Hai tuần trước, tại hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP27 ở Ai Cập, Đặc phái viên Khí hậu Hoa Kỳ John Kerry đã công bố tiềm năng của một chương trình bù đắp carbon mà có thể giúp các nước đang phát triển thiết lập các ngành năng lượng tái tạo của họ. Các công ty có thể có cơ hội đầu tư vào các dự án năng lượng sạch ở các quốc gia khác để cân bằng lượng khí thải nhà kính nếu họ không giảm lượng carbon tại nước của họ. Nó cũng đáp ứng nhu cầu toàn cầu ngày càng tăng về năng lượng sạch. Kế hoạch bù đắp carbon mới, được gọi là Xúc tác chuyển đổi năng lượng (ETA), sẽ cho phép các công ty ở Hoa Kỳ đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo ở các nước đang phát triển để hỗ trợ quá trình chuyển đổi toàn cầu khỏi nhiên liệu hóa thạch. Các hiệp hội từ thiện, bao gồm Quỹ Rockefeller và Quỹ Trái đất Bezos, sẽ tham gia vào chương trình này, điều này sẽ cho phép các công ty tư nhân chuyển tiền để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng xanh trên toàn thế giới.
Kerry tuyên bố tại hội nghị thượng đỉnh COP27, “Chính quyền của chúng tôi đang nỗ lực hết sức có thể để thực hiện cam kết của Tổng thống Biden về tăng gấp bốn lần hỗ trợ khí hậu của Hoa Kỳ vào năm 2024. Chúng tôi hoàn toàn cam kết thực hiện phần việc của mình. Nhưng không chính phủ nào trên thế giới có đủ tiền để hoàn thành công việc này. Chúng tôi sẽ chỉ thành công với một lượng lớn vốn tư nhân”.
Kế hoạch này sẽ mang lại các lựa chọn bù đắp carbon thay thế cho các công ty ở Hoa Kỳ vốn đang gặp khó khăn trong việc hạn chế lượng khí thải. Các công ty sẽ có cơ hội mua bù đắp carbon để cân bằng lượng khí thải carbon của họ bằng cách đầu tư vào việc phát triển các dự án năng lượng tái tạo ở những nơi khác. Nó cũng sẽ hỗ trợ chính phủ Hoa Kỳ và các cường quốc khác trên thế giới trong nỗ lực khử cacbon bằng cách hỗ trợ đầu tư công vào các sáng kiến năng lượng sạch với mức tài trợ tư nhân cao. Các quốc gia bao gồm Chile và Nigeria đã được xem là những ứng cử viên tiềm năng để đầu tư theo chương trình bù đắp này.
Sự quan tâm đến chương trình này đã được thể hiện từ Bank of America, Microsoft, PepsiCo và Standard Chartered Bank. Nhiều ngành công nghiệp nặng sử dụng nhiều nhiên liệu hóa thạch cũng có khả năng ủng hộ chương trình này cho đến khi có đủ năng lượng tái tạo ở Hoa Kỳ để cung cấp năng lượng cho các ngành này.
Một số công ty đã thành lập chương trình bù đắp carbon của riêng họ để đối phó với áp lực ngày càng tăng từ Chính quyền Biden và các tổ chức quốc tế trong việc hành động đối với biến đổi khí hậu bằng cách hạn chế lượng khí thải carbon. Một số kế hoạch này bao gồm các khoản đầu tư vào trồng lại rừng và kết hợp công nghệ thu hồi và lưu trữ carbon (CCS) vào hoạt động. Tuy nhiên, nhiều chương trình trong số này đã bị chỉ trích vì thiếu quy định và cần có sự nhất quán hơn. Nhiều công ty vẫn cần thiết lập các cơ chế báo cáo hoặc giám sát và đánh giá hiệu quả, có nghĩa là người ta biết rất ít về hành động bù trừ của họ trong thực tế. Hơn nữa, nhiều công ty cần xác định các kế hoạch bù đắp đã được thử nghiệm và kiểm tra, dẫn đến việc họ bơm tiền vào các dự án cắt giảm carbon không khả thi.
ETA sẽ cung cấp một kế hoạch quốc gia, phối hợp cho việc bù đắp carbon mà các công ty có thể sử dụng để bù lại lượng khí thải của họ bằng các cơ chế tốt hơn về tính minh bạch và trách nhiệm giải trình, có khả năng làm giảm sự chỉ trích về bù đắp carbon. Ngoài ra, các công ty cần được toàn quyền lựa chọn để tiếp tục hoạt động lâu dài với lượng khí thải carbon cao. Kế hoạch này sẽ yêu cầu các công ty cam kết đạt được mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, cũng như báo cáo hàng năm về các mục tiêu và tiến độ của họ. Ngoài ra, các công ty dầu khí sẽ có thể tham gia vào chương trình này.
Tuy nhiên, nhiều nhóm bảo vệ môi trường chỉ trích kế hoạch này, một lần nữa nhìn thấy khả năng tẩy xanh (greenwashing) từ các tập đoàn lớn. Ngay cả khi kế hoạch thiết lập các phương pháp cắt giảm carbon hiệu quả hoặc các dự án năng lượng tái tạo được nghiên cứu kỹ lưỡng, thì thực tế là các công ty đang mua những khoản bù đắp carbon này sẽ vẫn như cũ để họ có thể tiếp tục hoạt động với mức phát thải khí nhà kính cao. Câu hỏi đặt ra là: bù đắp carbon hiệu quả có thể đối trọng với lượng khí thải carbon hay không?
Thế giới cần đầu tư nhiều hơn vào các dự án năng lượng tái tạo để đạt được Thỏa thuận Paris và các mục tiêu về khí hậu của COP26 trong những thập kỷ tới. Điều này đặc biệt đúng ở các nước đang phát triển, những nước cần nhiều vốn và cơ sở hạ tầng hơn để phát triển các ngành năng lượng xanh, nhiều nước trong số đó có sẵn tài nguyên thiên nhiên để cung cấp sản lượng năng lượng tái tạo đáng kể với nguồn vốn phù hợp và chuyên môn trong ngành.
Tuy nhiên, Rachel Cleetus, giám đốc chính sách của chương trình khí hậu tại Liên minh các nhà khoa học quan tâm giải thích “Việc bù đắp carbon không phải là câu trả lời trong một thế giới đang đối mặt với những tổn thất và thiệt hại do khí hậu gây ra ngày càng gia tăng”. Bà nói thêm, “Một chương trình tín dụng carbon tự nguyện sẽ không đảm bảo lượng khí thải được cắt giảm sâu và thực sự - điều đó tương đương với việc sắp xếp lại những chiếc ghế trên boong khi con tàu khí hậu đang chìm xuống.”
Trong khi kế hoạch bù đắp carbon của Kerry hấp dẫn đối với nhiều công ty tư nhân đang tìm cách bù đắp lượng khí thải carbon của họ một cách hợp lý và minh bạch, thì một số nhà môi trường hoài nghi về bất kỳ kế hoạch nào hỗ trợ việc giải phóng khí nhà kính đang diễn ra. Chương trình tìm cách khuyến khích đầu tư tư nhân nhiều hơn vào việc phát triển các hoạt động năng lượng tái tạo trên toàn thế giới, điều này sẽ giúp đáp ứng nhu cầu năng lượng toàn cầu ngày càng tăng đồng thời hỗ trợ các nền kinh tế đang phát triển trong quá trình chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang các giải pháp thay thế xanh. Tuy nhiên, nó cũng có khả năng kéo dài thời gian mà nhiều công ty Mỹ cần để giảm lượng khí thải carbon ở trong nước.
Nguồn tin: xangdau.net