- Có tá»›i 66% ngÆ°á»i khảo sát cho biết không hưởng lợi khi nhà nÆ°á»›c can thiệp vào mặt hàng xăng dầu, khảo sát tÆ°Æ¡ng tá»± vá»›i mặt hàng Ä‘iện là 58%, báo cáo CAMS cho hay.
Ảnh minh há»a.
Tại bản báo cáo má»›i được công bố “Cảm nháºn vá» Nhà nÆ°á»›c và thị trÆ°á»ng của ngÆ°á»i Việt Nam năm 2014 - CAMS 2014” do VCCI phối hợp cùng WB thá»±c hiện cuá»™c khảo sát Ä‘ánh giá hiệu quả bình ổn giá đối vá»›i 8 mặt hàng thiết yếu.
Tiêu chí đầu tiên Ä‘ánh giá hiệu quả là việc ngÆ°á»i dân được hưởng lợi đến Ä‘ên từ việc nhà nÆ°á»›c can thiệp vá» giá đối vá»›i 8 hàng hóa thiết yếu.
Kết quả cho thấy, mặt hàng mà nhiá»u ngÆ°á»i trả lá»i cho biết có được hưởng lợi là nÆ°á»›c sạch cÅ©ng không vượt quá 20% tổng số ngÆ°á»i.
Äáng chú ý, má»™t số mặt hàng khác nhÆ° xăng dầu, gas và sữa cÅ©ng có chÆ°a đến 10% số ngÆ°á»i trả lá»i cho biết là có được hưởng lợi nhiá»u/tÆ°Æ¡ng đối.
Trong 8 loại hàng hóa thiết yếu này xăng dầu là loại mặt hàng có sá»± can thiệp của nhà nÆ°á»›c mà tá»· lệ ngÆ°á»i trả lá»i cho biết ít/không hưởng lợi là cao nhất lên đến 66%. Tiếp đến là sữa vá»›i 60%, gas 59% và Ä‘iện là 58%, thuốc phòng bệnh thiết yếu là 55%.
"NhÆ° váºy cần xem lại cách can thiệp. Äiá»u này khá mâu thuẫn nhÆ°ng có thể việc nhà nÆ°á»›c can thiệp chÆ°a Ä‘em lại kết quả mong muốn là Ä‘em lại lợi ích cho ngÆ°á»i tiêu dùng, cho xã há»™i nói chung", báo cáo Ä‘ánh giá.
Mức Ä‘á»™ hưởng lợi từ việc Nhà nÆ°á»›c can thiệp vá» giá đối vá»›i má»™t số hàng hóa thiết yếu (% lá»±a chá»n) . Nguồn: CAMS 2014
Tuy nhiên, báo cáo này cÅ©ng cho thấy, dù chÆ°a được hưởng lợi nhiá»u từ việc nhà nÆ°á»›c can thiệp giá đối vá»›i các mặt hàng thiết yếu, phần lá»›n ngÆ°á»i trả lá»i vẫn cho rằng là hoàn toàn cần thiết/cần thiết để Nhà nÆ°á»›c can thiệp.
Ba mặt hàng được nhiá»u ngÆ°á»i cho rằng cần thiết có sá»± can thiệp giá của nhà nÆ°á»›c bao gồm thuốc phòng/chữa bệnh lên tá»›i 90%, Ä‘iện 87% và xăng dầu 85%. Tháºm chí dù là nÆ°á»›c xuất khẩu gạo lá»›n thứ 2 thế giá»›i nhÆ°ng cÅ©ng có tá»›i 69% ngÆ°á»i trả lá»i cho rằng cần sá»± can thiệp của nhà nÆ°á»›c.
Nêu quan Ä‘iểm vá» vấn Ä‘á» này, TS. Nguyá»…n Äức Äá»™, Viện Kinh tế tài chính (Há»c viện tài chính) cho biết, xăng dầu, Ä‘iện Ä‘á»™c quyá»n cao chính yếu tố này làm ngÆ°á»i dân ít tin tưởng vào thị trÆ°á»ng mặc dù nghÄ© kinh tế thị trÆ°á»ng Æ°u việt.
"Nhà nÆ°á»›c thá»±c hiện hành chính, xăng dầu. Nhà nÆ°á»›c can thiệp vào thị trÆ°á»ng bằng cách thiết láºp tính cạnh tranh cho xăng dầu, Ä‘iện minh bạch chi phí ngÆ°á»i dân sẽ tin tưởng hÆ¡n", ông Äá»™ nhấn mạnh.
TS. Nguyá»…n Äình Cung, Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung Æ°Æ¡ng (CIEM) chỉ thẳng, vấn Ä‘á» thị trÆ°á»ng, giá cả chÆ°a tháºt phù hợp theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng nên can thiệp phản thị trÆ°á»ng.
Ông Cung cho rằng chính những chÆ°Æ¡ng trình bình ổn giá là phản thị trÆ°á»ng, không thúc đẩy kinh tế thị trÆ°á»ng.
"Giá do nhà nÆ°á»›c kiểm soát nhÆ°ng vấn Ä‘á» chuyển sang kinh tế thị trÆ°á»ng nói chung phải thiết láºp được thể chế để thị trÆ°á»ng váºn hành. Chục ngÆ°á»i bán má»™t ngÆ°á»i mua không còn là thể chế thị trÆ°á»ng. Chủ sở hữu, giám sát hoạch định cùng má»™t ông bản thân chứa Ä‘á»±ng xung Ä‘á»™t lợi ích trong chính váºn hành không thể là thị trÆ°á»ng. Vì thể chế váºn hành không Ä‘áp ứng nhu cầu thị trÆ°á»ng và ngÆ°á»i dân", ông Cung nháºn xét.
Viện trưởng CIEM cho biết thêm, thông thÆ°á»ng giá thấp Ä‘iá»u chỉnh giá nhÆ°ng sá»± Ä‘iá»u chỉnh không tạo ra Ä‘á»™ng lá»±c má»›i, hệ thống khuyến khích.
Nguồn tin: Bizlive