Bên cạnh lÄ©nh vá»±c liên quan trá»±c tiếp như dầu khí, má»™t số lÄ©nh vá»±c phụ thuá»™c nhiá»u vào đầu tư công nhiá»u khả năng cÅ©ng sẽ chịu ảnh hưởng khi giá dầu giảm.
Giá dầu Ä‘ã liên tục lao dốc trong những ngày gần Ä‘ây khi xuống dưới mức 35 USD/thùng, là phiên giảm giá thứ 7 liên tiếp và là giai Ä‘oạn giảm dài nhất trong 1 năm qua.
Äiá»u Ä‘áng lo ngại hÆ¡n là có nhiá»u loại dầu thô Ä‘ã xuống gần 20 USD/thùng. Ngay sau cuá»™c há»p cá»§a Tổ chức các nước xuất khẩu dầu má» (OPEC) vá»›i quyết định không hạ sản lượng, Ä‘ã khiến kịch bản được lặp lại, nhiá»u dá»± báo cho thấy giá dầu có thể xuống khoảng 20 – 25 USD/thùng.
Dầu khí hụt thu trăm tá»·, xuất khẩu khó khăn
Má»™t chuyên gia kinh tế Ä‘ã nháºn định, nếu giá dầu tiếp tục giảm sâu sẽ có những tác động tiêu cá»±c đến ná»n kinh tế Việt Nam khi làm có thể làm giảm 2 Ä‘iểm phần trăm tăng trưởng GDP năm 2016. Tuy nhiên vá»›i các ngành thì giá dầu có thể là “Ä‘òn Ä‘au”, nhưng cÅ©ng có thể là “cÆ¡ há»™i ngàn năm có má»™t”.
Trong Ä‘ó, ngành sản xuất chịu tác động rõ nhất phải kể đến đầu tiên là ngành khai thác dầu khí. Táºp Ä‘oàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) hiện Ä‘ang là đơn vị chính trong khai thác, sản xuất và kinh doanh dầu khí nên sẽ là đơn vị chịu tác động nặng ná»n nhất.
Tại cuá»™c há»p báo cáo tình hình ở Bá»™ Công Thương vào đầu tháng 12, ông Äá»— Chí Thanh, Phó Tổng Giám đốc Táºp Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cho biết việc giá dầu giảm xuống mức 48 USD/thùng Ä‘ã khiến cho Táºp Ä‘oàn này bị hụt thu tá»›i 163.400 tá»· đồng trong năm 2015.
Do Ä‘ó, việc giá dầu giảm xuống dưới mức 35 USD/thùng Ä‘ang đặt ra bài toán khó cho ngành dầu khí và PVN trong việc đạt được chỉ tiêu doanh thu và lợi nhuáºn đặt ra cho năm nay.
TS. Lương Văn Khôi, Trưởng ban Kinh tế thế giá»›i, Trung tâm thông tin dá»± báo kinh tế xã há»™i (Bá»™ Kế hoạch và Äầu tư) cho biết hiện nay thu ngân sách Ä‘ang phụ thuá»™c khoảng 20% từ dầu thô.
Việc giá dầu giảm sâu chắc chắn sẽ có tác động lá»›n đến hoạt động chi tiêu ngân sách cá»§a Chính phá»§, từ Ä‘ó tác động đến cầu đầu tư, mà Ä‘iển hình là hoạt động đầu tư công. Má»™t số lÄ©nh vá»±c phụ thuá»™c nhiá»u vào đầu tư công như xây dá»±ng, váºt liệu xây dá»±ng nhiá»u khả năng cÅ©ng sẽ chịu ảnh hưởng gián tiếp.
Tuy nhiên, TS. Khôi cho biết do việc thu ngân sách Ä‘ã được bù đắp từ thu ná»™i địa nên dá»± toán thu ngân sách năm nay sẽ vượt chỉ tiêu, hoạt động cá»§a khu vá»±c kinh tế thá»±c được cải thiện góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Do Ä‘ó, việc giá dầu giảm mạnh mặc dù có tác động trá»±c tiếp đến cầu Chính phá»§, chi tiêu và đầu tư công song không đến mức quá lo lắng.
