Trong số 21 DN được thanh tra, có 15 DN Ä‘iều chỉnh giá bán hợp lý; 4 DN Ä‘iều chỉnh tăng giá bán cao hÆ¡n nhiều so vá»›i chi phí đầu vào tÆ°Æ¡ng ứng; 2 DN kinh doanh mặt hàng sữa bá»™t trẻ em dÆ°á»›i 6 tuổi nếu thá»±c hiện giảm những khoản chi vượt mức nhÆ° chi quảng cáo, tiếp thị…, thì giá bán sản phẩm sẽ thấp hÆ¡n so vá»›i mức hiện nay.

Cty ximăng Hoàng Mai, mức Ä‘iều chỉnh giá bán bình quân tăng 163.637 đồng/tấn, cao hÆ¡n mức biến Ä‘á»™ng tăng của các yếu tố chi phí đầu vào là 22.463 đồng/tấn (khoảng 2,6%). Ảnh: T.X

4 doanh nghiệp bị "thẻ đỏ"

Thanh tra Bá»™ Tài chính cho biết, trong số 4 DN Ä‘iều chỉnh tăng giá bán chÆ°a phù hợp và thậm chí cao hÆ¡n nhiều so vá»›i mức tăng chi phí đầu vào tÆ°Æ¡ng ứng bao gồm: Cty ximăng Hoàng Mai, giá bán ngày 1.1.2011 bình quân là 863.636 đồng/tấn; giá bán ngày 19.4 là 1.027.273 đồng/tấn. NhÆ° vậy, mức Ä‘iều chỉnh giá bán bình quân tăng 163.637 đồng/tấn, cao hÆ¡n mức biến Ä‘á»™ng tăng của các yếu tố chi phí đầu vào là 22.463 đồng/tấn (khoảng 2,6%). Cty ximăng Hoàng Thạch cÅ©ng Ä‘ã Ä‘iều chỉnh tăng cao hÆ¡n tác Ä‘á»™ng đầu vào 43.856 đồng/tấn. Cty Việt Pháp sản xuất thức ăn gia súc Ä‘ã Ä‘iều chỉnh tăng tăng 8,25% (860.000 đồng/tấn), trong khi Ä‘ó, chi phí sản xuất bình quân chỉ tăng 6,49% (509.910 đồng/tấn). Má»™t số mặt hàng phân bón urê cÅ©ng tăng cao hÆ¡n chi phí tÆ°Æ¡ng ứng là 15,75%. Trong Ä‘ó, mặt hàng phân urê Phú Mỹ của TCty Phân bón và Hoá chất dầu khí tăng 1.600.000 đồng/tấn, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 25%, trong khi ảnh hưởng tăng của các yếu tố chi phí đầu vào chỉ tăng 9,25% so vá»›i giá thành năm 2010.

Đối vá»›i 7 mặt hàng bình ổn được kiểm tra thì có tá»›i 6 mặt hàng tăng giá. Tăng cao nhất là phân bón hoá học vá»›i mức tăng 25%; tăng ít nhất là mặt hàng thức ăn chăn nuôi vá»›i mức 1,05 – 2,56%. Cụ thể, mặt hàng khí hoá lỏng tăng giá 65 lần vá»›i mức tăng từ 4,55 - 11,92% và chỉ giảm giá 1 lần; mặt hàng phân bón hoá học tăng khoảng 25%; mặt hàng thức ăn chăn nuôi tăng từ 1,05 – 2,56%... Riêng mặt hàng đường, dầu ăn giảm nhẹ 1,2 – 5% do hồi tháng 11 và tháng 12.2010 Ä‘ã tăng giá bán 14-15%.

