Khu vá»±c châu Âu phụ thuá»™c khá lá»›n vào nguồn dầu Iran. Mặc dù má»›i Ä‘ây Ả Rập Xê Út cho biết nếu cần thiết, nÆ°á»›c này sẵn sàng cung ứng dầu cho thị trường từ nguồn dầu dá»± phòng. Tuy nhiên, nhiều nghi ngờ về khả năng này khi mức tiêu thụ của Ả Rập Xê út Ä‘ang tăng chóng mặt, thậm chí còn Ä‘e dọa đến vị trí xuất khẩu dầu lá»›n nhất thế giá»›i của nÆ°á»›c này, và tất nhiên nhÆ° vậy nguồn dầu dá»± trữ cÅ©ng không còn nhiều.

CÆ¡ quan năng lượng quốc tế (IEA) cÅ©ng tuyên bố có thể bÆ¡m thêm dầu từ kho dá»± trữ, nhÆ°ng từ khi tổ chức này xuất 60 triệu thùng dầu dá»± trữ trong năm ngoái, thị trường Ä‘ã nghi ngờ về nguồn dầu còn lại của tổ chức.

Kim ngạch xuất khẩu dầu của Iran theo vùng, lãnh thổ

Nguồn dầu thô sụt giảm có thể ảnh hưởng đến ngành công nghiệp lọc dầu thế giá»›i. Các nhà máy lọc dầu là các khách hàng chính của các nhà sản xuất dầu thế giá»›i.
 
Tuần qua, Petroplus - công ty lọc dầu Ä‘á»™c lập lá»›n nhất châu Âu Ä‘ã bắt đầu Ä‘óng cá»­a 3 trong số 5 nhà máy lọc dầu của mình, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i khoảng 250.000 thùng dầu/ngày bị ngừng sản xuất. Từ giữa năm 2008 đến nay, 9 nhà máy lọc dầu của châu Âu Ä‘ã phải Ä‘óng cá»­a, theo IEA.

Tại bờ biển phía Ä‘ông Hoa Kỳ, hãng Sunoco cÅ©ng Ä‘ang rao bán  hai nhà máy lọc dầu đặt tại thành phố Philadelphia và thị trấn Marcus Hook thuá»™c bang Pennsylvania vá»›i công suất xá»­ lý dầu thô 505.000 thùng/ngày, nhà máy lọc dầu ở Marcus Hook Ä‘ã bị Ä‘óng cá»­a từ tháng trÆ°á»›c.

Hãng ConocoPhillips cÅ©ng Ä‘óng cá»­a và cho đấu thầu nhà máy lọc dầu trong khu vá»±c gần Ä‘ó hồi tháng 9 năm ngoái. 3 nhà máy này chiếm hÆ¡n ná»­a công suất lọc dầu của khu vá»±c bao gồm Boston, New York và Washington.

Theo số liệu của IEA, năm 2001, các nhà máy lọc dầu của Mỹ chạy vá»›i công suất 93%, nhÆ°ng hiện nay Ä‘ã giảm xuống còn 86%. So vá»›i công suất thiết kế, các nhà máy sản xuất vá»›i công suất thấp hÆ¡n 1 triệu thùng/ngày, mức chênh lệch Ä‘ã tăng gấp 3 lần từ Ä‘ó tá»›i nay.

Kể từ khi khủng hoảng tài chính năm 2008-09, công suất tại các nền kinh tế phát triển Ä‘ã giảm khoảng 2,6 triệu thùng dầu/ngày, dá»± báo con số này sẽ còn giảm nhiều hÆ¡n nữa, theo IEA.

Theo các nhà phân tích, những quyết định này sẽ có tác Ä‘á»™ng lâu dài trên thị trường xăng dầu. Má»™t nhà máy lọc dầu Ä‘óng cá»­a tức là nhu cầu dầu thô sẽ giảm nếu nhÆ° các nhà máy khác không thể bù đắp lại công suất. Trong trường hợp của Petroplus, nguyên liệu đầu vào cho các nhà máy lọc dầu là có chất lượng nhÆ° dầu Brent giao dịch trên sàn ICE London, vì thế, giá dầu Brent tổng hợp có thể giảm.

Tuy nhiên, má»™t vấn đề nữa đặt ra là giá dầu thô rẻ hÆ¡n không có nghÄ©a giá nhiên liệu sẽ rẻ hÆ¡n. Ông Francisco Blanch - người đứng đầu nhóm nghiên cứu hàng hóa tại ngân hàng BofA Merrill Lynch cho biết khi các nhà máy lọc dầu Ä‘óng cá»­a, thị trường xăng dầu sẽ đối mặt 2 vấn đề, Ä‘ó là nhu cầu dầu thô giảm và nguồn cung nhiên liệu thành phẩm giảm.

Công suất lọc dầu toàn cầu năm 2006 và Æ°á»›c tính năm 2016 (để có thể Ä‘áp ứng đủ nhu cầu)

Nguồn tin: CNBC/Reuters