Cả hai nhà sản xuất dầu thô Nga và Iraq Ä‘ang ra sức thúc đẩy mức xuất khẩu dầu sang thị trưá»ng Trung Quốc, khu vá»±c mà tốc độ tăng trưởng tiêu thụ dầu Ä‘ang ở mức thấp nhất trong 20 năm, buá»™c các nhà cung cấp đối thá»§ phải chuyển hướng xuất khẩu sang các nÆ¡i khác.
Các lô hàng xuất khẩu buá»™c phải đổi hướng mà Ä‘áng lẽ dá»± kiến sẽ đến các nàh máy lá»c dầu Trung Quốc cá»§a các khu vá»±c Mỹ Latin, Châu Phi và má»™t vài nhà sản xuất ở Trung Äông, sẽ gây áp lá»±c lên giá chuẩn dầu thô năm nay, đồng thá»i các công ty dầu khí nhà nước này Ä‘ang cắt giảm giá chào bán chính thức nhằm tìm kiếm ngưá»i mua má»›i.
Táºp Ä‘oàn Rosneft cá»§a Nga, được sá»± hổ trợ cá»§a chính phá»§ Ä‘ang gia tăng xuất khẩu dàu thô Ä‘ông Siberia sang khu vá»±c Châu Á, và Iraq, cùng vá»›i các mức chiết khấu vô cùng hấp dẫn và các Ä‘iá»u khoản dá»… dàng hÆ¡n trong các hợp đồng sẽ nâng mức xuất khẩu dầu gần 50% so vá»›i dá»± báo triển vá»ng tiêu thụ cá»§a Trung Quốc trong năm nay.
Nhà máy lá»c dầu quốc doanh PetroCHina cÅ©ng như công ty tư nhân BP Plc cÅ©ng đồng thá»i hoãn hoặc giảm bá»›t các dá»± án xây dá»±ng nhà máy má»›i tại Trung Quốc do quan ngại vá» triển vá»ng tăng trưởng tiêu thụ, các nhà cung cấp sẽ đối mặt vá»›i nguy cÆ¡ xáo trá»™n thị phần trong thị trưá»ng tiêu thụ nhá» hÆ¡n so vá»›i dá»± Ä‘oán mà hỠước tính.
Ông Andrew Reed, chuyên gia phân tích cá»§a Energy Security Analysis, Inc. nháºn định rằng: “Hầu hết má»i ngưá»i Ä‘á»u muốn bán dầu thô sang Châu Á, và dưá»ng như thị trưá»ng tiêu thụ không thể Ä‘áp ứng đầy đủ các mong muốn cá»§a ngưá»i bán.”
Nhu cầu tiêu thụ dầu cá»§a Trung Quốc chỉ tăng 1,6% trong năm ngoái, tốc độ tăng trưởng thấp nhất từ năm 1999. Nháºp khẩu dầu thô cá»§a nước này tăng 4%, mức thấp nhất kể từ năm 2007, và giảm mạnh từ mức tăng ká»· lục 17% cá»§a năm 2010.
Mặc dù công ty dầu khí hàng đầu Trung Quốc, China National Petroleum Corp (CNPC). Cho biết nháºp khẩu dầu thô năm nay cá»§a Trung Quốc sẽ tăng 7,1%, tương đương 370 ngàn thùng/ngày, nguồn cung tại Nga và Iraq có thể nhiá»u hÆ¡n mức tăng này.
Rosneft, nàh sản xuất dầu lá»›n nhất Nga, Ä‘ã cung ứng hÆ¡n 300 ngàn thùng/ngày tá»›i Trung Quốc trong năm 2013, sẽ tăng mức xuất khẩu thêm 180 ngàn thùng/ngày trong năm nay, vá»›i mức xuất khẩu sang biên giá»›i Trung Quốc có thể tăng lên mức hÆ¡n 900 ngàn thùng/ngày.
Trong bối cảnh Iraq ra sức tăng cưá»ng thị phần tại Trung Quốc và Châu Á, vá»›i mục tiêu trở thành nhà cung cấp dầu lá»›n thứ hai cá»§a Trung Quốc, vá»›i khối lượng xuất khẩu có thể đạt 882 ngàn thùng/ngày, tăng 68% trong năm nay.
Năm ngoái, Iraq Ä‘ã vượt qua Iran và trở thành nhà cung cấp dầu lá»›n thứ năm cá»§a Trung Quốc sau Iraq cắt giảm giá chào bán chuẩn cá»§a dầu thô nhẹ Basra.
Sá»± tang cưá»ng nháºp cá»§a Nga và Iraq đến Trung Quốc chỉ càng khiến cho cuá»™c chiến tranh giành thị phần tại thị trưá»ng tiêu thụ Châu Á giữa các nhà nháºp khẩu dầu thô khác trở nên quyết liệt hÆ¡n.
