Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm 30/3 tuyên bố sẽ có biện pháp cấm vận đối vá»›i quốc gia nào vẫn tiếp tục mua dầu của Iran, kể cả các đồng minh của Mỹ.

Theo ông Obama, thị trường dầu hỏa tuy khắt khe nhÆ°ng đủ để cung cấp mà không cần dầu Iran. Việc cấm vận có mục Ä‘ích cô lập hÆ¡n nữa đối vá»›i Ngân hàng Trung Æ°Æ¡ng của Iran, là nÆ¡i trung chuyển hầu hết nguồn tiền mua dầu hỏa từ Iran trên trường quốc tế. Quyết định của ông Obama dọn đường cho Mỹ bắt đầu trừng phạt các cÆ¡ sở tài chính ngoại quốc Ä‘ang kinh doanh dầu hỏa vá»›i Iran, bằng cách ngăn họ không được mở chi nhánh tại Mỹ hay làm ăn tại Ä‘ây.

10 nÆ°á»›c EU và Nhật được ngoại lệ vì Ä‘ã tá»± nguyện cắt giảm việc mua dầu của Iran từ trÆ°á»›c. Ngoại lệ này được xem là dấu hiệu Mỹ nhắm tá»›i Iran chứ không phải nhắm tá»›i đồng minh. Các nÆ°á»›c khác có thời hạn ba tháng để chứng tỏ họ có cắt giảm việc mua dầu của Iran má»™t cách Ä‘áng kể, trÆ°á»›c khi biện pháp trừng phạt bắt đầu được thi hành.

Vấn đề cho Obama là phải quyết định xem khi các nÆ°á»›c khác không thể mua dầu Iran thì có đủ dầu từ nguồn khác không. Ðây là má»™t câu hỏi cÅ©ng có khía cạnh chính trị, vào thời Ä‘iểm giá xăng quá cao trong thời gian bầu cá»­ tổng thống. Obama bật Ä‘èn xanh sau khi cân nhắc đến lượng dầu dá»± trữ có sẵn, gia tăng sản xuất dầu ở các nÆ°á»›c khác, kể cả đến tình trạng kinh tế trên toàn cầu. Nhà Trắng nhấn mạnh, Obama sẽ tiếp tục để mắt đến thị trường dầu hỏa, để bảo đảm thị trường này lẫn giá»›i tiêu thụ vẫn còn chịu Ä‘á»±ng được trÆ°á»›c việc giảm mua dầu của Iran.

Vá»›i giá dầu Ä‘ã tăng cao trong năm nay, vào lúc càng có thêm căng thẳng về việc tranh cãi vấn đề nguyên tá»­ giữa Iran vá»›i các nÆ°á»›c Tây phÆ°Æ¡ng, giá»›i chức Mỹ tìm cách bảo đảm rằng sá»± thúc giục các nÆ°á»›c thôi mua dầu của Iran sẽ không làm giá xăng tăng cao hÆ¡n nữa. Cho đến giờ phút này, không rõ việc cấm mua dầu của Iran sẽ ảnh hưởng đến giá xăng nhÆ° thế nào.

Mỹ dá»± trù bắt đầu áp dụng lệnh cấm vận từ ngày 28/6/2012, trong khi việc cấm mua dầu của châu Âu Ä‘ã được chấp thuận từ tháng Giêng.

Theo các giá»›i chức chính phủ Obama, Iran sắp phải đối diện vá»›i má»™t áp lá»±c kinh tế Ä‘è nặng nhất từ xÆ°a đến nay. Mỹ hiện hoàn toàn không mua dầu của Iran.

Những nÆ°á»›c mua dầu quan trọng của Iran gồm Trung Quốc, Ấn Ðá»™, Thổ NhÄ© Kỳ, Nam Phi và Hàn Quốc. Chính phủ Mỹ sẽ miá»…n cưỡng phải trừng phạt má»™t quốc gia thân hữu nhÆ° Hàn Quốc hay Ấn Ðá»™, hoặc má»™t đồng minh trong khối NATO nhÆ° Thổ NhÄ© Kỳ, và hiện Ä‘ang làm việc vá»›i những nÆ°á»›c này để thuyết phục họ giảm mức nhập khẩu dầu của Iran. Thổ NhÄ© Kỳ hôm 30/3 thông báo giảm lượng dầu nhập khẩu từ Iran bá»›t 20%, có vẻ nhÆ° trÆ°á»›c áp lá»±c cấm vận của Mỹ.

Cả Mỹ lẫn các nÆ°á»›c đồng minh đều tin rằng Iran Ä‘ang theo Ä‘uổi việc chế tạo bom nguyên tá»­, Ä‘iều mà Iran vẫn luôn bác bỏ. Biện pháp ngoại giao của Obama nhằm bóp nghẹt Iran được sá»± ủng há»™ mạnh mẽ của lưỡng đảng Quốc há»™i, trÆ°á»›c Ä‘ây chấp thuận kế hoạch cấm vận nằm trong má»™t ngân sách quốc phòng thông qua hồi tháng 12/2011.

Các chuyên gia về dầu hỏa trong phiên Ä‘iều trần trÆ°á»›c má»™t ủy ban Thượng Viện Mỹ hôm 29/3 trình bày rằng, căng thẳng về vấn đề Iran Ä‘ã thá»±c sá»± đẩy giá xăng ở Mỹ lên cao. Và việc gia tăng cấm vận sẽ đẩy giá xăng lên cao hÆ¡n nữa.

Nguồn tin: Petrotimes