Cho rằng giá Ä‘iện ở Việt Nam hiện vẫn còn quá thấp, má»›i Ä‘ây, lãnh đạo Táºp Ä‘oàn Äiện lá»±c Việt Nam (EVN) tiếp tục xin tăng giá Ä‘iện cùng vá»›i Ä‘á» xuất Ä‘Æ°a khoản lá»— hàng ngàn tỉ đồng của năm 2010 vào cấu thành giá má»›i để bù lá»—. Trong khi ngành Ä‘iện Ä‘òi tăng giá, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu lại Ä‘ang làm ngÆ¡ trÆ°á»›c giá dầu thế giá»›i Ä‘ang giảm mạnh.
Giữ giá cao để chống buôn láºu(?!)
Vá» Ä‘á» xuất tăng giá Ä‘iện, ông DÆ°Æ¡ng Quang Thành, Phó Tổng Giám đốc EVN, cho rằng EVN Ä‘ang gặp khó khăn rất lá»›n vá» vốn cho các công trình thủy Ä‘iện. Vì váºy, để giải quyết vấn Ä‘á» này, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cần ban hành sá»›m thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn Quyết định 24 vá» việc Ä‘iá»u chỉnh giá Ä‘iện theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, nếu không trong thá»i gian tá»›i, EVN sẽ gặp khó khăn (?!).
Theo bà Äàm Thị Huyá»n, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), thá»i gian vừa qua, Lào và Campuchia Ä‘ã 2 lần giảm giá xăng, dầu nên hiện tại, giá bán mặt hàng này tại khu vá»±c giáp biên vá»›i Việt Nam gần nhÆ° ngang bằng nhau.
Tuy nhiên, kiến nghị vá»›i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, đại diện Petrolimex cho rằng cần có biện pháp ngăn chặn xăng dầu thẩm láºu vào Việt Nam chứ không Ä‘á» cáºp phÆ°Æ¡ng án giảm giá bán lẻ xăng dầu cho bằng vá»›i các nÆ°á»›c để hạn chế tình trạng nháºp láºu mặt hàng này.
Táºn dụng quy định má»›i, ngành Ä‘iện liên tục Ä‘òi tăng giá. Trong ảnh: Nhân viên Ä‘iện lá»±c TPHCM ghi chỉ số Ä‘iện. Ảnh: Há»’NG THÚY
Äại diện Petrolimex biện minh: Vá»›i tình hình giá cả hiện nay, chỉ mặt hàng dầu diesel má»›i có lãi, vì thế các doanh nghiệp đầu mối Ä‘ang cố gắng kiếm lãi để bù vào khoản lá»— trÆ°á»›c Ä‘ây.
Äiá»u này cÅ©ng đồng nghÄ©a vá»›i việc ngÆ°á»i tiêu dùng Việt Nam còn phải chỠđợi cho đến khi Petrolimex thu lãi đủ hòa vốn và giá xăng dầu thế giá»›i tiếp tục giảm thì các doanh nghiệp trong nÆ°á»›c má»›i tính đến việc giảm giá bán lẻ trong nÆ°á»›c. Trong bối cảnh này, đại diện Petrolimex tiếp tục Ä‘á» nghị Nhà nÆ°á»›c chÆ°a nên tăng thuế và nên sá» dụng quỹ bình ổn giá để Ä‘iá»u tiết thay vì áp thuế.
Khó chấp nháºn Ä‘Æ°a lá»— vào giá bán
TrÆ°á»›c hàng loạt Ä‘á» xuất vá» giá của 2 ngành Ä‘iện và xăng dầu có thể tác Ä‘á»™ng mạnh tá»›i Ä‘á»i sống của ngÆ°á»i dân, má»™t quan chức Bá»™ Tài chính cho biết hiện chÆ°a có bất kỳ phÆ°Æ¡ng án Ä‘iá»u chỉnh nào liên quan đến thuế hay giá của 2 ngành này được Ä‘Æ°a ra.