Các nhà sản xuất trong khu vá»±c Mỹ Latin và Châu Phi Ä‘ã đưa ra các lá»i má»i chào vá»›i mức chiết khấu cao hÆ¡n đến ngưá»i mua Châu Á do sức tiêu thụ dầu nháºp khẩu cá»§a các thị trưá»ng truyá»n thống Mỹ và EU sụt giảm.
“Do Mỹ và EU càng ít sá» dụng dầu hÆ¡n thì nguồn cung từ Mỹ Latin, Châu Phi và Nga sẽ phải tìm thị trưá»ng má»›i để đổ vào. Thưá»ng thì ngưá»i ta sẽ chú ý đến Châu Á” Jeff Brown cá»§a FG Energy nháºn xét.
Viá»…n cảnh nhu cầu dầu tăng trưởng cháºm lại cá»§a Trung Quốc và nguồn cung quá mức Ä‘ã khiến các ngân hàng đầu tư như Goldman Sachs và Barclays hồi tháng 12 năm ngoái Ä‘ã hạ dá»± báo giá dầu thô cho năm 2014.
Ngân hàng đầu tư cá»§a Hà Lan, ABN AMRO, vào tháng trước cÅ©ng Ä‘ã cắt giảm giá bình quân năm naycá»§a dầu thô Brent còn 95 USD từ mức 100 USD. “Nguồn cung dầu thô quá dồi dào, ít nhất là trong vì năm nữa, vượt hÆ¡n hẳn triển vá»ng tiêu thụ dầu và qua Ä‘ó gây áp lá»±c ká»m hãm giá dầu.”
Tuy nhiên, trong tháng Hai này, IEA là nhà dá»± báo lá»›n thứ ba cho rằng nhu cầu sá» dụng dầu toàn cầu có thể sẽ cao hÆ¡n mức dá»± Ä‘oán cho năm nay nhá» vào sá»± phục hồi kinh tế cá»§a các quốc gia phát triển như Mỹ và EU.
IEA cÅ©ng cho biết dá»± trữ dầu thô cá»§a OECD Ä‘ang ở mức thấp kể từ năm 2008 bởi vì nhu cầu tăng cao bất ngá» cÅ©ng như nguồn cung gián Ä‘oạn từ má»™t thành viên cá»§a OPEC.
Nhung đến thá»i Ä‘iểm này, sá»± gia tăng nguồn cung dầu thô đến Trung Quốc từ Nga và Iraq có vẻ như là tình huống xấu cho các nhà xuất khẩu Mỹ Latin, các quốc gia Ä‘ang tìm kiếm thị phần tại thị trưá»ng Châu Á do sá»± gia tăng sản lượng dầu thô Ä‘á phiến ná»™i địa Mỹ Ä‘ã cướp Ä‘i vị khách hàng thân thuá»™c nhiá»u tháºp ká»· qua.
Tính hết quý đầu tiên cá»§a năm nay, có thể xuất khẩu dầu thô từ Mỹ Latin đến Trung Quốc có thể giảm 10% so vá»›i cùng kỳ năm ngoái còn khoảng 504,3 ngàn thùng/ngày. so vá»›i quý I/2012, khối lượng này giảm đến 25%.
Các nhà sản xuất Mỹ Latin thưá»ng xuất khẩu sang Trung Quốc theo hợp đồng ký kết hàng năm, và các công ty Trung Quốc thỉnh thoảng mở các gói thầu để bán lại phần còn lại trong hợp đồng sau khi Ä‘ã Ä‘áp ứng các yêu cầu trong nước.
Má»™t thương nhân làm việc tại má»™t công ty tư nhân có liên quan đến hoạt động kinh danh cá»§a PetroCHina cho biết: “Nếu nhu cầu dầu cá»§a Trung Quốc cháºm lại, khối lượng xăng dầu bán lại từ các lô hàng nháºp khẩu từ Venezuela và Ecuador sẽ tăng lên,”
Dầu FO nguồn gốc Eucuador Ä‘ang được xuất khẩu từ công ty Petroecuador đến PetroChina,mà khoảng 100 ngàn thùng/ngày trong số Ä‘ó hiện Ä‘ang được bán lại bởi PetroChina, và công ty này cÅ©ng thưá»ng xuyên bán lại dầu thô và các sản phẩm tinh chế nháºp khẩu từ Venezuela.
Xuất khẩu dầu thô Tây Phi đến Trung Quốc cÅ©ng có thể giảm xuống trong Má»™t và tháng Hai so vá»›i mức xuất khẩu ká»· lục hồi tháng 11/2013,mặc dù còn quá sá»›m để nói mức sụt giảm này bị ảnh hưởng từ sá»± sụt giảm nhu cầu đối vá»›i dầu thô cá»§a Trung Quốc.