Saudi Arabia Ä‘ã thể hiện Ä‘á»™ng thái hầu nhÆ° không quan tâm đến những thành viên OPEC bằng hành Ä‘á»™ng Ä‘Æ¡n phÆ°Æ¡ng giảm giá bán dầu thô đến thị trường Mỹ hồi đầu tuần này, má»™t bÆ°á»›c Ä‘i Ä‘ã làm dấy lên các nghi ngờ về Ä‘á»™ tin cậy cÅ©ng nhÆ° khả năng của nhóm này để tìm kiếm má»™t kế hoạch chung nhằm ổn định thị trường năng lượng Ä‘ang sụt giảm mạnh.

Và trong khi OPEC chật vật để tìm kiếm tiếng nói chung, thì giá dầu thô có nguy cÆ¡ duy trì ở mức thấp, hoặc Ä‘i xuống hÆ¡n nữa, vì lợi ích của người tiêu dùng cÅ©ng nhÆ° các doanh nghiệp Mỹ nói riêng và thế giá»›i nói chung.

OPEC Ä‘ang bị chia rẽ bởi sá»± khác biệt giữa các thành viên về các ý kiến xung quanh mức giá bán lí tưởng nên được thiết lập. Điều này được minh chứng trong sá»± cạnh tranh giữa đối thủ nặng ký Saudi Arabia, thành viên có thể chịu Ä‘á»±ng mức giá thấp hÆ¡n, và Iran, thành viên phụ thuá»™c hoàn toàn vào thị trường mạnh mẽ hÆ¡n để duy trì lợi nhuận.

Quyết định giảm giá bán cho thị trường Mỹ má»™t cách bất ngờ của Saudi hôm thứ Hai nhằm bảo vệ thị phần cảu nÆ°á»›c này ở thị trường này, sẽ càng làm trầm trọng thêm những mối xung Ä‘á»™t, gây sức ép lên thị trường và tổn thÆ°Æ¡ng hầu hết những thành viên khác trong nhóm OPEC về mặt kinh tế.

Cuối cùng thì Ä‘ây vẫn là sá»± thách thức của Saudi hoặc tốt hÆ¡n hoặc xấu hÆ¡n, nhÆ°ng đối vá»›i các thành viên nhỏ hÆ¡n thì chắc chắn sẽ là má»™t Ä‘iều gì Ä‘ó khá tồi tệ vì thá»±c tế là tuy OPEC mang cÆ°Æ¡ng lÄ©nh đồng thuận và thống nhất, thì tổ chức này má»™t cách không chính thức bị kiểm soát bởi các thành viên sản xuất hàng đầu.

Động lá»±c chính của Saudi là cạnh tranh vá»›i dầu Ä‘á phiến Mỹ; nhÆ°ng bên cạnh Ä‘ó VÆ°Æ¡ng quốc khô cằn sa mạc này còn sẽ nhận được nhiều ích lợi khác.

Russia, quốc gia Ä‘ang cạnh tranh vá»›i OPEC, hiện Ä‘ang bị tổn thÆ°Æ¡ng nặng nề từ mức giá dầu thấp và Saudi Ä‘ang thắt chặt gọng kiềm bằng cách nắm lấy cÆ¡ há»™i giá giảm và má»™t mÅ©i tên nhÆ°ng Ä‘ã Ä‘ánh trúng hai cường quốc dầu mỏ Nga và Iran.

OPEC sẽ có cuá»™c họp thượng định các bá»™ trưởng năng lượng vào cuối tháng này để thảo luận làm cách nào kiểm soát được thị trường Ä‘ang suy yếu gần Ä‘ây, căng thẳng giữa các thành viên có khả năng tăng cao, và kỳ vọng cho má»™t hành Ä‘á»™ng phối hợp chung hầu nhÆ° rất thấp. Nhiều chuyên gia phân tích cho rằng giá suy yếu gần Ä‘ây là mối nguy lá»›n nhất cho liên minh OPEC này kể từ khi dầu đạt mức thấp trong phạm vi 10 usd cách Ä‘ây 15 năm.

Giá dầu thô xuống mức thấp 5 năm vào hôm thứ Ba từ sá»± kiện giá bán của Saudi. Hôm thứ TÆ°. Giá hợp đồng dầu thô NYMEX Ä‘ã phục hồi lại và duy trỉ trên 77 usd/thùng. Brent, chuẩn dàu thô toàn cầu, vẫn nằm ở mức thấp nhiều năm.

Mức giá này là hoàn toàn có thể được kiểm soát bởi chính phủ Saudi Arabia, vì kho bạc nhà nÆ°á»›c hiện có má»™t lượng tiền mặt khá lá»›n đồng thời chi phí sản xuất dầu thô ở Saudi thì tÆ°Æ¡ng đối rẻ.

