Xin ông cho biết, trách nhiệm của Petrolimex đối vá»›i hệ thống đại lý trÆ°á»›c khi thá»±c hiện Chỉ thị 07/CT-BCT?
- TrÆ°á»›c Ä‘ó, theo quy định tại Thông tÆ° 36/2009/TT-BCT ngày 14/12/2009 vá» Quy chế đại lý kinh doanh xăng dầu của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã quy định
Ông Trần Ngá»c Năm- Phó Tổng giám đốc Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) |
“Äại lý bán lẻ chịu trách nhiệm trÆ°á»›c pháp luáºt và bên giao đại lý vá» số lượng, chất lượng xăng dầu bán ra”, đồng thá»i cÅ©ng yêu cầu khi ký hợp đồng đại lý phải quy định rõ trách nhiệm của các bên đối vá»›i chất lượng xăng dầu; chế Ä‘á»™ kiểm tra, giám sát chất lượng xăng dầu và liên Ä‘á»›i chịu trách nhiệm vá» số lượng, chất lượng xăng dầu bán ra trong hệ thống đại lý xăng dầu của thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối. Vì váºy, cho đến nay Petrolimex vẫn tuân thủ theo Ä‘úng các quy định tại thông tÆ° này mà không có gì thay đổi, cụ thể:
Thứ nhất, tất cả những ná»™i dung liên quan đến quyá»n và nghÄ©a vụ của các bên vá» quản lý số lượng, chất lượng xăng dầu Ä‘á»u được quy định rất cụ thể và chi tiết thông qua hợp đồng ký vá»›i đại lý, trong Ä‘ó có Ä‘iá»u khoản quan trá»ng cho việc xác định trách nhiệm vá» chất lượng xăng dầu Ä‘ó là tổng đại lý, đại lý phải thá»±c hiện Ä‘úng quyá»n và nghÄ©a vụ Ä‘ã quy định tại Nghị định số 84/2009/NÄ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ và Quy chế đại lý kinh doanh xăng dầu ban hành kèm theo Thông tÆ° 36/2009/TT-BCT vá» việccam kết chỉ lấy hàng má»™t nguồn duy nhất, của má»™t đầu mối.
Thứ hai, trong công tác giao nháºn giữa bên giao đại lý và bên đại lý, má»—i chuyến hàng Petrolimex cung cấp cho tổng đại lý, đại lý (giao trá»±c tiếp, hoặc thông qua các phÆ°Æ¡ng tiện váºn tải) Ä‘á»u có Ä‘Æ¡n hóa nghiệm do bên giao đại lý cấp và lấy mẫu của chuyến hàng Ä‘ó lÆ°u để làm cÆ¡ sở xem xét trong trÆ°á»ng hợp có khiếu nại vá» chất lượng xăng dầu.
Thứ ba, thá»±c hiện Nghị định 84, Thông tÆ° 36 và hợp đồng đại lý kinh doanh xăng dầu Ä‘ã được ký kết; định kỳ hoặc Ä‘á»™t xuất, các công ty xăng dầu trá»±c thuá»™c Petrolimex tiến hành kiểm tra các tổng đại lý, đại lý thuá»™c hệ thống phân phối của mình vá» việc thá»±c hiện niêm yết giá bán, chất lượng sản phẩm... tại cá»a hàng đại lý đảm bảo phù hợp vá»›i các quy định của pháp luáºt.
Ngoài ra, các công ty xăng dầu Petrolimex còn thiết láºp và công bố các Ä‘Æ°á»ng dây nóng để tiếp nháºn các thông tin phản ánh của ngÆ°á»i tiêu dùng vá» chất lượng xăng dầu trong hệ thống phân phối của Petrolimex. Căn cứ thông tin phản ánh, Petrolimex sẽ chủ Ä‘á»™ng hoặc phối hợp vá»›i các cÆ¡ quan chức năng tổ chức kiểm tra Ä‘á»™t xuất đối vá»›i đại lý có dấu hiệu vi phạm.
Nếu theo Chỉ thị 07, doanh nghiệp đầu mối sẽ chịu trách nhiệm liên Ä‘á»›i đối vá»›i hệ thống đại lý của mình, thá»±c hiện chỉ thị này doanh nghiệp sẽ gặp những khó khăn gì? Quan Ä‘iểm của ông vá» vấn Ä‘á» này?
