Ngày 15/12, Hạ viện Mỹ Ä‘ã thông qua dá»± luáºt áp dụng lệnh cấm váºn đối vá»›i các công ty nước ngoài cung cấp xăng dầu cho Iran, má»™t hành động mà các nhà láºp pháp Mỹ hy vá»ng sẽ ngăn chặn Tehran theo Ä‘uổi chương trình hạt nhân. Dá»± luáºt này cho phép Tổng thống Barack Obama trừng phạt các công ty năng lượng trá»±c tiếp cung cấp xăng dầu cho Iran cùng vá»›i các công ty cung cấp bảo hiểm và tàu chở dầu tạo Ä‘iá»u kiện thuáºn lợi cho việc váºn chuyến nhiên liệu tá»›i Iran. Thượng viện chắc chắn sẽ thông qua dá»± luáºt này, nhưng không rõ khi nào bá» phiếu.
Dá»± luáºt này, sẽ kéo dài má»™t luáºt hiện tại cá»§a Mỹ trừng phạt các công ty nước ngoài, đầu tư trên 20 triệu USD/năm vào lÄ©nh vá»±c năng lượng cá»§a Iran.
"Dá»± luáºt này có mục Ä‘ích quan trá»ng là: Ngăn chặn Iran đạt được khả năng chế tạo vÅ© khí hạt nhân", Hạ nghị sỹ Howard Berman, đồng đỠxuất dá»± luáºt này, cho biết.
"Chúng ta phải sá» dụng tất cả các công cụ, từ ngoại giao đến cấm váºn, để ngăn chặn Iran đạt tá»›i khả năng sản xuất vÅ© khí hạt nhân," Chá»§ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nói. "Bằng cách tác động vào việc nháºp khẩu khối lượng lá»›n dầu má» Ä‘ã tinh chế cá»§a Iran, chúng ta sẽ giảm bá»›t cÆ¡ há»™i đạt được khả năng sản xuất vÅ© khí hạt nhân cá»§a há»."
Dá»± luáºt này Ä‘ã được Hạ viện thông qua vá»›i số phiếu 412/12.
Các biện pháp trừng phạt bao gồm ngăn chặn các công ty vi phạm nháºn há»— trợ tài chính từ các tổ chức cá»§a Mỹ như Ngân hàng Xuất nháºp khẩu.
Trong khi Iran có trữ lượng dầu má» lá»›n nhất thế giá»›i, thì há» phải nháºp khẩu 40% xăng để Ä‘áp ứng nhu cầu trong nước vì thiếu khả năng lá»c dầu.
Khi Mỹ tăng cưá»ng áp lá»±c đối vá»›i các công ty giao thương vá»›i Iran thì má»™t số nhà cung cấp trước Ä‘ây như BP và Hãng lá»c dầu Reliance cá»§a Ấn Äá»™ Ä‘ã dừng cung cấp nhiên liệu cho Iran, nhưng phần lá»›n lượng dầu nháºp khẩu vẫn được duy trì vì các công ty, như 2 công ty kinh doanh châu Âu Trafigura và Vitol, Táºp Ä‘oàn Dầu khí quốc tế có trụ sở tại Kuwait và Táºp Ä‘oàn dầu khí Petronas cá»§a Malaysia Ä‘ã lấp lá»— hổng này, các thương nhân cho biết.
Tuy nhiên, các nhà láºp pháp Mỹ lại lo ngại dá»± luáºt này có thể sẽ Ä‘em lại kết cục xấu đối vá»›i Mỹ, nếu Iran đổ lá»—i cho Mỹ gây nên tình trạng thiếu nguồn cung làm giá xăng dầu tăng cao hÆ¡n.
"Không có ai trong chính phá»§ Iran ... sẽ không nháºn xăng cá»§a há»", Hạ nghị sỹ Earl Blumenauer nói. "Nó sẽ tác động đến nhân dân Iran."
"Äiá»u này sẽ làm cho nhân dân Iran Ä‘oàn kết chống lại chúng ta", Hạ nghị sỹ Ron Paul cho biết.
Má»™t số chuyên gia năng lượng cho rằng cấm váºn nhiên liệu vá»›i Iran sẽ làm tăng giá dầu, trong khi vẫn không ngăn chặn được nguồn cung cấp vì đất nước này có đưá»ng biên giá»›i dá»… vượt qua và có lịch sá» buôn láºu các sản phẩm xăng dầu.
Những ngưá»i á»§ng há»™ luáºt này thì cho rằng nhiá»u ngưá»i Iran chống đối cuá»™c bầu cá» tổng thống gây tranh cãi trong mùa hè vừa qua có thể sẽ đổ dồn tức giáºn cá»§a há» lên chính phá»§ Iran.
"Trước ná»— lá»±c Ä‘àn áp thô bạo những ngưá»i biểu tình cá»§a chế độ này sau cuá»™c bầu cá» 12/6, má»™t ngưá»i lái xe taxi Iran không thể mua được xăng sẽ có thể nguyá»n rá»§a ngưá»i Mỹ," ông Mark Dubowitz, ngưá»i đứng đầu Tổ chức Bảo vệ Dân chá»§, cho biết.
"Sau khi chứng kiến cuá»™c Ä‘àn áp thô bạo và đồng bào cá»§a anh ta chết trên đưá»ng phố, thì bây giá» anh ta có thể sẽ đổ lá»—i rất nhiá»u cho chế độ này," ông Dubowitz cho biết thêm.
Hôm 15/12, Mỹ và 5 cưá»ng quốc khác cho biết kế hoạch há»™i Ä‘àm vá»›i Iran vá» chương trình hạt nhân cá»§a há» sẽ không diá»…n ra trong năm nay như dá»± kiến, mặc dù các cuá»™c Ä‘àm phán sẽ tiếp tục diá»…n ra qua Ä‘iện thoại.
Nhóm này, bao gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Äức, lo ngại chương trình hạt nhân cá»§a Iran có thể dẫn đến việc sản xuất vÅ© khí hạt nhân. Tehran thì cho rằng chương trình hạt nhân cá»§a há» chỉ phục vụ các mục Ä‘ích hòa bình như sản xuất Ä‘iện.
Nếu dá»± luáºt được Thượng viện thông qua, thì luáºt sẽ áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế cứng rắn nhất tính đến thá»i Ä‘iểm này để phản đối chương trình hạt nhân cá»§a Iran.
Reuters