Trong khi Ä‘ó, phân tích lý do “ông lá»›n” EVN Ä‘á» xuất tăng giá, chuyên gia kinh tế - TS Nguyá»…n Minh Phong (Viện Nghiên cứu Phát triển kinh tế và Xã há»™i Hà Ná»™i) cho rằng sau khi Quyết định số 24 của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ ban hành vá» việc cho phép Ä‘iá»u chỉnh giá Ä‘iện theo cÆ¡ chế giá thị trÆ°á»ng vá»›i thá»i hạn Ä‘iá»u chỉnh tối thiểu 3 tháng/lần, doanh nghiệp sẽ căn cứ vào thá»i hạn Ä‘ó để Ä‘á» nghị Ä‘iá»u chỉnh tăng giá, bởi nếu không tăng bây giá» thì 3 tháng tá»›i sẽ “nằm im” và phải đợi đến táºn tháng 9 má»›i được tăng.
CÅ©ng theo ông Phong, không có lý do gì để chấp nháºn cho EVN Ä‘Æ°a khoản lá»— năm 2010 vào cấu thành giá Ä‘iện má»›i để bù lá»—. Nếu muốn nhÆ° váºy, EVN phải công khai hóa giá thành Ä‘iện hiện nay được bán nhÆ° thế nào để xem tính hợp lý đến Ä‘âu. Hiện Nhà nÆ°á»›c vẫn chấp nháºn giá của doanh nghiệp Ä‘Æ°a ra và coi Ä‘ó là giá ná»n.
Vì thế, nếu tăng giá Ä‘iện phải căn cứ vào cÆ¡ cấu phát Ä‘iện và cÆ¡ cấu đầu vào của EVN Ä‘ã Ä‘iá»u chỉnh theo hÆ°á»›ng tăng chÆ°a; nếu chÆ°a thì việc Ä‘òi tăng giá của EVN là không hợp lý. NhÆ°ng thá»±c tế, thá»i gian gần Ä‘ây có nhiá»u yếu tố thuáºn lợi cho việc phát Ä‘iện nhÆ° giá xăng dầu khá ổn định; nguồn nÆ°á»›c cho thủy Ä‘iện dồi dào hÆ¡n năm trÆ°á»›c... NhÆ° váºy, yếu tố liên quan đến giá thành của việc phát Ä‘iện rõ ràng không bị ảnh hưởng.
Thạc sÄ© Bùi Văn TrÆ°á»ng, giảng viên TrÆ°á»ng Äại há»c Kinh tế TPHCM, cho rằng giá bán không thể hình thành từ khoản lá»— của năm cÅ©. Giả sá» khoản lá»— khoảng 8.000 tỉ đồng của EVN tính hết vào giá bán Ä‘iện năm 2011 thì đến năm 2012, khi tính giá, EVN có phải trừ khoản lá»— Ä‘ã tính trong giá bán cÅ©? Nếu EVN lá»— tháºt, Nhà nÆ°á»›c nên chấp nháºn bù lá»— má»™t thá»i gian nữa, còn hÆ¡n phải vá»™i vã định giá từ chi phí “áº£o”, lãng phí. Ná»n kinh tế có thể sẽ phải trả giá cho sá»± vá»™i vã này.
Äi ngược ná»— lá»±c kiá»m chế lạm phát
Các chuyên gia kinh tế khuyến cáo trong thá»i gian tá»›i, nhất là trong bối cảnh lạm phát còn cao thì ngành Ä‘iện không nên tăng giá bán. Cùng Ä‘ó, các cÆ¡ quan giám sát cÅ©ng nên tăng cÆ°á»ng chức năng giám sát để bảo đảm những chi phí mà ngành Ä‘iện sau này nếu trình trong các phÆ°Æ¡ng án Ä‘iá»u chỉnh tăng 5% hay trên/dÆ°á»›i 5% cÅ©ng phải bảo đảm tính khách quan. Lạm phát má»›i bắt đầu dịu Ä‘i nay nếu cho tăng giá Ä‘iện và giá xăng dầu có thể giảm nhÆ°ng không chịu giảm thì khác nào dá»™i nÆ°á»›c lạnh vào ná»— lá»±c kiá»m chế lạm phát, ổn định kinh tế vÄ© mô Ä‘ã được Chính phủ thá»±c hiện gần ná»a năm qua.
