CÆ¡ sở pháp lý vững chắc
Phó Tổng Giám đốc PV OIL Lý Hồng Ðức cho biết, trước khi đưa ra thị trưá»ng, E5 Ä‘ã được thá» nghiệm trên các loại xe khác nhau trên nhiá»u địa hình, chứa thá» trong các bồn chứa ngầm và Ä‘á»u cho kết quả an toàn. Theo kết quả kiểm nghiệm cá»§a Phòng thí nghiệm Ðá»™ng cÆ¡ đốt trong, Ðại há»c Bách khoa Hà Ná»™i, xe sá» dụng xăng E5 tăng tốc nhanh hÆ¡n so vá»›i xe sá» dụng xăng A92, nhiên liệu cháy triệt để hÆ¡n, không ảnh hưởng xấu đến độ bá»n động cÆ¡. Khí thải hy-Ä‘rô các-bon cÅ©ng thấp hÆ¡n.
Theo ông Ðức, đến nay hành lang pháp lý để sản xuất và kinh doanh nhiên liệu sinh há»c (NLSH) cÅ©ng Ä‘ã cÆ¡ bản hoàn tất. Năm 2007, hai tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7716:2007 bio-ethanol nhiên liệu biến tính dùng để trá»™n vá»›i xăng sá» dụng làm nhiên liệu cho động cÆ¡ Ä‘ánh lá»a, yêu cầu kỹ thuáºt và TCVN 7717:2007 nhiên liệu Ä‘i-ê-den sinh há»c gốc (B100), yêu cầu kỹ thuáºt Ä‘ã được ký công bố áp dụng.
Ngày 6-10-2008, Bá»™ Công thương Ä‘ã phê duyệt "Danh mục các đỠtài và dá»± án thá»±c hiện trong năm 2009" vá» sản xuất các giống cây trồng có năng suất cao làm nguyên liệu sản xuất NLSH, nghiên cứu và làm chá»§ được các công nghệ sản xuất NLSH tiên tiến trên thế giá»›i từ các nguồn nguyên liệu khác nhau, xây dá»±ng và đỠxuất các chính sách há»— trợ phát triển NLSH ở Việt Nam, hoàn thiện công nghệ sản xuất E5 từ phối trá»™n, tồn trữ đến phân phối và thá» nghiệm trên diện rá»™ng để Ä‘ánh giá khả năng thương mại xăng E5.
Ngày 19-6-2008, Bá»™ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Ä‘ã phê duyệt đỠán "Nghiên cứu, phát triển và sá» dụng sản phẩm cây cá»c rào (Jatropha Curcas) ở Việt Nam giai Ä‘oạn 2008 - 2015 và tầm nhìn đến năm 2025" vá»›i mục tiêu tạo ra má»™t ngành sản xuất nông nghiệp má»›i thông qua việc hình thành vùng nguyên liệu gắn vá»›i phát triển công nghiệp chế biến dầu Ä‘i-ê-den sinh há»c có hiệu quả cao, quy mô lá»›n trên cÆ¡ sở sá» dụng hiệu quả đất Ä‘ai ở các vùng hoang hóa, khô cằn, đất trống, đồi núi trá»c và những nÆ¡i canh tác nông nghiệp năng suất thấp.
Bá»™ Tài chính Ä‘ã phát hành hai thông tư liên tịch vá»›i Bá»™ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn số 96/2007/TTLT-BTC-BNN ngày 8-8-2007 và vá»›i Bá»™ Công thương số 85/2008/TTLT-BTC-BCT ngày 2-10-2008 vá» hướng dẫn chế độ quản lý, sá» dụng ngân sách Nhà nước chi cho chương trình trá»ng Ä‘iểm phát triển và ứng dụng công nghệ sinh há»c trong lÄ©nh vá»±c nông nghiệp và phát triển nông thôn, đồng thá»i chỉ thá»±c hiện Ðá» án phát triển và ứng dụng công nghệ sinh há»c trong lÄ©nh vá»±c chế biến đến năm 2020, trong Ä‘ó có quy định vá» nguồn kinh phí, ná»™i dung chi và mức chi cho các chương trình.
Năm 2009, Nhà nước Ä‘ã đẩy mạnh tiến độ triển khai phát triển thị trưá»ng NLSH. Tháng 6-2009, Bá»™ Khoa há»c và Công nghệ ban hành hai tiêu chuẩn quốc gia "TCVN 8063:2009: Xăng không chì pha 5% Ethanol - Yêu cầu kỹ thuáºt" và "TCVN 8064:2009: Nhiên liệu Ä‘i-ê-den pha 5% este methyl axít béo - yêu cầu kỹ thuáºt". Tháng 9-2009, Bá»™ Khoa há»c và Công nghệ ban hành "Quy chuẩn kỹ thuáºt quốc gia vá» xăng, nhiên liệu Ä‘i-ê-den và nhiên liệu sinh há»c".
