NhÆ° má»™t mô tuýt quen thuá»™c, trÆ°á»›c má»—i lần tăng giá xăng, Ä‘iện là vài ba lần nói không rồi bất ngá» tăng và tăng vá»›i má»™t mức giá khá “sốc”.
Bổn cũ soạn lại
Năm 2012, năm đầu đầu tiên Táºp Ä‘oàn Äiện lá»±c Việt Nam (EVN) được phép tá»± quyết tăng giá Ä‘iện ở mức dÆ°á»›i 5%. Và cÅ©ng chính năm này, ngÆ°á»i dân Ä‘ã không khá»i “sốc” khi EVN tuyên bố lãi nhÆ°ng vẫn tăng giá Ä‘iện tá»›i 2 lần.
Giá Ä‘iện tăng 5% từ 1/8 |
Và lần tăng này, EVN cho rằng không có tác Ä‘á»™ng không lá»›n đến hoạt Ä‘á»™ng sản xuất kinh doanh và sinh hoạt của nhân dân.
Sau khi tăng giá Ä‘iện, doanh thu bán Ä‘iện của EVN dá»± kiến tăng thêm 3.710 tá»· đồng, tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i sản lượng Ä‘iện thÆ°Æ¡ng phẩm của EVN dá»± kiến từ 1/7/2012 đến 31/12/2012 là 56,8 tá»· kWh (bao gồm cả sản lượng Ä‘iện xuất khẩu sang Campuchia), được sá» dụng để bù đắp cho tăng giá than và má»™t phần các chi phí còn treo của các năm trÆ°á»›c.
Năm 2012, Æ°á»›c tính EVN lãi khoảng 100 tỉ Ä‘ôÌ€ng. NhÆ°ng đến cuối năm 2012, ngÆ°á»i dân lại má»™t lần nữa “sốc” khi ông lá»›n này thông báo tăng giá Ä‘iện thêm 5%. Vá»›i giá Ä‘iêÌ£n má»›i, dá»± kiêÌn doanh thu năm 2013 của EVN sẽ tăng thêm hÆ¡n 7.000 tỉ Ä‘ôÌ€ng.
Và vẫn Ä‘iệp khúc cÅ©, EVN cho rằng, viêÌ£c tăng giá Ä‘iêÌ£n là để bù đắp chi phà phát Ä‘iêÌ£n do giá than, khà tăng và bù chênh lêÌ£ch tỉ giá của những năm trÆ°á»›c chÆ°a tÃnh hêÌt và o giá bán Ä‘iêÌ£n.
Äiá»u Ä‘áng nói, việc tăng giá Ä‘iện tại thá»i Ä‘iểm này khiến cho các doanh nghiệp càng thêm khó khăn. Tiến sỹ Nguyễn Minh Phong, cho rằng, việc bất ngá» tăng giá không có gì Ä‘áng ngạc nhiên vì ngành Ä‘iện xÆ°a nay luôn “đòi” tăng giá Ä‘iêÌ£n dù há» lỗ hay lãi. EVN hiện là nhà đôÌ£c quyêÌ€n trong phân phôÌi Ä‘iêÌ£n nên những giải trình của táºp Ä‘oàn này dễ thiêÌu minh bạch.
Và việc phải “cõng” thêm giá Ä‘iêÌ£n khiêÌn hà ng hóa giảm sức cạnh tranh, doanh nghiệp sẽ khó khăn hÆ¡n trong viêÌ£c giải quyết hàng tồn kho, phát triển sản xuất.
Vá»›i thá»±c tế này, ngay sau khi được phép tá»± Ä‘iá»u chỉnh giá Ä‘iện dÆ°á»›i mức 5%, ná»a cuối năm 2012, EVN Ä‘ã tạo ra tiá»n lệ má»™t năm hai lần tăng giá Ä‘iện. Tuy nhiên, chừng Ä‘ó có vẻ nhÆ° chÆ°a đủ bù đắp những khoản lá»—, nhu cầu vốn đầu tÆ° lên đến hàng chục ngàn tá»·.
