Các cuộc đàm phán thất bại giữa các thành viên Opec và các đồng minh của họ về cách đối phó với cuộc khủng hoảng coronavirus đã gây ra một vụ sụp đổ giá gây ra các ảnh hưởng mạnh mẽ nghiền nát nền kinh tế toàn cầu.

Vào tháng Ba năm 2020, Opec và các đồng minh đã không thể thông qua các biện pháp về cách phối hợp một phản ứng đối phó đối với sự lây lan của Covid-19. Kết quả là một sự sụp đổ của thị trường dầu mỏ và một cuộc chiến giá cả giữa hai quốc gia sản xuất quyền lực nhất thế giới. Dưới đây chúng tôi sẽ mô tả sơ lược tổ chức gây tranh cãi này và theo dõi câu chuyện nhóm đã bị vướng mắc như thế nào vào một trong những bất ổn thị trường đáng chú ý nhất trong thời gian gần đây.

Điều kiện thị trường dầu biến động có thể gây ra hậu quả lớn cho sự ổn định của hệ thống tài chính toàn cầu - và đặc biệt, đối với các nền kinh tế đang phát triển phụ thuộc nhiều vào doanh thu từ dầu mỏ.

Vụ sụp đổ giá dầu năm 2020, phần lớn do ảnh hưởng của đại dịch coronavirus, là ví dụ mới nhất về sự biến động trong giao dịch hàng hóa có thể có tác động tài chính rộng lớn hơn đối với nền kinh tế toàn cầu.

Đó là lý do tại sao sáu mươi năm trước, một hiệp hội liên chính phủ được thành lập được gọi là Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ, hay gọi tắt là Opec.

Trang web của nhóm nêu tham vọng sau: “Mục tiêu của Opec là phối hợp và thống nhất các chính sách dầu khí giữa các nước thành viên, để đảm bảo giá cả công bằng và ổn định cho các nhà sản xuất xăng dầu, một nguồn cung cấp xăng dầu hiệu quả, kinh tế và thường xuyên cho các quốc gia tiêu thụ và môt lợi nhuận công bằng cho những ai đầu tư vào ngành công nghiệp này.”

Trong những năm kể từ khi thành lập, tổ chức này đã tăng trưởng số thành viên một cách đều đặn - hiện bao gồm 12 quốc gia sản xuất dầu lớn, mặc dù đây là một con số thay đổi thường xuyên.

Ngày nay, Opec được lãnh đạo bởi Saudi Arabia, một quốc gia nắm giữ gần 1/5 trữ lượng dầu mỏ toàn cầu đã được chứng minh và là nhà xuất khẩu dầu thô lớn nhất thế giới.

Nhóm này đã bị chỉ trích trong một số quý vì hoạt động như một nhóm lợi ích - phối hợp giữa các cấp bậc để kiểm soát nguồn cung dầu toàn cầu để duy trì giá cao - mặc dù các thành viên của nhóm bác bỏ sự dán nhãn đó là sai sự thật.

Dưới đây chúng ta sẽ xem xét kỹ hơn về Opec, lịch sử, thành viên và ảnh hưởng toàn cầu của nhóm.

Lịch sử của Opec là gì?

Opec được thành lập tại Baghdad vào tháng Chín năm 1960, bởi năm thành viên ban đầu - Iran, Iraq, Kuwait, Saudi Arabia và Venezuela - với mục đích đã nêu là đảm bảo « quyền bất khả xâm phạm của tất cả các quốc gia nhằm thực thi chủ quyền đối với tài nguyên thiên nhiên vì lợi ích phát triển quốc gia. »

Ý tưởng này, Opec nói, là để giành quyền kiểm soát thị trường dầu mỏ từ nhóm « Seven Sisters » - một nhóm các tập đoàn dầu khí đa quốc gia thống trị ngành công nghiệp vào thời điểm đó, và bây giờ thông qua một loạt các vụ sáp nhập và mua lại tồn tại như một trong những các ông trùm dầu mỏ lớn nhất thế giới bao gồm ExxonMobil, Chevron, BP và Royal Dutch Shell.

Ban đầu có trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ, tổ chức này sau đó đã chuyển cơ sở điều hành sang Vienna, Áo, nơi các cuộc họp được tổ chức hàng năm để các nhà sản xuất thảo luận về các vấn đề kinh doanh và đưa ra các quyết định chính sách.

Nhóm này được quản lý bởi ban lãnh đạo điều hành, đứng đầu là tổng thư ký Opec - một vị trí hiện đang được giữ bởi chính trị gia Nigeria Sanusi Barkindo.

