Sau khi xoay sở để phục hồi giá dầu thông qua việc cắt giảm sản lượng, OPEC hiện có nguy cơ lãng phí chiến thắng của mình một lần nữa bằng cách để dầu thô tăng quá cao.
Trong quý đầu tiên, sự hợp tác sản xuất của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC và các đồng minh đã giúp dầu tăng mạnh nhất trong gần một thập kỷ, khôi phục giá lên hơn 70 USD/thùng.
Saudi Arabia, thành viên quyền lực nhất của nhóm, đã nói rõ rằng, họ quyết tâm duy trì nguồn cung thắt chặt. Điều đó có nguy cơ lặp lại năm 2018, khi cắt giảm sản xuất đẩy dầu lên mức cao nhất trong bốn năm, gây ra phản ứng dữ dội từ Tổng thống Donald Trump và sự đảo ngược vội vàng của Saudi.
“Có vẻ như nhóm các nhà sản xuất đang thắt chặt thị trường quá mức,” Ed Morse, giám đốc bộ phận nghiên cứu hàng hóa tại Citigroup Inc (NYSE: C) ở New York, cho biết.
OPEC và các đối tác đã thực hiện một đợt cắt giảm sản lượng mới vào đầu năm khi có vẻ như sản xuất dầu đá phiến của Mỹ bùng nổ và tăng trưởng nhu cầu toàn cầu mong manh sẽ dẫn đến thặng dư nguồn cung. Nhưng khi nhóm thực hiện các hạn chế, và khi nguồn cung bị siết chặt hơn bởi các cuộc khủng hoảng ở Venezuela và Iran, giờ đây có một nguy cơ thiếu hụt cao hơn.
Thu hẹp nguồn cung
Nếu nhóm tiếp tục cắt giảm, tồn kho dầu toàn cầu sẽ thu hẹp gần 1 triệu thùng mỗi ngày trong quý thứ ba, mức giảm mạnh nhất trong gần hai năm, dữ liệu từ tổ chức này cho thấy. Tuy nhiên, nhóm sẽ không đưa ra quyết định có nên gia hạn hay không cho đến khi nhóm họp vào cuối tháng 6.
Sự siết chặt trên thị trường có thể sâu hơn nữa. Một cuộc xung đột đang bùng phát ở Libya, sản lượng đang giảm mạnh ở Venezuela vì khủng hoảng kinh tế đang gia tăng và Mỹ sẽ sớm quyết định có nên thắt chặt các biện pháp trừng phạt đối với xuất khẩu dầu của Iran hay không.
“OPEC là một sự gián đoạn lớn – Libya - từ sự gia tăng giá rất nghiêm trọng ném tất cả các kế hoạch ra ngoài cửa sổ,” Derek Brower, giám đốc công ty tư vấn RS Energy, nói.
Điều đó có thể kéo giá dầu thô lên đến các mức khiến không thể được chấp thuận từ Nhà Trắng, đồng minh chính trị quan trọng nhất của Saudi.
“Không còn nghi ngờ gì nữa trong một kịch bản mà Brent lên tới 80 đô la, tổng thống Trump sẽ bày tỏ mối quan ngại của mình,” Harry Tchilinguirian, trưởng chiến lược gia thị trường hàng hóa tại BNP Paribas (PA: BNPP) SA cho biết.
Theo đuổi giá cao hơn cũng có nguy cơ làm căng thẳng liên minh quan trọng của Saudi với Nga, quốc gia đang hợp tác với OPEC trong hiệp ước nhằm cắt giảm nguồn cung. Tổng thống Vladimir Putin tuần trước nói rằng ông ấy thoải mái với mức giá hiện tại và cho rằng còn quá sớm để quyết định liệu sản lượng có cần phải hạn chế trong nửa cuối năm hay không.
Để tránh sự lặp lại của năm ngoái, Saudi Arabia có thể tăng nhẹ sản lượng, ngăn chặn giá tăng vọt. Vương quốc này đang cắt giảm sản lượng nhiều hơn đáng kể so với yêu cầu theo hiệp định OPEC, và do đó, có thể tăng nguồn cung mà không vi phạm hiệp ước.
Tìm kiếm sự cân bằng
Vào ngày 8 tháng 4, chưa đầy hai tuần sau khi Tổng thống Trump thúc giục OPEC tăng sản lượng, Bộ trưởng Năng lượng Saudi Khalid Al-Falih nói rằng ưu tiên của ông chính là việc “đưa hàng tồn kho trở lại mức hợp lý vẫn không thay đổi.”
Saudi Arabia đang phải đối mặt với áp lực trong nước mạnh mẽ để thúc đẩy chính sách này, từ kế hoạch chuyển đổi kinh tế triệt của Thái tử Mohammad Bin Salman đến ngân sách chính phủ dựa trên giá dầu 80 USD/thùng.
Một năm trước, quyết định của Riyadh cho phép giá tiếp cận mức đó.
Vào tháng 4 năm 2018, khi dầu được giao dịch ở mức khoảng 70 đô la, Saudi đã báo hiệu tại một cuộc họp OPEC ở Jeddah rằng họ thoải mái cho phép dầu thô leo lên cao hơn nữa. Lập trường của họ đã gây ra phản ứng dữ dội từ Tổng thống Trump, và mặc dù ban đầu Riyadh gạt đi những lo ngại của ông, trong vòng hai tháng, họ đã khuất phục trước mong muốn của ông và tăng sản lượng.
Vương quốc này sau đó đã tăng sản lượng lên mức kỷ lục, tràn ngập thị trường và khiến giá giảm xuống dưới 50 đô la một thùng. Động thái này bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi những lời hứa rằng Mỹ sẽ bóp nghẹt các chuyến hàng của Iran bằng các biện pháp trừng phạt, một cam kết mà chính quyền Trump đã không thực hiện vào phút chót.
Lần này, Saudi có lẽ đang trì hoãn bất kỳ hành động nào trong khi họ chờ đợi quyết định của Mỹ vào đầu tháng tới về cách tiến hành các biện pháp trừng phạt đối với hàng xuất khẩu của Iran, Tchilinguirian nói.
Bất kể quyết định của Trump về Iran, với hàng tồn kho sẽ thu hẹp lại và tổn thất nguồn cung xuất hiện ở các nơi khác, Saudi có thể phải đối mặt với kết quả bùng vỡ tương tự được nhìn thấy vào năm ngoái.
“Gần đây, OPEC đã rất giỏi trong việc đưa thị trường đi theo hướng mà họ muốn, nhưng ít tốt hơn trong việc điều khiển thị trường một khi nó đến gần đích,” ông Brower nói. “OPEC không bao giờ thực sự hiểu thời điểm đúng cho một đà tăng giá vì lợi ích của chính mình.”
Nguồn: xangdau.net (theo Bloomberg)
