Hội nghị khí hậu lớn nhất thế giới - hội nghị thượng đỉnh COP, được coi là cách thức để các cường quốc thực hiện những cam kết về khí hậu của họ, đang ngày càng gây tranh cãi khi chúng ta thấy sự tham gia nhiều hơn của các nhà vận động hành lang trong ngành dầu khí khi các nhà môi trường lo ngại về một trường hợp tẩy xanh (greenwashing) khác. Với kế hoạch tổ chức hội nghị thượng đỉnh COP28 năm 2023 tại UAE giàu dầu mỏ vào năm tới, nhiều nhà môi trường đang đặt câu hỏi về tính hiệu quả của sự kiện này trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Ngoài ra, sự hiện diện đông đảo của các đại diện công ty nhiên liệu hóa thạch trong năm nay đã đặt ra câu hỏi về tính hợp pháp của nó. Năm nay, tại hội nghị thượng đỉnh COP27 của Liên Hợp Quốc, được tổ chức ở Sharm el-Sheikh của Ai Cập, các phương tiện truyền thông đưa tin xuyên suốt sự kiện tập trung vào hơn 600 nhà vận động hành lang về nhiên liệu hóa thạch tham dự hội nghị. Điều này đánh dấu sự gia tăng khoảng 25% đại diện từ phía nhiên liệu hóa thạch, từ chỉ 503 nhà vận động hành lang tại COP26. Nhóm hoạt động khí hậu Kick Big Polluters lưu ý, “tầm ảnh hưởng của những người vận động hành lang về nhiên liệu hóa thạch lớn hơn các quốc gia và cộng đồng ở tuyến đầu. Các phái đoàn từ các quốc gia châu Phi và các cộng đồng bản địa bị lấn át bởi các đại diện của lợi ích doanh nghiệp.”
Trong khi các tập đoàn dầu khí dự kiến sẽ đóng vai trò chính trong quá trình chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang các giải pháp thay thế tái tạo, khi họ mở rộng danh mục đầu tư của mình để đầu tư vào năng lượng tái tạo, thì việc có quá nhiều nhà vận động hành lang tham dự có thể làm mất đi nỗ lực của các nhà môi trường trong việc thúc đẩy hành động thay đổi khí hậu tại hội nghị. Số lượng đại diện tham dự càng đông thì những nỗ lực của họ có thể càng hiệu quả để hạn chế tiến độ cũng như khuyến khích các hành động ủng hộ quyền lợi của chính họ.
Trọng tâm của hội nghị thượng đỉnh là khuyến khích các quốc gia trên thế giới tuân thủ các cam kết về khí hậu và hành động chính sách để giữ cho nhiệt độ toàn cầu nóng lên tăng trong phạm vi 1,5 độ C, nhằm ngăn chặn biến đổi khí hậu thảm khốc. Tuy nhiên, cơ quan giám sát các hội nghị thượng đỉnh COP, Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC), đã tuyên bố “Hành động vì khí hậu sẽ tiếp tục thất bại trong việc giải quyết khủng hoảng khí hậu một cách có ý nghĩa chừng nào các lợi ích gây ô nhiễm được cấp quyền tiếp cận không hạn chế đối với các quy trình hoạch định chính sách và được được phép gây ảnh hưởng quá mức và làm suy yếu công việc quan trọng của UNFCCC”.
Và bây giờ có thêm những lo lắng về hiệu quả của các hội nghị thượng đỉnh COP trong tương lai với sự kiện năm tới dự kiến diễn ra tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) giàu dầu mỏ. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất có 1.070 đại biểu đã đăng ký tại COP27, nhiều người trong số họ có quyền lợi trong ngành dầu khí. Trong khi UAE đang nỗ lực thúc đẩy phát triển ngành năng lượng tái tạo và hỗ trợ Hoa Kỳ trong các dự án năng lượng xanh toàn cầu, thì nền kinh tế của họ vẫn chủ yếu phụ thuộc vào nguồn thu từ dầu mỏ và khí đốt.
