Sau xăng dầu, giờ Ä‘ây Ä‘iện lá»±c cÅ©ng Ä‘ang “rậm rịch” cho ra đời Quỹ bình ổn giá (QBO). Thông tin này trong ít ngày gần Ä‘ây Ä‘ang thu hút sá»± quan tâm đặc biệt của dÆ° luận.

Trên thá»±c tế, việc thành lập QBO giá Ä‘iện Ä‘ã được quy định tại Quyết định số 69/2013/QĐ-TTg, quy định về cÆ¡ chế Ä‘iều chỉnh mức giá bán lẻ Ä‘iện bình quân của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ, ban hành ngày 19/11/2013 và có hiệu lá»±c từ đầu năm 2014.

Tại Điều 3 Quyết định 69, về nguyên tắc Ä‘iều chỉnh giá bán Ä‘iện bình quân, có nêu: “Việc Ä‘iều chỉnh giá bán Ä‘iện bình quân phải thá»±c hiện công khai, minh bạch. Trường hợp cần thiết, Nhà nÆ°á»›c sá»­ dụng QBO giá Ä‘iện và các biện pháp khác theo quy định để bình ổn giá bán Ä‘iện nhằm giảm thiểu tác Ä‘á»™ng bất lợi đến ổn định kinh tế vÄ© mô và an sinh xã há»™i”.

Nhiều trường hợp hóa Ä‘Æ¡n hai tháng liền vênh lá»›n, người dân khó tin ở minh bạch giá Ä‘iện

Tại Điều 4, Quyết định 69 cÅ©ng Ä‘ã quy định chi tiết cách sá»­ dụng QBO giá Ä‘iện, tại Điều 6 về tổ chức thá»±c hiện cÅ©ng Ä‘ã quy định trách nhiệm của Bá»™ Tài chính là: “Chủ trì, phối hợp vá»›i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và các cÆ¡ quan liên quan hÆ°á»›ng dẫn việc trích lập, quản lý và sá»­ dụng QBO giá Ä‘iện”. Tuy nhiên, không rõ vì lý do gì mà trong vòng 2 năm 2014 và 2015, các quy định về triển khai QBO giá Ä‘iện Ä‘ã không được các cÆ¡ quan chức năng triển khai trên thá»±c tế.

Sá»± việc chỉ gây “xao Ä‘á»™ng” dÆ° luận trở lại khi má»›i Ä‘ây nhất, tại Dá»± thảo thay thế Quyết định 69 của Thủ tÆ°á»›ng, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã cụ thể hóa thành hẳn má»™t Ä‘iều về QBO giá Ä‘iện.

Tại Điều 8 Dá»± thảo Quyết định thay thế Quyết định 69 có quy định rằng: Tập Ä‘oàn Điện lá»±c Việt Nam thá»±c hiện việc trích lập, quản lý và sá»­ dụng QBO giá Ä‘iện theo hÆ°á»›ng dẫn của Liên Bá»™ Tài Chính - Công ThÆ°Æ¡ng. Nguồn hình thành QBO giá Ä‘iện sẽ được trích từ giá bán Ä‘iện và sẽ tính vào chi phí sản xuất kinh doanh Ä‘iện.

Tuy nhiên cÅ©ng theo Dá»± thảo, quỹ chỉ được trích lập khi các yếu tố đầu vào hình thành giá bán Ä‘iện giảm so vá»›i hiện hành và chi phí sản xuất kinh doanh Ä‘iện bị treo (chÆ°a được tính hết vào giá bán Ä‘iện) Ä‘ã được xá»­ lý hết...

