Äó là nháºn định của nhiá»u chuyên gia tại há»™i thảo khoa há»c trao đổi vá» nguyên nhân gây cháy nổ ôtô, xe máy và biện pháp phòng tránh, do Sở Khoa há»c - công nghệ Hà Ná»™i tổ chức sáng 10-2.
PGS.TS Hoàng Mạnh Hùng phát biểu tại há»™i thảo - Ảnh: Lâm Hoài |
Theo kết quả thá»±c nghiệm do Chi cục Tiêu chuẩn Ä‘o lÆ°á»ng chất lượng Hà Ná»™i công bố tại há»™i thảo, khi thá» nghiệm trên xe Honda Dream II cÅ©, tại địa Ä‘iểm thoáng, không gió lùa cho thấy tại các khoảng thá»i gian váºn hành 10, 20, 30, 40, 50, 60 phút, nhiệt Ä‘á»™ của thân Ä‘á»™ng cÆ¡ (phía trên), mặt ngoài xilanh, vỠống xả (gần vị trí mối hàn vá»›i cổ ống xả) khi dùng xăng pha 15% mathenol hầu hết Ä‘á»u cao hÆ¡n so vá»›i dùng xăng đạt chuẩn RON92. Nhiệt Ä‘á»™ chênh lệch dao Ä‘á»™ng từ 0,8-10OC.
PGS.TS Hoàng Mạnh Hùng - nguyên phó viện trưởng Viện Khoa há»c hình sá»± (Bá»™ Công an), giám đốc Trung tâm TÆ° vấn giám định nhân sá»± - cho biết qua thá»±c tế khám nghiệm và nghiên cứu có thể khẳng định nguyên nhân đầu tiên phải do nhiên liệu, những nguyên nhân khác chỉ xếp sau. Theo phân tích của ông Hùng, methanol được sản xuất nhiá»u tại Trung Quốc, có giá thành rẻ nên ngÆ°á»i kinh doanh có thể trá»™n lẫn để gian láºn, trong lúc acetone cÅ©ng được sá» dụng nhằm tăng chỉ số octan của xăng để thu lá»i bất chính.
Vá»›i những nháºn định nhÆ° khi xăng còn 5% trong bình sẽ bốc hÆ¡i, sau Ä‘ó gặp không khí lạnh bốc cháy là chÆ°a tháºt sá»± thuyết phục; còn nếu xăng pha lẫn nÆ°á»›c chỉ gây oxy hóa Ä‘á»™ng cÆ¡, gây chết máy chứ không gây cháy. Cái khó hiện nay, do acetone và methanol có nhiệt Ä‘á»™ bay hÆ¡i thấp nên khi khám nghiệm hiện trÆ°á»ng cháy khó phát hiện dấu vết. Ông Hùng Ä‘á» nghị Sở Khoa há»c - công nghệ Hà Ná»™i nhanh chóng thành láºp “ban chỉ huy đặc nhiệm” các nhà khoa há»c để giải quyết các vụ cháy nổ.
Cùng chung nháºn định, ông VÅ© Huy Thanh - Há»c viện Kỹ thuáºt quân sá»± - cho rằng khi pha acetone và methanol vào nhiên liệu dá»… gây trÆ°Æ¡ng nở, phá hủy dây dẫn, gây rò rỉ nhiên liệu. Hai chất này còn khiến tính năng cháy của nhiên liệu thay đổi, có thể làm tăng áp suất hÆ¡i của nhiên liệu, trong lúc ngưỡng cháy của hai chất này thấp, vì váºy nguy cÆ¡ gây cháy tiá»m ẩn rất cao.
Trong khi Ä‘ó, PGS.TS VÅ© Thị Thu Hà, trưởng Phòng thí nghiệm trá»ng Ä‘iểm lá»c hóa dầu - Viện Hóa há»c công nghiệp, khẳng định nguyên nhân cháy nổ xe liên quan tá»›i áp suất hÆ¡i bão hòa khi xăng pha methanol hoàn toàn bị loại bá». Qua thá»±c nghiệm của Phòng thí nghiệm lá»c hóa dầu, khi xăng pha 5% methanol áp suất hÆ¡i bão hòa càng tăng lên, nhÆ°ng nếu tiếp tục pha hàm lượng cao hÆ¡n nữa thì áp suất này càng giảm xuống, khó gây cháy nổ. Tuy nhiên theo bà Hà, methanol có thể gây ảnh hưởng đến các chi tiết, ăn mòn váºt liệu, Ä‘á»™ng cÆ¡, dây dẫn... dẫn tá»›i rò rỉ nhiên liệu, là yếu tố gián tiếp gây cháy.
Tại há»™i thảo, bà Hà cho biết thá»i gian gần Ä‘ây có tình trạng pha lẫn thêm phụ gia tiết kiệm nhiên liệu. “Chúng tôi sẽ chủ trì, cùng Cục Äăng kiểm và Viện cÆ¡ khí Ä‘á»™ng lá»±c (ÄH Bách khoa Hà Ná»™i) thá» nghiệm, nghiên cứu bài bản, chi tiết trong má»™t năm vỠảnh hưởng của loại phụ gia này đến chỉ tiêu chất lượng của xăng hoặc diesel Ä‘ã được pha thêm” - bà Hà nói.
Kết thúc há»™i thảo, giám đốc Sở Khoa há»c - công nghệ Hà Ná»™i Lê Xuân Rao cho biết sẽ gá»i thông báo, cảnh báo các đại lý, doanh nghiệp xăng dầu vỠảnh hưởng của việc pha methanol, acetone đến chất lượng xăng dầu nhÆ° các nhà khoa há»c Ä‘ã khuyến cáo tại há»™i thảo.
Kiến nghị tạm giữ xăng dầu có dấu hiệu vi phạm
UBND TP.HCM vừa có văn bản kiến nghị Bá»™ Khoa há»c - công nghệ cho phép Ä‘oàn kiểm tra liên ngành xăng dầu TP được tạm giữ số xăng dầu có dấu hiệu không đảm bảo chất lượng hoặc niêm phong cá»a hàng xăng dầu ngay khi có kết quả kiểm tra nhanh trị số octan (bằng máy kiểm tra nhanh tại chá»—). Theo UBND TP, nếu được phép làm Ä‘iá»u này má»›i có thể thá»±c hiện việc giám sát, xá» lý đối vá»›i số xăng dầu kém chất lượng.
Kiến nghị nói trên xuất phát từ thá»±c tế bất cáºp mà nhiá»u cÆ¡ quan chức năng TP Ä‘ã “kêu” trong nhiá»u năm qua. Cụ thể là phải đợi có kết quả kiểm tra mẫu xăng dầu má»›i được áp dụng các biện pháp xá» lý, trong khi từ khi lấy mẫu đến khi có kết quả kiểm tra phải mất nhiá»u ngày và trong thá»i gian này các cá»a hàng xăng dầu vẫn bán bình thÆ°á»ng.
UBND TP cÅ©ng vừa yêu cầu Sở Khoa há»c - công nghệ TP cùng các cÆ¡ quan chức năng tăng cÆ°á»ng thanh tra, kiểm tra những Ä‘iểm kinh doanh xăng dầu và xá» lý nghiêm các hành vi gian láºn, vi phạm, đặc biệt trong quá trình lÆ°u thông xăng dầu trên thị trÆ°á»ng. UBND TP lÆ°u ý cần lấy mẫu xăng dầu tại các địa Ä‘iểm kiểm tra, của xe bị cháy dở và mẫu xăng dầu nÆ¡i chủ xe Ä‘ã mua để kiểm tra.
Nguồn tin: Tuoitre