Thị trường dầu mỏ châu Âu vừa nhận thêm một cú sốc về nguồn cung trước lệnh cấm vận của EU đối với việc nhập khẩu dầu qua đường biển của Nga. Một tòa án Nga đã ra lệnh đóng cửa một tuyến đường xuất khẩu quan trọng của Nga ở Biển Đen, phần lớn dầu thô của Kazakhstan được chuyển đến châu Âu thông qua đường ống này.
Phán quyết của tòa án Nga càng làm phức tạp thêm nỗ lực của châu Âu trong việc mua dầu không phải của Nga trong một thị trường giao ngay eo hẹp. Nó cũng nhấn mạnh thực tế rằng Moscow có thể làm đủ mọi cách để kìm hãm nguồn cung dầu tới các quốc gia “không thân thiện” mà đang cấm nhập khẩu dầu của họ, các nhà phân tích nhận định.
Động thái từ Nga là một mối đe dọa đối với châu Âu rằng Điện Kremlin sẽ tiếp tục sử dụng dầu khí làm vũ khí vì nó có vẻ gây bất ổn cho các nền kinh tế châu Âu và sự thống nhất của EU trong việc áp đặt và thực thi các biện pháp trừng phạt đối với Moscow vì cuộc xâm lược Ukraine.
Nhắm mục tiêu vào dầu của Kazakhstan là “vũ khí phá vỡ khối lượng lớn mới của Putin”, chiến lược gia dầu mỏ Julian Lee của Bloomberg nhận xét. Nhưng sự gián đoạn mới đó trên thị trường dầu mỏ toàn cầu đã diễn ra như thế nào?
Tuần trước, một tòa án Nga đã ra chỉ thị cho Caspian Pipeline Consortium (CPC), công ty điều hành tuyến đường xuất khẩu chủ chốt cho 2/3 lượng dầu thô của Kazakhstan, đình chỉ các hoạt động trong 30 ngày, với lý do vi phạm môi trường.
Hoạt động xuất khẩu diễn ra từ cảng Novorossiysk của Nga trên Biển Đen, và mặc dù thuộc Nga, nhưng dầu xuất khẩu của đường ống này bao gồm 90% dầu thô từ Kazakhstan và chỉ 10% là dầu của Nga.
CPC dài 1.500 km nối từ các mỏ dầu khổng lồ của Kazakhstan đến Novorossiysk vận chuyển hơn 2/3 tổng lượng dầu xuất khẩu của Kazakhstan cùng với dầu thô từ các mỏ của Nga, bao gồm những mỏ ở vùng Caspi, CPC cho biết. Tập đoàn cho biết trong một phản hồi trước phán quyết của tòa án rằng họ "hành động trong khuôn khổ pháp lý của Liên bang Nga và buộc phải thực hiện Phán quyết của tòa án."
Một cuộc kháng cáo đã được đưa ra vào thứ Hai, và tòa án đã đảo ngược phán quyết về lệnh cấm vận chuyển dầu từ Kazakhstan trong 30 ngày.
Các nhà phân tích cũng cho rằng không phải ngẫu nhiên mà phán quyết tuần trước của tòa án Nga được đưa ra vài ngày sau khi Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev đề nghị EU có cơ hội mua thêm dầu từ Kazakhstan thay vì Nga.
Tổng thống Kazakhstan “bày tỏ quan ngại về những rủi ro đối với an ninh năng lượng toàn cầu và nhấn mạnh việc Kazakhstan sẵn sàng sử dụng tiềm năng hydrocarbon của mình để ổn định tình hình trên thị trường thế giới và châu Âu”, theo trang web của tổng thống, người đã có cuộc điện đàm với Chủ tịch Hội đồng Châu Âu, Charles Michel, vào tuần trước.
Hôm thứ Năm, sau khi tòa án Nga ra phán quyết đình chỉ CPC, Tokayev nói rằng Kazakhstan cần phải đa dạng hóa các tuyến đường xuất khẩu dầu của mình. Tổng thống đã ra lệnh nghiên cứu một dự án tránh đi qua Nga bằng cách xây dựng một đường ống dẫn qua Biển Caspi.
“Tuyến đường Trans-Caspian là một ưu tiên. Tôi chỉ thị cho KazMunayGas -công ty dầu khí quốc gia- tìm ra phương án tốt nhất để thực hiện nó, bao gồm khả năng thu hút các nhà đầu tư vào dự án Tengiz”, Tokayev cho biết trên The Astana Times.
Trong khi Kazakhstan đang tìm cách đa dạng hóa các tuyến đường xuất khẩu dầu thô của mình ra khỏi Nga, thì Liên minh châu Âu đang chật vật tìm kiếm nguồn cung dầu không phải của Nga khi lệnh cấm vận nhập khẩu dầu và sản phẩm qua đường biển của Nga sẽ có hiệu lực vào cuối năm nay.
Theo dữ liệu theo dõi tàu chở dầu mà Bloomberg đã tổng hợp, xuất khẩu dầu thô từ các nhà cung cấp chính sang châu Âu, bao gồm Biển Bắc, Kazakhstan, Azerbaijan, Tây Phi và Libya, đã giảm hơn 1 triệu thùng/ngày trong tháng 6 so với tháng 5. Với nguồn cung dầu của Libya dự kiến sẽ tiếp tục giảm trong bối cảnh các cuộc biểu tình và tranh chấp chính trị về việc ai sẽ kiểm soát và phân phối nguồn thu từ dầu quan trọng của nước này, và việc mất thêm 1 triệu thùng/ngày từ Kazakhstan do lệnh của tòa án Nga là một đòn giáng khác đối với nguồn cung dầu của châu Âu và toàn cầu.
Nguồn tin: xangdau.net