Ông Ðức khẳng định: "Vá»›i các chính sách này, cùng vá»›i những quy định vá» thiết kế và kiểm định chất lượng cá»§a các trạm phân phối và lưu trữ NLSH dá»± kiến sẽ được các cÆ¡ quan chức năng ban hành trong thá»i gian sắp tá»›i, hành lang pháp lý cho ngành sản xuất và kinh doanh NLSH sẽ cÆ¡ bản hoàn thiện, góp phần thúc đẩy thá»±c hiện chá»§ trương chung cá»§a Chính phá»§ vá» phát triển ngành công nghiệp này".
Xu thế không thể cưỡng lại
Hiện nay, rất nhiá»u quốc gia trên thế giá»›i Ä‘ã bắt buá»™c các phương tiện giao thông phải sá» dụng NLSH, đặc biệt ở các nước châu Âu và các nước phát triển. Ðáng kể nhất là Mỹ và Bra-xin, được xem là hai nước Ä‘i trước và Ä‘i đầu trên thế giá»›i vá» NLSH. Từ má»™t nước phải nháºp khẩu dầu má» hằng năm, đến nay Bra-xin Ä‘ã được công nháºn là nước đầu tiên trên thế giá»›i không bị lệ thuá»™c vào dầu má» khi phát triển NLSH.
Các nước châu Á cÅ©ng Ä‘ang đầu tư mạnh vào ngành công nghiệp NLSH. Năm 2006, Thái-lan Ä‘ã dùng xăng pha 10% ethanol trên toàn quốc và chuyển sang xăng pha 20% ethanol khi khá»§ng hoảng giá nhiên liệu thế giá»›i bùng nổ vào năm 2008. Không chỉ váºy, Thái-lan cÅ©ng xuất khẩu ethanol sang Xin-ga-po, Phi-li-pin, Ðài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc... Trung Quốc cÅ©ng Ä‘ã đỠra kế hoạch năm 2010 sẽ pha hai triệu tấn ethanol vào xăng, và đến năm 2020 sẽ pha mưá»i triệu tấn, má»™t ná»— lá»±c để giảm hiệu ứng nhà kính cá»§a trái đất. Còn tại Ấn Ðá»™, quốc gia tiêu thụ nhiên liệu đứng thứ năm trên thế giá»›i, do 77% nhu cầu nhiên liệu trong nước phải dá»±a vào nguồn nháºp khẩu, chính phá»§ nước này Ä‘ang đẩy nhanh ngành sản xuất ethanol và dá»± báo sẽ có những đột phá trong giai Ä‘oạn từ nay đến năm 2012.
Việt Nam cÅ©ng không đứng ngoài xu thế này. Việc đưa xăng sinh há»c E5 vào phục vụ thị trưá»ng trong nước là má»™t phần ná»™i dung cá»§a "Ðá» án phát triển nhiên liệu sinh há»c đến năm 2015, tầm nhìn đến năm 2025" cá»§a Chính phá»§, do Bá»™ Công thương chá»§ trì, Ä‘ánh dấu má»™t bước phát triển má»›i trong ngành công nghiệp năng lượng cá»§a Việt Nam.
Theo đỠán này, mục tiêu phát triển cho từng giai Ä‘oạn từ nay cho đến năm 2025 như sau:
Giai Ä‘oạn 2007 đến 2010: Hoàn thiện khung pháp lý để khuyến khích sản xuất và sá» dụng NLSH, xây dá»±ng lá»™ trình sá» dụng NLSH, làm chá»§ công nghệ từ nguyên liệu, sản xuất và pha trá»™n; Ä‘ào tạo đội ngÅ© cán bá»™ chuyên sâu vá» NLSH; quy hoạch và phát triển vùng nguyên liệu cho NLSH cùng vá»›i xây dá»±ng mô hình sản xuất NLSH quy mô 100 nghìn tấn E5 và 50 nghìn tấn B5 tương đương 0,4% nhu cầu xăng dầu cả nước vào năm 2010, bảo đảm cung cấp 8% nhu cầu cả nước vá» E5 và B5.
Từ năm 2011 đến 2015: Sản xuất được các phụ gia, men và váºt liệu cho sản xuất NLSH, phát triển sản xuất và sá» dụng NLSH thay thế nhiên liệu truyá»n thống; phát triển các giống nguyên liệu má»›i có năng suất cao; xây dá»±ng mô hình sản xuất NLSH tương đương vá»›i 1% nhu cầu xăng dầu cả nước vào năm 2015; bảo đảm cung cấp 20% nhu cầu cả nước vá» E5 và B5.
Giai Ä‘oạn 2016 đến 2025: Xây dá»±ng ngành NLSH tiên tiến, hiện đại và bá»n vững; bảo đảm cung cấp 100% nhu cầu cả nước vá» E5 và B5.
