Tại cuá»™c há»p toàn thể tổ chức tại Vienna (Áo), OPEC Ä‘ã tán đồng sản lượng hiện nay cá»§a các nước thành viên. Äiá»u này có nghÄ©a giá dầu thô có thể giảm hÆ¡n nữa khi các nước trong và ngoài OPEC không thể phối hợp các chính sách vá» sản lượng và tiếp tục nâng sản lượng cá»§a mình. Sau khi OPEC quyết định không giảm sản lượng trong cuá»™c há»p toàn thể, giá dầu thô giao tại Mỹ giảm xuống dưới mức 40 USD/thùng, xuống còn 39,27 USD/thùng trong phiên giao dịch cuối ngày 4/12. Sá»± chia rẽ giữa các nước thành viên OPEC Ä‘ã khiến cho tổ chức này phải huá»· bá» kế hoạch ấn định mức sản lượng trần 30 triệu thùng/ngày.
Giàn thăm dò dầu cá»§a táºp Ä‘oàn Shell ở ngoài khÆ¡i Alaska, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Giá dầu tháºm chí còn giảm tiếp trong những ngày sau Ä‘ó, xuống đến mức thấp nhất trong vòng bảy năm qua. Giá dầu giảm do sản lượng dư thừa. ÄÆ°á»£c biết sản lượng dầu cá»§a các nước OPEC hiện nay ở mức ká»· lục khoảng 31,8 triệu thùng/ngày.
Việc OPEC không có sá»± lá»±a chá»n nào khác ngoài việc phải huá»· bá» kế hoạch quy định mức trần có nhiá»u nguyên nhân.
Arab Saudi, nước sản xuất dầu lá»›n nhất thế giá»›i, không thay đổi sản lượng, hiện sản xuất khoảng 10 triệu thùng/ngày kể từ mùa Hè năm 2015. Arab Saudi giữ nguyên sản lượng trong bối cảnh nước này Ä‘ang cạnh tranh thị phần vá»›i các nhà sản xuất cá»§a Mỹ và Canada khai thác dầu má» từ Ä‘á phiến.
Mùa Thu năm 2014, Mỹ Ä‘ã Ä‘e doạ truất ngôi vị là nước sản xuất dầu má» lá»›n nhất thế giá»›i cá»§a Arab Saudi vì váºy hồi tháng 11/2014, Arab Saudi quyết định không giảm sản lượng kể cả khi giá giảm. Äây là sáng kiến cá»§a Arab Saudi.
Bằng việc giảm giá, OPEC Ä‘ang tìm cách giảm bá»›t sản lượng dầu má» từ Ä‘á phiến vốn Ä‘òi há»i chi phí hoạt động cao. Trong khi Ä‘ó, dầu thô, từng đạt mức giá trên 100 USD/thùng, Ä‘ã trượt vá» mức giá chỉ còn từ khoảng 30-40 USD/thùng.
Iraq, năm 2014 Ä‘ã trở thành nước sản xuất dầu lá»›n thứ hai trong OPEC, cÅ©ng nâng sản lượng lên 4 triệu thùng/ngày. Nguyên Bá»™ trưởng Dầu má» Iraq, Thamir Ghadhban, nói rằng Iraq sẽ tiếp tục nâng sản lượng vốn bị trì hoãn do chiến tranh.
Iraq không có nhiá»u lá»±a chá»n trong việc tìm kiếm nguồn thu vì váºy nước này quyết định nâng sản lượng dầu mỠđể có kinh phí tiến hành hoạt động tái thiết hạ tầng và trang trải cho các hoạt động an ninh để đối phó vá»›i tổ chức Nhà nước Hồi giáo.
Má»™t lý do nữa là OPEC nói rằng há» không thể ấn định mức trần vì há» không biết Iran sẽ xuất khẩu bao nhiêu dầu sau khi nước này trở lại thị trưá»ng thế giá»›i trong mùa Xuân tá»›i. Iran có thể sẽ tăng sản lượng xuất khẩu sau khi nước này đồng ý hạn chế hoạt động làm giàu urani vá»›i Nhóm P5+1.
Tháºm chí ngay trước cuá»™c há»p má»›i Ä‘ây nhất cá»§a OPEC, Bá»™ trưởng Dầu má» Iran Bijan Zanganeh Ä‘ã chỉ trích các nước Arab Saudi và Iraq Ä‘ã sản xuất quá nhiá»u dầu khiến cho giá giảm. Ông nói: “Việc quay trở lại thị trưá»ng là quyá»n cá»§a chúng tôi” vá»›i hàm ý Iran muốn tăng sản lượng. Vì váºy, các nước OPEC có thể sẽ tiếp tục nâng sản lượng trong bối cảnh thiếu vắng quy định chung vá» mức sản lượng.
Indonesia, tham gia OPEC sau má»™t thá»i gian gián Ä‘oạn 7 năm, sẽ sản xuất khoảng 800.000 thùng/ngày. Quốc gia này, từng sản xuất hÆ¡n 1,6 triệu thùng/ngày Ä‘ã tăng nháºp khẩu dầu thô để Ä‘áp ứng nhu cầu phát triển cá»§a ná»n kinh tế. Vì Indonesia trong tương lai sẽ là nước chuyên nháºp khẩu dầu má», nước này sẽ hưởng lợi nhá» vào việc giá dầu giảm. Indonesia giá» hoạt động như má»™t nước trung gian giữa OPEC vá»›i các nước nháºp khẩu dầu khác ở châu Á.
