(NLÄO) - Găm hàng, than lá»— và tăng giá, Ä‘ó là Ä‘iệp khúc truyá»n thống cá»§a các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu ở Việt Nam. Khi nhà nước còn quản giá xăng dầu thì Ä‘iệp khúc Ä‘ó thi thoảng má»›i phát còn khi giá được “thả” thì cứ 10 ngày ngưá»i dân lại được “thưởng thức” 1 lần.

21-6 là ngày mà các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu được trao lại quyá»n định giá bán lẻ. Ngày 20-7, xăng tăng 400 đồng/lít và cứ trung bình 10 ngày lại tăng má»™t lần, lần sau cao hÆ¡n lần trước: 900 đồng/lít ngày 1-8 và 1.000 đồng/lít, ngày 13-8.
Việc tăng giá này theo giải thích cá»§a các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu là do giá dầu thế giá»›i lên, nếu không tăng sẽ lá»— và việc tăng giá này hoàn toàn vừa khít vá»›i quy định cá»§a nhà nước là 10 ngày má»›i được tăng má»™t lần, má»—i lần không quá 7%.
Giải thích trên quá hợp tình, hợp lý và hợp pháp thế nhưng dư luáºn vẫn cảm thấy có Ä‘iá»u gì Ä‘ó không ổn. Bởi vì, như thành cái lệ, cứ xăng tăng giá thì thế nào trước Ä‘ó vài ngày cÅ©ng có nhiá»u cây xăng Ä‘óng cá»a nghỉ bán vá»›i lý do hết hàng.

Tuy nhiên, các đại lý xăng dầu thì cho rằng mình vô can vá»›i cái lệ này vá»›i nhiá»u lý do như xe Ä‘i lấy hàng chưa vá», Ä‘ã gá»i Ä‘iện cho đơn vị cung cấp nhưng chưa Ä‘em đến…
Cách giải thích này xem ra không ổn, bạn T.P.S đặt câu há»i: Có ngưá»i kinh doanh nào mà để hết hàng mà không lo nháºp hàng má»›i để "chết" thá»i gian kinh doanh Ä‘âu, tiá»n mặt bằng, tiá»n lương nhân viên... chịu lá»— sao?
Bạn Ä‘á»c này còn nhại theo lá»i bài hát Phượng Hồng cá»§a nhạc sÄ© VÅ© Hoàng để cảm thán: “Ai cÅ©ng hiểu chỉ 1 ngành (cố tình, giả vá») không hiểu, nên nhiá»u ngưá»i dại khá» (dân Ä‘en chúng tôi), ngáºm ngùi đứng đổ xăng....
Có thể nói, nếu thông tin vá» giá xăng dầu minh bạch thì không có chuyện "găm" hàng chá» giá như váºy. Bắt bệnh tình trạng này, nhiá»u bạn Ä‘á»c cho rằng: Äá»™c quyá»n thì má»›i sinh ra váºy, nếu minh bạch thị trưá»ng, đặt khách hàng Ä‘úng chá»—, Ä‘úng nghÄ©a thì bán nhiá»u lá»i nhiá»u, ít lá»i ít làm gì còn chuyện "đầu cÆ¡ tích trữ" như thá»i bao cấp.
Giá xăng dầu thách thức nhà nước và xã há»™i Xăng dầu thích tăng giảm thế nào nhà nước không quan tâm và nhà nước cÅ©ng chẳng làm gì được doanh nghiệp, chỉ cần thu thuế đủ và nhiá»u là được. Äó là thách thức nhà nước. Doanh nghiệp không há» ép xã há»™i phải sá» dụng xăng dầu. Tôi tăng giá thế Ä‘ó, anh chê đắt thì đừng mua. Chưa bao giá» doanh nghiệp xăng dầu có chương trình khuyến mãi hay quan tâm đến ngưá»i tiêu dùng. Äó là thách thức xã há»™i. hutiu.bokho |
Vá» mặt lý thuyết, nhà nước Ä‘ã để giá xăng váºn hành theo cÆ¡ chế thị trưá»ng. Tuy nhiên, thá»±c tế các ông lá»›n như Táºp Ä‘oàn Xăng dầu VN (Petrolimex), Tổng công ty Dầu VN (PVOil) và Tổng công ty Thương mại kỹ thuáºt và đầu tư (Petec) Ä‘ã chiếm hÆ¡n 90% thị phần. Trong Ä‘ó, riêng Petrolimex chiếm khoảng 60% thị phần. Vì váºy, việc nhà nước trao cho các ông lá»›n trên quyá»n quyết định giá chẳng khác nào trao thêm quyá»n cho kẻ độc quyá»n.
