, cao hÆ¡n má»™t số nÆ°á»›c; hay thuế, phí chiếm quá cao trong cấu thành tính giá xăng dầu cÆ¡ sở… Từ “góc nhìn” của doanh nghiệp, ông có ý kiến gì về vấn đề này?

NhÆ° chúng ta Ä‘ã biết, nguồn xăng dầu để cung cấp cho tiêu dùng trên thị trường ná»™i địa của Việt Nam được bảo đảm theo cÆ¡ cấu: 70% từ nhập khẩu và khoảng 30% do Nhà máy lọc dầu Dung Quất cung cấp. Mặc dù có nguồn lọc dầu trong nÆ°á»›c nhÆ°ng giá bán của Nhà máy lọc dầu Dung Quất cho các thÆ°Æ¡ng nhân xăng dầu đầu mối vẫn theo giá xăng dầu quốc tế. Vì vậy, có thể nói giá xăng dầu nhập của các thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối chịu tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp của giá xăng dầu thế giá»›i, trong khi giá xăng dầu thế giá»›i bình quân 6 tháng đầu năm 2014 diá»…n biến theo xu hÆ°á»›ng tăng, cụ thể: Giá bình quân tháng 1: 114,66 USD/thùng, tháng 2 tăng lên 116,70 USD/thùng, các tháng 3, 4, 5, 6 tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i 116,53; 117,64; 117,96; 120,46 USD/thùng; đến ngày 14/7 giá bình quân là 123 USD/thùng.

Từ thá»±c tế này, nếu chính sách thuế, trích BOG trong nÆ°á»›c không thay đổi, để giảm bá»›t khó khăn cho các thÆ°Æ¡ng nhân xăng dầu đầu mối thì giải pháp Ä‘iều chỉnh tăng giá là khó tránh khỏi. Việc so sánh giá bán xăng dầu trong nÆ°á»›c vá»›i các nÆ°á»›c khác phải dá»±a trên cÆ¡ chế, chính sách về kinh doanh xăng dầu của má»—i nÆ°á»›c, cÅ©ng nhÆ° nguồn lá»±c tài chính của quốc gia Ä‘ó dùng để can thiệp trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh này nhÆ° thế nào? Tuy nhiên, đứng trên góc Ä‘á»™ cÅ©ng là má»™t người tiêu dùng, tôi cho rằng, bất cứ sá»± há»— trợ nào về mặt tài chính từ phía nhà nÆ°á»›c cÅ©ng chỉ mang tính chất nhất thời, còn để đất nÆ°á»›c phát triển và làm căn cứ Ä‘ánh giá Ä‘úng hiệu quả hoạt Ä‘á»™ng của các doanh nghiệp nói chung thì giá bán phải dá»±a vào các yếu tố đầu vào má»›i phản ánh trung thá»±c, khách quan.

Liên quan đến ý kiến cho rằng hay thuế, phí chiếm quá cao trong cấu thành giá xăng dầu cÆ¡ sở? Thá»±c ra, thuế suất nhập khẩu để làm căn cứ tính giá xăng dầu cÆ¡ sở hiện nay được áp dụng từ ngày 22/5/2013, trong Ä‘ó xăng là 18% (cá»™ng thêm 10% thuế tiêu thụ đặc biệt), dầu Ä‘iêzen 14%, dầu hoả 16% và madut là 15%. NhÆ° vậy, thuế suất nhập khẩu các mặt hàng xăng dầu trong thời gian vừa qua vẫn nằm trong khung thuế Ä‘ã được Quốc há»™i phê duyệt (khung thuế suất nhập khẩu đối vá»›i các mặt hàng xăng dầu từ 0-40%). Vì vậy, việc Ä‘Æ°a ra ý kiến Ä‘ánh giá cao hay thấp thì cần phải dá»±a trên các căn cứ pháp lý và cân đối thu-chi của ngân sách quốc gia thì má»›i có thể Ä‘Æ°a ra ý kiến Ä‘ánh giá thoả Ä‘áng.

Nếu chính sách thuế không thay đổi thì giải pháp tăng giá là khó tránh khỏi

Để ổn định thị trường xăng dầu, DN Ä‘ã chia sẻ khó khăn cùng nhà nÆ°á»›c và người tiêu dùng nhÆ° thế nào, thÆ°a ông?

Từ đầu năm 2014 đến nay, mặc dù Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã phải thá»±c hiện Ä‘iều chỉnh giá đối vá»›i xăng (5 lần tăng), dầu Ä‘iêzen (4 lần tăng, 5 lần giảm), dầu hoả (4 lần tăng, 3 lần giảm) và madut (3 lần tăng, 4 lần giảm); nhÆ°ng đối vá»›i các thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối trong các lần Ä‘iều chỉnh này, nhiều chu kỳ khi tính giá cÆ¡ sở, liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã áp dụng mức lợi nhuận định mức bằng (=) 0. Vì vậy, mức lợi nhuận định mức bình quân trong 6 tháng đầu năm 2014 đối vá»›i các mặt hàng xăng chỉ đạt 182 đồng/lít, dầu Ä‘iêzen là 273 đồng/lít, dầu hỏa 190 đồng/lít. Bên cạnh Ä‘ó, định mức chi phí kinh doanh được kết cấu trong công thức tính giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n khá nhiều so vá»›i thá»±c tế chi phí hợp lý, hợp lệ Ä‘ã phát sinh của các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối, từ Ä‘ó làm cho hoạt Ä‘á»™ng của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.