CÅ©ng theo phân tích cá»§a TS. Khôi, việc giá dầu giảm sâu trong bối cảnh ná»n kinh tế thế giá»›i chưa có sá»± phục hồi mạnh mẽ, sẽ có tác động trái chiá»u đến kinh tế thế giá»›i. Má»™t mặt sẽ có tác động tích cá»±c kích thích tăng trưởng đối vá»›i các ná»n kinh tế sá» dụng dầu song lại có tác động rất tiêu cá»±c tá»›i các ná»n kinh tế vốn phụ thuá»™c vào xuất khẩu dầu má» như Nga, Trung Äông, châu Phi, Na Uy.
Khi thu nháºp từ xuất khẩu dầu cá»§a các nước này giảm mạnh, cầu nháºp khẩu hàng hóa cá»§a các nước/khu vá»±c này từ các ná»n kinh tế phát triển khác sẽ giảm mạnh. Háºu quả là ná»n kinh tế thế giá»›i nói chung sẽ chịu tác động tiêu cá»±c tá»›i GDP cá»§a khu vá»±c EU28 và thế giá»›i (giảm vá»›i các mức tương ứng là 0,25% và 1,47% trong năm 2016 khi giá dầu xuống mức 30 USD/thùng)
.“Kinh tế thế giá»›i suy giảm sẽ có tác động tiêu cá»±c tá»›i cầu tiêu dùng hàng hóa thế giá»›i. Äiá»u này sẽ tác động đến các ngành sản xuất trong nước liên quan đến hoạt động xuất khẩu, từ Ä‘ó tác động trá»±c tiếp đến tăng trưởng kinh tế.” – TS. Khôi nói.
Trong 11 tháng đầu năm qua xuất khẩu ước đạt 148,7 tá»· USD, tăng 8,3% so vá»›i cùng kỳ năm trước. Theo nháºn định cá»§a Bá»™ Công Thương, giá dầu thô giảm mạnh cùng vá»›i sá»± sụt giảm cá»§a nhóm hàng nông, lâm sản và khoáng sản Ä‘ang khiến cho mục tiêu xuất khẩu năm 2015 gặp nhiá»u thách thức và khó hoàn thành mục tiêu 165 tá»· USD.
Xăng dầu, váºn tải lãi lá»›n
Xét trên giác độ ngành, việc giá dầu giảm sâu sẽ có tác động trá»±c tiếp, khá tích cá»±c đối vá»›i má»™t số ngành. Trong Ä‘ó, Ä‘iển hình nhất là ngành kinh doanh xăng dầu, váºn tải và logistics liên quan đến các lÄ©nh vá»±c váºn chuyển như hàng không, đưá»ng bá»™…
Báo cáo cá»§a má»™t số doanh nghiệp trong lÄ©nh vá»±c kinh doanh xăng dầu cho thấy mức lãi lá»›n liên tiếp từ đầu năm tá»›i nay. ÄÆ¡n cá» tại Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), mặc dù doanh thu 9 tháng đầu năm giảm mạnh nhưng táºp Ä‘oàn này lại đạt hÆ¡n 2.600 tá»· đồng trước thuế - vượt kế hoạch cả năm.
Bên cạnh Ä‘ó, hầu hết các đơn vị kinh doanh váºn tải hàng không và đưá»ng bá»™ cÅ©ng Ä‘á»u báo lãi.
Theo TS. Khôi, nếu như những ngành váºn tải được lợi khi không Ä‘iá»u chỉnh giá dịch vụ váºn tải giảm xuống theo vá»›i giá dầu thế giá»›i, thì những lợi ích cá»§a giá dầu giảm lại không mang lại lá»›n cho các ngành sản xuất, dịch vụ cá»§a Việt Nam.
“Giá dầu là đầu vào cho tất cả các ngành sản xuất. Giá dầu thế giá»›i giảm, nhưng ngành dịch vụ, logistics mà không giảm thì tác động tích cá»±c đến ngành và ná»n kinh tế Việt Nam không nhiá»u.” – TS. Khôi nháºn định.
Trong khi Ä‘ó, theo dá»± báo thì giá dầu có khả năng sẽ xuống dưới mức 30 USD/thùng. Do Ä‘ó, nếu không có chính sách Ä‘iá»u hành kinh tế phù hợp, Ä‘iá»u tiết và kiểm soát giá đối vá»›i giá nguyên nhiên liệu đầu vào, dịch vụ váºn tải… thì lợi ích mà giá dầu giảm sẽ không táºn dụng được cho ngưá»i dân, doanh nghiệp và cho cả ná»n kinh tế.
Nguồn tin: Cafef.vn