UAE là một trong những nhà xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới, sản xuất trung bình 3,4 triệu thùng dầu thô mỗi ngày. Xuất khẩu dầu khí hiện chiếm khoảng 13% xuất khẩu của đất nước và khoảng 30% GDP của UAE. Trong khi UAE đang ngày càng quan tâm đến việc phát triển năng lượng tái tạo, chính phủ đã thể hiện rằng họ không có ý định hạn chế sản lượng dầu và khí đốt trong những năm tới. Trên thực tế, công ty năng lượng nhà nước Adnoc hy vọng sẽ tăng sản lượng dầu thô lên 5 triệu thùng/ngày vào năm 2025.
Và một số đại biểu rõ ràng không hài lòng về quyết định chọn UAE làm chủ nhà, khi Alok Sharma, Chủ tịch hội nghị thượng đỉnh Glasgow COP26, nói với vẻ tức giận rõ ràng: “Những người trong chúng tôi đến Ai Cập để giữ cho mức nhiệt tăng không quá 1,5 độ C và tôn trọng điều mà mỗi người chúng tôi đã đồng ý ở Glasgow, đã phải chiến đấu không ngừng nghỉ để giữ vững quan điểm.” Với việc UAE là nhà nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh, các chuyên gia tin rằng chắc chắn sẽ có xung đột lợi ích trong sự kiện này.
Và nhiều người nghi ngờ về cam kết của UAE đối với các cuộc đàm phán về khí hậu minh bạch và vô tư do hành động của họ tại hội nghị thượng đỉnh COP năm nay. Quốc gia này đã thuê các cơ quan PR và vận động hành lang để chứng minh tiềm năng của mình với tư cách là nước đăng cai hội nghị trong tương lai, ngay cả trước khi COP27 bắt đầu. Đây là nỗ lực quảng cáo đầu tiên như vậy, làm nổi bật ảnh hưởng chính trị của UAE ở Ai Cập.
Mặc dù một số đại biểu lạc quan hơn về khả năng lãnh đạo của UAE trong hội nghị thượng đỉnh tiếp theo. Ai Cập bị chỉ trích nặng nề vì để COP27 trở nên “không minh bạch, khó lường và hỗn loạn”. Ngược lại, UAE đã thể hiện kỹ năng tổ chức mạnh mẽ trong các sự kiện gần đây, chẳng hạn như Expo 2020 ở Dubai. UAE cũng có thành tích đã được chứng minh trong ngành năng lượng quốc tế, với quan hệ thương mại mạnh mẽ với một số cường quốc toàn cầu. Ngoài ra, quốc gia này cam kết đa dạng hóa kinh tế thông qua phát triển nhiều hoạt động năng lượng tái tạo bao gồm trang trại năng lượng mặt trời tại một địa điểm lớn nhất thế giới, các nhà máy hạt nhân lớn và nhỏ, đồng thời mở rộng công suất năng lượng thủy điện.
Mặc dù các hội nghị thượng đỉnh COP hàng năm được coi là một cách thức để các cường quốc thế giới thực hiện các cam kết về khí hậu của họ và đảm bảo hạn chế sự nóng lên toàn cầu trong những thập kỷ tới, nhằm tránh những sự kiện khí hậu thảm khốc, với ảnh hưởng ngày càng lớn đến từ ngành dầu khí, nhưng nhiều người đang đặt câu hỏi liệu nó có giữ vững được mục tiêu trong các hội nghị tương lai hay không. Sự tham gia của các cường quốc sử dụng nhiên liệu hóa thạch lớn trong các hội nghị COP27 và COP28 đang khiến các nhà môi trường đặt câu hỏi liệu đây có phải chỉ là một trường hợp ‘tẩy xanh’ khác ở quy mô quốc tế hay liệu các mục tiêu của hội nghị có được các đại biểu ủng hộ hay không.
Nguồn tin: xangdau.net
