Để sử dụng Xangdau.net, Vui lòng kích hoạt javascript trong trình duyệt của bạn.

To use Xangdau.net, Please enable JavaScript in your browser for better use of the website.

Loader

Những pha 'đánh úp' của ngành điện, xăng dầu

Như má»™t mô tuýt quen thuá»™c, trước má»—i lần tăng giá xăng, Ä‘iện là vài ba lần nói không rồi bất ngờ tăng và tăng vá»›i má»™t mức giá khá “sốc”.

Bổn cũ soạn lại

Năm 2012, năm đầu đầu tiên Tập Ä‘oàn Điện lá»±c Việt Nam (EVN) được phép tá»± quyết tăng giá Ä‘iện ở mức dưới 5%. Và cÅ©ng chính năm này, người dân Ä‘ã không khỏi “sốc” khi EVN tuyên bố lãi nhưng vẫn tăng giá Ä‘iện tá»›i 2 lần.


Những pha 'Ä‘ánh úp' cá»§a ngành Ä‘iện, xăng dầu
Giá Ä‘iện tăng 5% từ 1/8 
Lần đầu tiên là vào 1/7/2012, vẫn vá»›i mức tăng bình quân là 5%. Vẫn theo mô tuýt quen thuá»™c, trước má»™t ngày có thông báo tăng giá. Tại tọa Ä‘àm trá»±c tuyến về quy hoạch Ä‘iện do Cổng thông tin Ä‘iện tá»­ Chính phá»§ tổ chức, thứ trưởng Bá»™ Công Thương Hoàng Quốc Vượng (nay là Chá»§ tịch EVN) và ông Dương Quang Thành, Phó Tổng giám đốc EVN vẫn giữ kín việc tăng giá Ä‘iện và chỉ cho hay, sẽ phải tăng theo giá đầu vào.

Và lần tăng này, EVN cho rằng không có tác động không lá»›n đến hoạt động sản xuất kinh doanh và sinh hoạt cá»§a nhân dân.

Sau khi tăng giá Ä‘iện, doanh thu bán Ä‘iện cá»§a EVN dá»± kiến tăng thêm 3.710 tá»· đồng, tương ứng vá»›i sản lượng Ä‘iện thương phẩm cá»§a EVN dá»± kiến từ 1/7/2012 đến 31/12/2012 là 56,8 tá»· kWh (bao gồm cả sản lượng Ä‘iện xuất khẩu sang Campuchia), được sá»­ dụng để bù đắp cho tăng giá than và má»™t phần các chi phí còn treo cá»§a các năm trước.

Năm 2012, ước tính EVN lãi khoảng 100 tỉ Ä‘ôÌ€ng. Nhưng đến cuối năm 2012, người dân lại má»™t lần nữa “sốc” khi ông lá»›n này thông báo tăng giá Ä‘iện thêm 5%. Vá»›i giá Ä‘iêÌ£n má»›i, dá»± kiến doanh thu năm 2013 cá»§a EVN sẽ tăng thêm hÆ¡n 7.000 tỉ Ä‘ôÌ€ng.

Và vẫn Ä‘iệp khúc cÅ©, EVN cho rằng, viêÌ£c tăng giá Ä‘iêÌ£n là Ä‘ể bù đắp chi phí phát Ä‘iêÌ£n do giá than, khí tăng và bù chênh lêÌ£ch tỉ giá cá»§a những năm trước chưa tính hết vào giá bán Ä‘iêÌ£n.

Điều Ä‘áng nói, việc tăng giá Ä‘iện tại thời Ä‘iểm này khiến cho các doanh nghiệp càng thêm khó khăn. Tiến sỹ Nguyễn Minh Phong, cho rằng, việc bất ngờ tăng giá không có gì Ä‘áng ngạc nhiên vì ngành Ä‘iện xưa nay luôn “đòi” tăng giá Ä‘iêÌ£n dù họ lỗ hay lãi. EVN hiện là nhà Ä‘ôÌ£c quyêÌ€n trong phân phối Ä‘iêÌ£n nên những giải trình cá»§a tập Ä‘oàn này dễ thiếu minh bạch.