Và vì váºy, áp lá»±c tăng giá Ä‘iện tiếp tục dồn vào năm 2013. Mặc dù trÆ°á»›c Ä‘ó Ä‘ã có không ít các đồn Ä‘oán vá» khả năng tăng giá Ä‘iện, tháºm chí tăng ở mức 13% trong năm 2013, nhÆ°ng cả lãnh đạo của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng cÅ©ng nhÆ° EVN Ä‘á»u khẳng định chÆ°a tăng.
NhÆ°ng cÅ©ng nhÆ° má»i lần, thông tin tăng giá Ä‘iện từ hôm nay (1/8) cÅ©ng được phát Ä‘i má»™t cách rất gấp gáp từ khoảng 19h tối 31/7.
Mức tăng giá Ä‘iện lần này vẫn là 5%. NhÆ°ng Ä‘iá»u Ä‘áng nói là dù Bá»™ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ VÅ© Äức Äam 1 ngày trÆ°á»›c Ä‘ó Ä‘ã khẳng định việc tăng giá Ä‘iện phải được báo trÆ°á»›c, tuyên truyá»n để ngÆ°á»i dân hiểu, thì EVN và Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng vẫn làm theo mô tuýt cÅ© của mình là “Ä‘ánh úp bất ngá»”.
Äiá»u khiến ngÆ°á»i dân lo ngại hÆ¡n nữa là EVN vẫn tiếp tục treo khoản nợ hàng chục ngàn tá»· sẽ phân bổ dần vào giá Ä‘iện trong tÆ°Æ¡ng lai, cùng vá»›i Ä‘ó là sá»± thiếu hụt vốn đầu tÆ° lên tá»›i hàng chục ngàn tá»· đồng. ChÆ°a kể đến khoản nợ hàng ngàn tá»· của EVN đối vá»›i PVN chÆ°a biết bao giá» má»›i trả được.
Và vá»›i những khoản nợ khổng lồ này, rất có thể sau má»™t thá»i gian nữa giá Ä‘iện biết Ä‘âu lại tăng ở mức cao hÆ¡n?
Ám ảnh xăng tăng giá
Giống nhÆ° Ä‘iện, xăng cÅ©ng là mặt hàng luôn khiến ngÆ°á»i tiêu dùng bị ám ảnh vì cách tăng bí hiểm và bất ngá».
Tối 17/7 vừa qua, giá xăng được Ä‘iá»u chỉnh thêm hÆ¡n 400 đồng/lít. Äây không phải là mức tăng lá»›n. Tuy nhiên, việc xăng tăng giá nhiá»u lần từ đầu năm đến nay Ä‘ã khiến cho không ít ngÆ°á»i dân phải ngán ngẩm.
Việc tăng giá xăng dầu này chỉ diá»…n ra sau 2 tuần Bá»™ Tài chính có văn bản yêu cầu các doanh nghiệp không được tăng, cho phép trích quỹ bình ổn để giữ giá xăng dầu.
Diá»…n biến này khiến ngÆ°á»i ta nhá»› lại cú sốc vá»›i mức tăng giá xăng 1.430 đồng/lít, đẩy giá xăng lên mức ká»· lục 24.580 đồng/lít vào cuối tháng 3 vừa qua.
Äó dÆ°á»ng nhÆ° là kết quả tất yếu sau 4 tháng liên tục cố giữ giá xăng dầu kể từ 11/2012. Giai Ä‘oạn cuối 2012 - đầu 2013, cÆ¡ quan quản lý Ä‘ã nhiá»u lần thá»±c hiện nhiá»u biện pháp nhÆ° tăng trích quỹ bình ổn giá, giảm thuế, yêu cầu doanh nghiệp chÆ°a tính lợi nhuáºn định mức... để giữ giá.