Chia sẻ quan Ä‘iểm về vấn đề này, chị Nguyá»…n Thảo Ly (Từ Liêm, Hà Ná»™i) cho rằng, hiện còn quá nhiều tồn tại xung quanh vấn đề công khai và minh bạch giá Ä‘iện, nhÆ° cần làm rõ năng suất trong ngành Ä‘iện, công khai các khoản đầu vào để tính toán chi phí…

“Không công khai, minh bạch giá hàng hóa Ä‘á»™c quyền nhÆ° đối vá»›i Ä‘iện có thể dẫn tá»›i giá thành không thá»±c, trong Ä‘ó còn có thể có những yếu tố chÆ°a minh bạch, chÆ°a Ä‘úng… dẫn tá»›i gây thiệt thòi cho người tiêu dùng. Theo tôi, phải làm rõ những Ä‘iều này rồi hẵng tính đến chuyện thêm quỹ này, buá»™c Ä‘óng quỹ nọ…”, chị Ly phân tích.

Quan Ä‘iểm trên cÅ©ng được nhiều chuyên gia am tường chia sẻ, bởi trong khi giá bán Ä‘iện bình quân được xem xét Ä‘iều chỉnh theo biến Ä‘á»™ng của các thông số đầu vào cÆ¡ bản, bao gồm tất cả các khâu: phát Ä‘iện, truyền tải Ä‘iện, phân phối - bán lẻ Ä‘iện; Ä‘iều hành - quản lý và dịch vụ phụ trợ hệ thống Ä‘iện… vẫn chÆ°a được công bố rõ ràng, minh bạch thì khó trách người tiêu dùng kém tin tưởng vào sá»± hợp lý giá bán và khả năng hài hòa lợi ích các bên.

Vậy thì, quy định QBO giá Ä‘iện được “trích từ giá bán Ä‘iện” sẽ lại thêm má»™t ẩn số cho khách hàng ngành Ä‘iện. Câu hỏi đặt ra là nếu trích ná»™p QBO thì bao nhiêu là vừa? Trích nhÆ° thế nào? Liệu có hợp lý hay không?...

Theo chiến lược phát triển ngành Ä‘iện hiện nay, má»™t trong những mục tiêu cải tổ ngành này theo hÆ°á»›ng cạnh tranh là hoạt Ä‘á»™ng hiệu quả và hạ giá thành sản phẩm, tăng năng suất lao Ä‘á»™ng… Người tiêu dùng rất mong muốn được mua Ä‘iện theo giá thị trường, thay vì giá Ä‘iện Ä‘á»™c quyền “tù mù” không rõ yếu tố cung - cầu. Nếu Ä‘úng theo định hÆ°á»›ng Ä‘ó thì Ä‘âu phải thiết lập QBO!

Còn trong lúc mà hóa Ä‘Æ¡n tiền Ä‘iện của các há»™ gia Ä‘ình hai tháng liền nhau vẫn còn “vênh thốc tháo” rất khó lý giải, thì bậc thang giá Ä‘iện chẳng bao giờ thuyết phục được ai. Các chuyên gia nhìn nhận, vấn đề minh bạch và công khai giá Ä‘iện là Ä‘iều mà ngành này cần làm nhất hiện nay.

Bởi nếu cứ tiếp tục để tính thị trường của Ä‘iện lá»±c chÆ°a được rõ ràng, hoàn hảo, nói cách khác nó vẫn mang tính chất Ä‘á»™c quyền; bao nhiêu năm qua người dân chỉ thấy giá Ä‘iện tăng mà chÆ°a bao giờ thấy giảm, thì Ä‘òi hỏi sá»± đồng thuận vá»›i các quyết định Ä‘iều chỉnh giá của ngành Ä‘iện là Ä‘iều “xa xỉ”.

Điều người dân mong muốn nhất lúc này là má»™t thị trường Ä‘iện lá»±c phải rõ ràng và minh bạch thông tin, giá Ä‘iện phải phản ánh đầy đủ yếu tố thị trường, hÆ¡n là lập thêm má»™t QBO mà trÆ°á»›c mắt chỉ biết sẽ làm tăng giá Ä‘iện còn tÆ°Æ¡ng lai không rõ có thể ổn định giá hay không…

Nguồn tin: trithuccongluan