Ngày 15/12, Hạ viện Mỹ Ä‘ã thông qua dá»± luáºt áp dụng lệnh cấm váºn đối vá»›i các công ty nÆ°á»›c ngoài cung cấp xăng dầu cho Iran, má»™t hành Ä‘á»™ng mà các nhà láºp pháp Mỹ hy vá»ng sẽ ngăn chặn Tehran theo Ä‘uổi chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân. Dá»± luáºt này cho phép Tổng thống Barack Obama trừng phạt các công ty năng lượng trá»±c tiếp cung cấp xăng dầu cho Iran cùng vá»›i các công ty cung cấp bảo hiểm và tàu chở dầu tạo Ä‘iá»u kiện thuáºn lợi cho việc váºn chuyến nhiên liệu tá»›i Iran. Thượng viện chắc chắn sẽ thông qua dá»± luáºt này, nhÆ°ng không rõ khi nào bá» phiếu.
Dá»± luáºt này, sẽ kéo dài má»™t luáºt hiện tại của Mỹ trừng phạt các công ty nÆ°á»›c ngoài, đầu tÆ° trên 20 triệu USD/năm vào lÄ©nh vá»±c năng lượng của Iran.
"Dá»± luáºt này có mục Ä‘ích quan trá»ng là: Ngăn chặn Iran đạt được khả năng chế tạo vÅ© khí hạt nhân", Hạ nghị sỹ Howard Berman, đồng Ä‘á» xuất dá»± luáºt này, cho biết.
"Chúng ta phải sá» dụng tất cả các công cụ, từ ngoại giao đến cấm váºn, để ngăn chặn Iran đạt tá»›i khả năng sản xuất vÅ© khí hạt nhân," Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nói. "Bằng cách tác Ä‘á»™ng vào việc nháºp khẩu khối lượng lá»›n dầu má» Ä‘ã tinh chế của Iran, chúng ta sẽ giảm bá»›t cÆ¡ há»™i đạt được khả năng sản xuất vÅ© khí hạt nhân của há»."
Dá»± luáºt này Ä‘ã được Hạ viện thông qua vá»›i số phiếu 412/12.
Các biện pháp trừng phạt bao gồm ngăn chặn các công ty vi phạm nháºn há»— trợ tài chính từ các tổ chức của Mỹ nhÆ° Ngân hàng Xuất nháºp khẩu.
Trong khi Iran có trữ lượng dầu má» lá»›n nhất thế giá»›i, thì há» phải nháºp khẩu 40% xăng để Ä‘áp ứng nhu cầu trong nÆ°á»›c vì thiếu khả năng lá»c dầu.
Khi Mỹ tăng cÆ°á»ng áp lá»±c đối vá»›i các công ty giao thÆ°Æ¡ng vá»›i Iran thì má»™t số nhà cung cấp trÆ°á»›c Ä‘ây nhÆ° BP và Hãng lá»c dầu Reliance của Ấn Äá»™ Ä‘ã dừng cung cấp nhiên liệu cho Iran, nhÆ°ng phần lá»›n lượng dầu nháºp khẩu vẫn được duy trì vì các công ty, nhÆ° 2 công ty kinh doanh châu Âu Trafigura và Vitol, Táºp Ä‘oàn Dầu khí quốc tế có trụ sở tại Kuwait và Táºp Ä‘oàn dầu khí Petronas của Malaysia Ä‘ã lấp lá»— hổng này, các thÆ°Æ¡ng nhân cho biết.
Tuy nhiên, các nhà láºp pháp Mỹ lại lo ngại dá»± luáºt này có thể sẽ Ä‘em lại kết cục xấu đối vá»›i Mỹ, nếu Iran đổ lá»—i cho Mỹ gây nên tình trạng thiếu nguồn cung làm giá xăng dầu tăng cao hÆ¡n.
"Không có ai trong chính phủ Iran ... sẽ không nháºn xăng của há»", Hạ nghị sỹ Earl Blumenauer nói. "Nó sẽ tác Ä‘á»™ng đến nhân dân Iran."
"Äiá»u này sẽ làm cho nhân dân Iran Ä‘oàn kết chống lại chúng ta", Hạ nghị sỹ Ron Paul cho biết.
Má»™t số chuyên gia năng lượng cho rằng cấm váºn nhiên liệu vá»›i Iran sẽ làm tăng giá dầu, trong khi vẫn không ngăn chặn được nguồn cung cấp vì đất nÆ°á»›c này có Ä‘Æ°á»ng biên giá»›i dá»… vượt qua và có lịch sá» buôn láºu các sản phẩm xăng dầu.
Những ngÆ°á»i ủng há»™ luáºt này thì cho rằng nhiá»u ngÆ°á»i Iran chống đối cuá»™c bầu cá» tổng thống gây tranh cãi trong mùa hè vừa qua có thể sẽ đổ dồn tức giáºn của há» lên chính phủ Iran.
"TrÆ°á»›c ná»— lá»±c Ä‘àn áp thô bạo những ngÆ°á»i biểu tình của chế Ä‘á»™ này sau cuá»™c bầu cá» 12/6, má»™t ngÆ°á»i lái xe taxi Iran không thể mua được xăng sẽ có thể nguyá»n rủa ngÆ°á»i Mỹ," ông Mark Dubowitz, ngÆ°á»i đứng đầu Tổ chức Bảo vệ Dân chủ, cho biết.
"Sau khi chứng kiến cuá»™c Ä‘àn áp thô bạo và đồng bào của anh ta chết trên Ä‘Æ°á»ng phố, thì bây giá» anh ta có thể sẽ đổ lá»—i rất nhiá»u cho chế Ä‘á»™ này," ông Dubowitz cho biết thêm.
Hôm 15/12, Mỹ và 5 cÆ°á»ng quốc khác cho biết kế hoạch há»™i Ä‘àm vá»›i Iran vá» chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân của há» sẽ không diá»…n ra trong năm nay nhÆ° dá»± kiến, mặc dù các cuá»™c Ä‘àm phán sẽ tiếp tục diá»…n ra qua Ä‘iện thoại.
Nhóm này, bao gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Äức, lo ngại chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân của Iran có thể dẫn đến việc sản xuất vÅ© khí hạt nhân. Tehran thì cho rằng chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân của há» chỉ phục vụ các mục Ä‘ích hòa bình nhÆ° sản xuất Ä‘iện.
Nếu dá»± luáºt được Thượng viện thông qua, thì luáºt sẽ áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế cứng rắn nhất tính đến thá»i Ä‘iểm này để phản đối chÆ°Æ¡ng trình hạt nhân của Iran.
Reuters