Những xung Ä‘á»™t quân sá»± tại Iraq Ä‘ã tạm lắng dịu, nhÆ°ng trong thời gian gần Ä‘ây lại Ä‘ang manh nha những bất đồng và xung Ä‘á»™t má»›i, không chỉ giữa các sắc tá»™c trong nÆ°á»›c mà còn trong quan hệ giữa Iraq vá»›i người láng giềng Thổ NhÄ© Kỳ.

Đường ống dẫn dầu Kirkuk-Ceyhan đang hoạt động

Hạ tuần tháng 5 vừa qua, tại Irbil, thủ phủ của vùng đất bán tá»± trị Kurdistan (Iraq), ông Ashti Hawrani, Bá»™ trưởng Dầu lá»­a Kurdistan, Ä‘ã công bố dá»± án hợp tác vá»›i Thổ NhÄ© Kỳ xây dá»±ng má»™t đường ống dẫn dầu xuất phát từ Kurdistan đến vùng biên giá»›i Iraq - Thổ NhÄ© Kỳ, dá»± kiến hoàn thành vào tháng 8/2013 và sau Ä‘ó nối vào đường ống Kirkuk-Ceyhan Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng.

Theo các phÆ°Æ¡ng tiện truyền thông phÆ°Æ¡ng Tây, Kurdistan là má»™t “thiên đường năng lượng”, trữ lượng dầu khí của vùng này Æ°á»›c tính khoảng 3-6 ngàn tá»· m³ khí đốt và 45 tá»· thùng dầu thô. Vá»›i trữ lượng Ä‘ó, đường ống do Kurdistan xây dá»±ng sẽ cung cấp má»™t triệu thùng dầu má»—i ngày.

Sống trên túi dầu, người Kurd tại Kurdistan muốn được tá»± do khai thác nguồn lợi khổng lồ này và trá»±c tiếp Ä‘àm phán vá»›i đối tác ngoài nÆ°á»›c.

Trong khi Ä‘ó, vá»›i tÆ° cách nhà quản lý mọi nguồn tài nguyên trong nÆ°á»›c, chính quyền Baghdad dÆ°á»›i quyền Tổng thống Nouri al-Maliki không chấp nhận mối quan hệ kinh tế trá»±c tiếp Kurdistan - Thổ NhÄ© Kỳ, coi Ä‘ó là bất hợp pháp, cho dù chính quyền bán tá»± trị Kurdistan sá»›m Ä‘Æ°a ra má»™t đề nghị khá mềm dẻo là chỉ giữ 17% trị giá nguồn dầu khí bán được, phần còn lại được chuyển về Baghdad và Ngân hàng Quốc gia Iraq; mặt khác, họ vẫn nhìn nhận dầu thô xuất từ Kurdistan là dầu của đất nÆ°á»›c Iraq.

Bên cạnh những bất đồng ná»™i bá»™ chÆ°a thể dàn xếp ổn thỏa, mối quan hệ song phÆ°Æ¡ng Iraq-Thổ NhÄ© Kỳ Ä‘ang có chiều hÆ°á»›ng xấu Ä‘i. Ông Maliki không ngần ngại miêu tả người láng giềng Thổ NhÄ© Kỳ Ä‘ang trên đường trở thành má»™t “quốc gia thù địch” của Iraq.

Phản ứng lại lập trường cứng rắn của Baghdad, chính quyền Ankara ở Thổ NhÄ© Kỳ tố cáo ông Maliki chẳng những là người theo chủ nghÄ©a bè phái mà còn mù quáng theo chân Iran ủng há»™ chính quyền Bashar al-Assad ở Syria.

Trong những năm qua,Thổ NhÄ© Kỳ là khách hàng thÆ°Æ¡ng mại lá»›n thứ nhì của Iraq và phần lá»›n các hoạt Ä‘á»™ng thÆ°Æ¡ng mại song phÆ°Æ¡ng xuất phát từ Kurdistan, vốn rất được thiện cảm của các công ty Thổ NhÄ© Kỳ.

Đến nay, Iraq vẫn chÆ°a có má»™t bá»™ luật về hydrocarbon, quy chế của vùng đất Kurdistan vẫn còn trong vòng thÆ°Æ¡ng thảo. Trong khi Ä‘ó Thổ NhÄ© Kỳ nằm trên con đường trung chuyển năng lượng từ Đông sang Tây và vị thế của nÆ°á»›c này ngày càng quan trọng hÆ¡n đối vá»›i Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp Æ°á»›c Bắc Đại Tây DÆ°Æ¡ng (NATO) khi cả hai cùng muốn hạn chế tầm hoạt Ä‘á»™ng của Tập Ä‘oàn Gazprom của Nga trên thị trường năng lượng châu Âu.

Các nhà bình luận cho rằng trong tÆ°Æ¡ng lai gần, Ankara và Baghdad khó tìm được má»™t tiếng nói chung trong việc giải quyết vấn đề năng lượng vá»›i người Kurd tại Iraq.

Nguồn tin: Doanhnhansaigon