Äỉnh Ä‘iểm là vào cuối tháng 2/2013, khi giá bán lẻ xăng dầu lẽ ra phải tăng 1.000 - 2.300 đồng thì Bá»™ Tài chính vẫn cố giữ. NhÆ°ng, má»i thứ Ä‘á»u có giá»›i hạn và việc tăng giá sốc sau Ä‘ó dÆ°á»ng nhÆ° là má»™t tất yếu.
Trong lịch sá» Ä‘iá»u hành giá xăng dầu, mức tăng giá cao nhất được ghi nháºn vài tháng 3/2011 vá»›i mức tăng 2.000 đồng/ lít xăng, 2.800 đồng/lít diiezen. Việc Ä‘iá»u chỉnh tăng giá Ä‘ó diá»…n ra sau nhiá»u tháng liá»n cÆ¡ quan quản lý quyết giữ giá nhÆ°ng đến khi giữ không nổi thì Ä‘ã buá»™c phải tăng má»™t mức rất mạnh
Äiá»u Ä‘áng nói, cÅ©ng giống nhÆ° giá Ä‘iện, xăng cÅ©ng áp dụng chiêu thức “Ä‘ánh úp” bất ngá». TrÆ°á»›c khi tăng, hàng loạt các tin đồn xuất hiện, nhÆ°ng cÆ¡ quan chức năng thì vẫn bác bá», và rồi Ä‘á»™t nhiên tăng.
Lấy dẫn chứng lần tăng giá xăng gần Ä‘ây nhất là ngày 17/7. Buổi sáng hôm Ä‘ó, Tổ Ä‘iá»u hành thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c vẫn cho rằng, chÆ°a có quyết định nào vá» giá xăng dầu, các Ä‘Æ¡n vị kinh doanh tiếp tục thá»±c hiện giá cả hiện hành.
Tháºm chí, đến cuối giá» chiá»u, lãnh đạo Petrolimex cÅ©ng có thông báo chính thức cho biết, Liên Bá»™ Tài Chính - Công ThÆ°Æ¡ng vẫn Ä‘ang trá»±c tiếp theo dõi diá»…n biến giá xăng dầu trên thị trÆ°á»ng quốc tế để Ä‘iá»u hành giá.
NhÆ°ng chỉ mấy tiếng sau, giá xăng Ä‘ã được quyết định tăng lần thứ 3 trong hÆ¡n 1 tháng. Äiá»u Ä‘áng nói thông báo quyết định tăng giá và doanh nghiệp được thá»±c hiện từ 20 giá» nhÆ°ng những thông tin chính thức thay vì được gá»i trÆ°á»›c hay đồng thá»i nhÆ° má»i lần thì lần này Ä‘ã được gá»i cháºm hÆ¡n, mãi táºn 20h30.
Không nói tá»›i sá»± minh bạch trong cÆ¡ cấu giá xăng dầu, việc minh bạch thông tin của giá xăng cÅ©ng nhÆ° giá Ä‘iện dÆ°á»ng nhÆ° Ä‘ang là má»™t câu há»i lá»›n. Tại sao không công bố sá»›m để ngÆ°á»i tiêu dùng có thể chủ Ä‘á»™ng được biết?
Chủ tịch Hiệp há»™i Taxi Hà Ná»™i cÅ©ng Ä‘ã từng phải bất bình vá» việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo kiểu “tù mù” hiện nay.
“Cần phải có má»™t trang thông tin riêng để cung cấp cho chúng tôi biết giá xăng Ä‘ang được tính thế nào; xu hÆ°á»›ng sắp tá»›i có tăng hay không để doanh nghiệp còn lÆ°á»ng trÆ°á»›c. Nếu tăng cÆ°á»›c vài hôm, xăng giảm giá, lại phải thay đổi, bất cáºp vô cùng”, ông Bình nói.
Nguồn tin: VTC News