Giá xăng dầu bán lẻ Ä‘ã giảm 2 lần trong vòng 20 ngày đầu năm 2015. “Đây không chỉ là niềm vui của người tiêu dùng, mà còn là tín hiệu tốt cho cả nền kinh tế”, bà Đỗ Thị Ngọc, Phó vụ trưởng Vụ Thống kê thÆ°Æ¡ng mại, Tổng cục Thống kê (Bá»™ Kế hoạch và Đầu tÆ°) chia sẻ vá»›i phóng viên Báo Đầu tÆ°.

ThÆ°a bà, cứ giá xăng dầu giảm 10% thì chỉ số giá tiêu dùng (CPI) sẽ giảm bao nhiêu Ä‘iểm phần trăm?

Giá xăng dầu tác Ä‘á»™ng tá»›i nền kinh tế cả trá»±c tiếp lẫn gián tiếp. Tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp được gọi là tác Ä‘á»™ng vòng 1, tức là tác Ä‘á»™ng đến các hoạt Ä‘á»™ng sá»­ dụng xăng dầu, đặc biệt là vận tải hàng hóa, hành khách. Tác Ä‘á»™ng gián tiếp (vòng 2) là tác Ä‘á»™ng vào các ngành, lÄ©nh vá»±c không trá»±c tiếp sá»­ dụng xăng dầu, nhÆ°ng được hưởng lợi nhờ giảm được chi phí vận tải, vận chuyển.

Theo tính toán của chúng tôi, cứ giá xăng dầu giảm 10% thì CPI giảm từ 0,5 đến 0,55 Ä‘iểm phần trăm. Hiện tại, giá xăng RON 92 chỉ còn 15.670 đồng, giảm 2.210 đồng so vá»›i thời Ä‘iểm đầu năm; giá dầu diesel chỉ còn 15.170 đồng/lít, giảm 1.820 đồng. Tính chung lại thì đợt giảm giá xăng dầu ngày 21/1 sẽ làm giảm CPI 0,6 - 0,64 Ä‘iểm phần trăm.

Và nếu giá xăng dầu cứ tiếp tục giảm thì CPI năm nay nhiều khả năng sẽ giảm mạnh so vá»›i chỉ tiêu mà Quốc há»™i đặt ra là khoảng 5%, thÆ°a bà?

Giá xăng dầu giảm thì CPI giảm theo (nếu không có biến Ä‘á»™ng Ä‘á»™t xuất nào Ä‘ó nhÆ° thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh hay các yếu tố đầu vào của nền kinh tế bị tác Ä‘á»™ng bởi kinh tế thế giá»›i).

Song nhiều người lo ngại, CPI giảm mạnh sẽ tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c tá»›i tăng trưởng GDP?

Nhiều người đều nghÄ© rằng, cứ CPI tăng (ở mức Ä‘á»™ vừa phải) thì GDP tăng và ngược lại, nhÆ°ng thá»±c ra, giữa tăng/giảm CPI và tăng/giảm GDP không hề có mối liên hệ vá»›i nhau. Người ta cho rằng, CPI giảm là hiện tượng giảm phát, nhÆ°ng thá»±c ra không phải. Giảm phát của nền kinh tế còn dá»±a trên nhiều yếu tố khác nữa nhÆ° hàng tồn kho cao; sản xuất Ä‘ình đốn; doanh nghiệp phá sản, giải thể, ngừng hoạt Ä‘á»™ng hàng loạt; thất nghiệp gia tăng; xuất khẩu giảm…, chứ không chỉ nhìn vào CPI giảm.

Còn năm nay, giả sá»­ CPI chỉ tăng 2-3% so vá»›i năm 2014 - mức thấp nhất trong nhiều năm trở lại Ä‘ây thì là do giá xăng dầu giảm, chứ không phải là giảm phát. Bắt tay vào thá»±c hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã há»™i năm 2015, nền kinh tế đứng trÆ°á»›c nhiều yếu tố rất khả quan của năm 2014 nhÆ° GDP tăng trưởng cao hÆ¡n dá»± báo; tổng cầu của nền kinh tế vẫn tăng; sức mua của người dân liên tục được cải thiện; hoạt Ä‘á»™ng xuất - nhập khẩu tăng trưởng vững chắc; số lượng doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt Ä‘á»™ng vẫn ít hÆ¡n số doanh nghiệp thành lập má»›i… Chính vì vậy, nếu CPI giảm so vá»›i mục tiêu hoàn toàn là do giá xăng dầu giảm, thì Ä‘iều này có lợi cho cả nền kinh tế lẫn người tiêu dùng.

