Kinh tế nhiá»u nước xuất khẩu dầu thô gặp khó là háºu quả hiển hiện cá»§a việc giá dầu thấp. Tầng kết quả thứ hai cá»§a các thùng dầu có giá tầm 50 USD này má»›i Ä‘ây tiếp tục lá»™ diện.
Giá dầu ở tầm 50 USD/thùng để lại má»™t số hệ quả tích cá»±c cho thế giá»›i - Ảnh: Reuters
Vào năm 1973-1974, giá dầu thế giá»›i vá»t tăng từ 3 USD/thùng lên 12 USD/thùng chỉ trong vài tháng. Mức giá má»›i này khi Ä‘ó tạo ra các xoay chuyển cục diện thế lá»±c kinh tế toàn cầu vá» phía các nước xuất khẩu dầu má» chá»§ yếu ở khu vá»±c Trung Äông và Bắc Phi. Ngược lại, kinh tế Mỹ, châu Âu và Nháºt Bản chịu thiệt hại lá»›n.
Song, câu chuyện cá»§a năm 1974 Ä‘ã đảo ngược trong năm nay, và tháºm chí còn có thể để lại háºu quả lá»›n hÆ¡n so vá»›i cách Ä‘ây 40 năm, theo Business Insider ngày 5.4. Bắt đầu giảm từ mùa hè năm 2014, giá dầu hiện nay được giao dịch ở tầm 50 USD/thùng và hiện làm thay đổi cục diện quan hệ giữa các nước lá»›n.
Kinh tế Nga, Venezuela, Nigeria, Iran, Iraq, Kuwait… gặp khó khăn vì giá dầu thấp Ä‘ã là Ä‘iá»u hiển hiện từ nhiá»u tháng trước Ä‘ây. Không chỉ các quốc gia xuất khẩu dầu má», các công ty năng lượng và thành phố, tiểu bang sản xuất dầu Ä‘á phiến ở Mỹ, từ Texas cho đến Lagos Ä‘á»u Ä‘ang chịu thiệt hại lá»›n.
Song, theo Business Insider, Ä‘ó má»›i chỉ là tầng thứ nhất trong chuá»—i kết quả cá»§a giai Ä‘oạn giá dầu thấp. Bloomberg dẫn nguồn từ ngân hàng đầu tư Goldman Sachs cho hay tổng giá trị đầu tư 1.000 tỉ USD vào các dá»± án cá»§a ngành năng lượng hiện chịu nguy cÆ¡ lá»›n, đồng nghÄ©a vá»›i việc sản xuất dầu trong dài hạn sẽ giảm và giá dầu thô thế giá»›i sẽ trở lại mức cao trong lương lai.
Nhiá»u hệ quả tích cá»±c bắt đầu lá»™ diện
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro cùng các công nhân dầu khí - Ảnh: Reuters
Trong bối cảnh giá dầu thấp, các nước như Oman, Malaysia và Indonesia đồng thá»±c hiện việc thu hẹp hoặc bá» hẳn trợ cấp nhiên liệu. Tại Ấn Äá»™, chính phá»§ cá»§a Thá»§ tướng Narendra Modi cắt trợ cấp dành cho nhiên liệu dầu diesel - khoản chi lá»›n từ lâu được cho là không được lòng ngưá»i dân nước này.
Business Insider cho hay trợ cấp năng lượng má»—i năm cá»§a thế giá»›i ước tính 540 tỉ USD hiện kích thích tiêu dùng năng lượng gây ô nhiá»…m môi trưá»ng. Báo cáo cá»§a Ngân hàng Thế giá»›i (WB) chỉ ra rằng khoảng 60 - 80% trợ cấp năng lượng cá»§a chính phá»§ các nước Trung Äông và Bắc Phi Ä‘ang làm lợi cho khoảng 20% số ngưá»i giàu nhất, trong khi chỉ 10% số ngưá»i nghèo là được hưởng lợi.
Vá» mặt kinh tế, giá dầu thấp có thể dẫn đến làn sóng sáp nháºp và mua lại (M&A) cá»§a các công ty dầu khí, thay đổi diện mạo ná»n công nghiệp năng lượng toàn cầu.
Vá» mặt địa chính trị, giá dầu thấp góp phần làm Nga và Venezuela yếu Ä‘i, cùng lúc cÅ©ng là nguyên nhân thúc đẩy mối quan hệ ấm lên giữa Mỹ và Cuba.
Äiện Kremlin thá»i gian qua tìm kiếm quan hệ hợp tác kinh tế vá»›i Trung Quốc, và “xét trong lÄ©nh vá»±c năng lượng, Trung Quốc Ä‘ang có vị trí mặc cả thuáºn lợi hÆ¡n so vá»›i má»™t nước Nga Ä‘ang có ná»n kinh tế khó khăn và rất cần má»™t đối tác”, ông Matt Ferchen cá»§a trung tâm Carnegie-Tsinghua Bắc Kinh cho hay.
Nhiá»u tá» báo nháºn định giá dầu thấp góp phần khiến Iran - nước Ä‘ang chịu lệnh trừng phạt từ quốc tế vá» vấn đỠhạt nhân - đồng ý ngồi vào bàn Ä‘àm phán - Ảnh: Reuters
Iran - má»™t trong những quốc gia chịu thiệt hại lá»›n nhất từ giá dầu thấp - thá»i gian qua Ä‘ã chấp nháºn Ä‘àm phán và đồng ý Ä‘i đến má»™t thá»a thuáºn khung vá» chương trình hạt nhân vào ngày 2.4 vừa qua.
Quan trá»ng nhất, tá» Financial Times trong má»™t bài báo tháng 2.2015 cho hay: “Tổ chức cá»±c Ä‘oan Nhà nước Hồi giáo (IS) - nhóm thánh chiến giàu nhất thế giá»›i - Ä‘ã không còn nguồn tài chính lá»›n như trước Ä‘ây nữa. Các phiến quân IS có thể Ä‘ang chịu sức ép lá»›n do phải cắt chi tiêu năng lượng và trợ cấp lương thá»±c, tìm tiá»n mặt ở các khu vá»±c địa phương”.
Nhà phân tích Torbjorn Soltvedt thuá»™c hãng Maplecroft (Anh) thì cho hay số tiá»n mà IS thu được từ việc buôn dầu thô giảm từ 1 đến 2 triệu USD má»—i ngày trong năm 2014 xuống còn 300.000 USD trong thá»i Ä‘iểm hiện tại. “Tôi không cho rằng IS sẽ tàn vì lợi nhuáºn kiếm được từ giá dầu sụt giảm, nhưng chắc chắn giá dầu sẽ đẩy nhanh sá»± sụp đổ cá»§a chúng”, ông Soltvedt cho hay.
Nguồn tin: thanhnien