Tuy nhiên Ä‘iều này không thể thá»±c hiện bởi nhiều thành viên khác trong OPEC, những quốc gia có chi phí sản xuất dầu thô cao hÆ¡n và ngân sách quốc gia thì phụ thuá»™c hoàn toàn vào nguồn thu bán dầu cao hÆ¡n.

Không phải nhÆ° vậy cho nhiều người khác trong tổ chức sản xuất dầu 12 quốc gia vá»›i chi phí khai thác cao hÆ¡n và ngân sách quốc gia phụ thuá»™c vào nguồn thu từ dầu thô cao hÆ¡n.

Thậm chí nếu Saudi không giảm giá bán, khả năng xuất khẩu dầu thô Iran vẫn bị hạn chế bởi các lệnh trừng phạt kinh tế do chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân của nÆ°á»›c này. Tehra, Ä‘ã từng kỳ vọng có thể thay thế Saudi để trở thành nhà sản xuất hàng đầu OPEC, Ä‘ang nhìn thấy nguồn thu từ dầu mỏ của mình giảm gần má»™t nữa.

Nếu các lệnh cấm vận được dỡ bỏ nhÆ° là má»™t phần của thỏa thuận hạt nhân vào cuối năm nay. Iran vẫn cần mức giá dầu gần 140 usd/thùng để cung cấp tài chính cho ngân sách chính phủ. Nguồn thu từ dầu thô xuất khẩu cung cấp tài chính hÆ¡n 50% chi tiêu của chính phủ Iran.

Venezuela cÅ©ng sẽ là quốc gia hứng chịu tổn thÆ°Æ¡ng. IMF khẳng định quốc gia Nam Mỹ này cần bán dầu ở mức giá khoảng 120 usd/thùng để tránh nguy cÆ¡ nÆ°á»›c này bị vỡ nợ công. Bank of America Æ°á»›c tính má»—i má»™t dollar Mỹ giảm xuống trong giá dầu, thì nÆ°á»›c này sẽ mất khoảng 770 triệu usd doanh thu ròng má»™t năm. Điều này sẽ khiến cho doanh thu 12 tỉ usd/năm thấp hÆ¡n mức đỉnh thậm chí ngay cả khi giá hiện nay không giảm hÆ¡n nữa.

Venezuela thường có truyền thống ủng há»™ Iran trong những lời kêu gọi giá bán dầu cao cÅ©ng nhÆ°ng trong các cuá»™c họp OPEC và các nhượng bá»™ về giá của Saudi có nghÄ©a là nó sẽ gây sức ép lên yêu cầu Ä‘ó thập chí mạnh mẽ hÆ¡n tại buổi họp ngày 27/11.

Nigeria cÅ©ng cần má»™t thì trường mạnh mẽ hÆ¡n để phát triển. Bismarck Rewane của Hãng TÆ° vấn Tài chính Phát sinh có trá»± sở ở Lagos chính phủ Ä‘ã dá»± tính ngân sách năm 2015 vào khoảng 78 usd/thùng dá»± trên sản lượng sản xuất bình quân 2,4 triệu thùng/ngày, tuy nhiên quốc gia này hiện Ä‘ang khai thác trung bình chỉ 2 triệu thùng/ngày. Chuyên gia này cảnh báo rằng nếu giá dầu thô giảm hÆ¡n nữa, chính phủ sẽ phải Ä‘iều chỉnh má»™t vài kế hoạch chi tiêu ngân sách.

Angola, Ecuador, và những thành viên OPEC khác vá»›i sản lượng khai thác hạn chế cÅ©ng có thể sẽ hứng chịu thiệt hại, nhÆ°ng những đồng minh thân cận và giàu có của Saudi Arabia nhÆ° Qatar, Các Tiểu VÆ°Æ¡ng quốc Ả-rập Thống nhất UAE và Kuwait.

Kết quả cuối cùng của việc Saudi sẵn sàng chịu Ä‘á»±ng mức giá thấp để bảo vệ thị phần của mình trong má»™t thế giá»›i mà nguồn cung Ä‘ang quá dồi dào là là người tiêu dùng há»™ gia Ä‘ình và các công ty trên khắp thế giá»›i có thể tận hưởng má»™t khoảng thời mà việc chi trả hóa Ä‘Æ¡n thanh toán nhiên liệu sẽ rẻ tiền hÆ¡n.

Adam Slater, chuyên viên kinh tế cấp cao của Viện Kinh tế Đại học Oxford, Æ°á»›c tính rằng sá»± sụt giảm giá gần Ä‘ây của dầu thô Ä‘ã tạo ra thêm 0,4% GDP ở Mỹ trong hai năm, và ít hÆ¡n má»™t chút ở Châu Âu. Tại Trung Quốc, nÆ°á»›c tiêu thụ dầu thô lá»›n thứ hai thế giá»›i và Ä‘ang trên Ä‘à trở thành quốc gia nhập khẩu ròng dầu thô lá»›n nhất thế giá»›i, có thể sẽ tăng trưởng kinh tế thêm 0,8%.

Nguồn: xangdau.net