Trong khi Ä‘ó, tăng trưởng nhu cầu dầu má» từ các ná»n kinh tế lá»›n chuyên nháºp khẩu Ä‘ang có xu hướng giảm. Theo CÆ¡ quan năng lượng quốc tế, nhu cầu cá»§a Trung Quốc đối vá»›i dầu má» sẽ tăng 2,9% trong năm tá»›i, giảm so vá»›i mức 5,4% cá»§a năm 2015. Con số này cá»§a Ấn Äá»™ là tăng4,4% giảm so vá»›i mức 6,6% cá»§a năm nay.
Khả năng Cục dá»± trữ liên bang Mỹ (FED) nâng lãi suất chuẩn vào cuối tháng này cÅ©ng là má»™t yếu tố gây sức ép làm giảm giá dầu. Tuy nhiên, giá dầu thấp lại là yếu tố tích cá»±c há»— trợ cho các ná»n kinh tế châu Á Ä‘ang trì trệ. |
Nếu FED quyết định tăng lãi suất, đồng USD sẽ tăng giá, như váºy sẽ khiến cho các nhà đầu tư rút ra khá»i các tài sản được định giá bằng đồng USD. Giá dầu có thể lao dốc nhanh chóng trừ phi các nước sản xuất dầu má» phối hợp các chính sách cá»§a mình.
Má»™t trở ngại lá»›n nữa là mặc dù sản lượng dầu Ä‘á phiến cá»§a Mỹ Ä‘ã bắt đầu giảm song Arab Saudi muốn con số này phải giảm hÆ¡n nữa và Ä‘iá»u này khiến Arab Saudi mâu thuẫn vá»›i Venezuela và các nước OPEC khác. Trong khi Venezuela và OPEC muốn Arab Saudi giảm sản lượng thì quốc gia này muốn cả các nước ngoài OPEC như Nga và Mexico cÅ©ng chia sẻ thiệt hại xảy ra má»™t khi Arab Saudi giảm sản lượng.
Hồi tháng 10/2015, Quốc vương Salman Bin Abdulaziz Ä‘ã cá» con trai là Mohamed Bin Salman, Bá»™ trưởng Quốc phòng, đến Nga. Ngưá»i này được cho là Ä‘ã thảo luáºn vá» cuá»™c xung đột tại Syria vá»›i Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Tuy nhiên, Mohamed Bin Salman và tuỳ tùng cá»§a ông ta, trong Ä‘ó có má»™t quan chức lãnh đạo cá»§a Táºp Ä‘oàn dầu khí nhà nước Saudi Aramco, có thể Ä‘ã có các cuá»™c thảo luáºn trong háºu trưá»ng vá»›i quan chức Nga vá» khả năng giảm sản lượng và các biện pháp để ổn định thị trưá»ng dầu má».
Các nhà quan sát nói rằng Nga Ä‘ang sản xuất khoảng 10 triệu thùng/ngày, tương đương vá»›i Arab Saudi và Moscow không thể đồng ý giảm sản lượng. Nga Ä‘ang chịu ảnh hưởng từ các biện pháp trừng phạt kinh tế cá»§a phương Tây vì việc nước này can thiệp vào Ukraine.
Nga bắt đầu tăng các hoạt động quân sá»± trong mùa Thu này tại Syria để á»§ng há»™ chính phá»§ cá»§a Tổng thống Bashar Al Assad. Vì váºy nước này muốn tăng sản lượng để bù đắp cho thiệt hại do các biện pháp trừng phạt kinh tế và trang trải chi phí quân sá»±.
Trong khi Ä‘ó, Arab Saudi không hài lòng vá»›i việc Nga há»— trợ chính phá»§ Syria đương nhiệm. Vì váºy, có đồn Ä‘oán rằng Arab Saudi tăng sản lượng theo yêu cầu cá»§a Mỹ để hạ giá dầu vì Ä‘iá»u này sẽ khiến Nga thiệt hại. Mối quan hệ quốc tế phức tạp càng khiến cho các nước sản xuất dầu má» khó khăn hÆ¡n trong việc hành động má»™t cách Ä‘oàn kết.
Giá dầu thô có thể sẽ vẫn thấp trong má»™t thá»i gian dài và tác động đến các ná»n kinh tế châu Á. Tại Ấn Äá»™ và má»™t số nước khác, giá dầu thô giảm sẽ giúp làm giảm giá cả hàng hoá, nhá» Ä‘ó kích thích chi tiêu cá nhân và đầu tư vốn. Nhà kinh tế hàng đầu cá»§a Standard Chatered Bank phụ trách các ná»n kinh tế châu Á nói rằng lạm phát tại các nước châu Á sẽ vẫn ở mức thấp và vá»›i rá»§i ro tăng lạm phát có thể xảy ra trong ná»a cuối năm 2016.
Ông chỉ ra rằng nếu giá dầu giảm 10% trong năm 2016, chỉ số giá tiêu dùng tại các ná»n kinh tế châu Á sẽ giảm 0,1-0,5%. Trong khi tăng trưởng yếu tại Trung Quốc vẫn là má»™t vấn đỠđáng quan ngại, giá dầu thấp được dá»± Ä‘oán sẽ giúp cải thiện các ná»n kinh tế châu Á.
Nguồn tin: Baotintuc