Giao tranh kéo dài và dữ dá»™i giữa phe nổi dậy và phe ủng há»™ ông Gaddafi Ä‘ã khiến các khu vá»±c khai thác dầu của Libya rÆ¡i vào tình trạng Ä‘ình trệ.

Việc phÆ°Æ¡ng Tây giải ngân hàng chục tá»· Ä‘ôla tài sản bị phong tỏa của chính quyền Gaddafi có thể là chìa khóa để tái thiết đất nÆ°á»›c trong thời gian trÆ°á»›c mắt, nhÆ°ng Libya không thể xây dá»±ng má»™t nền kinh tế ổn định và nền dân chủ, nếu không xuất khẩu nhiều dầu.

Ngành công nghiệp dầu mỏ của Libya chính là chìa khóa thành công của chính quyền non trẻ ở Libya và sá»± thịnh vượng của dân chúng.

Những khó khăn trở ngại

Dầu lá»­a chiếm má»™t phần tÆ° tổng sản lượng kinh tế và 95% kim ngạch xuất khẩu của Libya. Tuy nhiên, cuá»™c ná»™i chiến đẫm máu Ä‘ã khiến cho việc khai thác dầu trở nên nhỏ giọt, vá»›i sản lượng vào khoảng hÆ¡n 50.000 thùng/ngày, so vá»›i 1,6 triệu thùng/ngày trÆ°á»›c khi xảy ra ná»™i chiến.

Ngành công nghiệp dầu mỏ của Libya dá»±a vào ba khu vá»±c chính là Sirte, Murzuk và Palagian.

Sirte là khu vá»±c khai thác dầu lá»›n nhất và quan trọng nhất. Khu vá»±c này chiếm khoảng 80% tổng sản lượng dầu cả nÆ°á»›c. Do số lượng mìn mà phe ủng há»™ Gaddafi gài đặt và lượng thời gian cần thiết để gỡ bỏ chúng, việc nối lại hoạt Ä‘á»™ng sản xuất dầu ở Sirte có thể bị trì hoãn hàng tuần, thậm chí hàng tháng.

Ngay cả khi các bãi mìn Ä‘ã được tháo gỡ hết, vẫn còn nhiều vấn đề kỹ thuật quan trọng cần được giải quyết.

Rất nhiều máy bÆ¡m dầu ở Sirte Ä‘ã hoạt Ä‘á»™ng khá lâu và cần được làm vệ sinh thường xuyên. Vấn đề ở chá»— ná»™i chiến Ä‘ã khiến cho việc bảo dưỡng các máy bÆ¡m không Ä‘úng qui định... dẫn đến việc má»™t số máy cần được đại tu. Công việc này tiêu tốn khá nhiều thời gian. Nạn cÆ°á»›p bóc cÅ©ng Ä‘ã khiến cho tình hình trở nên phức tạp hÆ¡n.

Các khu vá»±c Murzuk và Palagian hiện gặp ít khó khăn hÆ¡n. Các mỏ dầu ở những nÆ¡i này má»›i hÆ¡n, an toàn hÆ¡n, mặc dù các đường ống dẫn từ Murzuk tá»›i Tripoli Ä‘ã bị hÆ° hại trong cuá»™c giao tranh.

Việc khắc phục sẽ tùy thuá»™c vào mức Ä‘á»™ bị hÆ° hại. Nếu lắp đặt má»™t đường ống dẫn má»›i, người ta sẽ phải mất ít nhất 6 tháng, còn sá»­a chữa nhỏ lẻ sẽ chỉ mất vài tuần.

Việc chÆ°a xác định được rõ ràng mức Ä‘á»™ phức tạp khiến người ta Ä‘Æ°a ra các Æ°á»›c Ä‘oán khác nhau về thời gian cần thiết để Libya có thể khôi phục sản lượng dầu trÆ°á»›c ná»™i chiến.

Công ty nghiên cứu năng lượng Wood Mackenzie nói Libya sẽ phải mất ba năm để đạt được sản lượng dầu trÆ°á»›c chiến tranh, trong khi CÆ¡ quan Năng lượng Quốc tế và tân Chủ tịch của Công ty dầu quốc gia Libya, ông Nuri Berruien, cho rằng ít có khả năng đạt được sản lượng này trÆ°á»›c năm 2013.

NTC hứa tôn trọng các hợp đồng Ä‘ã ký

Các hãng dầu mỏ lá»›n trên thế giá»›i rất nóng lòng trở lại Libya. Tập Ä‘oàn ENI của Italia Ä‘ã sá»›m quay lại đất nÆ°á»›c Bắc Phi này để Ä‘ánh giá thiệt hại.

Há»™i đồng Chuyển tiếp Quốc gia (NTC) cho biết sẽ tôn trọng các hợp đồng Ä‘ã ký vá»›i chính quyền Gaddafi và các hãng dầu trở lại càng sá»›m thì càng có thể bắt đầu kiếm được lợi nhuận từ các giếng dầu Ä‘ang bị ngừng khai thác.

NTC cÅ©ng bắt đầu tính chuyện mời chào các hợp đồng má»›i. Kế hoạch đấu thầu dá»± kiến khó có thể được tổ chức ngay trong năm nay, nhÆ°ng các hãng ENI, Repsol, Gazprom, Total, Tập Ä‘oàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc, BP, Exxon Mobil đều Ä‘ang rất sốt sắng nhập cuá»™c, má»™t khi việc mời gọi hợp đồng được công bố.

Các hãng thuá»™c các quốc gia vừa giúp phe nổi dậy lật đổ ông Gaddafi có lẽ sẽ có nhiều lợi thế hÆ¡n. Chính vì vậy mà ENI (Italy), Total (Pháp) và BP (Anh) có thể sẽ qua mặt được các đối thủ khác.

Việc phục hồi ngành công nghiệp dầu khí Libya còn có ảnh hưởng toàn cầu. Tuy chỉ chiếm chÆ°a đầy 2% sản lượng toàn cầu, nhÆ°ng dầu mỏ Libya là loại dầu đặc biệt, chỉ có ở má»™t số ít các quốc gia nhÆ° Nigeria và Azerbaijan. Dầu thô Libya có chất lượng rất cao và chế phẩm của nó được sá»­ dụng trong giao thông vận tải, sản xuất năng lượng và các sản phẩm có giá trị cao.

Nguồn tin: BBC