Äiện lá»±c Hiệp PhÆ°á»›c lại Ä‘òi tăng giá! Ngày 7-6, Công ty TNHH Äiện lá»±c Hiệp PhÆ°á»›c (HPPC) Ä‘ã gá»i đến khách hàng là các doanh nghiệp trong KCN Hiệp PhÆ°á»›c (huyện Nhà Bè - TPHCM) bản thông báo má»›i vá» “phụ thu phí nhiên liệu”. Theo Ä‘ó, HPPC Ä‘òi khách hàng phải trả thêm má»™t khoản tiá»n bằng mức chênh lệch giữa giá thành phát Ä‘iện bán cho EVN (hÆ¡n 21 cent/KWh) và giá bán Ä‘iện cho các doanh nghiệp theo quy định (khoảng 5,5 cent/KWh). NhÆ° váºy, ít nhất Ä‘ã không dÆ°á»›i 3 lần HPPC Ä‘Æ¡n phÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°a ra các quyết định Ä‘òi phụ thu phí nhiên liệu mặc dù chÆ°a được sá»± cho phép của Chính phủ và từng gặp phải sá»± phản ứng rất quyết liệt từ nhiá»u doanh nghiệp. Trao đổi vá»›i phóng viên Báo NgÆ°á»i Lao Äá»™ng cùng ngày, đại diện má»™t doanh nghiệp tại KCN Hiệp PhÆ°á»›c cho rằng ngÆ°á»i ký văn bản lần này là ông Phạm Hồng Tiến - chỉ giữ chức trưởng phòng váºn hành của HPPC, không thể đại diện cho doanh nghiệp để thông báo vấn Ä‘á» nêu trên. Q.Lâm |
Khâu trung gian lãi to Thông tin từ các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cho thấy từ đầu tháng 5-2011, giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ã bắt đầu giảm dần cho đến đầu tháng 6 này. Theo Ä‘ó, mặt hàng xăng hiện còn 117 USD/thùng (giảm 18 USD/thùng), dầu 128 USD/thùng (giảm 11 USD/thùng). Tuy nhiên, giá bán lẻ trên thị trÆ°á»ng vẫn chÆ°a chịu giảm theo. Theo tính toán của giá»›i kinh doanh, vá»›i giá bán lẻ hiện nay, há» lãi từ 100 - 200 đồng/lít xăng, lãi từ 700 - 800 đồng/lít dầu diesel. Bà Äàm Thị Huyá»n cÅ©ng thừa nháºn dầu diesel Ä‘ang lãi lá»›n nên nhiá»u doanh nghiệp Ä‘ua nhau nháºp hàng vá» bán, làm giảm mạnh lượng bán ra của Petrolimex. Trong Ä‘ó có những doanh nghiệp trong nhiá»u tháng qua không nháºp hàng vì sợ lá»—, nay lại nháºp vá»›i số lượng lá»›n, nâng mức chiết khấu cho các đại lý lên rất cao. Hiện nay, mặt hàng dầu có mức chiết khấu lên đến 800 - 900 đồng/lít, tháºm chí 1.000 đồng/lít nếu mua vá»›i số lượng lá»›n. Chiết khấu dành cho mặt hàng xăng cÅ©ng Ä‘ã tăng lên 600 - 700 đồng/lít. Lãnh đạo má»™t số doanh nghiệp đầu mối lá»›n cho biết để bán được hàng, há» phải cố chạy theo mức chiết khấu cao “chót vót” này nên cÅ©ng chẳng còn lãi bao nhiêu. Các đầu mối còn cho biết khi giá thế giá»›i tăng cao, các đại lý Ä‘òi lấy hàng liên tục, nay giá thế giá»›i giảm, há» chỉ lấy hàng khi bồn chứa gần cạn vì há» lo giá bán lẻ sắp tá»›i sẽ giảm. Khác vá»›i Petrolimex, má»™t số doanh nghiệp đầu mối cho rằng lợi nhuáºn từ xăng dầu hiện nay chỉ rÆ¡i vào khâu trung gian, Ä‘úng ra nên để cho ngÆ°á»i tiêu dùng được hưởng bằng cách giảm giá bán lẻ. Tuy nhiên, giá bán lẻ lại do Nhà nÆ°á»›c quy định nên há» cÅ©ng không thể tá»± giảm giá. Bên cạnh Ä‘ó, nhiá»u doanh nghiệp đầu mối nháºp khẩu xăng dầu cho rằng thá»i Ä‘iểm này Nhà nÆ°á»›c nên tăng thuế nháºp khẩu dầu. |