Theo Quyết định số 177/2007/QÐ-TTg, trong giai Ä‘oạn 2007 - 2015, sản xuất NLSH được xếp vào danh mục lÄ©nh vá»±c được đặc biệt ưu Ä‘ãi đầu tư. Các doanh nghiệp đầu tư sản xuất NLSH được miá»…n, giảm thuế thu nháºp đối vá»›i sản phẩm là NLSH. Tại Nghị định số 24/2007/NÐ-CP, Chính phá»§ quy định chi tiết thi hành Luáºt Thuế thu nháºp doanh nghiệp. Các doanh nghiệp NLSH được hưởng các ưu Ä‘ãi tối Ä‘a vá» thuê đất, sá» dụng đất trong thá»i gian 20 năm. Nguyên liệu, linh kiện, máy móc, thiết bị phục vụ cho việc nghiên cứu khoa há»c và phát triển công nghệ sản xuất NLSH được miá»…n thuế nháºp khẩu.
NLSH là năng lượng má»›i nên thuá»™c danh mục đặc biệt ưu Ä‘ãi đầu tư, NLSH cÅ©ng thuá»™c ngành công nghiệp mÅ©i nhá»n giai Ä‘oạn 2007 - 2010, tầm nhìn đến năm 2020 (theo Quyết định số 55/2007/QÐ-TTg), được hưởng các chính sách ưu tiên và được Nhà nước há»— trợ má»™t phần chi phí đối vá»›i các dá»± án bảo vệ môi trưá»ng tại các cÆ¡ sở sản xuất. Theo Thông tư số 02/2007/TT-BTM ngày 2-2-2007 cá»§a Bá»™ Thương mại, dá»± án đầu tư vào ngành năng lượng má»›i (NLSH) được hưởng chính sách miá»…n thuế nháºp khẩu cho nguyên liệu sản xuất, váºt tư và linh kiện phục vụ cho sản xuất.
Theo ông Ðức, các chính sách trên được áp dụng rá»™ng rãi sẽ khuyến khích nhiá»u doanh nghiệp tham gia vào thị trưá»ng, tạo má»™t thị trưá»ng cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy kênh phân phối rá»™ng khắp sẽ Ä‘em lại lợi ích to lá»›n cho ngưá»i dân, xã há»™i và đất nước.
Khởi đầu thuáºn lợi
Bước đầu đưa xăng sinh há»c E5 trở lại, PVN và PV OIL Ä‘ã nháºn được sá»± á»§ng há»™ nhiệt tình cá»§a ngưá»i tiêu dùng do thá» nghiệm thá»±c tế ban đầu cho thấy ngưá»i dân hoàn toàn hài lòng vá» chất lượng, đồng thá»i lại được hưởng chính sách giá thấp hÆ¡n 500 đồng so vá»›i xăng A92. Là doanh nghiệp tiên phong Ä‘i tạo láºp thị trưá»ng, PVN Ä‘ã triển khai liên tục các dá»± án để bảo đảm nguồn cung ứng Ä‘ón đầu sá»± phát triển cá»§a thị trưá»ng, trong Ä‘ó có việc xây dá»±ng ba nhà máy sản xuất ethanol để pha chế xăng sinh há»c.
Nhà máy Ethanol Phú Thá» tại huyện Tam Nông khởi công tháng 9-2008 vá»›i tổng mức đầu tư 80 triệu USD. PV OIL nắm 29%, Tổng công ty Tài chính dầu khí PVFC nắm 10%, Tổng công ty dung dịch khoan DMC 10% và các đối tác khác nắm giữ phần còn lại. Nhà máy có công suất 100 triệu lít/năm, sá» dụng 240 tấn sắn lát khô/năm vá»›i công nghệ cá»§a công ty Delta - T (Mỹ), dá»± kiến sẽ Ä‘i vào sản xuất năm 2011.
Má»™t nhà máy sá» dụng công nghệ tương tá»± là Nhà máy Ethanol Quảng Ngãi được xây dá»±ng tại Khu kinh tế Dung Quất. Nhà máy có tổng vốn 80 triệu USD, trong Ä‘ó Tổng công ty Dịch vụ tổng hợp Dầu khí - PETROSETCO sở hữu 25%, Tổng công ty lá»c dầu Bình SÆ¡n - BSR nắm 55%, Tổng công ty cổ phần Tài chính Dầu khí Việt Nam - PVFC nắm 10% và các đối tác khác.
Trong khi Ä‘ó, Nhà máy Ethanol Bình Phước xây dá»±ng ở Bù Ðăng (Bình Phước) sá» dụng công nghệ cá»§a Công ty PRAJ (Ấn Ðá»™), khởi công tháng 3-2010 và dá»± kiến Ä‘i vào sản xuất năm 2011. Trong tổng số 80 triệu USD vốn đầu tư, PV OIL nắm 29% vốn, Táºp Ä‘oàn ITOCHU (Nháºt Bản) 49%, và Công ty LICOGI 16 giữ 22%.
Vá»›i ba nhà máy này, trong giai Ä‘oạn đầu, sẽ có khoảng 50 nghìn há»™ nông dân đồng hành cùng PVN và PV OIL trong kế hoạch phát triển vùng nguyên liệu, tạo nguồn đầu vào chất lượng cao cho các nhà máy, góp phần cải thiện Ä‘á»i sống nông dân ở những vùng sâu, vùng xa cá»§a Tổ quốc.