Mặc dù thực hiện quá trình chuyển đổi xanh thông qua việc đưa ra các cam kết đầy tham vọng về khí hậu, Canada vẫn tiếp tục sản xuất một lượng lớn cát dầu gây ô nhiễm cao. Sản xuất dầu từ lâu đã đóng góp cho nền kinh tế Canada và tỉnh sản xuất dầu mỏ Alberta tiếp tục phụ thuộc nhiều vào ngành này để tạo việc làm và doanh thu. Tuy nhiên, Thủ tướng Justin Trudeau đã nhiều lần tuyên bố cam kết của mình đối với quá trình khử cacbon và ngành năng lượng tái tạo của Canada, điều này dường như mâu thuẫn với sản lượng cát dầu của nước này. Hơn nữa, các nghiên cứu gần đây cho thấy cát hắc ín của Canada có thể gây ô nhiễm hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây, khiến càng bị chỉ trích nhiều hơn.
Cát hắc ín Canada là hỗn hợp của cát, nước, đất sét và một loại dầu gọi là bitum, từ đó dầu có thể được thu hồi thông qua quá trình tinh chế nặng. Cát dầu gây ô nhiễm hơn nhiều so với các dạng dầu thô nhẹ khác do quá trình tinh chế chuyên sâu cần thiết để chiết xuất một dạng dầu có thể sử dụng được. Vì lý do này, các nhà bảo vệ môi trường đã nhiều lần chỉ trích chính phủ vì đã cho phép tiếp tục khai thác cát dầu, đặc biệt sau khi đưa ra các cam kết đầy tham vọng về khí hậu.
Một bài báo đăng vào tháng 1 trên tạp chí Khoa học cho thấy mức độ ô nhiễm không khí từ hoạt động sản xuất cát dầu Athabasca cao hơn nhiều so với mức phát thải được báo cáo trong ngành tại một số cơ sở. Nghiên cứu ghi nhận mức phát thải cao hơn từ 1.900% đến hơn 6.300% so với mức phát thải được ngành công nghiệp báo cáo. Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra lượng khí thải từ các hoạt động khai thác bề mặt, cũng như việc khai thác từ các trầm tích bitum sâu hơn.
Các nhà môi trường từ lâu đã chỉ trích chính phủ Canada vì cho phép tiếp tục sản xuất và tinh chế cát dầu, do mức độ ô nhiễm cao liên quan đến quá trình này. Khi nhiều chính phủ trên toàn cầu tìm cách chuyển từ nhiên liệu hóa thạch sang các nguồn thay thế có thể tái tạo, giảm lượng than và tiêu thụ dầu, Canada vẫn tiếp tục sản xuất loại dầu gây ô nhiễm nhất. Trên thực tế, Alberta đã đạt mức sản lượng cát dầu kỷ lục trong năm qua.
Một chiến lược gia năng lượng cấp cao của Greenpeace Canada, Keith Stewart, cho biết: “Với định lượng mức độ ô nhiễm không khí gây tổn hại sức khỏe đáng kinh ngạc và phần lớn không được báo cáo do hoạt động khai thác cát dầu, các nhà khoa học này đã xác thực những gì cộng đồng bản địa tố cáo trong nhiều thập kỷ. Điều này khiến mọi người phát ốm, vì vậy chính phủ của chúng ta có thể và nên yêu cầu các công ty này sử dụng một số lợi nhuận kỷ lục của họ để dọn dẹp mớ hỗn độn mà họ đã gây ra.”
Các cộng đồng bản địa trong khu vực đã báo cáo về điều kiện sống tồi tàn và hàng loạt vấn đề sức khỏe mà họ tin là có liên quan đến việc sản xuất cát dầu trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, họ đã nhiều lần được thông báo rằng lượng khí thải từ hoạt động khai thác dầu nằm trong giới hạn an toàn. Bây giờ, kết quả của nghiên cứu này có thể gợi ý khác. Năm ngoái, một số vụ rò rỉ từ các ao chứa chất thải tại các hoạt động khai thác cát dầu đã được báo cáo, thu hút sự chú ý đến các hoạt động này cũng như tác động tiềm tàng của chúng đối với sức khỏe và môi trường, và nghiên cứu này dự kiến sẽ gây áp lực lớn hơn nữa buộc chính phủ phải hành động.
Canada lạc quan về tương lai của ngành dầu mỏ, với thị trường dầu khí dự kiến sẽ đạt tốc độ CAGR trên 1,8% từ năm 2022 đến năm 2027. Năm 2021, Canada ghi nhận trữ lượng dầu lớn nhất Bắc Mỹ, với trữ lượng đã được xác minh là 168,1 nghìn triệu thùng. Và sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga và các lệnh trừng phạt tiếp theo đối với năng lượng của Nga, nhu cầu về nguồn cung dầu thay thế đã tăng lên, khiến Mỹ và các nước khác chuyển sang Canada để lấp khoảng trống. Sản lượng dầu thô của Canada dự kiến tăng 175.000 thùng/ngày vào năm 2023 và 200.000 thùng/ngày vào năm 2024, với một số triển vọng cho thấy riêng sản lượng cát dầu hàng năm có thể tăng khoảng 350.000 thùng/ngày vào năm 2025.
Bất chấp sự phụ thuộc liên tục vào các hoạt động dầu khí, Canada đã công bố một số cam kết đầy tham vọng về khí hậu trong những năm gần đây. Thủ tướng Trudeau đã nêu mục tiêu cắt giảm lượng khí thải carbon của Canada từ 40 đến 45% vào năm 2030. Vào tháng 12, chính phủ đã đưa ra kế hoạch được chờ đợi từ lâu nhằm cắt giảm lượng khí thải từ ngành dầu khí. Kế hoạch này yêu cầu các công ty nhiên liệu hóa thạch giảm tới 38% lượng khí thải so với mức năm 2019 vào năm 2030, bằng cách sử dụng hệ thống giao dịch giới hạn.
Trong khi nhiều nhóm công nghiệp và khu vực sản xuất dầu chỉ trích động thái này, kế hoạch này ủng hộ những lời hứa nhiều lần của Thủ tướng Trudeau về việc khử cacbon cho nền kinh tế, kể cả ngành dầu khí. Bộ trưởng Môi trường Liên bang Steven Guilbeault tuyên bố: “Nó xem xét nhu cầu toàn cầu về dầu khí cũng như tầm quan trọng của ngành này đối với nền kinh tế Canada và đặt ra giới hạn nghiêm ngặt nhưng có thể đạt được”. Giai đoạn tuân thủ đầu tiên dự kiến sẽ bắt đầu từ năm 2026 đến năm 2030.
Tuy nhiên, kết quả của nghiên cứu gần đây cho thấy các công ty dầu khí hoạt động ở Canada đang báo cáo thấp đáng kể lượng khí thải của họ, có nghĩa là hệ thống giao dịch giới hạn có thể không hiệu quả trừ khi các tiêu chuẩn báo cáo được tuân thủ. Hơn nữa, trừ khi chính phủ làm điều gì đó để ngăn chặn tình trạng báo cáo thiếu tính đầy đủ trên diện rộng, lượng khí thải từ sản xuất cát dầu có thể tiếp tục hủy hoại môi trường và gây bất lợi cho sức khỏe cộng đồng.
Nguồn tin: xangdau.net