Các thành viên của Opec là ai?

Tư cách thành viên của tổ chức đã phát triển qua nhiều năm, với các quốc gia thường xuyên tham gia và rời đi, và trong một số trường hợp, việc tái gia nhập một lần nữa.

Ecuador là quốc gia mới nhất chấm dứt liên kết với Opec, xác nhận quyết định của nước này vào cuối năm 2019 và có hiệu lực kể từ tháng Một năm 2020.

Do đó nhóm hiện có 13 thành viên: Algeria, Angola, Cộng hòa Dân chủ Congo, Equatorial Guinea, Gabon, Iran, Iraq, Kuwait, Libya, Nigeria, Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Venezuela.

Họ cùng nhau chiếm hơn 75% trữ lượng dầu thô đã biết – gần 1,2 nghìn tỷ thùng - mang lại cho tổ chức Opec sức mạnh to lớn để gây ảnh hưởng trên thị trường dầu quốc tế.

Thách thức của đá phiến Mỹ

Trong khi Opec đã có thể thống trị nguồn cung dầu thô kể từ khi thành lập, cuộc cách mạng đá phiến của Mỹ vào giữa những năm 2010, được tạo điều kiện bởi những tiến bộ trong công nghệ fracking, mang lại một động lực mới cho thị trường dầu thế giới.

Hàng tồn kho toàn cầu đột nhiên bão hòa với dầu đá phiến giá rẻ của Mỹ, gây áp lực lên giá dầu thô và chiếm thị phần từ các nước sản xuất Opec.

Đáp lại, tổ chức này đã thành lập một liên minh vào năm 2016 với 10 quốc gia ngoài Opec do Nga đứng đầu, đồng ý thực hiện cắt giảm sản xuất chung trong nỗ lực ổn định thị trường và duy trì giá dầu thô.

Libya và Nigeria đã được miễn trừ tham gia cắt giảm từ thỏa thuận ban đầu do các vấn đề xung đột trong nước.

Liên minh Opec + là gì?

Tham gia cùng Nga trong thỏa thuận hợp tác không chính thức với Opec là Mexico, Kazakhstan, Oman, Azerbaijan, Malaysia, Bahrain, Nam Sudan, Brunei và Sudan.

Kể từ năm 2016, nhóm liên minh Opec + này đã tìm cách duy trì giá dầu thô thông qua một loạt các thỏa thuận để điều tiết sản xuất và tránh cung vượt cầu trên thị trường.

Đó là cho đến tháng Ba năm 2020, khi Nga bác bỏ đề xuất đưa ra các biện pháp cắt giảm mới của Opec được thiết kế để đối phó nhu cầu dầu yếu kém do sự lây lan của Covid-19 - với việc hủy bỏ hàng loạt các chuyến bay, các biện pháp kiểm dịch và hoạt động công nghiệp thấp kết hợp sự sụt giảm đáng kể mức tiêu thụ nhiên liệu trên thế giới.

Opec đã đề nghị gia hạn cắt giảm sản lượng hiện tại là 2,1 triệu thùng mỗi ngày trong liên minh Opec +, cũng như bổ sung cắt giảm thêm 1,5 triệu thùng/ngày, cho đến cuối năm 2020.

Sự từ chối của Nga để chấp nhận các điều khoản mới đã đặt ra tương lai của mối quan hệ không chính thức mà nước này, và các nhà sản xuất ngoài Opec khác, đã hình thành với tổ chức bị nghi ngờ.

Giá dầu giảm mạnh trước thông tin rằng các biện pháp ổn định thị trường đã đổ vỡ và tình hình còn trầm trọng hơn nữa khi Saudi Arabia tuyên bố sẽ bắt đầu đẩy mạnh sản xuất và giảm giá dầu thô - khởi động một cuộc chiến giá cả với Nga và các nhà sản xuất đá phiến của Mỹ.

Một số nhà phân tích cho rằng độ sâu của sự sụp đổ giá dầu sẽ đưa Saudi Arabia và Nga trở lại bàn đàm phán, nhưng hiện tại tương lai của Opec+ vẫn còn là một ẩn số.

Trong khi đó, vị trí được cho là có ảnh hưởng ổn định trên thị trường dầu mỏ toàn cầu của Opec sẽ bị đặt dấu hỏi nếu nhóm tiến hành mở cửa xả lũ dầu vào thời điểm các hệ thống tài chính toàn cầu đang phải vật lộn dưới sức nặng của đại dịch coronavirus.

Nguồn: xangdau.net