Liên quan tá»›i dá»± thảo giá xăng dầu mà Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng má»›i hoàn tất, cÅ©ng nhÆ° sai phạm má»›i Ä‘ây của Petrolimex trong việc áp dụng không Ä‘úng tá»· giá liên ngân hàng, PV Báo Đất Việt Ä‘ã có cuá»™c trao đổi vá»›i chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long về vấn đề này.

 

Đây chính là sá»± lừa dối nhằm mục Ä‘ích Ä‘Æ°a giá cÆ¡ sở lên, luôn luôn tăng cao. Vậy hàng năm Petrolimex bán được bao nhiêu triệu lít xăng? Vá»›i sá»± chênh lệch tá»· giá mười mấy đồng thì giá cÆ¡ sở sẽ tăng lên ở mức nào và Petrolimex Ä‘ã bỏ túi bao nhiêu? Cho nên cÆ¡ quan chức năng phải có biện pháp thu lại mức chênh lệch Ä‘ó.

 

Trong việc sá»­a đổi Nghị định 84, có vấn đề là tính giá công thức, giá cÆ¡ sở có thêm thuế môi trường, và má»™t Ä‘iểm nữa là tính tá»· giá liên ngân hàng bình quân bao nhiêu ngày. NhÆ°ng hiện nay chúng ta Ä‘ang tính theo cách khác vì việc sá»­a đổi chÆ°a được thông qua.

 

 

Chuyên gia Ngô Trí Long: - Nguyên tắc của quản lý giá trong nền kinh tế thị trường là phải phân theo tính chất của thị trường để quyết định xem sản phẩm thuá»™c loại nào. Nếu thuá»™c loại tá»± do cạnh tranh thì phải để cho thị trường quyết định. Còn nếu thuá»™c lÄ©nh vá»±c Ä‘á»™c quyền thì Nhà nÆ°á»›c phải quyết định. Từ Ä‘ó má»›i có hình thức quản lý phù hợp.

 

Ở Việt Nam, xăng sản xuất trong nÆ°á»›c má»›i Ä‘áp ứng được 30% nhu cầu, còn 70% phải nhập khẩu và do 11 doanh nghiệp đầu mối thá»±c hiện, trong Ä‘ó riêng Petrolimex chiếm trên 48% thị phần. NhÆ° vậy, thá»±c chất thị trường xăng dầu Việt Nam mang tính Ä‘á»™c quyền.

 

Vá»›i xăng dầu, Ä‘ã là Ä‘á»™c quyền thì không thể để cho doanh nghiệp tá»± định giá được. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng thường có suy nghÄ© là phải đảm bảo đủ nguồn năng lượng cung cấp cho nền kinh tế, nên họ có xu hÆ°á»›ng chiều theo ý của doanh nghiệp.

 

Chúng ta cần phải sá»­a đổi Nghị định 84. Hiệp há»™i xăng dầu hiện nay đứng trên góc Ä‘á»™ doanh nghiệp để bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp.

 

 

Chuyên gia Ngô Trí Long: - Đây là không phải là sá»± Ä‘á»™c quyền, mà là doanh nghiệp Ä‘ang lách để dùng tá»· giá khác để tăng giá cÆ¡ sở lên, tăng lợi nhuận, tăng lợi ích và làm trái Luật. Vì vậy các cÆ¡ quan quản lý cần phải xá»­ lý nghiêm khắc sai phạm này.

 

 

Chuyên gia Ngô Trí Long: - Trong 3 phÆ°Æ¡ng án, thì phÆ°Æ¡ng án 1 là "bình má»›i rượu cÅ©", bản chất không thay đổi, chỉ thay đổi mức Ä‘á»™ và tần suất. NhÆ°ng cách nói nhÆ° vậy là lưỡng tính, ná»­a vời, không Ä‘úng vá»›i cÆ¡ chế thị trường. 

 

Để phù hợp vá»›i sá»± biến Ä‘á»™ng liên tục, thường xuyên của giá xăng dầu thế giá»›i nên công bố giá bán lẻ tối Ä‘a là 10 ngày. Tôi nhận thấy có má»™t vấn đề khó khăn là xăng dầu dá»± trữ quốc gia Ä‘ang được để tại các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối. Thá»±c tế này dá»… dẫn đến tình trạng khó tách bạch giữa xăng dầu dá»± trữ quốc gia và xăng dầu kinh doanh. Do Ä‘ó cần phải nghiên cứu, xây dá»±ng cÆ¡ chế theo hÆ°á»›ng bảo đảm minh bạch, thuận lợi trong quản lý, sá»­ dụng xăng dầu dá»± trữ quốc gia

 

Còn phÆ°Æ¡ng án 2 là giá trần theo tháng, phÆ°Æ¡ng án 3 là giá trần theo năm là khá phù hợp. Tuy nhiên, giá xăng dầu trên thế giá»›i diá»…n biến rất phức tạp, phụ thuá»™c vào nhiều yếu tố nhÆ° kinh tế, chính trị, tình trạng đầu cÆ¡, dá»± trữ... Có những thời Ä‘iểm giá biến Ä‘á»™ng không theo quy luật nào, tăng/giảm Ä‘á»™t biến và liên tục rất khó dá»± tính.

 

Nếu thá»±c hiện theo phÆ°Æ¡ng án này, cÆ¡ quan chức năng phải có Ä‘á»™i ngÅ© cán bá»™ đủ trình Ä‘á»™ và năng lá»±c để xá»­ lý kịp thời sá»± tăng giảm thất thường của giá xăng dầu thế giá»›i, từ Ä‘ó Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu trong nÆ°á»›c phù hợp. Và phải làm sao để giá bán lẻ đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nÆ°á»›c, DN và người tiêu dùng.

Nguồn tin: (ĐVO)