Doanh nghiệp sữa: Chi phí tài chính tăng trên 850%

Ở trường hợp 2 DN sữa là Cty TNHH Mead Johnson Nutrition VN và Cty TNHH Nestlé VN (má»—i Cty Ä‘iều chỉnh tăng giá bán 1 lần), Thanh tra Tài chính cho biết, nguyên nhân tăng giá bán chủ yếu do tăng giá ngoại tệ làm ảnh hưởng đến giá nhập khẩu, chi phí tài chính và chi phí kinh doanh: Cty TNHH Mead Johnson Nutrition VN (giá nhập khẩu tăng 10-11%, chi phí tài chính tăng 850-862%) làm tăng chi phí kinh doanh thêm từ 31.800 – 61.130 đồng/lon; Cty TNHH Nestlé VN (giá nhập khẩu tăng 4,3 – 8,6%, chi phí tài chính tăng 6,4 – 8,6%) làm tăng chi phí kinh doanh thêm 40.700 – 100.680 đồng/thùng. Các yếu tố Ä‘iện, xăng dầu chỉ tác Ä‘á»™ng phần nhỏ. 

Ngoài ra, giá bán sữa bá»™t cho trẻ em dÆ°á»›i 6 tuổi vẫn ở mức cao là do năm 2010, hai Cty này Ä‘ã hạch toán nhiều khoản vượt chi nhÆ° chi phí tiền lÆ°Æ¡ng, chi phí quảng cáo, tiếp thị... (Cty TNHH Mead Johnson Nutrition VN vượt 114,382 tỉ đồng - chiếm 14,6% trong chi phí kinh doanh; Cty TNHH Nestlé VN vượt 181,430 tỉ đồng, trong Ä‘ó sữa bá»™t cho trẻ em dÆ°á»›i 6 tuổi là 8,59 tỉ đồng – chiếm 3,9% tổng chi phí kinh doanh). Các Cty kinh doanh mặt hàng sữa bá»™t trẻ em dÆ°á»›i 6 tuổi cÅ©ng chÆ°a thá»±c hiện kê khai, niêm yết giá. 

Chỉ khuyến cáo, nhắc nhở!

Bá»™ Tài chính cho biết, các mặt hàng trên đều thuá»™c danh mục Nhà nÆ°á»›c thá»±c hiện bình ổn giá, là đầu vào của sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, xây dá»±ng hoặc có ảnh hưởng lá»›n đến đời sống của người dân. Kết quả kiểm tra trên Ä‘ây cÅ©ng Ä‘ã lá»™ ra rất nhiều vi phạm, ở cả việc thá»±c hiện kê khai, niêm yết giá. Tuy nhiên, vì chÆ°a có chế tài xá»­ phạt đối vá»›i các trường hợp vi phạm nên cÆ¡ quan thanh tra cÅ©ng chỉ biết khuyến cáo, nhắc nhở các DN. Ngay cả quy định về chi phí quảng cáo chỉ nằm trong khung 10% chi phí kinh doanh, nhÆ°ng hiện vẫn chÆ°a có chế tài xá»­ phạt đối vá»›i các trường hợp vượt khung nhÆ° hai DN sữa trên (trong năm 2010 và trÆ°á»›c Ä‘ó, cÅ©ng Ä‘ã có rất nhiều trường hợp vượt mức 10% này khiến giá sữa bị đẩy lên ngất ngưởng). 

Đặc biệt, ngay cả việc kiểm duyệt đầu vào của các mặt hàng cÅ©ng phải cần có sá»± phối hợp giữa các bên liên quan để có thông tin chính xác để xá»­ lý việc DN lợi dụng kê khai giá đầu vào ở mức cao để đẩy giá bán ra và trốn thuế. Má»™t lãnh đạo Thanh tra Tài chính cÅ©ng thừa nhận là phải có chế tài phạt nặng, vì nếu chỉ dừng ở mức má»™t vài trăm triệu đồng thì “không có nghÄ©a lý gì”. Hiện nghị định thay thế Nghị định 169/2004/NĐ-CP quy định về xá»­ phạt vi phạm hành chính trong lÄ©nh vá»±c giá Ä‘ang được hoàn thiện để trình Chính phủ ban hành.