Sau vài tuần im ắng sau khi giảm giá 241 đồng má»—i lít xăng vào ngày 11/11, Bá»™ Tài chính vừa có công văn yêu cầu các doanh nghiệp giữ nguyên giá bán, không tăng giá để bảo vệ quyá»n lợi ngÆ°á»i tiêu dùng.
Sở dÄ© có văn bản này là vì theo Bá»™ Tài chính, hiện giá bán mặt hàng xăng Ä‘ang thấp hÆ¡n 278 đồng/lít so vá»›i giá cÆ¡ sở. Còn giá bán dầu diesel 0,05S, dầu há»a, dầu madut lần lượt thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở 441 đồng/lít, 797 đồng/lít và 48 đồng/kg. Nếu so sánh, rõ ràng các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu Ä‘ang lá»—. Vì váºy. Bá»™ Tài chính phải chính thức lên tiếng “ép” các doanh nghiệp chÆ°a được tăng giá. Cùng vá»›i vấn Ä‘á» tăng, giảm giá, má»›i Ä‘ây, Hiệp há»™i Kinh doanh xăng dầu cÅ©ng Ä‘ã có văn bản gá»i Bá»™ Tài chính xin nâng mức hoa hồng cho đại lý.
Theo tính toán và lý lẽ của Hiệp há»™i Xăng dầu, mức thù lao bình quân cả năm của đại lý bán lẻ xăng dầu Ä‘ang được khống chế ở mức 430 đồng/lít đối vá»›i xăng, dầu há»a, dầu diezen và 250 đồng/kg dầu madut nhÆ° hiện nay là quá thấp, vì mức chi phí và thù lao bình quân hợp lý để cho các đại lý đủ khả năng kinh doanh phải hÆ¡n 550 đồng/lít. Xem ra, vá»›i những phân tích, số liệu trên Ä‘ây, thì rõ ràng công việc kinh doanh xăng dầu Ä‘ang gặp nhiá»u khó khăn, và các doanh nghiệp đầu mối Ä‘ang phải gánh trách nhiệm chia sẻ quyá»n lợi vá»›i ngÆ°á»i tiêu dùng, mà chấp nháºn vá» mình phần thua thiệt. Thế nên má»›i có chuyện “ông lá»›n” Petrolimex chiếm hÆ¡n ná»a thị phần xăng dầu cả nÆ°á»›c, sau khi nghe những lá»i nghi vấn không “lá»t tai” Ä‘ã dá»—i há»n Ä‘òi trả thị trÆ°á»ng, không kinh doanh xăng dầu nữa (!?).
Tuy nhiên, có thá»±c tế các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu Ä‘ang chịu thiệt thòi? Nếu nhìn vào kết quả kinh doanh của Petrolimex, nhiá»u ngÆ°á»i không khá»i giáºt mình vì lợi nhuáºn khủng. Theo báo cáo tài chính của táºp Ä‘oàn này, trong 9 tháng đầu năm 2013, Petrolimex lãi tá»›i 1.418 tá»· đồng. TrÆ°á»›c Ä‘ó, 6 tháng đầu năm, lợi nhuáºn hợp nhất trÆ°á»›c thuế thu nháºp doanh nghiệp của Petrolimex đạt 898 tá»· đồng. NhÆ° váºy, riêng quý III năm nay, trừ các khoản chi phí, táºp Ä‘oàn này lãi 637,5 tá»· đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái chỉ đạt 440 tá»· đồng.
Kinh doanh tất nhiên phải có lãi, song, Ä‘iá»u Ä‘áng nói là hầu nhÆ° lúc nào, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cÅ©ng kêu lá»— và liên tục Ä‘òi tăng giá, nên hiện tượng tăng nhanh, giảm nhá» giá»t liên tục tái diá»…n khiến cho ngÆ°á»i tiêu dùng mất niá»m tin vào chính sách của Nhà nÆ°á»›c. Äấy là chÆ°a kể riêng vá» vấn Ä‘á» hoa hồng cho đại lý, hiện nay, phần trăm hoa hồng mà các đầu mối trích cho đại lý Ä‘ang ở mức phổ biến 700 đồng/l. Tức là gấp 1,5 lần so vá»›i quy định mà Bá»™ Tài chính Ä‘Æ°a ra. Tháºm chí, trong nhiá»u giai Ä‘oạn mức hoa hồng mà doanh nghiệp đầu mối chi cho đại lý còn lên tá»›i 800 đồng – 900 đồng/l xăng. Nhiá»u đầu mối còn Ä‘Æ°a phần má»m vào cả chi phí quảng cáo. NhÆ° váºy, nếu nhìn vá» bản chất thì có thể thấy, đại lý Ä‘ang được hưởng rất nhiá»u khoản tiá»n - những khoản không được Ä‘Æ°a vào sổ sách.
Rõ ràng, câu chuyện minh bạch trong kinh doanh xăng dầu lại được dÆ° luáºn đặt ra. Dù liên Bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng luôn khẳng định rằng má»i chi phí Ä‘á»u dá»±a trên các con số minh bạch. Thế nhÆ°ng, theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long khẳng định, chÆ°a bao giỠđược biết chính xác con số phần trăm hoa hồng mà doanh nghiệp đầu mối chi cho đại lý. Còn việc các con số tính giá cÆ¡ sở, tất cả đến nay cÅ©ng chỉ theo số liệu mà các doanh nghiệp Ä‘Æ°a ra mà thôi.
Dá»± kiến đến đầu năm 2014, Việt Nam sẽ cho phép các doanh nghiệp FDI phân phối các mặt hàng mà lâu nay bị cấm tham gia, Ä‘ó là xăng dầu, gạo… mà cụ thể là doanh nghiệp Petronas (Malaysia) nhiá»u khả năng sắp vào Việt Nam và chiếm 20% thị phần. Äiá»u này được kỳ vá»ng mang lại má»™t sân chÆ¡i bình đẳng cho doanh nghiệp, tạo được cạnh tranh thá»±c sá»± trên thị trÆ°á»ng
Nguồn tin: CAND