Hình ảnh một cuộc chiến kéo dài ba năm diễn ra trên toàn cầu khiến cả các bên loạng choạng và tổn thương nhưng vẫn không có gì thay đổi. Đó là một cách nhìn vào cuộc cạnh tranh cao giữa các nhà xuất khẩu dầu lớn trên thế giới và các công ty khoan đá phiến Mỹ.
Cuộc đấu tranh cho sự thống trị thị trường 97 triệu thùng mỗi ngày trên toàn cầu đã để lại một thẻ ghi nhớ mà ít người trong mảng dầu mỏ có thể dự đoán được cách đây 3 năm, thời điểm khi dầu bán với giá hơn 100 USD một thùng – cao hơn hai lần giá hiện tại, đang gần mức thấp nhất trong 12 tháng. Với sự khởi đầu của mùa lái xe hè, giá dầu và xăng thường sẽ tăng, nhưng giá cả đã giảm trong hai tuần qua do hàng tồn kho dầu thô và các sản phẩm tinh chế vẫn duy trì ở mức cao ở Mỹ và nước ngoài.
Một bên của cuộc chiến là Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ OPEC, nhóm sản xuất mà Saudi Arabia là thành viên có chiến lược duy trì sự thống trị của thị trường đã xoay chuyển từ một chiến thuật thất bại sang một chiến thuật khác vì nhóm đang phải vật lộn để giải quyết một lượng lớn cung thừa mà hầu như chắc chắn sẽ gây sức ép lên giá ít nhất thêm một năm nữa.
Một bên là các công ty vẫn đang làm việc với tốc độ điên cuồng để khai thác trữ lượng đá phiến ở Mỹ, đặc biệt là ở Texas. Họ đã sống sót qua những nỗ lực của OPEC nhằm giết chết sản lượng đá phiến sét, nhưng họ đang loạng choạng bởi giá dầu giảm gây sức ép lên lợi nhuận lợi nhuận.
Ít nhất 123 công ty hoạt động tại Bắc Mỹ đã đệ đơn xin phá sản kể từ đầu năm 2015, và những người sống sót, như Exxon Mobil và Chevron, đã theo dõi giá cổ phiếu của họ giảm xuống dưới mức trung bình của thị trường giá lên khi họ đi vay để duy trì cổ tức. Hơn 150.000 công nhân trong ngành dầu mỏ đã mất việc ở Mỹ, mặc dù thị trường lao động này đang bắt đầu hồi phục.
Ông Daniel Yergin, nhà sử học năng lượng và là phó chủ tịch của IHS Markit, một hãng nghiên cứu về năng lượng, cho biết: "Đối với cả hai bên, đang có một sức ép đang tới sau một sức ép tương tự trước đó. Để giá cả tăng trở lại, "hàng tồn kho phải được nhìn thấy đang giảm xuống, và cần phải có sự giới hạn tăng trưởng trong sự phát triển của ngành sản xuất đá phiến Mỹ," ông nói. "Đó là hai điều đang xác định thị trường lúc này."
Nhưng cả hai thứ này điều chưa xảy ra.
Tuần này, các nhà kinh doanh dầu bị sốc bởi báo cáo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế nói rằng nguồn cung toàn cầu sẽ tăng 585.000 thùng/ngày trong tháng 5 do các nước OPEC và các nước ngoài OPEC đều tăng sản lượng. Cơ quan này cho biết, các kho dự trữ dầu của 35 nền kinh tế công nghiệp hóa, không chỉ cao hơn mức trung bình lịch sử mà còn cao hơn mức mà khi OPEC quyết định để cắt giảm sản lượng vào cuối năm ngoái.
Theo Bộ Năng lượng, sản lượng dầu nội địa của Mỹ, trung bình mỗi ngày vào khoảng 8,9 triệu thùng/ngày trong năm 2016, sẽ tăng lên 9,3 triệu thùng/ngày trong năm nay. Bộ dự đoán sản lượng là 10 triệu thùng/ngày vào năm 2018, vượt qua kỷ lục năm 1970. Tuần trước, lượng dự trữ dầu thô nội địa giảm nhẹ, nhưng dự trữ xăng tăng 2,1 triệu thùng.
OPEC thiết lập chu kỳ thị trường mới nhất trong quyết định vào cuối năm 2014, khi Saudi và các đồng minh quyết định xoay chuyển chính sách nhóm theo một hướng bất ngờ. Thay vì cắt giảm sản xuất để hỗ trợ giá, như đã từng làm trong quá khứ, OPEC đã quyết định nới lỏng các lực lượng thị trường và thậm chí tăng sản xuất.
Mục tiêu này rõ ràng là làm giá giảm mạnh buộc các nhà sản xuất tư nhân Mỹ ra khỏi khu vực kinh doanh để đảm bảo sự thống trị của OPEC đối với thị trường quốc tế.
Hoạt động khoan của Mỹ đã gián đoạn mạnh mẽ vì các công ty đã ngừng hoạt động hơn một nửa số lượng giàn khoan và bỏ qua việc hoàn thành các giếng đã được khoan trong năm 2015 và một phần của năm ngoái.
