Giá xăng dầu Ä‘ang được dÆ° luận quan tâm, đặc biệt trong vài ngày gần Ä‘ây có tranh luận nảy lá»­a giữa lãnh đạo Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Tài chính và doanh nghiệp (DN) đầu mối nhập khẩu.

Trong khi các DN than lá»— thì Bá»™ Tài chính lại cho rằng DN Ä‘ang có lãi. DN lá»— hay lãi, có hạch toán được việc kinh doanh từng mặt hàng xăng dầu?... CÆ¡ quan quản lý và các nhà nghiên cứu nêu rõ: Nếu không hạch toán được từng mặt hàng là DN gian lận. Bá»™ Tài chính hoàn toàn có căn cứ để khẳng định DN lãi 780 đồng/lít xăng dầu…

Giá khai ở hải quan “tố cáo” xăng dầu có lãi

Theo ông Nguyá»…n Anh Tuấn, Cục phó Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính), không thể tách bạch lá»— lãi trong kinh doanh từng mặt hàng xăng dầu nhÆ° thông tin của người đứng đầu Tổng công ty Xăng dầu VN nêu (Petrolimex) là chuyện phi lý. “Anh nói thế thì quản trị DN của anh quá kém. Nói thẳng ra là anh gian lận trong quản trị chứ không thể có chuyện không tách bạch được mặt hàng này lá»— hay lãi. Chi phí giá vốn của từng mặt hàng xăng dầu… là tách bạch vì rất rõ ràng về lợi nhuận, các khoản thuế, phí… Ä‘á»u có định mức cụ thể. Vấn đề chÆ°a rõ ràng ở Ä‘ây là giá nhập khẩu và Bá»™ Tài chính Ä‘ang cá»­ ba Ä‘oàn Ä‘i kiểm tra tại các DN nhập khẩu xăng dầu lá»›n” - ông Tuấn nói.

PGS Ngô Trí Long, chuyên gia tài chính lâu năm nghiên cứu về giá xăng dầu, cÅ©ng khẳng định: Petrolimex không tách bạch được lá»— lãi là khó chấp nhận. Nguyên tắc trong hạch toán bao giờ cÅ©ng hạch toán từng mặt hàng má»™t chứ không hạch toán tùm lum. Nếu anh nói anh không thể hạch toán được, tách bạch lá»— lãi từng mặt hàng thì tại sao khi cổ phiếu chÆ°a lên sàn, anh báo lá»—; khi chuẩn bị lên sàn thì lại bảo lãi. NhÆ° vậy là giấu đầu hở Ä‘uôi, mâu thuẫn, tiền hậu bất nhất…

Việc Petrolimex cho rằng không có chuyện họ lãi tá»›i 780 đồng/lít xăng dầu nhÆ° thông tin của Bá»™ Tài chính, vậy Bá»™ Tài chính dá»±a vào căn cứ nào để Ä‘Æ°a ra con số này. Ông Tuấn thông tin: “Bá»™ Tài chính dá»±a trên giá thá»±c nhập khẩu theo số liệu cÆ¡ quan hải quan khai báo. Đây là giá chính xác để tính toán thá»±c tế DN nhập về là bao nhiêu. Sau Ä‘ó lấy giá bán trừ Ä‘i giá nhập cá»™ng vá»›i các chi phí, thuế, phí… Ä‘á»ƒ ra được con số này. Petrolimex kêu không lãi nhÆ° vậy là vấn đề của họ. Chắc chắn sau khi có kết quả về giá nhập, Bá»™ Tài chính sẽ chỉ ra thá»±c tế DN Ä‘ang lá»— hay lãi”.

Giá xăng dầu Ä‘ang gây nhiều tranh cãi cần được minh bạch lời lá»—. Ảnh: HTD

Khai gian, giá sẽ mù mờ

Ông Long cÅ©ng nhận định: CÆ¡ cấu giá của xăng dầu rất minh bạch. Giá vốn và các khoản thuế, phí, các khoản thu khác, chi phí kinh doanh, lợi nhuận định mức... rất rõ ràng. DN chỉ có thể “tùm lum” được ở giá CIF (giá CIF bằng giá FOB cá»™ng vá»›i chi phí vận tải và bảo hiểm). Giá xăng dầu tưởng minh bạch mà không minh bạch khi DN đầu mối tìm cách lách.

“Cụ thể, DN có thể lách bằng cách mua lúc giá rẻ nhÆ°ng khai lúc giá đắt. Thế nhÆ°ng Ä‘iều này vẫn có thể kiểm tra được qua chứng từ nhập khẩu. Điểm nữa để giá xăng dầu mập mờ là chi phí kinh doanh. Người ta quy định là 600 đồng/lít xăng dầu nhÆ°ng DN có thể nâng lên bằng cách chia cho đại lý 900 đồng. Sau Ä‘ó, đại lý trả tiền lại cho DN. Làm ăn không hiệu quả, chi phí bất hợp lý thì anh phải chịu chứ không thể để người tiêu dùng gánh thay” - ông Long nói.

Ông Tuấn cÅ©ng cho biết: Thá»±c tế, cÆ¡ sở tính giá hiện hành lại căn cứ theo giá Platt’s Singapore dù Ä‘ây chỉ là giá tham chiếu. Mục Ä‘ích của việc lấy giá này để tính giá cÆ¡ sở là Nhà nÆ°á»›c muốn khuyến khích quản trị doanh nghiệp hiệu quả. DN cần tính toán xem nhập hàng vào lúc nào để có lãi. DN có gian lận hay không, lá»— hay lãi Bá»™ Tài chính sẽ chứng minh sau khi có kết luận của ba Ä‘oàn kiểm tra giá nhập khẩu xăng dầu tại các DN đầu mối lá»›n.

Về thông tin hải quan có hai giá nhập khẩu xăng dầu của ông Bùi Ngọc Bảo (Tổng Giám đốc kiêm Chủ tịch Há»™i đồng quản trị Petrolimex), ông Tuấn khẳng định: “Không thể có việc này! Giá cuối cùng hải quan tính là giá thá»±c tế DN ký hợp đồng vá»›i bạn hàng. Khi hàng về hải quan có thể tạm tính vá»›i giá DN khai báo. Tuy nhiên, giá để hải quan áp thuế là giá hợp đồng nên không có chuyện hai giá”.