- Theo các chuyên gia, việc để các doanh nghiệp đầu mối lợi dụng lá»— hổng chênh lệch thuế xăng dầu để hưởng lợi... Ä‘ã cho thấy rằng cách Ä‘iều hành giá xăng dầu vừa qua có vấn đề.

Người tiêu dùng bị móc túi hÆ¡n 400 tá»· má»—i tháng

Từ tháng 5/2015, vá»›i các sản phẩm xăng dầu nhập về từ ASEAN, Hàn Quốc, thuế áp chỉ có 5%, 10%, thậm chí là 0% từ ngày 1/1/2016. Thế nhÆ°ng theo Thông tÆ° 78 của Liên bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Tài chính, giá bán lẻ xăng dầu vẫn được tính dá»±a trên mức thuế suất nhập khẩu 20% vá»›i xăng, 10% vá»›i dầu diesel và madut.

NghÄ©a là việc này Ä‘ã tạo ra má»™t khoảng vênh 5-10% tiền thuế vá»›i diesel và 10% vá»›i xăng giữa đầu vào (khoản doanh nghiệp phải ná»™p cho ngân sách) và đầu ra (khoản người tiêu dùng phải trả cho doanh nghiệp). Đây là khoản tiền mà các doanh nghiệp xăng dầu được hưởng suốt từ tháng 5/2015 sau khi Thông tÆ° 78 ra đời đối vá»›i diesel nhập từ ASEAN và từ đầu năm 2016 đến nay vá»›i xăng nhập từ Hàn Quốc.

Việc phát sinh chênh lệch thuế trong cách tính giá bán lẻ xăng dầu khiến người dân phải mua xăng giá đắt, lợi nhuận chảy vào túi doanh nghiệp… Đơn cá»­, số liệu từ thống kê má»›i nhất từ Tổng cục Hải quan cho thấy hai tháng đầu năm 2016, kim ngạch nhập khẩu xăng, dầu của cả nÆ°á»›c khoảng 535 triệu USD, vá»›i mức thuế nhập khẩu chênh lệnh (5%-10%) nhÆ° hiện nay thì con số người tiêu dùng trong nÆ°á»›c tiếp tục phải trả là không hề nhỏ.

Áp sai thuế xăng dầu, người tiêu dùng bị móc túi hÆ¡n 400 tá»· má»—i tháng?

Theo Æ°á»›c tính, trung bình má»™t tháng, các doanh nghiệp nhập khoảng 400 triệu lít xăng dầu từ khu vá»±c ASEAN, Hàn Quốc, chênh lệch thuế 5 – 10%, 22 doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu có thể thu lợi 425 tá»· đồng/tháng. CÅ©ng theo thống kê sÆ¡ bá»™, tổng nguồn thu thuế nhập khẩu xăng dầu vào ngân sách nhà nÆ°á»›c đạt khoảng 35.000 tá»· đồng.

Cách Ä‘iều hành xăng dầu có vấn đề

Trả lời trên báo Tiền Phong về cách áp thuế xăng dầu, ông Bùi Đức Thụ - Ủy viên Thường trá»±c Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc há»™i cho rằng cách Ä‘iều hành giá xăng dầu vừa qua có vấn đề.

Dẫn chứng được ông Thụ Ä‘Æ°a ra là những năm qua, chúng ta có ký các hiệp định song phÆ°Æ¡ng vá»›i má»™t số nÆ°á»›c, ví dụ nhÆ° nhập khẩu xăng dầu từ ASEAN, hay Hàn Quốc thấp hÆ¡n thuế nhập khẩu xăng dầu thông thường. NhÆ°ng chúng ta vẫn tính giá xăng dầu để Ä‘iều hành theo mức thuế cao hÆ¡n mức thuế nhập khẩu từ các nÆ°á»›c nhập khẩu thông thường.

Ông Thụ cÅ©ng cho rằng, việc nhập khẩu xăng dầu không phải từ Hàn Quốc, ASEAN mà là các thị trường khác làm tổn thÆ°Æ¡ng đến lợi ích Nhà nÆ°á»›c, nhÆ°ng doanh nghiệp vẫn được bán giá theo mức thuế suất cao làm thiệt hại đến lợi ích người tiêu dùng. Nhà nÆ°á»›c và người dân chịu thiệt, còn doanh nghiệp hưởng lợi nhÆ°ng không phải dá»±a trên việc tăng năng suất lao Ä‘á»™ng hay hiệu quả kinh doanh. Điều này do chÆ°a tính đến việc chúng ta Ä‘ã ký nhiều cÆ¡ chế về thuế suất khác nhau, nên cần phải sá»­a đổi, Ä‘iều chỉnh để bảo đảm lợi ích giữa ba chủ thể Ä‘ó.

Ông Bùi Đức Thụ - Ủy viên Thường trá»±c Ủy ban Tài chính - Ngân sách. Ảnh: TP.
CÅ©ng theo ông Thụ, thá»±c tế trong thời gian qua, nhiều văn bản ban hành chỉ sau má»™t thời gian Ä‘ã không còn phù hợp, thậm chí có văn bản ban hành còn chÆ°a phù hợp vá»›i tình hình thá»±c tiá»…n. Do vậy trách nhiệm của Nhà nÆ°á»›c là tiếp tục sá»­a đổi để hoàn thiện thể chế cho phù hợp tình hình thá»±c tiá»…n.

