Trong khi mọi người dồn sá»± chú ý vào viá»…n cảnh phục hồi kinh tế thế giá»›i, giá dầu quốc tế trong mấy tháng qua lại tiếp tục tăng lên. Ngày 5/1, giá dầu thô trên thị trường New York đứng mức 81.77 USD/thùng, lập mốc cao ká»· lục trong 15 tháng qua.

Theo phân tích, các nhân tố tài chính nhÆ° rủi ro cho các nhà đầu tÆ°, tá»· giá đồng USD Ä‘ã trở thành nguyên nhân chính khiến giá dầu tăng cao. TrÆ°á»›c khi khủng hoảng tài chính quốc tế bùng phát toàn diện, giá dầu quốc tế Ä‘ã Ä‘i theo chiều hÆ°á»›ng tăng Ä‘á»™t biến. Từ năm 2002 – 2008, giá dầu từ mức 20USD/thùng lên 147USD/thùng. NhÆ°ng sau khủng hoảng, má»™t lượng vốn lá»›n lại rút khỏi thị trường dầu thô, khiến giá dầu sụt giá thê thảm. Đến ngày 12/2/2009, giá dầu thô trên thị trường New York rá»›t xuống mức thấp nhất còn 33,98USD/thùng. Bắt đầu từ tháng 3/2009, cùng vá»›i sá»± xoa dịu ná»—i lo về sá»± tiếp tục xấu Ä‘i của tình hình kinh tế thế giá»›i, thị trường dầu thô quốc tế vá»›i thị trường chứng khoán thế giá»›i đồng loạt đảo chiều, giá dầu cuối cùng Ä‘ã tăng Ä‘á»™t biến lên mức 80USD/thùng.

Quan sát biểu hiện giá dầu quốc tế trong má»™t năm qua có thể thấy, chiều hÆ°á»›ng của giá dầu thô càng ngày chịu ảnh hưởng bởi nhân tố tài chính, dầu thô Ä‘ang trở thành má»™t lá»±a chọn quan trọng của các nhà đầu tÆ°, hoạt Ä‘á»™ng tÆ°Æ¡ng há»— giữa giá dầu vá»›i thị trường cổ phiếu ngày má»™t rõ rệt, thị trường chứng khoán tăng Ä‘iểm thường sẽ củng cố lòng tin cho các nhà đầu tÆ°, đẩy giá dầu Ä‘i lên.

Bắt đầu từ trung tuần tháng 3/2009, ná»—i lo lắng nền kinh tế thế giá»›i lại rÆ¡i vào Đại suy thoái toàn cầu của các nhà đầu tÆ° được giảm bá»›t, thị trường chứng khoán toàn cầu bắt đầu đảo chiều mạnh mẽ, giá dầu cÅ©ng bắt đầu hồi sinh trở lại, cuối cùng Ä‘ã tăng giá gấp Ä‘ôi. TrÆ°á»›c mốc cao ká»· lục má»›i trong vòng 15 tháng của thị trường New York trong năm nay, Cục dá»± trữ liên bang Mỹ FED giải thích rằng, “thị trường cổ phiếu tăng Ä‘iểm Ä‘ã tăng cường lòng tin cho các nhà đầu tÆ°, đẩy giá dầu Ä‘i lên duy trì liên tục trong 4 tuần”.

Trái lại, xét về sá»± cung cầu của thị trường dầu thô quốc tế, do kinh tế thế giá»›i phục hồi tÆ°Æ¡ng đối chậm, hÆ¡n nữa lại đứng trÆ°á»›c nhiều nhân tố bất xác định, nhu cầu dầu thô quốc tế của thị trường chÆ°a tăng lên Ä‘áng kể. Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu (OPEC) Æ°á»›c tính, trong năm 2009 nhu cầu dầu bình quân thế giá»›i sẽ giảm 1,4 triệu thùng, còn năm 2010 chỉ tăng thêm 8 triệu thùng.

Ngoài việc gia tăng thêm lòng tin cho các nhà đầu tÆ°, chiều hÆ°á»›ng sụt giảm của tá»· giá đồng USD cÅ©ng là má»™t nhân tố lá»›n khác đẩy giá dầu tăng cao. Từ tháng 3/2009, cùng vá»›i sá»± suy giảm nhu cầu dùng đồng USD nhằm tránh rủi ro của các nhà đầu tÆ°, chiều hÆ°á»›ng tăng giá của đồng USD trong cuá»™c khủng hoảng tài chính Ä‘ã kết thúc, lại rÆ¡i vào chiều hÆ°á»›ng Ä‘i xuống. Từ đầu tháng 3/2009, tá»· giá đồng USD sụt giảm. Cho đến nay, đồng USD so vá»›i đồng EUR Ä‘ã mất giá 12,5%.

