Trung Quốc, nhà nhập khẩu dầu thô lớn nhất và là khách hàng chính của dầu mỏ Iran, đang tìm kiếm mối quan hệ ngày càng khăng khít hơn với Iran trong khi Hoa Kỳ gia tăng áp lực đối với hoạt động xuất khẩu dầu của quốc gia Cộng hòa Hồi giáo này.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cam kết tiếp tục phát triển “hợp tác hữu nghị” với Iran trong chuyến thăm của Tổng thống Iran Ebrahim Raisi tới Bắc Kinh trong tuần này.
“Ông Tập nhấn mạnh rằng Trung Quốc ủng hộ Iran trong việc bảo vệ chủ quyền, độc lập, toàn vẹn lãnh thổ và phẩm giá quốc gia, ủng hộ Iran chống lại chủ nghĩa đơn phương và hành vi bắt nạt, đồng thời phản đối các thế lực bên ngoài can thiệp vào công việc nội bộ của Iran và phá hoại an ninh cũng như sự ổn định của Iran,” theo một bài đọc của cuộc đàm phán được hãng thông tấn Trung Quốc Xinhua đưa tin.
Chuyến thăm của ông Raisi tới Trung Quốc - chuyến thăm đầu tiên của một tổng thống Iran sau nhiều năm - diễn ra chưa đầy một tuần sau khi Mỹ tăng cường nỗ lực gây áp lực lên doanh thu của Iran thông qua việc trừng phạt 9 công ty sản xuất, bán và vận chuyển xăng dầu và hóa dầu của Iran ở châu Á.
Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài (OFAC) của Bộ Tài chính đã xử phạt sáu công ty sản xuất hóa dầu có trụ sở tại Iran hoặc các công ty con của họ và ba công ty ở Malaysia và Singapore liên quan đến việc tạo thuận lợi cho việc bán và vận chuyển xăng dầu và hóa dầu.
Robert Malley, đặc phái viên của Chính quyền Hoa Kỳ tại Iran, bình luận về vòng trừng phạt mới nhất: “Chính quyền Biden sẽ không ngần ngại hành động chống lại những kẻ trốn tránh lệnh trừng phạt và chúng tôi quyết tâm đẩy mạnh việc thực thi của mình trước những tiến bộ hạt nhân đáng báo động của Iran”.
“Trung Quốc là điểm đến chính của hoạt động xuất khẩu bất hợp pháp của Iran,” Malley nói với Bloomberg Television vào tháng trước, đồng thời cho biết thêm rằng các cuộc thảo luận với Trung Quốc sẽ được “tăng cường” để thuyết phục nước này không mua dầu của Iran.
Dễ thấy là phần lớn dầu xuất khẩu của Iran sẽ đến Trung Quốc thông qua một đội tàu chở dầu ngầm hoặc làm giả các chứng từ để chuyển dầu thô có xuất xứ sang các quốc gia khác ngoài Iran, gần đây nhất là từ Malaysia.
Trong những tuần gần đây, xuất hiện các dấu hiệu cho thấy Iran đã đẩy mạnh xuất khẩu dầu, đặc biệt là sang Trung Quốc. Vào cuối năm 2022, các công ty theo dõi tàu ước tính xuất khẩu của Iran đã vượt 1 triệu thùng mỗi ngày và thậm chí được cho là đã đạt 1,3 triệu thùng/ngày trong tháng 11, mức cao nhất kể từ năm 2019.
Armen Azizian, Nhà phân tích thị trường dầu thô tại Vortexa, cho biết trong một báo cáo vào tháng 1, Trung Quốc đã nhập khẩu lượng dầu thô kỷ lục từ Iran vào tháng 12 năm 2022, trong khi xuất khẩu dầu thô và khí ngưng tụ của Iran đạt mức cao kỷ lục dù chịu lệnh trừng phạt vào tháng cuối năm 2022.
Với việc Nga tích cực thúc đẩy bán dầu thô của mình ở Trung Quốc sau khi Nga xâm lược Ukraine và lệnh cấm vận của phương Tây đối với dầu của Nga, các tàu chở dầu đã chuyển từ vận chuyển dầu của Iran sang giao dịch với dầu thô của Nga. Tuy nhiên, quý 4 năm 2022 chứng kiến sự bổ sung đội tàu ròng vào hoạt động buôn bán dầu mỏ của Iran, Azizian cho biết.
Vì vậy, trong cuộc gặp với tổng thống Iran tại Bắc Kinh hôm thứ Ba, ông Tập nói rằng “Trung Quốc sẽ kiên định phát triển hợp tác hữu nghị với Iran, thúc đẩy sự phát triển mới của quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Trung Quốc-Iran và đóng vai trò tích cực trong tiến triển hòa bình và nhân loại thế giới."
Ông Tập cho biết Trung Quốc và Iran sẽ hướng tới mục tiêu “tăng cường hợp tác thiết thực về thương mại, nông nghiệp, công nghiệp và cơ sở hạ tầng”.
Chuyến thăm Trung Quốc của tổng thống Iran diễn ra chỉ hai tháng sau khi ông Tập đến thăm đối thủ trong khu vực của Iran, Ả Rập Saudi.
Đầu tháng 12, Chủ tịch Trung Quốc đã gặp Quốc vương Ả Rập Saudi Salman và Thái tử Mohammed bin Salman tại Riyadh và cam kết mở rộng giao dịch dầu mỏ giữa hai quốc gia.
“Trung Quốc sẽ tăng cường liên lạc và phối hợp với Ả Rập Xê Út về chính sách năng lượng, mở rộng quy mô buôn bán dầu thô, tăng cường hợp tác thăm dò và khai thác, đồng thời thực hiện Dự án Tổ hợp Ethylene Trung Quốc-Ả Rập Xê Út và các dự án hợp tác năng lượng quy mô lớn khác”, ông Tập tuyên bố khi ở Ả Rập Saudi.
“Hai bên khen ngợi khối lượng giao dịch dầu mỏ của họ và nền tảng hợp tác tuyệt vời do nguồn tài nguyên dầu mỏ dồi dào của Vương quốc và thị trường rộng lớn của Trung Quốc,” theo một tuyên bố chung vào cuối hội nghị thượng đỉnh Saudi-Trung Quốc vào tháng 12.
Nguồn tin: xangdau.net