Sẽ thu hồi khoản lợi từ chênh lệch thuế xăng dầu

TrÆ°á»›c ý kiến cho rằng người dân Ä‘ang bị “móc túi” thì cÆ¡ quan nào Ä‘ó có thể hoàn trả lại tiền cho người tiêu dùng, hoặc có thể truy thu và Ä‘Æ°a vào quỹ bình ổn xăng dầu không? ông Thụ cho biết việc có hoàn trả hay không phải phụ thuá»™c vào cÆ¡ sở pháp lý để xem xét xá»­ lý. Giá xăng dầu kinh doanh do liên Bá»™ Tài chính – Công ThÆ°Æ¡ng công bố, doanh nghiệp họ lại căn cứ vào Ä‘ó để thá»±c hiện nên không thể hoàn trả trá»±c tiếp cho người dân được. Vì việc hoàn trả cho người dân không có cÆ¡ sở pháp lý, cÅ©ng không có căn cứ nào để yêu cầu hoàn trả. Rồi xác định doanh số mua nhÆ° thế nào, mức giá đền bù vào thời Ä‘iểm nào cÅ©ng rất khó.

Không hoàn trả được cho người dân, nhÆ°ng chúng ta cÅ©ng phải tính đến việc thu hồi, mặc dù xác định căn cứ để thu hồi không hề Ä‘Æ¡n giản. Theo luật hiện hành cÅ©ng chỉ có thể áp từ thuế thu nhập doanh nghiệp. Nếu lợi nhuận hợp pháp thì doanh nghiệp phải có nghÄ©a vụ ná»™p thuế theo Luật Doanh nghiệp, chứ không phải ná»™p toàn bá»™ khoản chênh lệch Ä‘ó. Đây là vấn đề cần làm rõ nhÆ°ng không dá»… gì để thu hồi được toàn bá»™. Còn đối vá»›i việc thu hồi Ä‘Æ°a vào quỹ bình ổn giá xăng dầu, cần làm rõ căn cứ để thá»±c hiện theo Ä‘úng quy định của pháp luật.

Theo ông Thụ, trÆ°á»›c mắt, Chính phủ cần kiểm tra lại và trả lời công khai trÆ°á»›c dÆ° luận và nhân dân xem những gì báo chí phản ánh trong thời gian qua có Ä‘úng nhÆ° vậy không? Nếu Ä‘úng phải sá»­a ngay việc xác định giá xăng dầu bán ra làm cÆ¡ sở Ä‘iều hành cho phù hợp giữa lợi ích của ba bên.

CÅ©ng liên quan đến vấn đề này, trả lời báo chí, ông Bùi Văn Nam - Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết sẽ phối hợp vá»›i các cÆ¡ quan liên quan, sá»›m Ä‘Æ°a ra cách khắc phục cách tính thuế để cân bằng lợi ích của nhà nÆ°á»›c – người dân – doanh nghiệp. Ông này cÅ©ng cho biết, cÆ¡ quan thuế cÅ©ng Ä‘ã lên kế hoạch truy thu phần lợi từ chênh lệch thuế nhập khẩu kể trên vá»›i các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu đầu mối thông qua cÆ¡ quan quản lý thuế địa phÆ°Æ¡ng.

Trong khi Ä‘ó, chuyên gia kinh tế ông Ngô Trí Long khẳng định, doanh nghiệp đầu mối Ä‘ã lợi dụng sÆ¡ hở này để tính hưởng lợi, nếu áp mức thuế xăng dầu theo thá»±c tế thì giá xăng dầu Ä‘ã thấp hÆ¡n, và nền kinh tế được hưởng lợi. Ông Long cho rằng cần truy thu khoản lợi nhuận thu được từ doanh nghiệp thông qua cách bù ná»™p vào quỹ bình ổn xăng dầu.

Siết các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu

Thông tin vá»›i báo chí má»›i Ä‘ây, Bá»™ Tài chính cho biết, theo quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3/9/2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu, giá cÆ¡ sở các mặt hàng xăng dầu là giá để làm căn cứ Ä‘iều hành giá xăng dầu trong nÆ°á»›c, trong Ä‘ó thuế nhập khẩu để tính giá được căn cứ vào thuế MFN.

Giá cÆ¡ sở xăng dầu không phải là giá do Nhà nÆ°á»›c ấn định hoặc phê duyệt cho từng doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối. Căn cứ giá cÆ¡ sở xăng dầu và mức sá»­ dụng Quỹ BOG (nếu có), các thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối, thÆ°Æ¡ng nhân phân phối xăng dầu được Ä‘iều chỉnh giá (tăng/giảm) theo nguyên tắc, trình tá»±, thủ tục quy định nhÆ°ng không cao hÆ¡n giá cÆ¡ sở do Liên Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng - Tài chính công bố.

Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho biết, theo xu hÆ°á»›ng há»™i nhập, có nhiều mức thuế nhÆ° FTAs, ATIGA, MFN. Do vậy, Bá»™ này Ä‘ang nghiên cứu để Ä‘iều tiết, khắc phục chênh lệch trong giá cÆ¡ sở (nếu áp dụng các mức thuế khác nhau). Bá»™ Tài chính sẽ phối hợp Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng để có hÆ°á»›ng dẫn cụ thể trong thời gian tá»›i.

Ngoài ra, Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho biết, để tránh gian lận thÆ°Æ¡ng mại trong khâu nhập khẩu vá»›i các mức thuế khác nhau, Bá»™ này Ä‘ã giao cÆ¡ quan hải quan tăng cường kiểm tra khâu nhập khẩu xăng dầu, đặc biệt là đối vá»›i các lô hàng có C/O từ các nÆ°á»›c ASEAN, Hàn Quốc,...tránh gian lận thÆ°Æ¡ng mại, gây thiệt hại cho Nhà nÆ°á»›c và người tiêu dùng.

Nguồn tin: Doanhnghiepvn.vn