Báo ThÆ° tín địa cầu (CanaÄ‘a) ngày 22/2 cho biết, hiện chÆ°a ai có thể dá»± báo giá dầu sẽ tăng đến mức nào, nhÆ°ng việc giá dầu tăng vọt Ä‘ang Ä‘e dọa sá»± phục hồi kinh tế mong manh của toàn thế giá»›i. Các thị trường chứng khoán Ä‘ã bắt đầu bị ảnh hưởng.

Mặc dù giá dầu thô có xu hÆ°á»›ng tăng trong thời gian diá»…n ra các cuá»™c nổi dậy tại Tuynidi và Ai Cập, song tình trạng bạo lá»±c leo thang tại Libi - quốc gia chiếm 2% sản lượng dầu thô toàn cầu - Ä‘ang khiến giá dầu tăng mạnh.

Má»™t số công ty Ä‘ã ngừng sản xuất giữa lúc có lo ngại ngày càng tăng về sá»± gián Ä‘oạn nguồn cung lá»›n hÆ¡n. Libi là quốc gia có trữ lượng dầu mỏ lá»›n nhất châu Phi. Tuy nhiên, vá»›i các diá»…n biến Ä‘ang diá»…n ra quá nhanh khắp Trung Đông và Bắc Phi, các nhà phân tích cho rằng hầu nhÆ° người ta chÆ°a thể biết ảnh hưởng của những diá»…n biến này đối vá»›i việc khai thác dầu.

Dominic Schnider, nhà phân tích thuá»™c UBS AG nói: "Libi Ä‘ang sản xuất 1,6 triệu thùng dầu/ngày, không nhiều so vá»›i mức tiêu thụ toàn cầu 88,5 triệu thùng/ngày.

Tuy nhiên, sản lượng dá»± phòng của Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) chỉ vào khoảng 5,25 triệu thùng/ngày. Việc sản lượng dầu của Libi giảm mạnh có thể khiến mức giá chỉ tăng nhÆ° hiện nay. NhÆ°ng nếu má»™t số nÆ°á»›c khác trong khu vá»±c cÅ©ng xảy ra biến Ä‘á»™ng chính trị tÆ°Æ¡ng tá»±, những quan ngại về nguồn cung có thể đẩy giá lên cao hÆ¡n".

David Rosenberg, nhà kinh tế chủ chốt thuá»™c "Gluskin Sheff + Associates" cÅ©ng cảnh báo về ảnh hưởng tiềm tàng của việc những căng thẳng lan đến Arập Xêút, nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ lá»›n nhất thế giá»›i. Ông Rosenberg nói: "Nguy cÆ¡ há»—n loạn lan rá»™ng hÆ¡n nữa tại các nÆ°á»›c Arập có thể gây sức ép đối vá»›i giá năng lượng, nhất là khi nhu cầu của Trung Quốc không có dấu hiệu giảm sút”. Tuy nhiên, đề cập đến những sá»± kiện tại Libi, Bá»™ trưởng Dầu mỏ Arập Xêút Ali al-Naimi tuyên bố, nÆ°á»›c ông có khả năng Ä‘áp ứng bất kỳ sá»± thiếu hụt nguồn cung nào.

Giá dầu tăng, cùng vá»›i giá lÆ°Æ¡ng thá»±c ở mức cao, khiến người ta ngày càng quan ngại về lạm phát tại thời Ä‘iểm nền kinh tế toàn cầu dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng nhất. Mohamed El-Erian, Tổng Giám đốc Ä‘iều hành của Công ty quản lý đầu tÆ° Thái Bình DÆ°Æ¡ng (PIMCO), nhận xét: "Trong thời gian trÆ°á»›c mắt, những diá»…n biến tại Trung Đông sẽ khiến kinh tế toàn cầu bị lạm phát, Ä‘ình đốn do ba yếu tố: Thứ nhất, giá dầu cao hÆ¡n sẽ làm tăng chi phí sản xuất và có thể biến thành má»™t loại thuế đối vá»›i người tiêu dùng.

Thứ hai, việc tăng cường tích trữ hàng hóa để phòng ngừa trên toàn thế giá»›i sẽ làm tăng sức ép đối vá»›i hàng hóa nói chung, làm trầm trọng thêm sá»± mất cân bằng cung - cầu và tình trạng bÆ¡m nhiều tiền mặt. Thứ ba, Trung Đông và Bắc Phi sẽ trở thành má»™t thị trường nhỏ hÆ¡n đối vá»›i hàng xuất khẩu của các nÆ°á»›c khác".

Fatih Birol, nhà kinh tế chủ chốt thuá»™c CÆ¡ quan Năng lượng quốc tế (IEA) cÅ©ng cảnh báo những nguy cÆ¡ từ giá dầu thô cao hÆ¡n nhÆ° làm mất cân bằng thÆ°Æ¡ng mại toàn cầu, làm tăng giá tiêu dùng và tăng sức ép buá»™c các ngân hàng trung Æ°Æ¡ng phải tăng lãi suất. Giá dầu sẽ tăng lên mức 100 USD/thùng, sá»›m hÆ¡n dá»± Ä‘oán của các nhà kinh tế và sẽ ảnh hưởng đến sá»± phục hồi kinh tế toàn cầu.

Theo Giáo sÆ° Nouriel Roubini, thuá»™c trường Đại học New York (Mỹ), 3/5 cuá»™c suy thoái toàn cầu gần Ä‘ây xảy ra sau má»™t cÆ¡n sốc địa chính trị tại Trung Đông khiến giá dầu tăng lên. Tình hình càng trở nên khó khăn khi thế giá»›i hiện Ä‘ang trong cÆ¡n lốc tăng giá kép, cả về dầu mỏ lẫn lÆ°Æ¡ng thá»±c.

Thu nhập của các há»™ gia Ä‘ình, cả ở các nÆ°á»›c phát triển lẫn các nÆ°á»›c Ä‘ang phát triển, đều không đủ mạnh để chịu Ä‘á»±ng khoản chi dành cho năng lượng và lÆ°Æ¡ng thá»±c, thá»±c phẩm tăng mạnh.

Nguồn: TTXVN