Có khoảng 400 ngàn thùng dầu thô má»—i ngày bị ăn cắp tại Nigieria, tương đương vá»›i mức thiệt hại 1,7 tỉ USD/tháng cho ná»n kinh tế lá»›n nhất Châu Phi này. Con số này cÅ©ng đại diện mức suy giảm 7,7 GDP, hay gấp Ä‘ôi chi tiêu mà chính phá»§ dành cho giáo dục và y tế. Những con số này Ä‘ã cho thấy má»™t viá»…n cảnh khắc nghiệt vá» sá»± bất lá»±c cá»§a chính quyá»n Nigieria, cÅ©ng như các công ty dầu khí Ä‘a quốc gia, trong việc ngăn chặn hành vi trá»™m cắp dầu tràn lan này.
Shell Ä‘ang rào lại xung quanh toàn bá»™ đưá»ng ống dẫn dầu dài hàng trăm dặm cá»§a mình trong ná»— lá»±c tuyệt vá»ng nhằm ngăn chặn hành động lấy dầu má»™t cách trái phép từ hệ thống ống dẫn dầu. Philip Mshelbila, giám đốc truyá»n thông cá»§a Shell ở Nigieria, Ä‘ã chỉ ra má»™t tổ chức tinh vi Ä‘ã nhiá»u năm qua liên tục trá»™m dầu từ đưá»ng ống dẫn chính cá»§a Shell. Công ty này hiện Ä‘ang bán ra các danh mục đầu tư cá»§a mình ở Nigieria.
Vá»›i tình trạng trá»™m cắp dầu lên mức kỉ lục trong năm 2013, G8 Ä‘ang được nhắc nhở vá» cam kết cá»§a nhóm này để há»— trợ Nigieria giải quyết vấn đỠlàm tê liệt ná»n kinh tế này. Tuy nhiên, Tổ chức Tài chính Toàn cầu Ä‘ã chỉ ra rằng “dầu thô ăn cắp từ Nigieria được váºn chuyển trên các con tàu đăng kí quốc tế, báo cho khách hàng quốc tế, được xá» lí tại các nhà máy lá»c dầu quốc tế và được thanh toán qua tài khoản ngân hàng quốc tế.” Má»™t nhóm các kẻ trá»™m cắp thú nháºn rằng lợi nhuáºn gần 7.000 USD/ngày từ các hoạt động phạm pháp cá»§a mình, sẽ gây nhiá»u khó khăn để ngăn chặn nạn ăn cắp.
Trong má»™t chính phá»§ nổi tiếng là bí máºt cá»§a Tổng thống Enrique Peña Nieto, hiếm khi má»™t quan chức cao cấp thừa nháºn má»™t cách công khai rằng má»™t hình thức tá»™i phạm đặc biệt Ä‘ang tăng lên. Mùa hè năm ngoái, Carlos Morales, ngưá»i sau Ä‘ó trở thành lãnh đạo công ty thăm dò và sản xuất dầu khí thuá»™c Tổng công ty Pemex Ä‘ã thừa nháºn rằng nạn ăn cắp nhiên liệu Ä‘ã tăng 30% hàng năm tại Mexico, vá»›i khoảng 5.000-10.000 thùng dầu bị ăn cắp má»—i ngày. Nhà chức trách Mexico Ä‘ã phát hiện 2.614 vụ khai thác trái phép trong năm 2013, bao gồm gần 600 vụ chỉ trong tháng 11,12 năm ngoái, so vá»›i mức khoảng 1.500-2.000 vụ cá»§a năm 2012.
Mức tăng vá»t 1.548% gây choáng váng trong hệ thống ống dẫn si phông bất hợp pháp từ năm 2000 đến năm 2013 được quy trách nhiệm cho các băng đảng buôn ma túy như Zetas nháºn ra được tiá»m năng cá»§a vàng Ä‘en chảy qua khu vá»±c mà há» kiểm soát.
Tháºm chí nếu chúng ta đặt sang má»™t bên những cáo buá»™c cho rằng Mỹ xâm lược Iraq là vụ cướp dầu má» lá»›n nhất cá»§a má»i thá»i đại, Baghdad hiện có vấn đỠvá» việc kiểm soát dầu. Buôn láºu dầu Ä‘ã được thể chế hóa dưới thá»i cai trị cá»§a Saddam Hussein; má»™t ước tính Thượng viện Hoa Kỳ là chế độ Baath bá» túi 21.3 tỉ USD từ chương trình đổi dầu lầy thá»±c phẩm Liên Hiệp Quốc.