- Quan Ä‘iểm của Petrolimex là cam kết chịu trách nhiệm đến cùng vá» chất lượng sản phẩm do Petrolimex cung cấp theo Ä‘úng các chỉ tiêu tại Ä‘Æ¡n hóa nghiệm và mẫu sản phẩm Ä‘ã lÆ°u.
Theo quy định tại Chỉ thị số 07/CT-BTC ngày 21/3/2012 của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng vá» việc các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu chịu trách nhiệm vá» chất lượng xăng dầu trong toàn hệ thống của mình; căn cứ thá»±c tế hoạt Ä‘á»™ng của Petrolimex, chúng tôi thấy rằng:Xăng dầu là mặt hàng lá»ng và là mặt hàng kinh doanh có Ä‘iá»u kiện (khác vá»›i các mặt hàng có bao bì Ä‘óng gói, nguyên Ä‘ai nguyên kiện), trong khi các đại lý xăng dầu là các doanh nghiệp Ä‘á»™c láºp, có tÆ° cách pháp nhân, hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh bình đẳng trÆ°á»›c pháp luáºt vì váºy các đại lý này phải chịu trách nhiệm trá»±c tiếp trÆ°á»›c pháp luáºt vá» chất lượng sản phẩm theo quy định tại Thông tÆ° 36, đồng thá»i các doanh nghiệp đầu mối cÅ©ng chịu trách nhiệm trÆ°á»›c pháp luáºt nếu xăng dầu do các đầu mối giao cho đại lý không đảm bảo Ä‘úng các chỉ tiêu sản phẩm Ä‘ã ghi tại Ä‘Æ¡n hóa nghiệm làm ảnh hưởng đến quyá»n lợi của ngÆ°á»i tiêu dùng.
Trong trÆ°á»ng hợp các doanh nghiệp đầu mối phải thá»±c hiện Ä‘úng các quy định tại Chỉ thị 07 thì trên thá»±c tế sẽ gặp má»™t số khó khăn:
Thứ nhất, vá»›i hệ thống phân phối xăng dầu hiện nay trên toàn quốc có khoảng 13.500 đến 14.000 cá»a hàng xăng dầu, trong khi các đầu mối kinh doanh xăng dầu chỉ có khoảng trên 20% cá»a hàng xăng dầu thuá»™c sở hữu của mình, còn lại trên 70% các cá»a hàng xăng dầu do các tổng đại lý, đại lý nắm giữ và được tổ chức hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh trên khắp cả nÆ°á»›c. Vá»›i đặc Ä‘iểm mặt hàng kinh doanh và phạm vi hoạt Ä‘á»™ng nhÆ° váºy, nếu đại lý không tuân thủ các Ä‘iá»u khoản hợp đồng Ä‘ã ký, cố tình lấy nguồn hàng từ nhiá»u nhà cung cấp khác nhau, tháºm chí cả hàng trôi nổi hoặc thá»±c hiện má»™t số hành vi gian láºn nhÆ° thông tin truyá»n thông Ä‘ã nêu thá»i gian qua... trong trÆ°á»ng hợp này cho dù các doanh nghiệp đầu mối có tăng cÆ°á»ng các đợt kiểm tra thì cÅ©ng vẫn gặp không ít khó khăn phát sinh.
Thứ hai, trong trÆ°á»ng hợp phát hiện vi phạm vá» chất lượng xăng dầu tại đại lý (nếu có), theo quy định của pháp luáºt hiện hành thì bên giao đại lý chỉ có quyá»n cao nhất là không tiếp tục ký hợp đồng vá»›i đại lý và báo cáo cÆ¡ quan chức năng xem xét xá» lý theo thẩm quyá»n.
Tuy nhiên, thá»±c hiện Chỉ thị số 07 của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Petrolimex sẽ cố gắng tăng cÆ°á»ng công tác kiểm tra, kiểm soát để hạn chế, ngăn ngừa các hành vi vi phạm vá» chất lượng xăng dầu có thể xảy ra trong hệ thống phân phối của Petrolimex, đồng thá»i kiến nghị vá»›i các cÆ¡ quan chức năng vá» các giải pháp phù hợp để việc quản lý chất lượng xăng dầu nói chung và trong hệ thống phân phối của Petrolimex nói riêng ngày má»™t tốt hÆ¡n.
* Äể quản lý tốt hệ thống này, theo ông cần phải có những Ä‘iá»u kiện gì và Nhà nÆ°á»›c phải có những chính sách nhÆ° thế nào?