Và việc phải “cõng” thêm giá Ä‘iêÌ£n khiến hàng hóa giảm sức cạnh tranh, doanh nghiệp sẽ khó khăn hÆ¡n trong viêÌ£c giải quyết hàng tồn kho, phát triển sản xuất. 

Vá»›i thá»±c tế này, ngay sau khi được phép tá»± Ä‘iều chỉnh giá Ä‘iện dưới mức 5%, ná»­a cuối năm 2012, EVN Ä‘ã tạo ra tiền lệ má»™t năm hai lần tăng giá Ä‘iện. Tuy nhiên, chừng Ä‘ó có vẻ như chưa đủ bù đắp những khoản lá»—, nhu cầu vốn đầu tư lên đến hàng chục ngàn tá»·.

Và vì vậy, áp lá»±c tăng giá Ä‘iện tiếp tục dồn vào năm 2013. Mặc dù trước Ä‘ó Ä‘ã có không ít các đồn Ä‘oán về khả năng tăng giá Ä‘iện, thậm chí tăng ở mức 13% trong năm 2013, nhưng cả lãnh đạo cá»§a Bá»™ Công thương cÅ©ng như EVN đều khẳng định chưa tăng.

Nhưng cÅ©ng như mọi lần, thông tin tăng giá Ä‘iện từ hôm nay (1/8) cÅ©ng được phát Ä‘i má»™t cách rất gấp gáp từ khoảng 19h tối 31/7. 

Mức tăng giá Ä‘iện lần này vẫn là 5%. Nhưng Ä‘iều Ä‘áng nói là dù Bá»™ trưởng, Chá»§ nhiệm Văn phòng Chính phá»§ VÅ© Đức Đam 1 ngày trước Ä‘ó Ä‘ã khẳng định việc tăng giá Ä‘iện phải được báo trước, tuyên truyền để người dân hiểu, thì EVN và Bá»™ Công thương vẫn làm theo mô tuýt cÅ© cá»§a mình là “Ä‘ánh úp bất ngờ”.

Điều khiến người dân lo ngại hÆ¡n nữa là EVN vẫn tiếp tục treo khoản nợ hàng chục ngàn tá»· sẽ phân bổ dần vào giá Ä‘iện trong tương lai, cùng vá»›i Ä‘ó là sá»± thiếu hụt vốn đầu tư lên tá»›i hàng chục ngàn tá»· đồng. Chưa kể đến khoản nợ hàng ngàn tá»· cá»§a EVN đối vá»›i PVN chưa biết bao giờ má»›i trả được.

Và vá»›i những khoản nợ khổng lồ này, rất có thể sau má»™t thời gian nữa giá Ä‘iện biết Ä‘âu lại tăng ở mức cao hÆ¡n?

Ám ảnh xăng tăng giá

Giống như Ä‘iện, xăng cÅ©ng là mặt hàng luôn khiến người tiêu dùng bị ám ảnh vì cách tăng bí hiểm và bất ngờ.

Tối 17/7 vừa qua, giá xăng được Ä‘iều chỉnh thêm hÆ¡n 400 đồng/lít. Đây không phải là mức tăng lá»›n. Tuy nhiên, việc xăng tăng giá nhiều lần từ đầu năm đến nay Ä‘ã khiến cho không ít người dân phải ngán ngẩm.

Việc tăng giá xăng dầu này chỉ diá»…n ra sau 2 tuần Bá»™ Tài chính có văn bản yêu cầu các doanh nghiệp không được tăng, cho phép trích quỹ bình ổn để giữ giá xăng dầu. 

Diá»…n biến này khiến người ta nhá»› lại cú sốc vá»›i mức tăng giá xăng 1.430 đồng/lít, đẩy giá xăng lên mức ká»· lục 24.580 đồng/lít vào cuối tháng 3 vừa qua. 