Do đồng USD là tiền tệ thanh toán trong thÆ°Æ¡ng mại hàng hóa của thị trường quốc tế, nên đồng USD liên tục mất giá dã khiến cho thị trường dầu mỏ liên tục có những phản ứng dây chuyền. Thông thường, khi USD mất giá, đối vá»›i những nhà đầu tÆ° sở hữu các Ä‘Æ¡n vị tiền tệ mạnh khác, giá dầu thô trở nên rẻ hÆ¡n, má»™t số nhà đầu tÆ° sẽ mua nhiều dầu thô, từ Ä‘ó đẩy giá dầu tăng cao hÆ¡n.

Ngoài ra, chiều hÆ°á»›ng mất giá lâu dài của đồng USD còn gây ra ná»—i lo về lạm phát. Má»™t vài nhà đầu tÆ° còn mong muốn Ä‘Æ°a vàng và dầu thô trở thành “ngoại tệ mạnh”, dùng để giữ giá trị của tài sản, chống sá»± xói mòn của lạm phát.

Gần Ä‘ây, giá dầu tăng là do chịu ảnh hưởng bởi Mỹ và má»™t số nÆ°á»›c châu Âu gặp thời tiết lạnh và lượng kho xăng dầu sụt giảm. Vì thế, nguyên nhân chủ yếu khiến giá dầu tăng không hoàn toàn là do cung cầu, mà còn do nhân tố tài chính.

Thị trường dầu thô quốc tế ngày càng “tài chính hóa”, ảnh hưởng quan trọng tá»›i an ninh năng lượng của thế giá»›i và sá»± phục hồi kinh tế toàn cầu. Đặc tính biến Ä‘á»™ng cố hữu của thị trường tài chính Ä‘ã khiến cho giá dầu biến Ä‘á»™ng càng nhiều hÆ¡n, gây bất lợi cho các nÆ°á»›c nhập khẩu và xuất khẩu dầu. Giá dầu giảm mạnh sẽ ảnh hưởng đến ngành vận chuyển, ngành chế tạo hay thâm chí cả chi phí kinh doanh nông nghiệp, cuối cùng khiến các ngành nghề này đứng trÆ°á»›c nhiều rủi ro không thể dá»± Ä‘oán, từ Ä‘ó ảnh hưởng bất lợi tá»›i sá»± phục hồi kinh tế TÆ°Æ¡ng lai gần, giá dầu cÅ©ng bị ảnh hưởng của Hoa Kỳ và má»™t số nÆ°á»›c châu Âu bị thời tiết lạnh và từ chối trong dầu thô và trữ lượng dầu bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, nói chung, thời gian hiện nay khi nhu cầu toàn cầu về dầu thô giảm-mùa, và Ä‘iều hành nhiều nhà máy lọc tá»· giá tÆ°Æ¡ng đối thấp. Vì vậy, Ä‘iều này lÆ°u ý từ má»™t bên của các Ä‘á»™ng tác hàng đầu trong giá dầu không phải là lý do chính cho việc cung cấp và nhu cầu cÆ¡ bản, nhÆ°ng tài chính yếu tố.

Các tăng dầu thô trên thị trường quốc tế "tài chính" và để an ninh năng lượng của thế giá»›i và khôi phục kinh tế toàn cầu có tác Ä‘á»™ng lá»›n. Các đặc Ä‘iểm cố hữu của các nhiá»…u loạn thị trường tài chính, do Ä‘ó thường xuyên hÆ¡n bay hÆ¡i giá dầu trên các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ và các nÆ°á»›c nhập khẩu là bất lợi. Giá dầu tăng vọt ngã, nó sẽ ảnh hưởng đến vận tải, sản xuất hoặc thậm chí nông nghiệp, các chi phí Ä‘iều hành, và cuối cùng để làm cho các ngành công nghiệp đối mặt vá»›i nhiều rủi ro không thể Ä‘oán trÆ°á»›c bên ngoài, và do Ä‘ó ảnh hưởng tiêu cá»±c về khôi phục kinh tế.

stockbiz