Trong 8 tháng đầu năm, thị trường dầu mỏ thế giá»›i trải qua nhiều biến Ä‘á»™ng, thu hút sá»± chú ý của các nhà kinh tế toàn thế giá»›i vá»›i những dá»± báo về nguồn năng lượng chiến lược này.

Các chuyên gia cho rằng 8 tháng đầu năm 2011 là má»™t trong những thời kỳ giá dầu thô thế giá»›i biến Ä‘á»™ng mạnh nhất do “sức khoẻ” của các nền kinh tế không ổn định, khiến cho nhu cầu về dầu mỏ tăng giảm thất thường. Bên cạnh Ä‘ó, nguyên nhân địa chính trị nhÆ° tình hình Trung Đông, Bắc Phi cÅ©ng tác Ä‘á»™ng mạnh đến nguồn cung mặt hàng này.

Những diá»…n biến nhanh chóng của cuá»™c chiến ở Libya Ä‘ã làm cho thị trường dầu mỏ trồi sụt. Libya, thành viên Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), là má»™t trong những nhà cung cấp dầu mỏ quan trọng và khi cuá»™c chiến kết thúc, hoạt Ä‘á»™ng sản xuất, xuất khẩu dầu mỏ của nÆ°á»›c này phục hồi thì thị trường dầu thế giá»›i sẽ được bổ sung má»™t nguồn cung Ä‘áng kể.

Trong số 14 thị trường xuất khẩu dầu thô của Libya có tá»›i 11 địa chỉ là ở châu Âu. Riêng vá»›i Italia, Ireland và Áo thì nguồn cung từ Libya chiếm hÆ¡n 20% tổng khối lượng dầu thô nhập khẩu của ba nÆ°á»›c này. TrÆ°á»›c khi bùng nổ cuá»™c chiến, 85% sản lượng dầu mỏ Libi được xuất sang thị trường châu Âu.

Trên thế giá»›i, hai trung tâm kinh tế là Hoa Kỳ và châu Âu cÅ©ng là hai nÆ¡i tiêu thụ dầu mỏ hàng đầu. Đây là những đối tác nhập khẩu dầu nhiều nhất, má»—i ngày nhập khoảng 19,5 triệu thùng dầu thô, chiếm 1/2 khối lượng nhập khẩu dầu toàn cầu. Kinh tế Hoa Kỳ vẫn phục hồi chậm chạp từ cuá»™c suy thoái 2008-2009 trong khi kinh tế khu vá»±c châu Âu Ä‘ang Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i nhiều rủi ro.

Thêm vào Ä‘ó, có má»™t diá»…n biến Ä‘áng chú ý là hồi tháng 3 năm nay, Tổng thống Barack Obama công bố chiến lược cắt giảm 1/3 mức tiêu thụ dầu nhập khẩu trong vòng 10 năm tá»›i và tăng cường khai thác dầu trong nÆ°á»›c, mở rá»™ng việc sá»­ dụng các nguồn năng lượng tái tạo. Những yếu tố Ä‘ó khiến cho nhu cầu dầu mỏ của 2 trung tâm kinh tế này giảm sút, tác Ä‘á»™ng khá rõ đến thị trường dầu thế giá»›i.

Nhiều nÆ°á»›c sản xuất, xuất khẩu dầu mỏ trông đợi giá dầu thường xuyên tăng và tăng cao. Có nÆ°á»›c sản xuất dầu Ä‘ã dá»± báo giá có thể lên tá»›i 200 USD/thùng và cho rằng nhÆ° thế cÅ©ng là “hợp lý”. Trong khi Ä‘ó, Hoa Kỳ và các nền kinh tế tiêu thụ nhiều dầu mỏ lại tìm cách làm cho giá dầu hạ nhiệt.

Ngoài Hoa Kỳ và châu Âu, những nền kinh tế lá»›n má»›i nổi tiêu thụ nhiều dầu nhÆ° Trung Quốc và Brazil cÅ©ng cho thấy các dấu hiệu tăng trưởng chậm lại. Điều Ä‘ó đồng nghÄ©a vá»›i việc nhu cầu dầu mỏ của họ không tăng cao nhÆ° Ä‘ã từng dá»± báo.

Tuy nhiên nhu cầu dầu mỏ gần nhÆ° chắc chắn sẽ tăng tại những quốc gia Ä‘ã và Ä‘ang cắt giảm việc khai thác, phát triển Ä‘iện hạt nhân, nhÆ° Đức hoặc Nhật Bản sau thảm hoạ Ä‘á»™ng đất sóng thần dẫn đến hÆ° hại Nhà máy Ä‘iện hạt nhân Fukushima số 1.

Về nhu cầu dầu mỏ của thế giá»›i nói chung, IEA dá»± báo đến năm 2035 sẽ đạt 99 triệu thùng/ngày, nhiều hÆ¡n 15 triệu thùng/ngày so vá»›i năm 2009. Riêng nhu cầu dầu mỏ của năm 2011 thì hồi tháng 12/2010 IEA Ä‘ã dá»± báo con số 88,8 triệu thùng/ngày, tăng 1,4 triệu thùng/ngày so vá»›i năm 2010.

Về sản xuất theo IEA, sản lượng dầu của thế giá»›i sẽ ổn định vào năm 2020, ở mức 68-69 triệu thùng/ngày.

Đến nay, những nhà sản xuất dầu mỏ hàng đầu thế giá»›i là OPEC, Nga, Hoa Kỳ. Năm 2009, Nga chiếm vị trí số 1 về sản xuất dầu mỏ vá»›i 10 triệu thùng/ngày. NhÆ°ng theo IEA, đến năm 2030, Saudi Arabia sẽ soán ngôi vị của Nga, đạt 14,6 triệu thùng/ ngày, tăng nhiều so vá»›i mức 9,6 triệu thùng/ngày của năm 2009. Iraq hiện nay khai thác 2,7 triệu thùng/ngày nhÆ°ng sẽ gia tăng sản xuất và xuất khẩu, theo dá»± báo đến năm 2015 sẽ ngang bằng Iran, là nÆ°á»›c hiện nay Ä‘ang khai thác 4 triệu thùng/ngày

Tuy vậy, triển vọng sản xuất và xuất khẩu dầu mỏ phụ thuá»™c rất nhiều vào tình hình chính trị-an ninh, nhất là tại các nÆ°á»›c Trung Đông-châu Phi giàu dầu mỏ nhÆ°ng lại tiềm ẩn bất ổn. Và nhÆ° vậy, sá»± ổn định nguồn cung có ý nghÄ©a hàng đầu đối vá»›i thị trường và giá của mặt hàng chiến lược này.

Nguồn tin: Chinhphu.vn