Đó dường như là kết quả tất yếu sau 4 tháng liên tục cố giữ giá xăng dầu kể từ 11/2012. Giai Ä‘oạn cuối 2012 - đầu 2013, cÆ¡ quan quản lý Ä‘ã nhiều lần thá»±c hiện nhiều biện pháp như tăng trích quỹ bình ổn giá, giảm thuế, yêu cầu doanh nghiệp chưa tính lợi nhuận định mức... để giữ giá.

Đỉnh Ä‘iểm là vào cuối tháng 2/2013, khi giá bán lẻ xăng dầu lẽ ra phải tăng 1.000 - 2.300 đồng thì Bá»™ Tài chính vẫn cố giữ. Nhưng, mọi thứ đều có giá»›i hạn và việc tăng giá sốc sau Ä‘ó dường như là má»™t tất yếu.

Trong lịch sá»­ Ä‘iều hành giá xăng dầu, mức tăng giá cao nhất được ghi nhận vài tháng 3/2011 vá»›i mức tăng 2.000 đồng/ lít xăng, 2.800 đồng/lít diiezen. Việc Ä‘iều chỉnh tăng giá Ä‘ó diá»…n ra sau nhiều tháng liền cÆ¡ quan quản lý quyết giữ giá nhưng đến khi giữ không nổi thì Ä‘ã buá»™c phải tăng má»™t mức rất mạnh

Điều Ä‘áng nói, cÅ©ng giống như giá Ä‘iện, xăng cÅ©ng áp dụng chiêu thức “Ä‘ánh úp” bất ngờ. Trước khi tăng, hàng loạt các tin đồn xuất hiện, nhưng cÆ¡ quan chức năng thì vẫn bác bỏ, và rồi đột nhiên tăng.

Lấy dẫn chứng lần tăng giá xăng gần Ä‘ây nhất là ngày 17/7. Buổi sáng hôm Ä‘ó, Tổ Ä‘iều hành thị trường trong nước vẫn cho rằng, chưa có quyết định nào về giá xăng dầu, các đơn vị kinh doanh tiếp tục thá»±c hiện giá cả hiện hành.

Thậm chí, đến cuối giờ chiều, lãnh đạo Petrolimex cÅ©ng có thông báo chính thức cho biết, Liên Bá»™ Tài Chính - Công Thương vẫn Ä‘ang trá»±c tiếp theo dõi diá»…n biến giá xăng dầu trên thị trường quốc tế để Ä‘iều hành giá. 

Nhưng chỉ mấy tiếng sau, giá xăng Ä‘ã được quyết định tăng lần thứ 3 trong hÆ¡n 1 tháng. Điều Ä‘áng nói thông báo quyết định tăng giá và doanh nghiệp được thá»±c hiện từ 20 giờ nhưng những thông tin chính thức thay vì được gá»­i trước hay đồng thời như mọi lần thì lần này Ä‘ã được gá»­i chậm hÆ¡n, mãi tận 20h30. 

Không nói tá»›i sá»± minh bạch trong cÆ¡ cấu giá xăng dầu, việc minh bạch thông tin cá»§a giá xăng cÅ©ng như giá Ä‘iện dường như Ä‘ang là má»™t câu hỏi lá»›n. Tại sao không công bố sá»›m để người tiêu dùng có thể chá»§ động được biết?

Chá»§ tịch Hiệp há»™i Taxi Hà Ná»™i cÅ©ng Ä‘ã từng phải bất bình về việc Ä‘iều hành giá xăng dầu theo kiểu “tù mù” hiện nay. 

“Cần phải có má»™t trang thông tin riêng để cung cấp cho chúng tôi biết giá xăng Ä‘ang được tính thế nào; xu hướng sắp tá»›i có tăng hay không để doanh nghiệp còn lường trước. Nếu tăng cước vài hôm, xăng giảm giá, lại phải thay đổi, bất cập vô cùng”, ông Bình nói.

Nguồn tin: VTC News

ĐỌC THÊM