Bạn Ä‘á»c Tran bức xúc: Hình như mấy ông xăng dầu gá»i kiến nghị xin tăng giá chẳng qua là "thá»§ tục" thôi chứ mấy ổng muốn tăng thì chưa thấy ai cản được hết. Dư luáºn có than phiá»n la ó gì Ä‘i nữa thì kết quả là vẫn phải tăng và tăng mà thôi. Không hiểu sao mấy ổng than lá»— quá trá»i nhưng nhiá»u ngưá»i vẫn lao đầu vào kinh doanh mặt hàng vô cùng lá»— này!?”
Má»™t bạn Ä‘á»c khác thì mỉa mai: Tăng thế Ä‘ã có lãi chưa mấy bác? Chúng em Ä‘ã nghèo thì có nghèo thêm cÅ©ng chẳng sao, miá»…n mấy bác có lãi là chúng em mừng rồi, vì chúng em rất "dị ứng" vá»›i khẩu hiệu "lá»— muôn năm" cá»§a mấy bác.
Còn bạn Cao Minh Tâm thì khẳng định: Ngưá»i dân ở má»™t quốc gia xuất khẩu tài nguyên phải được hưởng lợi từ nguồn tài nguyên Ä‘ó (có thể là trá»±c tiếp nếu như Việt Nam nhanh chóng có những nhà máy lá»c dầu Ä‘áp ứng nhu cầu; hoặc gián tiếp từ cân đối các nguồn thu xuất dầu thô và nháºp xăng dầu vá» phục vụ tiêu dùng, sản xuất trong nước).
Vì váºy, theo bạn Ä‘á»c này việc nhà nước Ä‘ánh thuế trên xăng dầu quá cao như váºy là không công bằng vá»›i ngưá»i dân. Äó là chưa kể, việc thả nổi giá cá»§a mặt hàng nhạy cảm này sẽ kéo theo nhiá»u hệ lụy xấu.
Bạn Ä‘á»c Han Sy ví von: Giá xăng tăng giống như quăng thêm cái áo lên lưng con lừa, con lừa quỵ xuống vì nó yếu chứ cái áo Ä‘âu có nặng ná» gì. Cầu trá»i ban thêm sức mạnh cho lừa!
Bạn Ä‘á»c Kim Thanh thì nói thẳng: Nếu nhà nước cứ để tình trạng giá xăng dầu thiếu minh bạch như thế này sẽ có tác động xấu đến ná»n kinh tế nước nhà, phá há»§y kế hoạch phát triển kinh tế ở tầm vÄ© mô, làm cho hàng hoá cá»§a ta kém cạnh tranh giá vì phải đội thêm nhiá»u phí, doanh nghiệp phá sản, công nhân thất nghiệp, giá cả leo thang kéo theo nhiá»u tệ nạn xã há»™i như trá»™m, cướp...
Tuy nhiên, xóa thế độc quyá»n trong kinh doanh xăng dầu, minh bạch giá cả không thể ngày má»™t ngày hai. Vì váºy, theo bạn Le Văn, trước mắt, nhà nước nên sá»a đổi ngay cái nghị quyết doanh nghiệp đầu mối được phép thay đổi giá theo chu kỳ 10 ngày. Há» biết sá»›m thông tin giá cả biến động lên hoặc giảm, mua má»™t lượng hàng lá»›n rồi vá» ôm bán nhá» giá»t, đồng thá»i xin tăng giá không bán cho các đại lý để bán ra phục vụ ngưá»i dân, làm dân chúng thi nhau đẩy bá»™ xe máy túa mồ hôi há»™t thì không ổn tí nào.