-Trên 328 nghìn m3 xăng dầu chảy qua TrÆ°á»ng SÆ¡n Ä‘ã trá»™n lẫn máu xÆ°Æ¡ng của bao chiến sÄ©, trong Ä‘ó có nhiá»u sinh viên Hà Ná»™i...
Trong kháng chiến chống Mỹ, nhiá»u sinh viên phải tạm gác chuyện há»c hành để vào Nam chiến đấu. Trong Ä‘ó, có những sinh viên của TrÆ°á»ng Äại há»c Bách khoa, Äại há»c Kinh tế quốc dân Hà Ná»™i tình nguyện lên Ä‘Æ°á»ng tham gia xây dá»±ng hệ thống Ä‘Æ°á»ng ống xăng dầu từ miá»n Bắc vào táºn Ä‘ông Nam Bá»™, kịp thá»i Ä‘Æ°a xăng dầu phục vụ chiến trÆ°á»ng miá»n Nam, góp phần tích cá»±c cho Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng.
Cuối tháng 3/1968, Mỹ tăng cÆ°á»ng ném bom Ä‘ánh phá các tuyến Ä‘Æ°á»ng huyết mạch ở khu 4. Khu vá»±c phà Bến Thủy - Nam Äàn - Linh Cảm được xem là tam giác lá»a, bị bom Mỹ Ä‘ánh dữ dá»™i. Truông Bồn, Rú Trét, Ngã ba Äồng Lá»™c bị bom cày Ä‘i xát lại, việc váºn chuyển xăng dầu vào Nam bị tắt, kế hoạch váºn tải vÅ© khí, lÆ°Æ¡ng thá»±c, quân nhu cho mùa khô có nguy cÆ¡ bị trì hoãn. Quân ủy trung Æ°Æ¡ng quyết định làm Ä‘Æ°á»ng ống Ä‘Æ°a xăng dầu từ miá»n Bắc xuyên TrÆ°á»ng SÆ¡n vào tiếp cáºn Ä‘Æ°á»ng 9 để cấp cho xe của Äoàn 559 váºn tải vào Nam. Cả nÆ°á»›c sục sôi khí thế chiến đấu, nhiá»u sinh viên xếp bút nghiên lên Ä‘Æ°á»ng.
Thiếu tá Phan Văn Hợi, nguyên là sinh viên Äại há»c Bách khoa Hà Ná»™i, ngÆ°á»i thi công Ä‘Æ°á»ng ống xăng dầu vượt sông Lam - phần việc khó khăn nhất để vượt qua tam giác lá»a Bến Thủy - Nam Äàn - Linh Cảm, nhá»› lại: “Kéo được má»™t Ä‘oạn thì Ä‘Æ°á»ng ống chui vào Ä‘á, dây cáp chìm dÆ°á»›i phù sa không kéo được nữa. Nói tháºt lúc Ä‘ó anh em cán bá»™ kỹ thuáºt chúng tôi cÅ©ng bi quan lắm. Cho anh em ngồi nghỉ rồi tính, quyết tâm làm cho bằng được. Sau Ä‘ó chúng tôi cho Ä‘i ná»a chìm ná»a nổi. Vừa hạn chế sức cản của nÆ°á»›c, mà lá»±c kéo cÅ©ng giảm Ä‘i. Chúng tôi cho thợ lặn xuống, vá»›t ống lên, rồi vá»›t dây cáp căng lên cho nó nổi. Äêm hôm Ä‘ó chúng tôi kéo được 500 mét ống vượt sang bên này. Anh em rất phấn khởi. Vì chá»— Ä‘ó là cá»a tá». Nếu chúng tôi không làm Ä‘Æ°á»ng ống vượt sông được thì coi nhÆ° bế tắc”.
Vượt sông Lam, 42 km Ä‘Æ°á»ng ống qua “tam giác lá»a” hoàn thành. Dòng xăng vào đến kho N2, Hà TÄ©nh trong niá»m vui vô táºn của những ngÆ°á»i lính xăng dầu. Sau Ä‘ó Ä‘Æ°á»ng ống tiếp tục xuyên TrÆ°á»ng SÆ¡n, vượt qua Cổng trá»i Mụ Giạ sang kho Ka Vát, cấp xăng dầu kịp thá»i cho 5.000 xe của Ä‘oàn 559 tiếp tục váºn tải Ä‘á»™t kích vào Nam mùa khô 1968-1969.
Do yêu cầu của chiến trÆ°á»ng, ta tiến hành thi công Ä‘Æ°á»ng ống theo Ä‘Æ°á»ng 18 sang Lào, bắt đầu từ Long Äại vào Cẩm Ly (Lệ Thủy, Quảng Bình) rồi vượt các Ä‘èo cao 400m, 700m, 900m đến bản Ra Mai gần sông Sê Păng Hiêng, Ä‘i tiếp vào bản Cò tỉnh Xanavakhet - Lào, xuống Ä‘Æ°á»ng 9. Thi công dÆ°á»›i làn mÆ°a bom của Mỹ, nhiá»u cán bá»™, kỹ sÆ° Ä‘ã anh dÅ©ng hy sinh. Không nản chí, các kỹ sÆ° trẻ của Äại há»c Bách khoa Hà Ná»™i lại tính toán Ä‘Æ°a ống trèo qua đỉnh TrÆ°á»ng SÆ¡n.
