- Theo chuyên gia, Mỹ Ä‘ã tính toán kỹ khi chọn thời Ä‘iểm giá dầu giảm sâu để dỡ lệnh cấm xuất khẩu dầu vốn tồn tại suốt 40 năm qua.

Thời Ä‘iểm thích hợp

Trong những ngày qua, giá dầu thế giá»›i tiếp tục giảm xuống mức thấp ká»· lục má»›i sau khi Tổ chức Các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) quyết định tăng mức khai thác lên 31,5 triệu thùng/ngày (trÆ°á»›c Ä‘ó là 30 triệu thùng/ngày) trong khi nguồn cung trên thế giá»›i vẫn Ä‘ang dÆ° thừa. Nhiều kịch bản giá dầu Ä‘ã được Ä‘Æ°a ra, trong Ä‘ó có cả kịch bản giá dầu về ngưỡng 20 USD/thùng. Trong bối cảnh Ä‘ó, Mỹ bất ngờ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu dầu Ä‘ã tồn tại trong suốt 40 năm qua. Quyết định này được nhìn nhận là thay đổi lịch sá»­ về chính sách năng lượng của Mỹ và có thể khiến giá dầu thế giá»›i tiếp tục "dò Ä‘áy" trong thời gian tá»›i.

Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu dầu Ä‘ã tồn tại trong suốt 40 năm qua.
Đánh giá về quyết định của Mỹ, Ths Bùi Ngọc SÆ¡n, Trưởng phòng Kinh tế Quốc tế, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính trị thế giá»›i cho rằng, Ä‘á»™ng thái này ẩn chứa nhiều toan tính, trong Ä‘ó nó có thể kèm theo những ý đồ về địa chính trị và cÅ©ng nhằm trợ giúp người đồng minh châu Âu của Mỹ.

Điều Ä‘áng nói, khi ra quyết định Mỹ Ä‘ã có má»™t nền tảng vững chắc phía sau, Ä‘ó là Washington Ä‘ã chuẩn bị sẵn sàng cho việc hạn chế dần các năng lượng hóa thạch và chuyển sang sá»­ dụng năng lượng tái tạo. Hiện tại, công nghệ Ä‘iện mặt trời, Ä‘iện gió Ä‘ang phát triển vá»›i tốc Ä‘á»™ cá»±c nhanh ở Mỹ. Từ khi ông Obama lên làm tổng thống Ä‘ã muốn dùng Æ°u thế về công nghệ và cạnh tranh của nÆ°á»›c Mỹ để nhanh chóng tạo ra những công nghệ má»›i. Rất có thể khi những công nghệ Ä‘ó ra đời sẽ tạo ra trào lÆ°u má»›i và chu kỳ tăng trưởng má»›i cho Mỹ cÅ©ng nhÆ° kinh tế thế giá»›i. Đây là yếu tố rất quan trọng vì phải có nguồn năng lượng thay thế thì Mỹ má»›i chấp nhận tung dầu ra vào thời Ä‘iểm này.

"NÆ°á»›c Mỹ không bao giờ mạo hiểm từ bỏ má»™t thứ chiến lược mà không chuẩn bị má»™t thứ chiến lược khác sẵn sàng", ông SÆ¡n nhấn mạnh.

Về mặt lợi ích, theo ông Bùi Ngọc SÆ¡n, các doanh nghiệp kinh doanh dầu của Mỹ nếu được xuất khẩu dầu thô sẽ thu lợi nhiều hÆ¡n vì hiện các doanh nghiệp này Ä‘ang phải bán dầu ở trong nÆ°á»›c thấp hÆ¡n giá bên ngoài tá»›i 10 USD/thùng.

Má»™t vÅ© khí vô cùng quan trọng Mỹ Ä‘ang nắm trong tay Ä‘ó là công nghệ khai thác dầu Ä‘á phiến. Theo má»™t tính toán, chỉ cần giá dầu ở mức 40 USD/thùng là doanh nghiệp sản xuất dầu của Mỹ Ä‘ã có lãi tá»›i 10%. Tuy nhiên, trên thá»±c tế, doanh nghiệp Mỹ còn có thể lãi cao hÆ¡n bởi những tiến bá»™ trong công nghệ khai thác dầu Ä‘á phiến có thể hạ chi phí xuống thấp hÆ¡n nữa. Chính vì thế, nếu doanh nghiệp Mỹ được xuất khẩu dầu vá»›i giá đắt hÆ¡n giá bán trong nÆ°á»›c, họ sẽ được lợi thêm và sẽ tiếp tục cầm chịch thị trường.

Má»™t ý đồ khác khi Mỹ quyết định gỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu dầu được ông SÆ¡n dá»± Ä‘oán, Ä‘ó là Mỹ có thể tiếp sức cho các đồng minh ở châu Âu đấu tranh vá»›i Nga trong vấn đề Ukraine. Thời gian qua, Moscow thường sá»­ dụng chiêu bài năng lượng để gây sức ép vá»›i châu Âu, tuy nhiên má»™t khi Mỹ xuất khẩu dầu, sức ép ấy khó có thể mạnh mẽ được nhÆ° trÆ°á»›c.

"Rõ ràng, Mỹ không tá»™i gì không làm khi Ä‘á»™ng thái ấy vừa Ä‘em lại lợi ích cho doanh nghiệp Mỹ, vừa giúp Mỹ tăng cường thế lá»±c, gây áp lá»±c trở lại đối vá»›i các quốc gia trÆ°á»›c Ä‘ây từng dùng dầu lá»­a để gây khó dá»… cho Mỹ trong các vấn đề địa chính trị nhÆ° Nga, Iran... Thậm chí ngay cả vá»›i lá»±c lượng khủng bố Nhà nÆ°á»›c Hồi giáo (IS) tá»± xÆ°ng, nếu Mỹ bung dầu ra bán vá»›i giá thật rẻ, lá»±c lượng này cÅ©ng sẽ bị thiệt hại lá»›n", Ths Bùi Ngọc SÆ¡n Ä‘ánh giá.

TrÆ°á»›c lo ngại Mỹ có thể bị "gậy ông đập lÆ°ng ông" khi giá dầu suy giảm mạnh sẽ tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c tá»›i hầu hết các nền kinh tế thế giá»›i, ngay cả nền kinh tế dẫn dắt Ä‘à tăng trưởng của kinh tế thế giá»›i nhÆ° Mỹ, vị chuyên gia bày tỏ: "Giá dầu không tác Ä‘á»™ng đến hầu hết các nền kinh tế thế giá»›i mà chủ yếu là các nÆ°á»›c có thu nhập trông đợi quá nhiều vào dầu lá»­a và không nghÄ© đến việc chuyển hÆ°á»›ng sá»­ dụng năng lượng khác nhÆ° Nga, Brazil, Venezuela... Đó không phải là những nền kinh tế lá»›n và chủ chốt trên thế giá»›i. Má»™t số quốc gia Ä‘ó bị thiệt khi giá dầu giảm nhÆ°ng cái lợi của thế giá»›i là sẽ có nhiều tiền cho tiêu dùng và nâng cao công nghệ, tăng trưởng về lâu dài tốt hÆ¡n.

Các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu lá»›n sẽ vẫn phải duy trì, thậm chí tăng sản lượng khai thác dầu bởi họ không còn cách nào, dù dầu rẻ hay không thì vẫn phải bán để lấy tiền. NhÆ° Nga chẳng hạn, các mỏ dầu ở Nga có chi phí khai thác khá rẻ vì không có công nghệ cao nên sống chết vẫn phải bán tài nguyên.

Nguồn tin: Baodatviet