Má»™t số doanh nghiệp áp dụng mức tính hao hụt xăng dầu Ä‘ã lạc hậu để được cấp bù lá»— cao hÆ¡n thá»±c tế, kê khai “mua xa - bán gần” để hưởng chính sách Æ°u Ä‘ãi về cÆ°á»›c vận chuyển.

Các đầu mối nhập khẩu quản lý, hạch toán và chi các khoản không Ä‘úng chế Ä‘á»™, quyết toán má»™t số khoản chi không Ä‘úng nguồn... để được Nhà nÆ°á»›c cấp bù lá»— nhiều hÆ¡n.

Những tồn tại trên được Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c (KTNN) phát hiện trong quá trình kiểm toán việc thá»±c hiện cấp bù lá»— tại các đầu mối nhập khẩu xăng dầu giai Ä‘oạn 2006 - 2008. Qua Ä‘ó, KTNN yêu cầu phải giảm trên 1.025 tá»· đồng số tiền doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đề nghị Nhà nÆ°á»›c cấp bù. Tại buổi họp báo ngày 2/12, KTNN cÅ©ng Ä‘ã công khai kết quả kiểm toán báo cáo tài chính năm 2008 của Tổng công ty Đầu tÆ° và kinh doanh vốn Nhà nÆ°á»›c (SCIC); ChÆ°Æ¡ng trình 135 giai Ä‘oạn II năm 2008... 

baodatviet

Doanh nghiệp nhập khẩu xăng, dầu Ä‘òi bù lá»— khiến Nhà nÆ°á»›c suýt mất oan trên 1.000 tá»· đồng (Ảnh chỉ có tính minh họa) Ảnh: TNLinh

Có dấu hiệu trục lợi trong má»—i lần Ä‘iều chỉnh giá

Kết quả kiểm toán việc cấp bù lá»— kinh doanh các mặt hàng dầu tại 10 đầu mối nhập khẩu xăng, dầu, cho thấy việc quản lý cấp bù lá»— các mặt hàng dầu chÆ°a đảm bảo công bằng, bình đẳng giữa các doanh nghiệp.

“Nguyên nhân do hệ thống định mức hao hụt Ä‘ã lạc hậu, ban hành từ năm 1986 đến nay chÆ°a được sá»­a đổi, bổ sung để thống nhất quản lý. Trong khi các Ä‘Æ¡n vị được kiểm toán đều xây dá»±ng định mức hao hụt xăng dầu má»›i vá»›i định mức giảm hÆ¡n so vá»›i định mức ban hành từ năm 1986 để đề nghị cấp bù lá»— thì Công ty ThÆ°Æ¡ng mại xăng dầu đường Biển và Công ty ThÆ°Æ¡ng mại dầu khí Đồng Tháp vẫn áp dụng định mức cÅ©, dẫn đến thiếu công bằng trong cấp bù lá»—”, Phó tổng KTNN Lê Minh Khái giải thích.

Công ty ThÆ°Æ¡ng mại xăng dầu đường Biển chỉ đề nghị cấp bù hÆ¡n 217,2 tá»· đồng nhÆ°ng thá»±c tế Ä‘ã được cấp tá»›i 251,6 tá»· đồng. KTNN cÅ©ng phát hiện, má»™t số đầu mối nhập khẩu áp dụng mức chiết khấu bán hàng cao hÆ¡n quy định. Tại má»™t số thời Ä‘iểm Nhà nÆ°á»›c tăng giá bán nhÆ°ng có Ä‘Æ¡n vị vẫn bán cho má»™t số trường hợp theo giá cÅ© (viết hóa Ä‘Æ¡n trÆ°á»›c thời Ä‘iểm tăng giá, xuất hàng sau thời Ä‘iểm tăng giá). Trong quá trình tập hợp chi phí để xác định kết quả kinh doanh các mặt hàng dầu còn má»™t số khoản chi phí chênh lệch tá»· giá ngoại tệ, thu nhập - chi phí hoạt Ä‘á»™ng tài chính...