- Theo tôi, để hạn chế gian láºn vá» chất lượng xăng dầu nhÆ° Ä‘ã xảy ra, trách nhiệm này không chỉ riêng của má»™t tổ chức, cá nhân nào mà là trách nhiệm từ cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c, doanh nghiệp và ngÆ°á»i tiêu dùng. Có thá»±c hiện đồng bá»™ nhÆ° thế, coi Ä‘ây là trách nhiệm của toàn xã há»™i thì trong thá»i gian tá»›i tôi tin rằng các hành vi vi phạm trong kinh doanh xăng dầu sẽ từng bÆ°á»›c được ngăn chặn.
Äể kiểm soát được hành vi vi phạm vá» chất lượng xăng dầu, trÆ°á»›c tiên chúng ta phải tiếp tục rà soát, Ä‘ánh giá các văn bản pháp luáºt có liên quan để bổ sung, sá»a đổi kịp thá»i, đảm bảo phù hợp vá»›i sá»± thay đổi của thá»±c tế, từ Ä‘ó tạo ra má»™t hành lang pháp lý rõ ràng và bình đẳng vá» trách nhiệm và nghÄ©a vụ của bên giao và bên đại lý, có chế tài xá» phạt nghiêm minh, đủ sức răn Ä‘e các hành vi vi phạm, làm cÆ¡ sở cho ngÆ°á»i tiêu dùng thá»±c hiện giám sát để bảo vệ quyá»n lợi chính Ä‘áng của mình.
Bên cạnh Ä‘ó, má»™t Ä‘iá»u cÅ©ng hết sức quan trá»ng Ä‘ó là phải đảm bảo cho các đại lý có mức thù lao hợp lý trên nguyên tắc bù đắp đủ chi phí, có lợi nhuáºn để bảo toàn vốn và tái đầu tÆ° doanh nghiệp. Khi làm được việc này, tôi tin rằng các hành vi gian láºn trong kinh doanh xăng dầu (nếu có) sẽ được giảm dần, đại lý sẽ tìm đến các giải pháp gia tăng sản lượng xuất bán để nháºn lấy các lợi ích chính Ä‘áng thông qua việc tuân thủ các quy định của luáºt pháp.
Ngoài ra, để quản lý tốt hệ thống đại lý cÅ©ng nên cần má»™t quy hoạch mạng lÆ°á»›i vá»›i việc phân bổ các cá»a hàng xăng dầu khoa há»c và hợp lý.
Nhiá»u ý kiến Ä‘á»u cho rằng, phải có thù lao cho các đại lý xứng Ä‘áng má»›i hạn chế gian láºn trong kinh doanh xăng dầu, nhÆ°ng tại sao hiện nay mức thù lao cho các đại lý vẫn thấp, không đủ bù đắp chi phí?
- Nguyên nhân chính do hiện nay hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu vẫn chÆ°a thá»±c hiện má»™t cách đầy đủ theo quy định tại Nghị định số 84/2009/NÄ-CP. Chúng ta Ä‘ang thá»±c hiện mục tiêu bình ổn giá để kiá»m chế lạm phát, ổn định kinh tế vÄ© mô và đảm bảo an sinh xã há»™i theo Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 24/2/2011 của Chính phủ. Vì thế, việc váºn hành giá bán chÆ°a bám sát sá»± biến Ä‘á»™ng của giá xăng dầu thế giá»›i. Thuế khâu nháºp khẩu xăng dầu hiện nay Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã Ä‘iá»u chỉnh vá» bằng không (0) đối vá»›i tất cả các mặt hàng, các doanh nghiệp đầu mối nháºp khẩu vẫn còn phát sinh lá»—, ảnh hưởng trá»±c tiếp đến nguồn vốn của doanh nghiệp vì váºy tổng đại lý, đại lý cÅ©ng phải chia sẻ và chấp nháºn mức thù lao ở mức thấp nhÆ° hiện nay.
Äể khắc phục tình trạng này, theo tôi chỉ có hai lá»±a chá»n: Má»™t là, hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu được váºn hành theo Ä‘úng các quy định tại Nghị định 84. Hai là, cÆ¡ quan chức năng của Nhà nÆ°á»›c xây dá»±ng và quy định mức thù lao hợp lý vá»›i từng thá»i kỳ, từng khu vá»±c đảm bảo đủ bù đắp chi phí và có lợi nhuáºn hợp lý cho tổng đại lý, đại lý.
Xin cảm Æ¡n ông!
Nguồn tin: Baocongthuong