NhÆ°ng vấn đề là năm nay, dá»± kiến dầu thô Ä‘em về cho ngân sách 93.000 tá»· đồng, nhÆ°ng theo tính toán, năm nay sẽ giảm thu 50.000-55.000 tá»· đồng. Điều này đồng nghÄ©a vá»›i việc ngân sách không có tiền để đầu tÆ°, ảnh hưởng ngay tá»›i tốc Ä‘á»™ tăng trưởng GDP?

Chi cho đầu tÆ° phát triển có nhiều nguồn khác nhau, ngoài nguồn trá»±c tiếp từ ngân sách, còn có nguồn vốn trái phiếu chính phủ, tín dụng nhà nÆ°á»›c, đầu tÆ° của khu vá»±c dân doanh, doanh nghiệp nhà nÆ°á»›c, doanh nghiệp FDI và đầu tÆ° của khu vá»±c dân cÆ°. Trong trường hợp ngân sách giảm đầu tÆ° trá»±c tiếp, thì vẫn có thể bảo đảm tổng đầu tÆ° toàn xã há»™i (bằng 30-32% GDP) từ các nguồn khác, đặc biệt là từ khu vá»±c doanh nghiệp.

Tôi cho rằng, cùng vá»›i việc Ä‘Æ°a Luật Đầu tÆ°, Luật Doanh nghiệp vào cuá»™c sống, các cÆ¡ chế chính sách cải thiện môi trường kinh doanh Ä‘ã và Ä‘ang được các ngành triển khai mạnh, đặc biệt là ngành thuế, hải quan và bảo hiểm xã há»™i sẽ thúc đẩy doanh nghiệp đầu tÆ° mạnh mẽ, gia tăng thu hút vốn đầu tÆ° nÆ°á»›c ngoài nên tổng đầu tÆ° toàn xã há»™i vẫn bảo đảm. Thậm chí, việc ngân sách giảm đầu tÆ° trá»±c tiếp còn có lợi cho nền kinh tế, vì tạo Ä‘iều kiện cho các thành phần kinh tế khác tham gia đầu tÆ° nhiều hÆ¡n.

Năm 2008, giá dầu tăng rất mạnh, sau Ä‘ó giảm rất sâu Ä‘ã Ä‘Æ°a nền kinh tế thế giá»›i đứng trÆ°á»›c bờ vá»±c phá sản, kinh tế Việt Nam cÅ©ng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vì vậy, diá»…n biến của giá dầu trong vòng 6-7 tháng qua cÅ©ng khiến nhiều người lo ngại?

Năm 2008, thế giá»›i Ä‘ã chứng kiến sá»± biến Ä‘á»™ng của giá dầu rất khủng khiếp khi lên tá»›i mức giá ká»· lục (147,27 USD/thùng), sau Ä‘ó lao dốc không phanh xuống còn 30-40 USD/thùng. NhÆ°ng bối cảnh kinh tế thế giá»›i khi Ä‘ó khác bây giờ. Khi Ä‘ó, hầu hết các nền kinh tế lá»›n đều tuyên bố khủng hoảng, còn Việt Nam chÆ°a rÆ¡i vào khủng hoảng, nhÆ°ng Ä‘ã rÆ¡i vào suy thoái, nên giá dầu biến Ä‘á»™ng dữ dá»™i nhÆ° má»™t gáo nÆ°á»›c lạnh đổ tiếp vào nền kinh tế thế giá»›i.

NhÆ°ng hiện tại, ngoại trừ má»™t số nÆ°á»›c châu Âu, tốc Ä‘á»™ tăng trưởng kinh tế đạt thấp hÆ¡n dá»± kiến, còn lại đều vẫn rất khả quan, đặc biệt là nền kinh tế Mỹ, GDP có những quý đạt tốc Ä‘á»™ tăng trưởng cao nhất trong vòng 10 năm trở lại Ä‘ây, tá»· lệ thất nghiệp thì ngược lại, có những quý đạt mức thấp nhất trong nhiều năm qua. Kinh tế Mỹ ấm dần trở thành đầu tàu dẫn dắt cả nền kinh tế thế giá»›i vá»±c dậy, nên khả năng kinh tế thế giá»›i rÆ¡i vào khủng hoảng khó xảy ra.

Vá»›i Việt Nam, Mỹ là thị trường xuất khẩu, nhập khẩu, đầu tÆ°… quan trọng bậc nhất, má»™t khi kinh tế Mỹ ấm dần thì nền kinh tế nÆ°á»›c ta cÅ©ng được hưởng lợi theo, nên không lo ngại kịch bản của năm 2008.

Nguồn tin: Baotintuc