Việc công khai, minh bạch kết quả kinh doanh xăng dầu trong 2 quý đầu năm 2014 của Petrolimex cÅ©ng khiến dÆ° luận cho rằng, các DN kinh doanh xăng dầu lãi lá»›n nhÆ°ng luôn kêu lá»— để nhà nÆ°á»›c Ä‘iều chỉnh tăng giá, ông có thể giúp bạn đọc hiểu rõ vấn đề này?

Đến thời Ä‘iểm này, Petrolimex má»›i chỉ công bố các thông tin về hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh của DN quý I/2014, còn thông tin quý II cÅ©ng nhÆ° số liệu lÅ©y kế 6 tháng đầu năm, thì sau khi kết thúc quý II, Công ty mẹ - Tập Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam và các DN thành viên má»›i lập báo cáo tài chính theo quy định và công bố sau 45 ngày kể từ thời Ä‘iểm kết thúc quý II.

Trong quá trình hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh, Petrolimex định kỳ báo cáo Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng diá»…n biến giữa giá cÆ¡ sở so vá»›i giá bán lẻ hiện hành tại thời Ä‘iểm báo cáo theo các chu kỳ tính giá được quy định tại Nghị định 84/2009/NĐ-CP. Việc Ä‘iều hành giá bán xăng dầu trong nÆ°á»›c được Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng tính toán, dá»±a trên các yếu tố cấu thành trong công thức tính giá cÆ¡ sở và sá»­ dụng các công cụ tài chính của nhà nÆ°á»›c. 6 tháng đầu năm, do giá xăng dầu thế giá»›i diá»…n biến theo xu hÆ°á»›ng tăng nên kết quả hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu của Petrolimex quý I chỉ đạt lợi nhuận trÆ°á»›c thuế là 28.350 triệu đồng, chiếm khoảng 8,4% tổng lợi nhuận trÆ°á»›c thuế hợp nhất toàn tập Ä‘oàn, tÆ°Æ¡ng ứng khoảng 14 đồng/lít, kg thá»±c hiện vá»›i sản lượng xăng dầu xuất bán quý I của Công ty mẹ và 42 công ty xăng dầu TNHH MTV có trụ sở chính tại Việt Nam là 2.014.850 m³, tấn.

Việc cho rằng kinh doanh xăng dầu lãi lá»›n Ä‘ã không phản ánh Ä‘úng hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh của DN do sá»± Ä‘ánh giá chỉ dá»±a vào số liệu tuyệt đối mà không dá»±a vào quy mô hoạt Ä‘á»™ng và vốn kinh doanh của DN, trong khi Petrolimex Ä‘ang phải chịu trách nhiệm sá»­ dụng và bảo toàn vá»›i số vốn của chủ sở hữu trên 15.000 tá»· đồng, Ä‘iều Ä‘ó Ä‘ã gây nên sá»± bức xúc và hiểu lầm của người tiêu dùng.

Hiện nay có nhiều thành phần và DN tham gia thị trường xăng dầu dẫn đến sá»± cạnh tranh ngày càng gay gắt, là DN chiếm vị trí thống lÄ©nh trên thị trường, Ä‘âu là thế mạnh và khó khăn của Petrolimex, thÆ°a ông?

Đúng, là má»™t DN thống lÄ©nh thị trường, Petrolimex có lợi thế về cÆ¡ sở vật chất kỹ thuật, hệ thống phân phối, quan hệ khách hàng và được Chính phủ giao nhiệm vụ giữ vị trí quan trọng trong việc bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đối vá»›i mặt hàng xăng dầu. Tuy nhiên, Petrolimex cÅ©ng gặp không ít khó khăn, Ä‘ó là: 1- Đảm nhận gần nhÆ° hầu hết các vùng thị trường ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa, chi phí vận chuyển tạo nguồn lá»›n, kinh doanh không hiệu quả. 2- Khi kinh doanh có lãi thì thị phần giảm, kinh doanh lá»— thị phần tăng lên. 3- Việc buôn lậu xăng dầu vẫn xuất hiện ở nhiều vùng thị trường Ä‘ã tạo nên sá»± cạnh tranh không bình đẳng, gây thất thu cho ngân sách nhà nÆ°á»›c. 4- Công tác quản lý nhà nÆ°á»›c về xá»­ lý vi phạm nhận diện thÆ°Æ¡ng hiệu còn nhiều hạn chế…

Xin cảm Æ¡n ông!

Nguồn tin: Baocongthuong