Hôm nay, rất khó để ước tính bao nhiêu dầu Ä‘ang được chuyển láºu ra khá»i Iraq, do hệ thống Ä‘o lưá»ng cá»§a đất nước Ä‘ang bị tụt háºu sau nhiá»u năm chiến tranh.
Tuy nhiên, Ä‘ã có các báo cáo cho biết các hệ thống phức tạp Ä‘ã lấy hàng ngàn thùng dầu từ các nhà máy lá»c dầu và bán chúng cho Iran và Syria. Trong tàn dư há»—n loạn để lại sau chiến tranh Iraq, kẻ cắp và khá»§ng bố Ä‘ã trở thành má»™t.
Rõ ràng tổng thống Nga Vladimir Putin là má»™t ngưá»i nhiá»u tham vá»ng. Ông tìm cách bảo đảm tương lai năng lượng Nga thông qua các thá»a thuáºn mang tính bước ngoặt Trung Quốc và Trung Á. Äể Ä‘áp ứng các yêu cầu xuất khẩu cho những giao dịch Ä‘ó, ông Ä‘ã yêu cầu các nhà sản xuất dầu cá»§a Nga phải đạt được mốc khai thác 535 triệu tấn dầu đến năm 2020. Äể Ä‘iá»u Ä‘ó có thể xảy ra, Putin cÅ©ng cần phải bảo đảm an ninh tốt hÆ¡n cho hệ thống đưá»ng ống dẫn Transneft dài hÆ¡n 50.000km.
Tháng Tư vừa qua, Transneft Ä‘ã Ä‘e dá»a cắt đứt nguồn cung dầu đến Ukraina vá»›i lí do khối lượng dầu trị giá 63 triệu USD Ä‘ã bị Ä‘ánh cắp từ hệ thống đưá»ng ống PrikarpatZapadtrans cá»§a Transneft hướng vá» Ukraina. Tuy nhiên, Transneft cÅ©ng Ä‘ang đối mặt vá»›i nhiá»u nguy cÆ¡ nghiêm trá»ng hÆ¡n từ các tổ chức tá»™i phạm trong khu vá»±c bất trị như Dagestan nÆ¡i mà có hÆ¡n 27 ngàn tấn dầu Ä‘ã bị Ä‘ánh cắp năm 2009.
Tình trạng ăn cắp dầu ở Indonesia có vẻ như không Ä‘áng kể gì khi so vá»›i Nigieria, chỉ tại mức 2.000-3.000 thùng/ngày. Tuy nhiên chính phá»§ chỉ thá»±c sá»± chú ý đến vần đỠnày sau vụ nổ đưá»ng ốn dẫn dầu South Sumatra tháng 10/2012 Ä‘ã giết chết ít nhất 8 ngưá»i và làm bị thương hàng trăm ngưá»i. Vụ nổ xảy ra là do hàng trăm vụ ăn trá»™m dầu sinh sôi nảy nở chỉ trong khu vá»±c quáºn Bayung.
Kể từ Ä‘ó, Jakarta tuyên bố Ä‘ã mở các chiến dịch trấn áp tuy nhiên các công ty dầu khí vẫn không thấy dấu hiệu suy giảm. PT Pertamina Ä‘ã phải Ä‘óng cá»a má»™t trong những đưá»ng ống dẫn dầu chính cá»§a mình, Tempino-Plaju, hồi tháng 07/2013. Công ty này Ä‘ã báo cáo bị mất 17.500 thùng dầu trong trong tuần lá»… xảy ra vụ nổ.
Chervon cÅ©ng Ä‘ã phải tá»± xá» lí các vấn đỠtương tá»± bằng cách rút toàn bá»™ hoạt động kinh doanh ra khá»i tỉnh Jambi. Trưởng ban Công tác Äặc biệt cho hoạt động khai thác dầu khí South Sumatra Ä‘ã lên tiếng chỉ trích chính phá»§ khi cho rằng chính sá»± thá» Æ¡ cá»§a Jakarta Ä‘ã cho phép nạn trá»™m dầu hoành hành tại nước này.