Nhưng các nhà sản xuất Mỹ vẫn tỏ ra có sức chịu đựng dẻo dai. Họ thúc đẩy sự đổi mới để sản xuất nhiều dầu hơn với chi phí thấp hơn bằng cách khoan các giếng khoan dọc dài hơn xuyên qua các lớp đá phiến. Nỗ lực của họ đã được hỗ trợ bởi việc cắt giảm chi phí khoan và sản xuất một phần nhờ các công nghệ mới, bao gồm robot và cảm biến để nâng cao tính hiệu quả.
Hầu hết các công ty đã thua lỗ trong phần lớn năm 2015 và 2016, và một số khác đang bắt đầu tạo được lợi nhuận một lần nữa, những công ty khác lại bị rủi ro khi tiếp quản hoặc rút khỏi lĩnh vực kinh doanh này.
Ông Fadel Gheit, một nhà phân tích ở Oppenheimer & Company, cho biết: "Không ai muốn bắt tay vào với thực tế những ngày dầu 70 và 80 đã qua''. "Các nhà sản xuất đá phiến tiếp tục cắt giảm chi phí, và điều đó cho họ hy vọng tồn tại. Nhưng nếu giá dầu không tăng đáng kể so với mức hiện tại, thì 50% các nhà sản xuất đá phiến sét sẽ ngừng hoạt động."
Ngoại lệ có thể là các công ty đang hoạt động tại Permian ở Tây Texas và New Mexico, với nhiều lớp đá phiến sét hình thành nhiều giếng khoan đa tầng với chi phí khoan rẻ hơn. Việc xây dựng đường ống dẫn qua Texas đang đẩy mạnh xuất khẩu năng lượng mới của Mỹ sang châu Âu, châu Á và châu Mỹ Latinh.
Ông Badr Jafar, chủ tịch của Crescent Petroleum, có trụ sở tại UAE, nói: "Sự chịu đụng và hồi phục bất ngờ của sản xuất đá phiến Mỹ đã làm nản lòng các nỗ lực của OPEC trong việc làm giảm tồn kho toàn cầu và đồng thời đe dọa thị phần của nhóm.”
Sự thất bại trong việc ngăn chặn sản xuất của Mỹ đã khiến OPEC phải thay đổi chiến thuật vào cuối năm ngoái và cuối cùng đồng ý cắt giảm sản xuất. Tháng trước, OPEC đã gia hạn hiệp ước cắt giảm kéo dài đến tháng 3 năm 2018. Nhóm đã thành công trong việc kéo Nga và một vài nhà sản xuất quan trọng khác cùng tham gia.
Biện pháp mới đã giúp ổn định thị trường trong một thời gian, làm tăng giá dầu, vốn đã giảm xuống dưới 30 USD một thùng vào đầu năm 2016, lên mức hơn 50 USD một thùng trong suốt nửa đầu năm 2017. Vào thời điểm đó nhiều công ty dầu khí đang hoạt động ở Mỹ đã tăng sản lượng và chốt giá bán cao hơn với công cụ hedging.
Tuy nhiên, cắt giảm của OPEC một phần là không có thực. Sản lượng sản xuất thực tế đã tăng 290.000 thùng/ngày trong tháng 5, lên mức cao nhất trong năm, bởi vì Libya và Nigeria đã được miễn trừ tham gia hiệp ước và đang đẩy dầu vào thị trường thế giới.
Sự bất ổn về chính trị có thể làm giảm bớt sản xuất từ một trong hai quốc gia trên bất cứ lúc nào, nhưng cả hai đều tiếp tục gây bất ngờ thị trường với mức xuất khẩu mạnh mẽ.
Giá dầu và xăng thấp rất tốt cho người tiêu dùng, nhưng cũng làm ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của xe điện sạch hơn. Họ cũng có thể phá hủy triển vọng của đợt chào bán lần đầu ra công chúng của công ty dầu mỏ Saudi Aramco - một động thái chính trong nỗ lực của Vua Salman nhằm tái tạo lại nền kinh tế.
Nhưng một sức ép nữa có thể dẫn tới cuộc chiến giành thị trường. Giá thấp hơn có thể buộc các công ty phải cắt giảm sản xuất một lần nữa. Đã có một số đang cắt giảm các dự án thăm dò và các dự án mới trong những khu vực mà chi phí hoạt động cao, giống như cát dầu của Canada.
Ông Jafar, khi đề cập về các nhà sản xuất đá phiến Mỹ, đã nói, "Vẫn duy trì quan điểm cho rằng liệu hoạt động khoan dầu có thể tiếp tục với cùng tốc độ trong môi trường dưới 50 một khi giá hedgeshết hạn. Nhưng nếu có, tôi tin rằng các nhà sản xuất OPEC sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc buộc phải khôi phục lại thị phần một lần nữa, mà qua đó có thể thấy giá dầu giảm xuống. Và chu kỳ sẽ tiếp tục."
Nguồn: xangdau.net