Theo kết quả kiểm tra má»›i Ä‘ây cá»§a Bá»™ Khoa há»c và Công nghệ, khoảng 28% số cÆ¡ sở kinh doanh sai phạm vá» Ä‘o lưá»ng, tại nhiá»u Ä‘iểm bán xăng dầu, sai số Ä‘o lưá»ng bình quân khoảng 5%; 17% vi phạm vá» chất lượng. Vá»›i mức tiêu thụ xăng dầu khoảng 15 triệu mét khối tấn/năm, thì số tiá»n mà ngưá»i tiêu dùng bị thiệt hại lên tá»›i hàng nghìn tỉ đồng. Trong tháng 2.2011, Thanh tra Sở KH&CN Quảng Ngãi Ä‘ã tiến hành thanh tra tại 9 cÆ¡ sở kinh doanh xăng dầu vá»›i tổng số 117 phương tiện Ä‘o (78 áp kế và 39 cá»™t bÆ¡m xăng dầu), giám định 17 phương tiện Ä‘o lưá»ng, trưng cầu giám định chất lượng 4 mẫu xăng dầu. Trong Ä‘ó, có 2 cá»™t bÆ¡m không đạt yêu cầu vá» Ä‘o lưá»ng, 7 cá»™t bÆ¡m mất niêm phong chì.
Vẫn còn nhiá»u sai phạm ở các địa phương
Theo báo cáo cá»§a Thanh tra Sở KHCN Kiên Giang má»›i Ä‘ây cho thấy, tình trạng vi phạm vá» Ä‘o lưá»ng trong kinh doanh xăng dầu Ä‘ang ngày càng tinh vi và diá»…n ra khắp nÆ¡i. Tại địa phương này phát hiện hiện tượng sá» dụng phần má»m vi tính để Ä‘iá»u chỉnh cá»™t Ä‘o nhiên liệu như: Äóng mở cầu dao Ä‘iện cá»§a cá»™t Ä‘o nhiên liệu, bấm nút trên bàn phím...
Khi mua xăng không nên mua chẵn tiá»n mà nên mua chẵn lít. Ảnh: M.M
Còn tại Nam Äịnh, cÆ¡ quan chức năng Ä‘ã tiến hành thanh tra chuyên đỠ“Ä‘o lưá»ng và chất lượng xăng dầu” đối vá»›i 27 đơn vị kinh doanh xăng. Qua Ä‘ó phát hiện 5/27 đơn vị (Ä‘á»u là những doanh nghiệp tư nhân) không chấp hành quy định pháp luáºt vá» Ä‘o lưá»ng đối vá»›i việc thá»±c hiện phép Ä‘o trong thương mại bán lẻ.
Theo Bá»™ Công Thương, những con số trên má»›i phản ánh được phần nào thá»±c trạng xâm hại quyá»n và lợi ích hợp pháp cá»§a ngưá»i tiêu dùng.
Khi mua xăng không nên mua chẵn tiá»n
Kết quả thanh tra cho thấy, sai phạm táºp trung vào hai hình thức là gian láºn vá» Ä‘o lưá»ng và gian láºn vá» chất lượng. Tuy nhiên, trên thá»±c tế, hình thức gian láºn vá» Ä‘o lưá»ng thưá»ng xảy ra phổ biến hÆ¡n.
Theo khảo sát cá»§a chúng tôi, trước Ä‘ây các hình thức gian láºn Ä‘iá»u chỉnh bầu Ä‘o, tháo kẹp chì (thay đổi cÆ¡ há»c), bị các cÆ¡ quan chức năng phát hiện, hầu như hình thức này các cá»a hàng không còn sá» dụng. Nay các hình thức gian láºn tinh vi, kín Ä‘áo hÆ¡n để tránh sá»± phát hiện cá»§a các cÆ¡ quan chức năng. Thay vì dùng con chíp Ä‘iện tá» trong gian láºn xăng dầu thông thưá»ng, các chá»§ cÆ¡ sở kinh doanh xăng dầu móc túi khách hàng bằng cách tác động trá»±c tiếp vào chíp Ä‘iện tá» cá»§a bá»™ Ä‘iá»u khiển trong cá»™t Ä‘o xăng dầu làm thay đổi tỉ số đếm, sai lệch vá» số lượng xăng. Bên cạnh Ä‘ó, ngưá»i bán hàng còn dùng hình thức cÆ¡ há»c như bÆ¡m nối giữa hai khách hàng, vô hình trung ngưá»i mua sau phải thanh toán thêm tiá»n cá»§a ngưá»i mua trước.
Má»™t Ä‘iểm Ä‘áng lưu ý là thói quen cá»§a ngưá»i tiêu dùng Ä‘ã vô tình tiếp tay cho các cây xăng gian láºn. Bởi thông thưá»ng khi Ä‘i kiểm định các cá»™t bÆ¡m xăng, đơn vị kiểm định kẹp chì ở số lượng lít chẵn như: 5 lít, 10 lít, 20 lít, 50 lít... Tất cả các Ä‘iểm Ä‘ó Ä‘iá»u chỉnh IC Ä‘úng. Khi mua hàng theo số lít trên chắc chắn lượng xăng dầu sẽ đủ. Tuy nhiên, ngưá»i Việt Nam có thói quen mua xăng chẵn tiá»n: 20.000 - 30.000 - 50.000 đồng... lượng xăng dầu lúc Ä‘ó không Ä‘úng vá»›i IC Ä‘ã được Ä‘iá»u chỉnh, mà chệch sang số lít lẻ.
Siết chặt hơn
Äó là khẳng định cá»§a ông Trần Văn Vinh - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục TCÄLCL - khi nói vá» những giải pháp nhằm hạn chế tá»›i mức thấp nhất hình thức gian láºn trong kinh doanh xăng dầu.
Trước Ä‘ó, Tổng cục TCÄLCL Ä‘ã ban hành nhiá»u văn bản pháp quy trong quản lý kinh doanh xăng dầu. Tuy nhiên, các văn bản Ä‘ó vẫn còn những “kẽ hở”. Thá»i gian tá»›i, ngoài việc ban hành nhiá»u văn bản pháp quy chặt chẽ đối vá»›i các cÆ¡ sở cÅ©ng như công ty kinh doanh, Tổng cục TCÄLCL còn đưa ra má»™t loạt các giải pháp ngăn ngừa hành vi gian láºn Ä‘o lưá»ng cá»™t Ä‘o xăng.
Theo Ä‘ó, cá»™t Ä‘o xăng khi kiểm định đạt yêu cầu kỹ thuáºt Ä‘o lưá»ng, kiểm định viên phải thá»±c hiện việc niêm phong, kẹp chì để ngăn ngừa việc tá»± ý tháo lắp, chỉnh sá»a. Sau khi kiểm định đạt yêu cầu kỹ thuáºt Ä‘o lưá»ng cần láºp biên bản hiện trạng cá»§a cá»™t Ä‘o xăng dầu và ghi những ná»™i dung: Äối vá»›i Encoder, đối vá»›i cÆ¡ cấu truyá»n động nối bầu lưá»ng vá»›i Encoder, đối vá»›i van Ä‘iện hai cấp... rõ từng nhãn hiệu, số chế tạo, mô tả hiện trạng...
Ngoài ra, cÆ¡ quan chức năng sẽ kẹp chì kiểm định thêm ở những lượng lít lệch quy trình, thay vì số chẵn như 5, 10, 15, 20 lít... sẽ là số lẻ như 7, 8 hoặc 9 lít...
Nguồn: Laodong