Năm 2011, hai ông lá»›n doanh nghiệp Nhà nÆ°á»›c là Tổng công ty xăng dầu Petrolimex và Tập Ä‘oàn Ä‘iện lá»±c Việt Nam (EVN ) đều bị lá»—. Ảnh: GDVN

Điều Ä‘áng lÆ°u ý là mặc dù kinh doanh lá»— lã, nhÆ°ng cả 2 ông lá»›n đều vung tay quá trán đầu tÆ° vào những ngành tay trái vá»›i số vốn lá»›n. Cụ thể, năm 2010, Petrolimex đầu tÆ° ra ngoài gần 3.800 tá»· đồng, chiếm 35,7% vốn Ä‘iều lệ, riêng lÄ©nh vá»±c ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán là 1.237 tá»· đồng, chiếm 12,5% vốn Ä‘iều lệ. Đầu tÆ° nhiều nhÆ°ng cổ tức và lợi nhuận được chia năm 2010 chỉ có 117 tá»· đồng, bằng 9,2% vốn đầu tÆ°, chÆ°a bằng lãi suất gá»­i tiết kiệm. Đầu tÆ° cổ phiếu hÆ¡n 95 tá»· đồng, thu lợi nhuận chỉ có 150 triệu đồng.

Còn ông nhà Ä‘èn cÅ©ng không thua kém, năm 2010 lá»— trên 8.400 tá»· đồng. Năm 2011, nợ nần lên đến gần 240.000 tá»· đồng. Trong Ä‘ó, đầu tÆ° tài chính dài hạn gần 50.000 tá»· đồng,  lÄ©nh vá»±c viá»…n thông trên 2.400 tá»· đồng và vào bất Ä‘á»™ng sản, bảo hiểm, ngân hàng hÆ¡n 2.100 tá»· đồng. Tuy nhiên, lợi nhuận từ các khoản đầu tÆ° rất thấp, chỉ đạt hÆ¡n 1% vá»›i số lợi nhuận, hÆ¡n 540 tá»· đồng. Trong khi Ä‘ó có những lÄ©nh vá»±c đầu tÆ°, khoản lá»— lên cả nghìn tá»· đồng nhÆ° viá»…n thông. Cụ thể, EVN đầu tÆ° vào Công ty Thông tin viá»…n thông Ä‘iện lá»±c (EVN Telecom) đến 4,88% vốn đầu tÆ°, trong Ä‘ó chÆ°a tính khoản đầu tÆ° vào lÄ©nh vá»±c viá»…n thông tại các tổng công ty Ä‘iện lá»±c. Tuy nhiên, kết quả kinh doanh của EVN Telecom năm 2010 lá»— hÆ¡n 1.057 tá»· đồng.

Dân gian ta thường nói vui "Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh” còn “bá nghệ, bá tri vị chi bá láp” quả không sai. Xăng dầu và Ä‘iện năng là hai ngành xÆ°Æ¡ng sống của nền kinh tế, thiết thân đối vá»›i đời sống nhân dân, lẽ ra doanh nghiệp Nhà nÆ°á»›c phải mang tính chủ đạo cho ngành kinh tế phát triển, bảo đảm đời sống ổn định cho nhân dân, thế nhÆ°ng năm nào hai ông lá»›n cÅ©ng lá»›n tiếng than lá»— để Ä‘òi tăng giá, để nhân dân gánh chịu khoản lá»—, nợ nần của hai ông do sá»± quản lý yếu kém làm tổn thất nguồn vốn. NhÆ° Ä‘iện lá»±c tính khoản thất thoát Ä‘iện tá»›i 10,15%, tá»· lệ tổn thất Ä‘iện năng này cao hÆ¡n các nÆ°á»›c trong khu vá»±c và trên thế giá»›i, nếu giảm tỉ lệ này sẽ giảm được giá thành Ä‘iện. CÅ©ng nhÆ° Petrolimex nếu không mạnh tay chi huê hồng cho các đại lý, giảm tá»· lệ hao hụt thất thoát thì cÅ©ng sẽ không lá»— lã đến nhÆ° vậy.

Không phải Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên mà Bá»™ kế hoạch đầu tÆ° đề nghị Chính phủ ngÆ°ng không cho phát triển Tập Ä‘oàn trong 2 - 3 năm tá»›i, vì cái kiểu thành lập Tập Ä‘oàn theo phÆ°Æ¡ng thức hành chính lâu nay, là gom hết các công ty cùng ngành lại, rồi bắt đầu dàn trải đầu tÆ° ra nhiều ngành cho người ta thấy mình mạnh, người ta đầu tÆ° vào địa ốc mình cÅ©ng làm địa ốc, rồi ngân hàng, chứng khoán, ai có cái gì mình có cái nấy, cứ thấy "người ta ăn khoai rồi vác mai chạy bậy", vậy hỏi sao không lá»— lã thất thoát nguồn vốn. Vốn chỉ có má»™t mà đầu tÆ° tá»›i ba - bốn, chủ yếu là vốn vay Ngân hàng và chiếm dụng vốn lẫn nhau. NhÆ° Ä‘iện lá»±c sở dÄ© nợ chiếm đến 240.000 tá»· đồng do vay nợ dài hạn là chủ yếu, tá»· lệ nợ phải trả cao gấp 4,22 lần vốn chủ sở hữu, vượt quá mức giá»›i hạn theo quy định của Chính phủ (không quá 3 lần).

Vì vậy, tái cấu trúc doanh nghiệp Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng có nghÄ©a là doanh nghiệp Nhà nÆ°á»›c chỉ tập trung vào má»™t số ngành nghề then chốt để mạnh thá»±c sá»±, hÆ¡n là thùng rá»—ng mà kêu to, rốt cuá»™c ai sẽ gánh lấy khoản nợ mà các doanh nghiệp này để lại. Không phải người ta thường nói "nợ riêng dá»… trả, mà nợ công khó Ä‘òi" hay sao?

Nguồn tin: VOV