Đáng chú ý, KTNN cho rằng, SCIC phải kiểm tra, làm rõ trách nhiệm cá nhân và tập thể tại Công ty cổ phần hàng không Jetstar Pacific Airlines, công ty mà SCIC nắm trên 60% cổ phần. Lý do là từ tháng 7/2008 đến tháng 5/2009, hai Phó tổng giám đốc thá»±c hiện nghiệp vụ phòng ngừa rủi ro xăng dầu của công ty này không tuân thủ nguyên tắc thá»±c hiện và không báo cáo HĐQT, Ban Ä‘iều hành nên Ä‘ã làm cho Jetstar lá»— hÆ¡n 31 triệu USD. KTNN cÅ©ng yêu cầu SCIC phải xem xét lại việc chi trả quỹ tiền lÆ°Æ¡ng rất cao cho Ban lãnh đạo công ty trong khi hãng làm ăn thua lá»—.

KTNN Ä‘ã yêu cầu phải giảm trên 1.025 tá»· đồng số tiền doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đề nghị Nhà nÆ°á»›c cấp bù. Trong Ä‘ó, thu hồi cấp bù lá»— các mặt hàng dầu của hai năm 2006, 2007 ná»™p vào ngân sách 87,2 tá»· đồng. Giảm quyết toán, giảm cấp bù lá»— từ ngân sách Nhà nÆ°á»›c cho các mặt hàng dầu năm 2008 hÆ¡n 937,7 tá»· đồng (Tổng công ty Dầu Việt Nam là 420 tá»· đồng; Công ty TNHHMTV dầu khí TP.HCM là 129,2 tá»· đồng; Công ty ThÆ°Æ¡ng mại kỹ thuật đầu tÆ° là 116 tá»· đồng; Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam là 65,8 tá»· đồng...).

KTNN cÅ©ng lÆ°u ý, tại các đầu mối nhập khẩu xăng dầu có hiện tượng trÆ°á»›c khi giá xăng dầu tăng, lượng xăng dầu bán ra tăng Ä‘á»™t biến, những ngày sau Ä‘ó, sản lượng tiêu thụ giảm hẳn. Ngược lại, trÆ°á»›c khi Nhà nÆ°á»›c có quyết định giảm giá bán thì số lượng bán trong ngày cho các tổng đại lý, đại lý và các khách hàng là há»™ công nghiệp gần nhÆ° bằng 0, chỉ còn bán lẻ cho người sá»­ dụng ô tô, xe máy.

Theo KTNN, Ä‘ây là vấn đề các cÆ¡ quan chức năng phải giải quyết để đảm bảo công khai, minh bạch giá bán xăng, dầu, ngăn chặn được tình trạng đầu cÆ¡, trục lợi.

Công tác quản lý thị trường, kiểm tra giám sát hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu còn “lỏng”, chÆ°a kiểm kiểm soát được có tình trạng “mua xa, bán gần” của các đại lý, tổng đại lý để hưởng chính sách Æ°u Ä‘ãi về cÆ°á»›c vận chuyển không? 

Hưởng lương cao kỷ lục, vẫn chậm nộp thuế

Tại cuá»™c họp báo, Quyền Vụ trưởng Vụ tổng hợp - KTNN cho biết, qua kiểm toán phát hiện SCIC theo dõi, hạch toán doanh thu chÆ°a chặt chẽ, nhiều trường hợp Ä‘ã nhận được thông báo chia cổ tức của năm 2006 - 2007 nhÆ°ng SCIC chÆ°a hạch toán doanh thu và công nợ. Má»™t số doanh nghiệp Ä‘ã chuyển tiền cổ tức về tài khoản của SCIC nhÆ°ng tổng công ty này không hạch toán vào doanh thu và hạch toán làm giảm công nợ phải thu. Do vậy, kiểm toán Ä‘ã yêu cầu SCIC phải Ä‘iều chỉnh tăng tổng doanh thu, thu nhập lên 72,6 tá»· đồng.