Thiếu tÆ°á»›ng Hồ SÄ© Háºu - Nguyên Cục trưởng Cục kinh tế Bá»™ quốc phòng, chàng sinh viên Äại há»c Kinh tế quốc dân ngày ấy nói: “Toàn bá»™ dá»c từ sông Sê Băng Hiêng đến đỉnh 900 có thể Ä‘i được thì địch Ä‘ã Ä‘ánh nát hết rồi. Bá»n tôi quyết định Ä‘Æ°a ống lên đỉnh 911. Không vượt chá»— thấp nữa mà nhè chá»— cao nhất để vượt. Ở những Ä‘iểm vá»±c sâu, áp suất tăng rất dá»… vỡ ống. NhÆ°ng không tìm cách vượt qua đỉnh Ä‘ó thì không thể Ä‘i được. Cuối cùng các kỹ sÆ° chá»n được cách váºn hành tốt nhất, bÆ¡m được xăng qua đỉnh 911. Vượt qua Ä‘ó cÅ©ng là vượt qua đỉnh TrÆ°á»ng SÆ¡n xuống bản Cò. Äó là thắng lợi hoàn toàn bất ngỠđối vá»›i ngÆ°á»i Mỹ”.
Äể làm được Ä‘iá»u bất ngỠấy, công binh, thanh niên xung phong phải treo mình trên sÆ°á»n núi để Ä‘Æ°a ống lên. Trên Ä‘ôi vai chiến sÄ©, 7000 ống và hàng chục tấn thiết bị máy móc, bể cao su được Ä‘Æ°a vào tuyến.
Thiếu tá Nguyá»…n Phúc Môn, kỹ sÆ° thủy lá»±c- cá»±u sinh viên Bách khoa thi công Ä‘Æ°á»ng ống ngày ấy kể lại: “Má»—i ống nặng 38 -41 kg nhÆ°ng phải hai ngÆ°á»i má»›i Ä‘Æ°a lên được. Má»™t ngÆ°á»i dùng bao tượng gạo buá»™c ống lên vai, ngÆ°á»i kia buá»™c ngang thắt lÆ°ng để dùng tay bám vào cây rừng, kiệu cái ống lên. Có những chá»— ống thẳng đứng. ÄÆ°a được 1 cây số tÆ°Æ¡ng ứng 176 ống Ä‘ã là kỳ công. Thế mà hàng ngàn cây số nhÆ° để thấy được sá»± vất vả ấy là quá lá»›n”.
Cuối năm 1972, tuyến Ä‘Æ°á»ng ống xăng dầu chiến lược Ä‘ã thành má»™t hệ thống từ biên giá»›i Việt – Trung vào đến Cam Lá»™ (Quảng Trị) và sang nam Ä‘Æ°á»ng 9 phía tây TrÆ°á»ng SÆ¡n, dài gần 3.280km vá»›i hÆ¡n 81.000 tấn nhiên liệu dá»± trữ. Äến tháng 11/1974, hai tuyến Ä‘Æ°á»ng ống Ä‘ông và tây TrÆ°á»ng SÆ¡n Ä‘ã gặp nhau ở ngã ba biên giá»›i Plây Khốc, Kontum, sau Ä‘ó tiếp tục thi công ngày Ä‘êm vào Nam. Äêm 14/3/1975, dòng xăng vỠđến Bù Gia Máºp- Bình PhÆ°á»›c. Từ Ä‘ây xăng được tiểu Ä‘oàn xe xitec 103 váºn chuyển vào cụm kho Lá»™c Ninh để cấp cho các quân Ä‘oàn tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh.
Thiếu tá Phan Văn Hợi không quên được niá»m vui sÆ°á»›ng khi nhìn những Ä‘oàn xe no xăng thẳng tiến vá» Sài Gòn 40 năm trÆ°á»›c: “Ngẩng mặt lên thấy xe của Quân Ä‘oàn 1 vào nhÆ° cua bò trên đồi. Vừa lo nhÆ°ng phấn khởi, mình vừa chuẩn bị xong, lá»±c lượng há» vào là mình có xăng cấp. Bất kể ai, cầm tá» lệnh, cứ xin xăng Ä‘á»u cấp hết. Äến Bù Gia Máºp , từng Ä‘oàn xe, từng Ä‘oàn xe Ä‘i không bao giá» hết xăng”.
Chỉ trong vòng 7 năm, từ 1968 đến mùa xuân năm 1975, chúng ta Ä‘ã làm nên má»™t Ä‘iá»u kỳ diệu: Xây dá»±ng và váºn hành hệ thống Ä‘Æ°á»ng ống xăng dầu 4.990km từ biên giá»›i Việt Trung đến táºn miá»n Ä‘ông Nam Bá»™. Dòng sông ngầm ấy Ä‘ã chảy bằng máu và lá»a của lòng nhiệt tình, ý chí sắt Ä‘á, khát vá»ng Ä‘á»™c láºp tá»± do của cả má»™t dân tá»™c vào vá»›i miá»n Nam thành đồng. Trên 328 nghìn mét khối xăng dầu chảy qua TrÆ°á»ng SÆ¡n Ä‘ã trá»™n lẫn máu xÆ°Æ¡ng của bao chiến sÄ©, trong Ä‘ó có nhiá»u sinh viên Hà Ná»™i Ä‘ã gác lại chuyện há»c hành, Ä‘óng góp cả nhiệt tình tuổi xuân cho đất nÆ°á»›c nở bừng hoa chiến thắng./.
Nguồn tin: VOV.VN