Trong việc trích lập quỹ lÆ°Æ¡ng, SCIC Ä‘ã không làm Ä‘úng Ä‘Æ¡n giá tiền lÆ°Æ¡ng theo thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn của bá»™ Lao Ä‘á»™ng - thÆ°Æ¡ng binh và xã há»™i. Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã yêu cầu riêng khoản chi phí này, SCIC phải Ä‘iều chỉnh giảm 3,38 tá»· đồng.

SCIC xác định hệ số cấp bậc, mức lao Ä‘á»™ng định biên có thay đổi lá»›n, vượt quy định nhÆ°ng chÆ°a báo cáo giải trình cụ thể. Điển hình, quỹ tiền lÆ°Æ¡ng của lãnh đạo SCIC được duyệt là gần 1,5 tá»· đồng nhÆ°ng thá»±c tế năm 2008 Ä‘ã chi trả hÆ¡n 2,6 tá»· đồng (vượt 1,168 tá»· đồng).
 
Thu nhập bình quân của lãnh đạo Tổng công ty khi xây dá»±ng kế hoạch trình Bá»™ Tài chính và Bá»™ Lao Ä‘á»™ng ThÆ°Æ¡ng binh và Xã há»™i là 40 triệu đồng má»™t tháng nhÆ°ng thá»±c tế năm 2008 thu nhập bình quân là 78,5 triệu đồng má»™t tháng, gấp 1,96 lần so vá»›i mức cho phép. Đây cÅ©ng được xem là mức lÆ°Æ¡ng cao ká»· lục trong số các lãnh đạo doanh nghiệp Nhà nÆ°á»›c tại Việt Nam. Để làm rõ vấn đề này, chiều 2/12, Đất Việt Ä‘ã liên hệ vá»›i Trưởng Ban kiểm soát SCIC nhÆ°ng ông này từ chối cung cấp thông tin và cho biết Ä‘Æ¡n vị này Ä‘ã có báo cáo giải trình.

LÆ°Æ¡ng cao nhÆ°ng việc kê khai và ná»™p thuế thu nhập cá nhân tại SCIC rất “ì ạch”. Đến tháng 5/2009, quá thời hạn kê khai, quyết toán thuế gần hai tháng nhÆ°ng Ä‘Æ¡n vị này má»›i có báo cáo kê khai, quyết toán thuế thu nhập cá nhân của năm 2008. Số thuế thu nhập cá nhân mà SCIC bị KTNN buá»™c phải ná»™p tăng thêm là 900 triệu đồng. Bên cạnh Ä‘ó, năm 2008, SCIC chÆ°a kê khai ná»™p thuế thu nhập doanh nghiệp của hoạt Ä‘á»™ng chuyển nhượng (thoái vốn đầu tÆ°) theo quy định. Số thuế thu nhập doanh nghiệp mà SCIC bị buá»™c phải ná»™p lên tá»›i 22,5 tá»· đồng.  

Học sinh nghèo vẫn chÆ°a được há»— trợ dù còn dÆ° 487,6 tá»· đồng Kết quả kiểm toán chÆ°Æ¡ng trình 135 giai Ä‘oạn II năm 2008 cho thấy, má»™t số địa phÆ°Æ¡ng còn tình trạng phân bổ dá»± toán chÆ°a Ä‘úng ná»™i dung, đối tượng của ChÆ°Æ¡ng trình, nhÆ°: Phân bổ vốn cho các công trình không Ä‘úng đối tượng 7,1 tá»· đồng; Phân bổ vốn cho cả đối tượng học sinh không theo học bán trú 9,2 tá»· đồng... Công tác xác định đối tượng được há»— trợ đối vá»›i học sinh nghèo theo Quyết định 112/2007/QĐ-TTg tại 14 tỉnh được kiểm toán cho thấy dù còn dÆ° hÆ¡n 487,6 tá»· đồng nhÆ°ng nhiều học sinh nghèo vẫn chÆ°a được há»— trợ.